ماجرای قتل میترا استاد توسط محمدعلی نجفی موجب تشدید اختلاف طیف های مختلف اصلاح طلبان شده است. در واقع یک قتل خانوادگی حالا برای اصلاح طلبان بیش از پیش سیاسی شده است. اتفاقی که موجب شده رویکرد و مواضع اعضای حزب اتحاد ملت در هفته های اخیر بیشتر بر مبنای تکذیب و متهم کردن نهادهای سیاسی و امنیتی باشد. تز مشارکتی های سابق و اتحاد ملتی ها این است: در ماجرای شهردار شدن محمدعلی نجفی و قتل میترا استاد همه مقصرند به غیر از اصلاح طلبان. بنابراین عجیب نیست که آنها دائماً از پرستو، نهادهای سیاسی و امنیتی، مبارزه با فساد و ... سخن می گویند.

ادعاهایی که تناقض هم دارند و با چند جستجوی ساده و البته بدون سوگیری فکری اشتباه بودن آنها آشکار می شود.  مثلاً پذیرش ادعای اصلاح طلبان درباره این که مرحومه میترا استاد مامور نیروهای امنیتی برای به دام انداختن نجفی بوده غیرممکن است چرا که به روایت خود نجفی، وی در اردیبهشت ۹۶ با میترا استاد آشنا شده است.. یعنی قبل از برگزاری انتخابات شوراها با خانم استاد آشنا شده و اصولاً نجفی در آن زمان هیچ منصب و پست حساسی نداشته است.

 یا اینکه گاهی عنوان می شود وی بخاطر مبارزه با فساد در شهرداری در دام پرستو افتاده است. اما همان گونه که عنوان شد در زمان آشنایی میترا استاد با نجفی اصولاً هنوز انتخاباتی برگزار نشده بود که مشخص باشد چه جریانی پیروز می شود بالتبع آن نیز بحثی هم درباره شهردار آینده نشده بود.

یا اینکه عنوان می شود نهادهای امنیتی بدلایل سیاسی مخالف بودند اما اگر واقعا این نهادها نگاه مغرضانه ای داشتند و به روایت اصلاح طلبان در کنار نجفی، پرستویی قرار داده بودند پس منطقی آن بود که با شهردار شدن نجفی مخالفت نمی کردند چرا که به راحتی می توانستند وی را کنترل کنند(بدلیل ارتباط نزدیک با همسر وی) و بر مبنای ضعف های او، دوران شهرداری اش را با چالش روبه رو کنند.

اما با وجود این، مسئولان حزب اتحاد ملت که عامل اصلی شهردار شدن محمدعلی نجفی بوده اند تحمل ندارند روایتی غیر از داستان ساختگی خود را بشنوند؛ چرا که در آن صورت طرفداران و پایگاه رای شان متوجه می شوند آنها با سیاسی بازی گزینه ای نامناسب را برای شهرداری انتخاب کردند و دوستان و هم حزبی های خود را ناچار به خاموشی کردند و اکنون نیز برای فرار از ناکارآمدی تلاش دارند نجفی را گرفتار در یک بازی بسیار پیچیده به تصویر بکشند که چاره ای دیگری جز قتل نداشته است. اما برمبنای داستان آنها، نهادهای دیگر، مقصران واقعی سرنوشت نجفی و ماجرای قتل میترا استاد بوده اند.کار به جایی رسیده که محسن میردامادی برای به سکوت کشاندن غلامحسین کرباسچی و غلبه روایت هم حزبی های خود، به او برچسب خیانت به اصلاح طلبان و شادمانه لگد زدن به نجفی می زند.

 اما اندکی تامل در روایت دو طرف قضیه(روایت کرباسچی و مرعشی از کارگزاران در مقابل روایت اتحاد ملت) نشان دهنده این است اتفاقاً روایت کرباسچی با جزئیات و استنادات بیشتری همراه است و با فضای روزهای انتخاب شهردار که صحبت های فراوانی از عدم تائید حکم نجفی توسط وزارت کشور مطرح بود قرابت بیشتری دارد. در ادامه تلاش شده این دو روایت در کنار هم قرار داده شوند تا برخی ابعاد و زوایای ماجرا بیشتر دیده شود تا بررسی و صحت سنجی ادعاهای طرفین ساده تر شود.

روایت کرباسچی و مرعشی از شهردار شدن نجفی

روایت کرباسچی و حسین مرعشی از فرایند شهردار شدن نجفی این گونه است: قبلاً از شهردار شدن نجفی نهادهای امنیتی دولت و دیگران درباره پرونده نجفی هشدارهای لازم را داده بوده اند اما اصلاح طلبان حرف آنها را جدی نگرفتند و توانستند با فشار سیاسی افرادی مانند محمد خاتمی، اسحاق جهانگیری و حسن روحانی حکم تاییدیه وی را از وزیر کشور اخذ کنند.

 در ادامه به برخی از گفته های کرباسچی و مرعشی که از یادداشت ها و مصاحبه های آنها اخذ شده اشار می شود، نکاتی که شاید کمتر مورد توجه واقع شده است:

* یادداشت علاج واقعه قبل از وقوع منتشر در روزنامه کارگزاران روز ۱۹ خرداد:« چرا در دولت دوم دکتر روحانی مسئولیتی به دکتر نجفی داده نشد و از آن بدتر در جلسات درون تشکیلاتی جبهه اصلاحات سعی کردند خاطره تلخ استعفای زود‌هنگام دکتر نجفی از سازمان میراث ‌فرهنگی در سال ۱۳۹۲ را فراموش کنند و آن را ساده‌انگارانه، خطای فردی بدانند و تمام‌شده تلقی کنند{بهتر است یک بار دقیقا عنوان شود دلیل واقعی استعفای نجفی از میراث فرهنگی چه بوده است. آن زمان مطرح شده بود که بدلیل بیماری قلبی این اتفاق رخ داده اما کرباسچی می گوید دلیل دیگری در کار بوده است. البته همان بیماری قلبی نیز دلیل مناسبی بوده که نجفی صلاحیت لازم را برای شهردار شدن نداشته است}.

* «در چهارم مرداد ماه ۱۳۹۶ از ناحیه برخی مقامات مجلس شورای اسلامی به دوستان پیامی رسید که شهرداری دکتر محمدعلی نجفی به علت مسائل شخصی ایشان با چالش‌های بزرگی مواجه می‌شود. پیامی که با بی‌اعتنایی دوستان مواجه شد».

*«... با پیگیری برخی بزرگان اصلاحات و اعمال فشار بر رئیس‌جمهور، آقای روحانی به وزیر کشور دستور می‌دهد حکم شهرداری دکتر نجفی صادر شود».

*« ... با تمرکز خواست اصلاحات بر شهرداری یک شخص و تعصب بر انتخاب آقای نجفی امکان بررسی آن شایعات بلکه مستندات را حتی از معاون اول رئیس‌‏جمهور سلب کردند و با تماس‌ها و فشارهای پیاپی در بالاترین سطوح اصلاحات تنها اصلاح ممکن در شهرداری تهران را شهرداری دکتر نجفی خواندند»

*« ... دوستان در جریان داستان بودند و به‌رغم مراجعه خانواده دکتر نجفی به بزرگان اصلاحات ایشان را به این مهلکه انداختند»

کرباسچی در مصاحبه با روزنامه اعتماد: «من شخص آقای جهانگیری و دوستان حزب اتحاد و مشارکت را با همه ارادت و رفاقتی که داریم در در ماجرای محمد‌علی نجفی مقصرمی‌دانم. ما باید با مردم و نظام صادق باشیم. مسئولیت خطاهایمان را بپذیریم. و سعی نکنیم با یک جَو جدید که راه می‌اندازیم وبه هیچ‍وجه واقعیت ندارد، مسئله را به گردن این نهاد و آن ارگان بیندازیم. اشتباهات و اعمال خلاف هر کدام از مجموعه‌های نظام هم به جای خود».

حسین مرعشی هم به روزنامه سازندگی گفت: ... آقای نجفی با توجه به شرایطی که خودشان از آنها اطلاع داشتند، ‌نباید پست شهرداری را می‌پذیرفتند. ما در آن زمان بنا نداشتیم در احوالات شخصی ایشان تفحص کنیم. به عقیده من مهم‌ترین اشتباه زندگی ایشان، پذیرش مسئولیت شهرداری تهران بود، در شرایطی که ایشان از نهادهای امنیتی هشدارهای لازم را دریافت کرده بودند.

*«... شاید آقای نجفی در آن زمان فکر می‌کرد که اگر شهردار تهران باشد، از این فشارها{ منظور ازدواج با میترا استاد} فاصله خواهد گرفت و در حاشیه امن احتمالی می‌تواند به خدمت کردن بپردازد».

*«۱۰روز قبل از این حادثه{منظور قتل میترا استاد}، خود آقای نجفی با من تماس گرفتند و توضیح دادند که می‌خواهند برای همیشه کنار خانم استاد زندگی کنند».

*«... مهم‌ترین پرونده مفاسد در دوره شهرداری آقای قالیباف، پرونده قائم‌مقام ایشان، آقای شریفی است که در این پرونده نه شورای شهر و نه خود دکتر و نه شهردارهای بعدی نقش تعیین‌کننده‌ای نداشتند و توسط خود نظام به آن پرداخته شده است»

روایت اتحاد ملت از شهردار شدن نجفی

اما روایت طیف تندرو اصلاح طلبان یعنی مشارکتی های سابق از شهردار شدن نجفی این گونه است: محمدعلی نجفی چهره ای اصلاح طلب، فسادستیز و کارآمد داشته و قبل از انتخاب به عنوان شهردار تهران نکته منفی درباره او توسط نهادهای نظارتی منعکس نشده بود.

محسن میردامادی، فعال سیاسی اصلاح طلب: «در هیچ یک از جلساتی که بحث آقای نجفی مطرح بود آقای کرباسچی یا فرد دیگری کلمه‌ای در مورد مسائلی که اخیرا حول و حوش آقای نجفی گفته می‌شود مطرح نکرد... مسلما اگر دوستان کم‌ترین اطلاعی از مسائل و ارتباطاتی که اخیرا در مورد آقای نجفی مطرح می‌شود داشتند با شهردار شدن وی مخالفت می‌کردند»

مرتضی الویری از اعضای شورای شهر تهران: «بر خلاف ادعای یکی از فعالان سیاسی مبنی بر اینکه قبل از انتخاب نجفی به عنوان شهردار، در این زمینه به شورای شهر تذکراتی داده شده، به عنوان رئیس موقت شورا در آن مقطع گواهی می‌دهم آن زمان هیچ نکته منفی از زندگی شخصی نجفی نه از طرف این فرد و نه از طرف نهاد‌های مسئول به شورا اعلام نشد.»

اما علی شکوری راد به صراحت اذعان می کند که برخی نهادها مخالف وی بوده اند:« ... در همان ابتدا سازمان اطلاعات سپاه مخالف او بود و تلاش بسیار صورت داد تا حکم وى از سوى وزیر کشور صادر نشود. با این حال با پیگیرى و فشار دکتر جهانگیرى، معاون اول رئیس جمهور، حکم صادر شد اما مخالفان او همان موقع اعلام کردند».

در واقع مشارکتی های سابق برای این که مسئولیت خود را در انتخاب گزینه اشتباه برای شهرداری تهران نپذیرند حاضرند اخلاق را زیر پا بگذارند و انواع و اقسام تهمت ها را به نهادهای نظام وارد کنند اما ناگفته پیداست چنین رویکردی هرگز منجر به تبرئه آنها در نزد حامیانشان منجر نخواهد شد. اما به نظر می رسد اگر قرار باشد رادیکال های اصلاح طلب بخواهند به رویه غیراخلاقی خود ادامه دهند نهادهایی که مخالف شهردار شدن نجفی بوده اند باید دلایل مخالفت خود در سال 96 را به صراحت بیان کنند.