حسن و حسین و علی دوستانی دور از هم هستند. اگر علی در مشهد خبر دار شود که: «حسن در میانه مسیر تهران به اصفهان حدود ساعت ۱۲ ظهر به فلان اقامتگاه خواهد رسید و برای نماز و نهار توقف خواهد کرد» و همچنین اطلاع داشته باشد که: «حسین تصادفا همین روز اصفهان را به مقصد تهران ترک کرده است و او هم توقف در همان اقامتگاه را برای استراحت از ساعت ۱۲ ظهر در برنامه دارد» علی می تواند پیش از ساعت ۱۲ به حسن و حسین پیامکی جالب بفرستد و بنویسد: «ممکن است امروز از دیدن یک دوست غافلگیر شوی!»
علی پیشگو نیست، او با استفاده از اطلاعاتی که دارد، آینده محتمل را خبر داده است. اگر علی یک فالگیر بود، می توانست بدون اشاره به اطلاعات، از این نتیجه گیری ساده برای تبلیغ توانایی خود استفاده کند. در فرض ما علی فالگیر نیست و ادعای تحمیل اراده خود بر آینده را هم ندارد اما در عالم سیاست، سیاستمداران زیرک مکررا از همین ترفند استفاده می کنند. ایشان به اتکای اطلاعات و تحلیل سازمانهای عریض و طویل تحقیقاتی، آینده محتمل را به عنوان یک هدف اعلام می کنند و پس از وقوع، مدعی پیروزی بزرگ اراده خود می شوند.
- اینکه نتانیاهو علی رغم خوش بینی های رایج، ساز مخالف زد و بی اعتبار کردن برجام را از ابتدا هدف گرفت، محصول مطالعه دقیق سند پر از عیب و ایراد برجام بود. سرانجام حساب باز کردن بر احتمال بالای ناکام شدن برجام معیوب، زمینه ساز مانور دیگری از توانمندی لابی دولت اسرائیل شد.
- وقتی امریکا به عراق حمله کرد، ایران در اوج جنگ بیرق صلح و استقلال عراق را برافراشت چون به هر حال هر جنگی یک روز به پایان می رسد و ایران بر اساس شناخت خود از جامعه عراق می توانست پیش بینی کند که به زودی مطالبه استقلال در راس مطالبات عراقی ها قرار خواهد گرفت. امروز هر کس از استقلال عراق سخن می گوید، موضع ایران را تقویت می کند. شاید بتوان گفت که سبقت در اعلام مواضع حسابگرانه و صبوری برای تحقق آنها، عامل مشترک غالب موفقیت های منطقه ای ایران است.
- در نمونه ای دیگر، مصداق بارز و پیش چشم ما طمع واشنگتن برای سواستفاده از روند گرانی ارزاق در بازار ایران است. پیش تر با کاهش ارزش ریال، سیل کالاهای ایرانی به بازار کشورهای همسایه سرازیر شد. متاثر از تقاضا در بازارهای همسایه، قیمت ارزاق در بازار داخلی اوج گرفت. اکنون مشکلات مضاعف شده و سیل ویرانگر اخیر به کشاورزی و راه ها آسیب جدی وارد کرده است. با کنار هم گذاشتن همین اطلاعات دم دستی، پیش بینی پیچیده ای نکرده ایم اگر از ارزان شدن ارزاق قطع امید کنیم. در این موقعیت، دولت آمریکا (مطابق انتظار) فرصت طلبانه به میان جهید و مدعی شد که فشار بر ایران تشدید می شود تا تاثیر اراده واشنگتن بر اقتصاد ایرانیان محسوس تر شود!
دولتمردان واشنگتن "ترساندن عوام" را نیز هدف گرفته اند اما پسندیده نیست که برخی خواص در خلال برشمردن فشارهای تحریمی، فرصتی بجویند تا آثار نواقص مدیریتی خود را هم به اراده واشنگتن نسبت دهند. آمریکا به اتکای نمایش های متنوع می کوشد که خود را فعال مایشا جلوه دهد لذا انکار سومدیریت داخلی و نسبت دادن همه مشکلات ایران به اراده واشنگتن، خطای بزرگی است. خطایی که نه تنها گرهی از مشکلات نمی گشاید بلکه صحنه آرایی امریکایی ها را تکمیل خواهد کرد. شاید بهترین مقابله با این چنگ و دندان نشان دادنهای امریکا، ترویج واقع بینی و تبیین شجاعانه علل داخلی مشکلات باشد تا ترامپ به آسانی نتواند که نتیجه محتوم و معلول علل متعدد را در کارنامه پیروزی خود ثبت کند و همگان را مرعوب اراده خود سازد. در عالم سیاست، برشمردن همین پیروزی های نمایشی، بخش مهمی از توصیف توانمندی بازیگران را تشکیل داده است.
(وقتی وزیر خارجه امریکا از آثار سو مدیریت دولت ایران می گوید، مشغول پاسخ به چرایی فشار حداکثری بر کشوری است که یک دولت لجوج دارد و مستحق مجازات است. در مقابل اگر مقامات دولت ما با شناسایی دام های تبلیغاتی، از بزرگنمایی فشارهای امریکا اجتناب کنند و خود صادقانه به منشا داخلی مشکلات بپردازند، ضمن گام برداشتن در مسیر رفع بسیاری از مشکلات، علیه ترویج تصویر افسانه ای از قدرت امریکا قد علم کرده اند.)
