اخیراً یادداشتی به قلم سعید حجاریان با عنوان« کدام اصلاح‌طلبی؟ کدام بقاء؟» منتشر شده که در بخش پایانی آن به توضیح تاکتیک «مشارکت مشروط» که قبل تر عنوان کرده پرداخته است. حجاریان دلیل ارائه چنین راهبردی را به ضعف تاریخی پارلمان و تعدد فیلترها در انتخابات ربط می دهد.

حجاریان در بخش پایانی یادداشت خود می نویسد: « البته در این میان، وجود و کارکرد پارلمان به‌دلیل تناقضات و تعارضات یا به‌تعبیری دیگر، «حاکمیت دوگانه» به‌طور جدی محل پرسش قرار گرفته است و شاید، تمهید «حاکمیت یگانه» و پایان دادن به این معضل، از معبر استعفای رئیس ‌جمهور و برگزاری همزمان دو انتخابات در اسفندماه سال جاری بگذرد تا نتیجتاً، مجلس و دولتی همسو با روسای همسو‌تر بر مصدر امور قرار بگیرند»

حجاریان با این سخنان عملاً سیستم مردم سالاری در جمهوری اسلامی را زیر سوال می برد و تلاش دارد نهادهایی مانند مجلس و دولت را بی تقصیر در قبال چالش های کنونی معرفی کند. حال مشخص نیست چرا چنین سخنانی دقیقاً چند ماه قبل از انتخابات بیان می شود و اگر باور قلبی اصلاح طلبان است آیا بهتر نبود در سال 92 و 96 چنین سخنانی گفته می شد.

 بدون شک بیان چنین دیدگاهی آن هم چند ماه قبل از انتخابات، رونمایی دوباره از سیاست دائمی اصلاح طلبان مبنی بر تفکیک مرزهای خود با دولت، عدم پذیرش مسئولیت چالش های فعلی و جا زدن خود به عنوان نیروهای اپوزیسیون و مخالف سیستم سیاسی برای جذب آرای سیاه است. در واقع با کارنامه ای که دولت یازدهم و دوازدهم و مجلس دهم داشته اند، اصلاح طلبان پایگاه رای خود را به شدت ناامید و منزوی کرده اند؛ به همین دلیل امثال حجاریان تلاش دارند با ارائه چنین نظریاتی طرفداران خود را از انزوا خارج و به مشارکت در انتخابات پیش رو تحریک و ترغیب کنند.

تاکتیک جدید حجاریان مبنی بر مشارکت مشروط در حالی مطرح می شود که در سال های اخیر بسیاری از اصلاح طلبان در موضع گیری های خود بخشی از مشکلات را به دولت نسبت داده اند. این در حالی است که عملاً کنترل قوه مجریه، مجلس و شورای شهر در دوره های اخیر در اختیار اصلاح طلبان و  طرفداران دولت بوده است. بدون شک اگر دولت روحانی دارای گفتمان منسجمی بود و صرفاً به برجام و مذاکره با آمریکا و اروپا فکر نمی کرد امروز با شکست گفتمانی و اجرایی روبه رو نمی شد و کشور نیز درگیر با چالش های متعدد نمی گردید.

چنان چه خود حجاریان 16 مرداد 97 در مصاحبه با روزنامه شرق دولت روحانی را دولتی« کرخت و گیج» می نامد که در زمین اصلاحات بازی نمی‌کند. حجاریان در ادامه عنوان می کند تعیین نرخ 4200 تومان برای دلار توسط جهانگیری موجب چالش های جدی برای اقتصاد ایران شده است.

حجاریان می گوید: « زمانی که قیمت چهار‌ هزار و ۲۰۰ تومان اعلام شد، دیدیم در مدت کوتاهی دلار به بالای ۱۰ ‌هزار تومان رسید؛ یعنی ارزش پول کارگر نصف شد. پس براساس یک دستور، از جیب کارگر دزدیدند، اسکناس چاپ کردند تا بدهی کاسپین و ثامن‌الحجج و امثالهم را تسویه کنند....».

الیاس حضرتی نیز در فروردین 98 از کم کاری دولت روحانی در شرایط نامناسب اقتصادی گله و شکایت می کند و می گوید: « ... دعوای ما با دولت با این روش مدیریتش است که آقای روحانی، آستین‌ها را بالا بزن و به‌جای اینکه هشت ساعت کار می‌کردی الآن باید 16 ساعت در دفتر بنشینی و حتی بعضی شب‌ها هم آنجا بخوابی تا استاندار و رده بخشدار هم بدانند که رئیس جمهور امروز در اتاق کار خود خوابیده، تخت گذاشته و اتاقش را به‌عنوان اتاق جنگ برای دفاع از اقتصاد مقاومتی انتخاب کرده و می‌خواهد اقتصاد بدون نفت را راه بیندازد».

حضرتی با بیان اینکه دولت در کار خودش جدی نیست خاطرنشان می‌کند: من بارها گفته‌ام و اسم این دولت را دولت بی‌تصمیم، دیرتصمیم و بدتصمیم گذاشته‌ام.

اما اصلاح طلبان نیز در آخر دوره و در سالهای پایانی نمی توانند راه خود را از دولت جدا کنند. بنابراین مقصر اصلی وضعیت فعلی، اصلاح طلبان و سیاست تکرار مکرر آنها نیز می باشد.

 در نهایت باید گفت تاکتیک جدید حجاریان از موضع طلبکاری نیز تلاشی برای اخذ امتیاز از حاکمیت در زمینه های گوناگون به خصوص در رابطه با سیاست خارجی و منفعل کردن نهادهای نظارتی در برگزاری انتخابات مجلس است. در این بین تجویز حجاریان به استعفای دولت در اسفندماه نیز شاید بیشتر از آن که ناظر به پیروزی در انتخابات باشد به مثابه پیشنهادی برای خلاصی و رهایی از دولتی باشد که دیگر امیدی به بهبود شرایط از طریق آن را ندارند. ضمن اینکه این مجلس و دولت جزو همسو ترین دستگاهها طی  سالهای اخیر بوده‌اند  و اگر قرار بود کاری انجام شود در این همگامی و همسویی باید شکل می‌گرفت .