به گزارش الف، حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی ریاست جمهوری هفته گذشته در جلسه هیئت دولت و در سالگرد خروج غیرقانونی آمریکا از توافق برجام و زیر پا گذاشتن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، تصمیم ایران را در مقابل اقدامات آمریکا و برجام اعلام کرد.
رئیس جمهوری گفت: ایران فروش اورانیوم غنی شده و آب سنگین را متوقف خواهیم کرد و اگر طی ٦٠ روز آینده به نتیجه نرسیم، دو اقدام دیگر یعنی محدودیت‌های مربوط به سطح غنی سازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرن سازی راکتور آب سنگین اراک را در دستور کار قرار می‌دهیم و بر اساس بیانیه شورای عالی امنیت ملی به کشورهای باقی‌مانده در برجام فرصت داد تا تعهدات خود در حوزه‌های بانکی و نفتی را اجرایی کنند.
در همین راستا، فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزرای خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان روز پنجشنبه در بیانیه‌ای مشترک و در واکنش به اقدام ایران در کاهش تعهداتش در برجام اعلام کردند: ما هنوز از توافق هسته‌ای با ایران حمایت می‌کنیم، اما هیچ ضرب‌الاجلی را از سوی تهران برای زنده نگه‌داشتن برجام نمی‌پذیریم.
در این بیانیه مشترک آمده است: ما با نگرانی عمیق بیانیه ایران درباره تعهداتش در برجام را ملاحظه می‌کنیم. ما کاملاً به حفظ و اجرای برجام پایبندیم، توافقی که دستاوری مهم در سازوکار عدم اشاعه هسته‌ای در جهان داشته و به‌نفع امنیت تمامی طرف‌ها است. ما قویا از ایران می‌خواهیم به تعهداتش در برجام همان‌گونه که تاکنون پایبند بوده، ادامه داده و از برداشتن هرگونه گام‌های تنش‌زا بپرهیزد.
همچنین سخنگوی اتحادیه اروپا در مورد ضرب الاجل ایران به اتحادیه اروپا و رد این ضرب‌الجل از سوی اتحادیه اروپا گفت: ما این اولتیماتوم را رد کردیم، چرا که در حال انجام تعهدات خود هستیم. ما به برجام متعهدیم و در هماهنگی کامل با توافق هسته‌ای ایران عمل می‌کنیم.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز روز پنجشنبه گذشته از کشورهای اروپایی خواست به جای ملزم کردن ایران به پایبندی یکجانبه به برجام به تعهداتش ذیل این توافق عمل کند.
در همین راستا، الف گفت‌وگویی با حسن بهشتی‌پور کارشناس سیاست خارجی انجام داد که در ادامه مشاهده می‌کنید:
* اگر غربی‌ها به تعهدات خود در برجام پایبند نباشید، ایران هم پایبند نخواهد ماند
اقدام ایران را برای مقابله با خروج غیرقانونی آمریکا از توافق برجام را چطور ارزیابی می‌کنید و چه تاثیری می‌تواند در عرصه بین‌المللی داشته باشد؟
بهشتی‌پور: به طور کلی اقدام ایران و کاهش تعهداتش در برجام اقدام خوب و مناسبی بود، چراکه بالاخره ایران باید از یک جایی شروع میکرد و با کاهش این تعهدات، آدرس خوبی به غربی‌ها داد که اگر شما به تعهدات خود در برجام پایبند نباشید، ایران هم پایبند نخواهد ماند و کاهش تعهدات خود را از جمله مدرن سازی آب سنگین اراک و افزایش سطح غنی‌سازی را در دستور کار خود قرار می‌دهد.
البته ایران باید زودتر و بعد از بدعهدی غربی‌ها دست به چنین اقدامی می‌زد؛ به هرحال ایران گام اول را انجام داده است و اگر غربی‌ها به تعهدات خود عمل نکنند، گام دوم را اجرایی خواهد کرد. ایران باید از بسیاری از تعهدات خود در برجام بکاهد.
معتقد هستم که به غیر از مسائل هسته‌ای و سیاست خارجی باید اولویت را وضعیت اقتصادی هم قرار داد، چراکه مشکلات اقتصادی مردم بسیار زیاد است و همه ارگان‌ها و سازمان‌ها باید برای رفع مشکلات اقتصادی دست به کار شوند و نباید تمام کشور را به برجام و سیاست خارجی محول کرد، زیرا تنها با مسائل هسته‌ای وضعیت تغییر نمی‌کند و باید به طرف مقابل فهماند که اهرم تحریم کارایی لازم را برای آنها نداشته است.
* باید به همان قبل از برجام یعنی سال ۹۱ برگردیم/ اروپایی‌ها نمی‌توانند تعهداتشان در برجام اقدامی انجام دهند
واکنش اروپا را در مورد اقدام ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؛ آیا در این مدت اقدامی انجام خواهند داد؟
بهشتی‌پور: واقعیت این است که اروپایی‌ها عملا نمی‌تواننددر مورد تعهداتشان در برجام اقدامی انجام دهند، چراکه آنها درگیر سیستم آمریکا بوده و بدون آنها نمی‌توانند اقدامی انجام دهند. از ابتدا هم مشخص بود که اروپا بدون آمریکا نمیتواند تعهدات خودش در برجام را اجرایی کند و تمام سیستم آنها به آمریکایی‌ها گره خورده است، لذا بعید به نظر می‌رسد که کاری انجام دهند و ما باید به همان قبل از برجام یعنی سال ۹۱ برگردیم.
* اظهارات دونالد ترامپ تنها تبلیغاتی است/ باید از ظرفیت‌های داخلی و تولید برای حل مشکل اقتصادی استفاده کرد
تحلیل شما در مورد اظهارات ترامپ و اینکه گفته است با این اقدامات می‌خواهد ایران را به پای میز مذاکره بکشاند، چیست؟
بهشتی‌پور: اظهارات دونالد ترامپ تنها تبلیغاتی است، ترامپ می‌گوید ما زمانی با ایران مذاکره می‌کنیم که آنها غنی‌سازی را کنار بگذارند، برد موشک‌هایشان را به زیر ۳۰۰ کیلومتر برسانند و از منطقه خارج شوند؛ آن زمان با ایران مذاکره خواهیم کرد که جمهوری اسلامی هم بارها اعلام کرده است که مذاکره نخواهد کرد، زیرا آنها قابل اعتماد نیستند و دوباره سرانجام این مذاکره هم همانند برجام خواهد شد و دوباره رییس‌جمهوری در آمریکا روی کار خواهد آمد که همانند ترامپ عمل می‌کند و به زیر تعهدات خود می‌زند.
همانطور که تاکید شد نباید تمام مشکلات و مسایل اقتصادی کشور را به برجام گره زد، باید از تعهدات خودمان نسبت به برجام کاهش دهیم که این موضوع نیز اقدامی خوبی است، اما باید از ظرفیت‌های داخلی و تولید برای حل معضلات اقتصادی و از مردم هم در این زمینه کمک گرفت تا بتوان تحریمها دور زد و بتوانیم قدرتی در برابر خارجی‌ها پیدا کنیم، نه اینکه تنها با برجام بخواهیم مشکلات را حل نماییم. تصورم این است که اگر اصلاحات اساسی در زمینه اقتصادی و اجتماعی صورت بگیرد، مردم هم در کنار مسئولان می‌توانند مشکلات به وجود آمده را حل کنند، چراکه متاسفانه شرایط اقتصادی کشور نامناسب است.
