به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، زمانی که طراحان "طرح شفافیت آرا نمایندگان" برای اولین بار با جدیت و انگیزه فراوان طرح خود را در مجلس شورای اسلامی به منظور ایجاد یک پارلمان شیشه‌ای ارائه کردند، تصور نمی‌کردند که سرانجام آن در نهایت به اعلام اسامی نمایندگانی که تنها در رای‌گیری‌ها شرکت نمی‌کنند، ختم شود!
*موج استقبال افکار عمومی از پارلمان شیشه‌ای
نخستین بار حسینعلی‌حاجی‌دلیگانی نماینده مردم شاهین‌شهر و میمه "طرح شفافیت آرا نمایندگان" را مطرح کرد و با انتشار جدولی متشکل از ساعات حضور، غیاب و جزییات فعالیت‌های خود در مجلس اعلام کرد، اطلاع از عملکرد یک نماینده در زمان حضورش در پارلمان حق مردمی است که به وی رای داده‌اند، این اقدام وی مورد استقبال شدید افکار عمومی قرار گرفت و موج موافقت‌های مردم با این موضوع در فضای مجازی به راه افتاد.
البته در روز رای‌گیری این طرح در صحن علنی مشخص شد؛ محمدجواد فتحی نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر هم پیش از این طرح مشابهی را به هیئت رئیسه مجلس ارائه کرده است لذا هیئت رئیسه خانه ملت روز چهارشنبه ۱۴ شهریور ماه، ترکیب این دو طرح را به صورت یک فوریت در دستور کار جلسه علنی قرار داد که وکلای ملت با یک فوریت آن با ۵۹ رای موافق، ۱۰۸ رای مخالف و ۵ رای ممتنع از مجموع ۱۹۴ نماینده حاضر در جلسه مخالفت کردند و قرار شد این طرح به صورت عادی در کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس مورد بررسی قرار بگیرد.
*کمپینی برای شفافیت
پس از مخالفت عجیب اکثریت پارلمان نشینان با یک فوریت طرح شفافیت آرا نمایندگان مجلس، احمد امیرآبادی‌فراهانی نماینده مردم قم در توئیتی اعلام کرد که می‌خواهد از اول مهرماه سال ۹۷ به صورت داوطلبانه آراء خود را نسبت به طرح‌ها و لوایح در مجلس شورای اسلامی اعلام کند و بعد از این توئیت بسیاری از نمایندگان طی پیامکی به او موافقت خود را با پبوستن به "کمپینی به نام شفافیت آراء" بیان کردند و در نهایت ۱۴۰ نفر از وکلای ملت به این کمپین پیوسته و اسامی خود را در فضای مجازی اعلام کردند.
اما اکنون بعد از گذشت بیشتر از سه ماه از بررسی طرح شفافیت آرا نمایندگان در کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس متوجه شدیم که هیچ کدام از اهداف اولیه طراحان محقق نشده و این طرح بعد از بررسی و اصلاح در کمیسیون آیین‌نامه تنها به اعلام اسامی نمایندگانی که در هر مرحله در رای‌گیری شرکت نمی‌کنند، تنزل پیدا کرده و این موضوع اعتراض شدید حاجی‌دلیگانی را در بر داشته است.
*قدمی برای کور کردن اشتهای مشتاقان!
حاجی‌دلیگانی طراح "طرح شفافیت آرا نمایندگان" براین اساس در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، ضمن اعتراض به اقدام کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس نسبت به ایجاد تغییرات شدید در این طرح، گفت: براساس طرح ما آرای نمایندگان همراه با اسامی‌شان نسبت به یک طرح یا لایحه چه موافق، مخالف یا ممتنع باید در مشروح مذاکرات مجلس ثبت و ضبط می‌شد و در سایتی هم در معرض عموم قرار می‌گرفت.
وی بیان کرد: اکنون کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس طرح اصلاح شده را به صورت نهایی و مکتوب برای قرار گرفتن در دستور کار جلسه علنی مجلس ارائه کرده است، اما متاسفانه هنوز در کازیه نمایندگان قرار داده نشده تا آن‌ها بتوانند این طرح تغییر یافته را بررسی کنند.
وی تصریح کرد: براساس این طرح تغییر یافته و اصلاحی، تنها اسامی افرادی که در رای‌گیری‌ها شرکت نمی‌کنند، منتشر می‌شود که این اقدام هیچ‌گونه شفافیتی را در بر ندارد و حتی آن شدت و حدتی که برای موضوع شفافیت در افکار عمومی به درستی ایجاد شده بود را هم ذره‌ای پاسخ نداده و اشتهای افراد پیگیر این موضوع را کور کرده است.
این نماینده مردم شاهین‌شهر و میمه در پایان تاکید کرد: بنده شخصا پیشنهاد جایگزین کردن طرح قبلی و همچنین اصلاح متن را نوشته و ارائه کرده‌ام تا حداقل یک کدام از آن‌ها مطرح و رای بیاورد.
*طرحی که دیگر شفاف نیست
براین اساس متن گزارش کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس درباره اصلاح طرح شفافیت آرا نمایندگان به شرح زیر است:
"گزارش یک شوری
شماره ۷۴۸۲۹
تاریخ ۷/۹/۱۳۹۷
گزارش کمیسیون آیین نامه داخلی به مجلس شورای اسلامی
طرح الحاق دو تبصره به ماده (۱۱۹) قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی به شماره چاپ ۱۰۸۸ که به این کمیسیون به عنوان اصلی ارجاع شده بود، با حضور کارشناسان مراکز مختلف در جلسات متعدد مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نهایتا در جلسه مورخ ۱۴/۰۸/۱۳۹۷ کمیسیون، با اصلاح در متن و عنوان به تصویب رسید.
اینک گزارش آن در اجرای ماده ۱۴۳ قانون آیین نامه داخلی به مجلس شورای اسلامی تقدیم می‌شود.
رئیس کمیسیون آیین نامه داخلی
غلامرضا کاتب
باسمه تعالی
طرح اصلاح موادی از قانون آیین‌نامه داخلی
مجلس شورای اسلامی
ماده ۱- متن زیر به عنوان یک تبصره به ماده (۱۲۴) قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی الحاق می‌شود:
تبصره- در تمام موادی که به موجب این قانون رای‌گیری به عمل می‌آید، اسامی نمایندگانی که در هر مرحله در رای‌گیری شرکت نمی‌کنند در مشروح مذاکرات و پایگاه اطلاع‌رسانی الکترونیکی مجلس، برای اطلاع عموم ثبت می‌شود.
ماده ۲ – در ماده (۲۰۸) قانون عبارت «سپس نماینده سوال کننده و وزیر» جایگزین می‌شود/ع".
*طرحی که خواهان شفافیت بود
اما متن "طرح اولیه شفافیت آرا نمایندگان" که حاجی‌دلیگانی و فتحی آن را به صورت مشترکا در جلسه روز ۱۴ شهریور ماه ارائه کردند، به شرح زیر بوده است:
"عنوان طرح:
الحاق دو تبصره به ماده (۱۱۹) قانون آیین‌نامه داخلی
مجلس شورای اسلامی
تبصره ۱- در تمامی مواردی که به موجب این قانون رای‌گیری به عمل می‌آید و مصادیق آن در ماده (۱۲۱) مشخص گردیده، جهت اطلاع مردم، اسامی نمایندگان موافق، مخالف و ممتنع منتشر می‌شود. بدین منظور علاوه بر درج اسامی در مشروح مذاکرات، هیئت رئیسه موظف است نسبت به ایجاد سامانه الکترونیکی به طوری که قابلیت دسترسی به آن برای آحاد ملت فراهم باشد اقدام نماید.
تبصره ۲- در مواردی استثنایی با تقاضای ۱۵ نفر از نمایندگان مجلس و با رای موافق اکثریت مطلق حاضران، رای‌گیری به صورت مخفی انجام می‌گیرد. "
*آزمونی دیگر برای وکلای ملت
با وجود استقبال گسترده افکار عمومی از طرح شفافیت آرا نمایندگان و اطلاع موکلان از عملکرد وکلای خود در خانه ملت، انتظار می‌رفت کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی پاسخ مثبتی به این انتظار عموم می‌داد.
حال باید دید این اصلاحیه طرح شفافیت آرا نمایندگان در زمان بررسی در صحن علنی مجلس با چه سرانجامی مواجه خواهد شد؛ تصویب یا رد از سوی نمایندگان مجلس؟ و وکلای ملت در این آزمون این بار چگونه عمل خواهند کرد.
