به گزارش الف، این روزها قیمت خودرو دوباره روند افزایشی به خود گرفت و قیمتها به سرعت بالا رفتن و کسی هم نیست که اقدامی کند، البته از بهمنماه گذشته که دوباره موتور افزایش قیمت خودرو طی سال۹۷ برای سومین بار گرم شده بود؛ بسیاری از مدیران ارشد وزارت صمت و حتی خود وزیر اعلام کردند: با برنامهریزی دقیقی روند تولید خودرو را افزایش خواهند داد تا خودروسازان با پیشفروش خودرو تقاضای موجود بازار را پاسخ داده و زمینه کاهش قیمت در بازار را نیز فراهم کنند.افزایش قیمت خودرو در بازار هیچ دلیلی به جز سوء استفاده مدیران خودروسازان ایران ندارد و باید هرچه سریعتر با تعطیل کردن این کارخانهها مانع از افزایش هزینه برای اقتصاد کشورمان بشویم.
این وعده مسئولان و سیاستگذاران اصلی صنعت خودرویی کشورمان نه تنها نتوانست مدیریت بازار را به دست بگیرد و قیمت چهارچرخه تولید جاده مخصوص تهران را کاهش دهد بلکه روز گذشته در جلسه کمیته خودروی وزارت صمت هرگونه افزایش قیمت خودرو بدون دلیل اقتصادی مطرح و دلالان فضای مجازی عامل این اتفاق معرفی شدند.
نکتهای که بسیاری از کارشناسان آن را ناتوانی مدیریت بازار از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت میدانند و میگویند: نبود برنامه دقیق برای صنعت خودرو و همچنین رانتهای گسترده عامل اصلی چنین اتفاق بوده است.
* خودروسازان بزرگترین گیرنده رانت/ روز به روز اعمال نفوذ دولتیها در این صنعت بیشتر شده است
میثم موسایی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در این مورد در گفتوگو با خبرنگار الف، با بیان اینکه حمایتهای غیرمنطقی دولت از این صنعت و رانتهای آشکار و پنهانی که برای صنعت خودرویی ایران ایجاد شده عاملی است که امروز شاهد ضعف مشهود در این بخش از صنعت باشیم، گفت: تاکنون هیچ برنامه و سند راهبردی در بخش خودرویی ایران مطرح نشده و تنها با ممنوعیت و جلوگیری از ورود خودروهای با کیفیت خارجی مسئولان تلاش کردهاند از این صنعت زمینگیر حمایت کنند.
وی معتقد است؛ مدیران دو خودروساز بزرگ کشور تا امروز هیچ تخصصی در این صنعت نداشتهاند و هرگز نخواستهاند از نظر کارشناسی و علمی استفاده کنند، به همین دلیل میبینیم علیرغم صرف و هزینه میلیاردها دلار برای این صنعت بازهم مشکلات عمدهای در این زمینه وجود دارد.پس از امضاء برجام اغلب مدیران خودروساز ایران اعلام کردند با این اتفاق روند افزایش کیفیت و سطوح بالای استاندارد تولید برای محصولات بروز دنیا سرعت گرفته و از این پس باید منتظر حذف خودروهای نا ایمن و بیکیفیت از جادههای کشورمان باشیم، درحالی نه تنها محصولی مثل پراید حذف نشده بلکه قیمتهای نجومی آن باعث تعجب همه شده است.
این عضو هیات علمی دانشگاه تاکید کرد: هرگز سایه سنگین دولت از سر صنعت خودروسازی ایران دور نشده، بلکه روز به روز اعمال نفوذ دولتیها در این صنعت بیشتر شده تاجایی که میبینیم حتی خود دولت هم نمیتواند مانع از برخی کارشکنیهای خودروسازان بشود.
موسایی بزرگترین مشکل صنعت خودروی ایران را خود دولت دانست و بیان کرد: صنعت خودروی ایران دائم از حمایتهای بی چون و چرای دولتی برخوردار بوده تاجایی که انحصار ایجاد شده اصول اقتصادی و علمی را از این صنعت دور کرده است.
* هرچهزودتر جلوی زیان را بگیریم/ خبری از آنالیز دقیق در قیمت تمام شده خودرو نیست
جمشید پژویان، رئیس اسبق شورای رقابت ضمن اشاره به سوء مدیریت در صنعت خودروی ایران به خبرنگار الف گفت: افزایش قیمت خودرو در بازار هیچ دلیلی به جز سوء استفاده مدیران خودروسازان ایران ندارد و باید هرچه سریعتر با تعطیل کردن این کارخانهها مانع از افزایش هزینه برای اقتصاد کشورمان بشویم.
وی اضافه کرد: هربار صحبت از صنعت خودرو میکنیم یکباره موضوع حمایت از مشاغل و تولید داخل از سوی مدیران این شرکتها در میان افکار عمومی و البته نهادهای تصمیمگیرنده مطرح میشود درحالی که واقعا اشتغال و گردش مالی این صنعت در صورت تعطیلی خطری برای اقتصاد ایران ایجاد نمیکند.
پژویان معتقد است تعداد اشتغال ایجاد شده در صنعت خودرویی ایران غیرواقعی است و بیشتر افراد شاغل در این صنعت غیرمولد هستند و تنها عامل کاهش بهرهوری در صنعت شدهاند؛ بنابراین اگر خودروسازی ایران را تعطیل کنیم و به جای آن واردات خودروهای با کیفیت را مدیریت کنیم، هیچ مشکلی در بازار کار ایجاد نمیشود.آیا مسئولان از خودشان تاکنون پرسیدهاند واقعا ۵۰ میلیون تومان برای یک خودروی پراید منطقی است یا خیر؟ آیا صادقانه با خودشان دودوتا چهارتا کردهاند که چرا این خودرو که در بسیاری از کشورها اصولا اجازه تردد ندارد با تیراژ بسیار بالا در ایران تولید میشود
این اقتصاددان تاکید کرد: در دورانی که ریاست شورای رقابت را برعهده داشتم، بارها از خودروسازان خواستیم آنالیز قیمتی دقیقی از هزینههای تولید خودروهای داخلی بدهند، اما در نهایت هیچ اطلاعات دقیق و درستی به دست نیاوردیم و خبری از آنالیز دقیق در قیمت تمام شده خودرو نبود، درحالی که خودروسازان به بهانههای افزایش هزینه تولید به دنبال دریافت مجوز گرانی خودرو بودند.
وی اظهار کرد: بهرهوریپایین، استفاده از منابع مالی در بخشهای دیگر غیراز خودروسازی، بدهیهای معوق همه و همه دست به دست هم دادهاند تا این چاه هرگز با کمکهای دولتی پرنشود و تنها بازنده واقعی خریداران و اقتصاد کشورمان باشد.
رئیس اسبق شورای رقابت بیان کرد: پس از پایان جنگ تحمیلی شاهد تزریق میلیاردها دلار کمک نقدی دولت برای حمایت از صنعت خودرو و مدرن کردن تجهیزات تخصیص داده شده است تا رفته رفته وابستگی به بازارهای خارجی برای تامین قطعات مورد نیاز کمتر بشود، اما در نهایت چه شد با تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه اقتصاد ایران دیدیم وقتی واردات قطعات مختل شد صنعت خودرویی ایران نیز از نفس افتاد.
وی تاکید کرد: این اتفاق کاملا واضح به مردم و مسئولان نشان داد که رانت، فساد، سوء مدیریت صنعت خودرویی ایران را فرا گرفته که هرچه زودتر در این صنعت را ببندیم به نفع مردم و اقتصاد کشورمان عمل کردهایم و هیچ جای نگرانی نیست. امروز هم میبینیم دائم مسئولان برای افزایش تولید و به قول خودشان برای کاهش قیمتها با افزایش عرضه به دنبال ارایه تسهیلات و رانتهای جدیدی بودهاند که هرگز دستاوردی به جز زیان مصرفکنندگان نخواهد داشت، چون بدنه پوسیده صنعت خودرویی فقط هزینه به اقتصاد کشور تحمیل میکند و زمینه زیان خریداران را فراهم کرده است.
* سرمایهگذاری در صنعت خودرو اشتباهی بزرگ
محمدرضا زهرهوندی، عضو اتاق بازرگانی هم با اشاره به مشکلات صنعت خودرویی ایران در گفتگو با الف گفت: با درنظر گرفتن سود و زیانهای ایجاد شده از سوی صنعت خودرویی کشور در اقتصاد اگر امروز این صنعت تعطیل شود، مشکل خاصی نخواهیم داشت.
وی ادامه داد: وقتی به سیر شکلگیری صنعت خودرویی ایران از دهه چهل تا امروز نگاه میکنیم به این نتیجه میرسیم که شاید بهتر بود اصلا در این صنعت ورود نمیکردیم و به جای خودروسازی در صنعت دیگری سرمایهگذاری میکردیم تا دستاورد بالاتری داشته باشیم.
این عضو اتاق بازرگانی تاکید کرد: بررسی سود و زیان این شرکتها طی یک دهه اخیر و همچنین در نظر گرفتن زیانهای انباشته تولیدکنندگان خودرو در ایران این واقعیت را نمایان میکند که اصولا خودروسازی چیزی جز زیان و خسارت برای اقتصاد ایران نداشته و مصرفکنندگان را نیز با چالش روبرو کرده است.
به گفته وی آیا مسئولان از خودشان تاکنون پرسیدهاند واقعا ۵۰ میلیون تومان برای یک خودروی پراید منطقی است یا خیر؟ آیا صادقانه با خودشان دودوتا چهارتا کردهاند که چرا این خودرو که در بسیاری از کشورها اصولا اجازه تردد ندارد با تیراژ بسیار بالا در ایران تولید میشود و حتی برای ثبت نام آن مردم با مشکلاتی عمده روبرو هستند؟ بارها موضوع تحقیق و تفحص در صنعت خودرویی ایران مطرح شده است اما پاسخ و نتیجه این تحقیقات چه بود؟ غیر از این بود که لابی گسترده خودروسازان و اعمال فشار این گروه مانع از انتشار نتایج واقعی از این صنعت شد.
عضو اتاق بازرگانی افزود: هنوز فراموش نکردهایم آن روزی که کمپین نخریدن خودرو از سوی مردم به نشانه اعتراض مطرح شد و یکباره مسئولان به بهانه حمایت از این صنعت طرح وام خرید خودرو از سوی بانک مرکزی را اجرایی کردند تا به مردم ثابت کنند نظر شما هیچ اهمیتی ندارد و تنها منافع دو سازنده بزرگ خودرویی در این بین مطرح است.
* وعدههایی که هرگز عملی نشده است
ولی ملکی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره اتفاقات بازار خودرویی ایران به خبرنگار الف گفت: اتفاقات اخیر در بازار خودرو نه تنها هیچ منطقی ندارد، بلکه بعضا باعث تعجب نیز خواهد بود به این دلیل که مجلس و دولت از هیچ کمکی برای بهبود تولید و افزایش تیراژ و کیفیت محصولات خودرویی ایران دریغ نکرده است.
وی تصریح کرد: سوء مدیریت در صنعت خودرویی ایران باعث شده تا امروز دور از واقعیت نباشد، اگر بگوییم صنعت خودروی ایران ناتوان در انجام وعدههایش نه تنها به مسئولان بلکه به مردم نیز شده است، چون طی سنوات گذشته حمایتهای مختلف دولتی به این تولیدکنندگان با تاکید بر بهبود کیفیت و افزایش تیراژ تولید ارایه شده است.
این نماینده مجلس معتقد است، پس از امضاء برجام اغلب مدیران خودروساز ایران اعلام کردند با این اتفاق روند افزایش کیفیت و سطوح بالای استاندارد تولید برای محصولات بروز دنیا سرعت گرفته و از این پس باید منتظر حذف خودروهای نا ایمن و بیکیفیت از جادههای کشورمان باشیم، درحالی که میبینیم تنها کمتر از ۵ سال از این ادعا نه تنها محصولی مثل پراید حذف نشده بلکه قیمتهای نجومی آن باعث تعجب همه شده است.
و اما کلام آخر
اعتراف مدیران ارشد وزارت صنعت به حضور پررنگ دلالها و اثرگذاری آنها در بازار خودرو بیانگر این نکته است که واقعا شرایط صنعت خودروی ایران بحرانی شده و حتی با دستورالعمل و جلسات ویژه دولتی هم نمیتوان گره از کار گشود، زیرا موضوع فروشهای سبدی، ورود نقدینگی بالا در بازار از سوی گروهی خاص و البته بازارسازیهای اینترنتی از سوی برخی نمایندگیهای مجاز نمکی بر زخم بازار شده است و نمیتوان امیدی به کاهش قیمتها در آینده باشیم، زیرا فروش ۵درصد زیر قیمت بازار برای خودروسازان سودآوری بالاتری خواهد داشت.
در واقع خودروسازان با بازی ادامه خود در افزایش قیمت خودرو نقش بسزایی داشتند و امروز نیز به جای عمل به تعهدات خود باز هم بر این طبل افزایش قیمت میکوبند که آثار آن را شاهده هستیم و دود آن به چشم مردم و مصرف کننده میرود و در حالی که این خودورسازان وطنی از انحصار بازار برخوردارند اما در مقابل دولت و وزارت صنعت نیز نشسته و بازی این خودروسازان را تماشا میکنند در اصل بازار رها شده و خودروسازان از این موضوع سوءاستفاده میکنند.