آذر ماه ١٣٩٤ قطعنامه ٢٢٥٤ در شوراي امنيت تصويب شد. قطعنامه اي كه ايران نيز در تهيه پيش نويس آن مشاركت داشت و حتي جان كري وزير خارجه آن وقت آمريكا، كه رياست جلسه شوراي امنيت را بر عهده داشت، اين قطعنامه را بسيار مشابه طرحي دانست كه ايران يك سال پيشتر پيشنهاد داده بود. حاميان و مخالفان اسد از قطعنامه استقبال كردند و اين قطعنامه نقطه عطفي در پرونده سوريه شد.
پس از چندي، پيچيدگي قطعنامه ٢٢٥٤ عرصه چانه زني ها بر تفاسير آن را آراست. امكان متهم كردن دمشق به استفاده از تسليحات شيميايي با تكيه بر "گزارش كشورهاي همسايه" (كه از مقررات قطعنامه ٢١١٨ بود) در اين قطعنامه نيز تاييد شده است. امريكا از همين براي توجيه فشار هاي سياسي و حملات موشكي تنبيهي عليه سوريه استفاده كرد. همه ابتكارات راهكار سياسي سوريه نيز از قطعنامه ٢٢٥٤ اعتبار مي گيرند. همچنين سه دولت ايران، روسيه و تركيه پس از هر نشست خود چارچوب ٢٢٥٤ را ياداوري كرده اند.
فراز قابل اتكاي قطعنامه ٢٢٥٤ چنين است كه صراحتا بر حفظ تماميت ارضي و يكپارچگي سوريه تاكيد مي كند. چند هفته پيش هم «گير پدرسن» نماينده ويژه سازمان ملل در امور سوريه، طي اولين گزارش خود در شوراي امنيت اعلام كرد كه جولان هم بيرون از مقررات نيست و بخش جدايي ناپذير سوريه است.
اين قطعنامه اگر چه در مواردي همچون يك ابزار در دست واشنگتن جهت تشديد فشار بر دمشق به كار مي رود اما موانع جدي بر سر راه تبديل «جمهوري ‘عربي` سوريه» به «جمهوري سوريه» هم ايجاد كرده است. متكي به سوابق تصميمات شوراي امنيت، تفسير سازمان ملل از قطعنامه ٢٢٥٤ با خوانش ايران، روسيه و تركيه سازگار است كه همواره براي تاييد حق حاكميت دمشق با وسواس بر عنوان «جمهوري عربي سوريه» و يكپارچگي آن تاكيد مي كنند. اين استدلال، خواسته هاي امريكا براي ايجاد منطقه اي "غير عربي" در اراضي شرق فرات را برنمي تابد. امريكا بر طرح «شرق فرات» سرمايه گذاري كرده است و دست كم تكرار وضعيت اقليم كردستان «جمهوري عراق» در سوريه را وفق منافع خود مي داند. با بالا گرفتن چانه زني ها، واكنش امريكا به پيچيدگي قطعنامه ٢٢٥٤ دور از انتظار نبود.
از سوي ديگر حتي برافراشتن پرچم سبز و سفيد و سياه معارضين (پرچم مربوط به دوران پيش از تشكيل جمهوري متحد عربي) نتوانسته است كه «عربي» را از عنوان سوريه حذف كند. «جمهوري سوريه» نام رسمي سوريه در زمان اعتبار پرچم سبز و سفيد و سياه بود و اكنون سوريه زير سايه درفش قرمز و سفيد و سياه، «جمهوري عربي سوريه» ناميده مي شود. حتي معارضيني كه به صورت نمادين كرسي دمشق را در اتحاديه عرب غصب كردند، اگر چه پرچم سبز و سفيد و سياه را بر ميز خود داشتند اما از سوي ميزبانان عرب به عنوان نماينده جمهوري ‘عربي` سوريه (و نه جمهوري سوريه) معرفي شدند.
مدتهاست كه واشنگتن براي بي اعتبار كردن داعيه عربي دولت بعثي سوريه كوشش مي كند. متحدان امريكا در شرق فرات پرچمي دارند كه بر آن با برجسته كردن نقش فرات در ميان نقشه سوريه، مرزي تعيين كرده اند. ايشان هم خواستار تغيير نام رسمي جمهوري عربي هستند و خود را تابع «سوريه دموكراتيك» مي نامند. ايجاد يك اقليم با هويت كردي در شرق فرات ضمن تهديد يكپارچگي سوريه، ميتواند نام «جمهوري عربي» را بي مسمي كند اما مسكو و تهران و آنكارا و حتي برخي دول عربي با جديت در برابر اين تحميلات و مهندسي قلدرمآبانه ايستاده اند. از اين منظر اعلام به رسميت شناختن جدايي جولان از سوريه، هم قافيه با خودمختار كردن شرق فرات است. قطع نظر از برشمردن ابعاد ديگر اين تصميم، اقدام كاخ سفيد سر دادن شعاري خصمانه عليه تعصبات ملي دولت دمشق است. دولتي كه به اصالت عربي خود افتخار مي كند و همواره مدعي است كه سوريه علَم غيرت، مقاومت و عدم سازش خلق عرب عليه اشغال سرزمين عربي را بر دوش دارد.
به تعبير ديگر كاخ سفيد با به رسميت شناختن جدايي جولان، تفسير خود از قطعنامه ٢٢٥٤ را اعلام كرده است و بنابراين زين پس با گستاخي بيشتر در مسير پيشرفت ابتكارات راهكار سياسي «جمهوري عربي سوريه» سنگ اندازي خواهد كرد. از همان اوايل ناآرامي هاي سوريه، بشار اسد مدعي بود كه دشمنان دمشق با غيرت و هويت اصيل عربي سوريه در ستيزند تا دژ دفاعي سوريه عليه اشغالگري تضعيف شود. اقدامات آشكار امريكا از جمله ماجراي شرق فرات و برسميت شناختن حاكميت اسرائيل بر جولان اشغالي، با هر تفسيري مويد ادعاي بشار اسد هستند.
