به گزارش الف، یک سال از خروج آمریکا از برجام میگذرد. در چنین روزی در سال گذشته بود که دونالد ترامپ تصمیم خود را در خروج از توافق هستهای اعلام و آن را امضا کرد؛ به دنبال خروج دولت آمریکا از برجام قرار شد دیگر طرفهای برجام (اروپاییها) منافع ایران را تامین کنند اما در کنار بازگشت تحریمها در مرداد و آبان ماه سال گذشته، کشورهای اروپایی با وقتکشی نهتنها تعهدات خود را در قبال ایران انجام ندادند، بلکه در مقابله کارشکنیهای آمریکا کاملا منفعلانه اقدام کردند تا اینکه جمهوری اسلامی ایران در پی تحریمهای جدید آمریکا و لغو معافیتهای خریداران نفت تصمیم گرفت براساس ماده ۲۶ و ۳۶ توافق برجام بخشی از تعهدات خود را تعلیق کرد.
شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران امروز (چهارشنبه) در اولین سالگرد خروج آمریکا از برجام در بیانیهای اعلام کرد: جمهوری اسلامی از امروز ۱۸ اردیبهشت ۹۸ برخی اقدامات خود در برجام را متوقف میکند و به کشورهای باقیمانده در توافق ۶۰ روز برای اجرای تعهدات خود به ویژه در حوزه های بانکی و مالی فرصت داد.
همچنین حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نیز امروز در جلسه هیأت دولت با بیان اینکه امروز ۱۸ اردیبهشت ماه درست یک سال از خروج غیرقانونی آمریکا از توافق برجام و از زیر پا گذاشتن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل میگذرد، تصمیم ایران را در مقابل اقدامات آمریکا و برجام اعلام کرد. (در اینجا بخوانید)
این اقدام ایران خطاب به کشورهای عضو برجام، واکنشهای بین المللی زیادی به همراه داشت که بدین شرح است:
* فرانسه: اروپا میخواهد برجام زنده بماند
فلورنس پارلی وزیر دفاع فرانسه در واکنش به اقدام ایران برای توقف برخی از فعالیتهایش ذیل برجام گفت: هیچ چیز بدتر از خروج ایران از توافق سال ۲۰۱۵ درباره برنامه هستهای این کشور نیست. اگر ایران به تعهداتش عمل نکند، مسئله برقراری دوباره سازوکار تحریمها مطرح خواهد شد. هیچ چیز بدتر از به سقوط کشاندن اقتصاد ایران نیست. اروپاییها قطعا خواهان آن هستند که به حفظ توافق هستهای وین کمک کنند.
وزارت امور خارجه فرانسه نیز در اظهاراتی مشابه از احتمال اعمال مجدد تحریمها علیه ایران در صورت پایبند نبودن تهران به تعهداتش در چارچوب توافق هستهای وین سخن گفت.
شب گذشته نیز یک مقام فرانسوی گفته بود: اگر ایران به تعهدات هستهاش احترام نگذارد مساله فعال سازی مجدد ساز و کار تحریمها مطرح خواهد شد.
واكنش پاريس به تصميم ايران براى تعليق برخى از تعهدات برجامى خود در پاسخ به بدعهدى غرب در حالی صورت مىگيرد كه کشورهاى اروپایى با وجود گذشت یکسال از خروج آمریکا از برجام تاكنون به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکردهاند.
* چین: برجام باید به طور کامل اجرا شود
وزارت خارجه چین در واکنش به تصمیم تهران برای تعلیق برخی از تعهدات خود در چارچوب برجام بر لزوم اجرای کامل توافق هستهای از سوی همه طرفها تاکید کرد.
به گزارش رویترز، گنگ شوانگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، امروز در کنفرانسی خبری اعلام کرد توافق هستهای ایران باید به طور کامل اجرا شود و همه طرفها مسئول تضمین اجرای آن هستند.
او در این کنفرانس خبری گفت: حفظ و اجرای این توافقنامه مسئولیت مشترک همه طرف هاست و ما از همه طرفهای مربوطه میخواهیم تا ضمن حفظ شکیبایی در مسیر تقویت گفتگوها و خودداری از تشدید تنشها گام بردارند. چین قطعا مخالف تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران است.
* سناتور ارشد روس: تصمیم ایران درباره برجام قابل درک است
«کنستانتین کساچف» رئیس کمیته امور بینالملل شورای فدراسیون روسیه هم تأکید کرد که تصمیم ایران برای به حالت تعلیق درآوردن بخشی از تعهدات خود به توافق هستهای (برجام) قابل درک بوده و نوعی واکنش به تصمیم یک سال پیش آمریکا است.
وی در پیامی نوشت: «اطلاع به سفرای آلمان، بریتانیا، چین و روسیه در خصوص تعلیق اجرای برخی تعهدات خاص در چارچوب این به اصطلاح توافق هستهای، رد این توافق نیست بلکه بیشتر یک کنش و واکنش دیپلماتیک است».
* واکنش متوهمانه نتانیاهو به تصمیم ایران
به گزارش خبرگزاری فرانسه، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، به تصمیم تهران برای تعلیق برخی از تعهدات خود در برجام واکنش نشان داد و اعلام کرد این رژیم اجازه دستیابی ایران به سلاح هستهای را نخواهد داد.
او در مراسمی در فلسطین اشغالی با تکرار ادعاهای خود علیه کشورمان گفت: امروز صبح، در مسیر حرکت برای حضور در این مراسم متوجه شدم که ایران قصد دارد برنامه هستهای خود را ادامه دهد. ما به ایران اجازه دستیابی به تسلیحات هستهای نخواهیم داد.
* رییس کمیسیون خلع سلاح پارلمان آلمان: اروپا در مقابل برخورد نظامی ایستادگی کند
«میشائیل هون» رئیس کمیسیون دفاعی و خلع سلاح پارلمان آلمان در صفحه توئیتر خود در واکنش به اعلام تصمیم امروز ایران در خصوص کاهش سطح تعهدات به توافق هستهای ۲۰۱۵ نوشت: اوضاع خیلی مساعد نیست. از اروپاییها میخواهم تا در برابر هرگونه اقدام غیر متعارف (اقدام نظامی) مخالفت و ایستادگی کند.
* کرملین: هنوز برای حرف زدن درباره تحریم ایران خیلی زود است
به گزارش اسپوتنیک، دولت روسیه اقدام روز چهارشنبه ایران مبنی تعلیق برخی از تعهدهای خود در توافق هستهای (برجام) را ناشی از فشارهای بیرونی و رفتار غیرمسئولانه آمریکا دانست.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین با حضور در جمع خبرنگاران افزود: «ما (هماکنون) شاهد پیامدهای اقدامات بیملاحظه آمریکا علیه ایران هستیم. البته دیپلماتهای روسیه به منظور تلاش برای حفظ برجام، با شرکای اروپایی این موضوع را بررسی خواهند کرد».
وی در واکنش به اظهارات برخی هشدارهای کشورهای اروپایی مبنی بر از سرگیری تحریمهای ایران در صورت کنارهگیری از برجام تأکید کرد که هنوز برای حرف زدن درباره تحریمهای ایران بسیار زود است.
سخنگوی کاخ کرملین در خصوص تصمیم ایران برای لغو برخی تعهداتش ذیل برجام گفت که این تصمیم در نتیجه اقدامات بیملاحظه آمریکا بوده است.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در کنفرانس مشترک خبری با محمدجواد ظریف، همتای ایرانی خود گفت: از تمایل ایران به پایبندی به قطعنامههای شورای امنیت قدردانی میکنیم و اقداماتی را که اتخاذ کرده است، ارزیابی خواهیم کرد. رفتار غیرمسئولانه واشنگتن مسبب مسائلی است که در خصوص توافق هستهای به آن دچار شده ایم.
این مقام روس ادامه داد: اوضاع اطراف ایران به گونهای است که پایبندی این کشور به تعهداتش را دشوار کرده است. از کشورهای اروپایی انتظار داریم به تعهدات خود در توافقنامه هستهای عمل کنند. رفتارهای واشنگتن باعث پیچیدهتر شدن اجرای تعهدات دیگر کشورها در توافقنامه هستهای شده است.
* درخواست وزیر خارجه لتونی برای بررسی موضوع اقدام برجامی ایران
«ادگارز رینکویچز» وزیر خارجه لتونی در این پیام که در توئیتر منتشر شده آورده است: تصمیم ایران به عقبنشینی از بخشی از توافق هستهای تأسفبار است. این تصمیم اثرات منفی بر امنیت منطقهای و جهانی خواهد داشت. اتحادیه اروپا بهعنوان یکی از کارگزاران برجام باید این تحولات را بررسی کرده و واکنش مناسب نشان دهد.
* اسپانیا: آمریکا با خروج از برجام تصمیم امروز ایران را موجب شد
«ژوزف بورل» وزیر خارجه اسپانیا در گفتوگویی با شبکه یک تلویزیون اسپانیا در واکنش به تصمیم اخیر ایران در خصوص توقف برخی تعهدات برجامی عنوان کرد: دولت آمریکا با خروج از برجام، اقدام بدی را صورت داد و زمینه ساز تصمیم اخیر ایران شد.
وی افزود: البته خوشبختانه تصمیم امروز ایران تا آنجایی که اطلاع دارم به معنی خروج از برجام نیست و در چارچوب این توافق اتخاذ شده است. هر چند که آژانس بینالمللی انرژی اتمی در این خصوص مسئول ارزیابی و تشخیص چارچوبهای اجرای توافق برجام است.
* گزارش گاردین از تلاش پمپئو برای عقب کشیدن اروپا از حمایت از برجام
پایگاه اینترنتی روزنامه گاردین در پی بیانیه شورای عالی امنیت ملی ایران خطاب به کشورهای عضو برجام نوشت که یک سال پس از آن که دونالد ترامپ آمریکا را از توافق هستهای ۲۰۱۵ خارج کرد، ایران "اقدام متقابل" انجام میدهد.
* نیویورک تایمز: تنش میان ایران و آمریکا وارد مرحلهای جدید میشود
روزنامه نیویورک تایمز نیز در گزارشی درباره کاهش تعهدات برجامی ایران، نوشت که این اقدام اختلاف میان تهران و واشنگتن را وارد مرحله جدیدی میکند.
این روزنامه در ادامه نوشت: حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران روز چهارشنبه اعلام کرد که این کشور اجرای دو مورد از تعهدات خود در توافق هستهای را که در سال ۲۰۱۵ حاصل شد، متوقف خواهد کرد. این اقدام تنش رو به افزایش میان تهران و واشنگتن را به مرحلهای جدید و احتمالاً خطرناک میکشاند.
شبکه الجزیره: محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در ابتدای ورودش به مسکو اعلام کرد که کشورش از توافق هستهای خارج نمیشود اما اجرای برخی بندهای ان را متوقف میکند.
شبکه العربیه: ایران بطور رسمی برخی تعهدات هستهای را معلق کرد و وزارت خارجه این کشور به سفرای انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه اعلام کرد که اجرای برخی بندهای توافق هستهای را متوقف میکند.
روسیا الیوم: در این رابطه نوشت که شورای عالی امنیت ملی ایران به سفرای پنج کشور روسیه، انگلیس، فرانسه، آلمان و چین اعلام کرد که اجرای برخی تعهدات برجام را متوقف میکند.
اسپوتنیک عربی: رئیس جمهور ایران اعلام کرد که فروش آب سنگین و اورانیوم غنی سازی شده را به مدت ۶۰ روز متوقف میکند و اگر پنج کشور عضو برجام هیچگونه اقدامی اتخاذ نکنند ایران دو گام دیگر اتخاذ خواهد کرد.
شبکه لبنانی المیادین: ایران به کشورهای عضو برجام ۶۰ روز فرصت داد تا تعهداتشان را اجرا کنند.
روزنامه العربی الجدید: یک سال پس از خروج واشنگتن از برجام، تهران تصمیم گرفت که برخی پایبندیهای خود به برجام را متوقف کند.
* وزرای خارجه اتحادیه اروپا پرونده برجام را بررسی میکنند
شبکه تلویزیونی الحدث گزارش داد: وزرای امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا دوشنبه آینده، بحران توافقنامه هستهای ایران را بررسی خواهند کرد. بنا بر اعلام این شبکه، دیپلماتهای اروپایی سرگرم تحلیل تدابیری هستند که امروز ایران اعلام کرد.
* راهبرد ترامپ در قبال ایران به شکلی توجیهناپذیر احمقانه است
کریس مورفی، سناتور دموکرات ایالت کنتیکت، در پیامی توئیتری از راهبرد دونالد ترامپ، رئیسجمهور این کشور در قبال ایران به شدت انتقاد کرد و نوشت: راهبرد ترامپ درباره ایران، تشدید کورکورانه تنش است. این بازی پایانی ندارد. هیچ راهبردی برای راه برون رفت وجود ندارد. این فقط تشدید برای تشدید است. این راهبردی بسیار خطرناک و به شکلی غیرقابل توجیه احمقانه است.