یکم. نقش آقای رئیسی به عنوان رئیس جدید عدلیه در سیل را چطور دیدید؟ آقای رئیسی طی حکمی اعلام کرد که با مسئولین متخلف و سهل انگار در ماجرای سیل گلستان برخورد شود. قاضی سراج هم بلافاصله مصاحبه می کند که پیشتر 5 گزارش کارشناسی درباره سیل به استاندار و دیگر مسئولین ارائه شده بود که متاسفانه مورد توجه قرار نگرفت. وی ادامه داد با قصور و تقصیر برخورد می کنیم. سراج چند روز بعد در بدو ورود به دروازه قرآن شیراز هم گفت که اگر رودخانه لایروبی میشد سیل اتفاق نمی افتاد. با مدیران متخلف برخورد می شود.
غرض سیل نیست. ماجرا یک فصل جدید در مبارزه با فساد و عدالتخواهی است. این متن را تا انتها مرور کنید.
دوم. انتظار ما از مبارزه با فساداقتصادی چیست؟ خیلی سادست. افزایش امید.اما آیا اینگونه است؟ احتمالا تصدیق می کنید که ماجرا بدتر شده است. یعنی برخلاف انتظار، با افزایش مبارزه با فساد مردم دچار بی حسی بیشتر شده و هر روز امیدشان کمتر می شود. یک نشانه اش، "احساس" فساد سیستمی است.
اما چرا؟ علت در اولویت های ما در مبارزه با فساد است. به پرونده های تاریخی فساد نگاه کنید. چه ویژگی مشترکی دارند؟ همین پرونده اخیر پتروشیمی را مجدد ببینید. چندین نفر متهم دارد اما کدام متهم مورد توجه است؟ خانمی که که دارای روابط سیاسی با این گروه و آن حزب است. مبارزه با فساد اقتصادی در کشور ما بیشتر همراه با هیجان های سیاسی بوده است چون برای مردم برخورد با یک آقازاده و آقایش جذابیت بیشتری دارد.
اشکال همینجاست.
سوم. نتیجه توقف- دقت شود؛ "توقف"- در فساد "سلبریتی های سیاسی" ناامیدی است. مردم می گویند برخورد با فساد این ژنرال سیاسی و آن آقا و آقازاده یک معنی بیشتر ندارد و آن اینکه : "همانطور که فکر می کردیم همه تان با هم فاسدید!" و ترجمه اش فساد سیستمی است.
اما چرا اینطور فکر می کنند؟
طبیعی است. چون مبارزه با فساد منجر به کاهش ناکارآمدی نمی شود و همزمان سفره آنها کوچکتر می شود. رحیمی و فریدون و بقائی و مهدی هاشمی را هم بگیرید باز با ناکارامدی فلان استاندار و بهمان فرماندار باران رحمت، باران غضب می شود. باز با تصمیم غلط یک مسوول و بدون هرگونه ارتشا و اختلاسی، ارز 15 هزارتومان و تورم 40 درصد و سفره مردم کوچک تر می شود و غیره.
پس مردم می گویند دستگیری این و آن کفاف نمی دهد. سیستم فاسد است که مبارزه با فساد هم منجر به کارآمدی نمی شود.
چهارم. فصل جدید عدالتخواهی و مبارزه با فساد، مبارزه با ظالمان کوچک است. ظالمانی که هرچند اسم سیاسی و پرطمطراق ندارند و مبارزه با انها بی هیجان است؛ هرچند اختلاس نمی کنند و ارتشا ندارد اما تصمیم غلط و سهل انگاری و اهمال و تنبلی شان موجب ظلم های بزرگ می شود و عامل اصلی ناکارآمدی در کشورند. مبارزه را باید ازین نطقه آغاز کرد. این مبارزه با فساد، برای مردم محسوس است و هرقدمی که برداشته شود کارآمدی را بیشتر می کند نه هیجان را فزونتر.
پنجم. رئیسی تاکید کرد حکم رهبری منشور عدلیه است. اما مهمترین نکته در حکم رهبری چیست:"احیای حقوق عامه". یعنی نظارت بر حسن عملکرد مجریان قانون. یعنی بجای توقف درین که کدام آقازده چی پوشیده است باید ببینیم کدام آقاست که به وظیفه قانونی اش عمل نمی کند.
اهتمام به این بند یعنی احساس امید و همزمان رشد کارآمدی در نظام. گامی که در ماجرای سیل برداشته شد.
امیدست جریان عدالتخواهی ما نیز همگام با عدلیه به این بلوغ برسد که "راز عدالتخواهی امیدآفرین" در پیگیری کارآمدی و مبارزه با ظالمان کوچک است.
