سی‌ودومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران فرصت خوبی برای بررسی تاثیر افزایش قیمت ملزومات تولید کتاب بر جریان تولید کتاب است. دور از انتظار نبود که ناشران با تجربه گذراندن دوره ملتهب بازار کاغذ و دیگر ملزومات برای حضور در این دوره دو هدف حفظ مخاطب و پیشگیری از ضرر را پیگیری کنند.

محمدعلی علمی، مدیر غرفه انتشارات علمی، یکی از آثار افزایش قیمت ملزومات تولید کتاب به‌ویژه کاغذ را کاهش فروش کتاب‌های عمومی این نشر می‌داند. علاوه بر قیمت، مخاطب، اجباری برای خرید ندارد و می‌تواند با وجود علاقه‌مندی از خرید آن‌ها صرف‌نظر کند که کاهش فروش را به‌دنبال دارد.

95 درصد کتاب‌های این نشر تخصصی است و با افزایش 10 تا 30 درصدی قیمت پشت جلد در نمایشگاه عرضه شده‌اند.

این فعال حوزه نشر، افزایش قیمت کتاب را تنها ناشی از افزایش قیمت کاغذ و یا دیگر ملزومات نمی‌داند، بلکه معتقد است کتاب متاثر از هزار و یک دلیل گران می‌شود. تورم، افزایش قیمت لیتوگرافی و حتی حق‌التالیف بر تعیین قیمت تمام شده کتاب تاثیر می‌گذارد.

این فعال حوزه نشر، افزایش 30 تا 40 درصدی رقم فروش را برای ناشر  طی این دوره از نمایشگاه حتمی می‌داند، اما تاکید دارد که از نظر تعداد کتاب‌ها، ناشران با کاهش فروش مواجه خواهند بود.

شهرام جهانگیری، مدیر انتشارات چترنگ هم به مشکل کاغذ؛ خصوصا کاغذ بالک که در این نشر بیشترین استفاده را دارد، اشاره می‌کند و گرانی ملزومات تولید کتاب اعم از سلفون، مرکب و سایر ملزومات را دلیل اصلی افزایش قیمت کتاب از 30 تا 40 درصد می‌داند.

این افزایش قیمت کتاب از نظر جهانگیری نارضایتی مخاطب را در پی داشته که البته تا چند ماه دیگر و به دنبال افزایش بیشتر قیمت، شدیدتر خواهد شد. این فعال حوزه نشر قیمت فعلی کتاب را واقعی ارزیابی نمی‌کند و تاکید دارد نزدیک شدن به قیمت واقعی، نگرانی‌ها را افزایش خواهد داد.

بنابه گفته‌ جهانگیری، قیمت کتاب تولید شده این نشر اواسط سال 1397 برای مخاطب نمایشگاه مناسب‌تر است، چراکه به‌عنوان مثال، قیمت کتاب 500 صفحه‌ای سال گذشته 40 هزار تومان بود اما امسال به 62 هزار تومان رسیده است. البته همان‌طور که اشاره شد، افزایش بیشتر قیمت متاثر از عوامل مختلف دور از انتظار نیست. شاید قیمت 62 هزار تومان به 80 هزار تومان نیز برسد.

مدیر انتشارات چترنگ، درباره ارتباط گرانی کتاب بر میزان بازدید از نمایشگاه، تحلیل می‌کند قشری که زحمت حضور در نمایشگاه کتاب را به جان می‌خرد، به دنبال خرید است و گرانی کتاب را درک می‌کند. ترجیح می‌دهد به جای خرید از کتاب‌فروشی از تخفیف نمایشگاهی استفاده کند.

به اعتقاد این ناشر مهم‌ترین دلیل این رفتار مخاطب ترس از افزایش قیمت کتاب در آینده است. با وجود این مباحث به نظر می‌رسد توان مخاطب به مرور برای خرید کتاب با توجه به افزایش مداوم کتاب کاهش پیدا کند.

اما مژگان اکبری، مدیر انتشارات سیب‌سرخ که اصرار دارد از کاغذ با کیفیت بالک استفاده کند به دلیل کمبود ناشی از گرانی این نوع کاغذ، نتوانسته همه 100 عنوان چاپ نخست این نشر را برای نمایشگاه این دوره آماده کند.

سیب سرخ با 65 عنوان چاپ نخست در نمایشگاه حضور دارد. به گفته این ناشر، هر بند کاغذ بالک دو سال پیش 87 هزار تومان بود در حالی‌که این قیمت در حال حاضر به 430 تا 440 هزار تومان در هر بند رسیده است. با توجه به تحلیل این ناشر، کاهش تعداد عنوان‌های چاپ نخست متاثر از گرانی کاغذ، علاوه براینکه موجب نارضایتی مولف شده، ریزیش مخاطب را نیز به دنبال داشته است.

منبع:همشهری آنلاین