فارس نوشت: موافقت‌نامه پاریس برای جلوگیری از افزایش دمای کره زمین از طریق کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در اجلاس بیست و یکم کنوانسیون تغییرات اقلیم سازمان ملل متحد (COP21) به تائید کشورهای عضو رسید.
مطابق این توافق کشورهای عضو برای معین کردن اقدامات خود در مسیر کاهش انتشار باید سند تعهدات (NDC) خود را به دبیرخانه کنوانسیون فوق ارائه دهند.
بررسی توافق پاریس نشان می‌دهد که این توافق‌نامه، دارای ابعاد گوناگون به‌خصوص ابعاد علمی، حقوقی و اقتصادی است و باید که توسط کارشناسان مربوط به این حوزه‌ها مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
واضح است که بررسی کارشناسی نیز ناگزیر از اختلاف‌نظر و دودستگی است؛ اما نادیده گرفتن دیدگاه کارشناسان منتقد و طرح این ادعا که مخالفین به دنبال اهداف سیاسی هستند جفا به منافع ملی است. چراکه این‌گونه القائات می‌تواند گفتگوهای کارشناسی و محور بودن منافع ملی را به حاشیه رانده و منافع حزبی و جناحی را در برخورد با مسائل کلان به‌جای آن‌ها بنشاند.
بررسی اظهارات موافقان توافق پاریس نشان می‌دهد که تلاش زیادی در راستای سیاسی جلوه دادن منتقدان توافق پاریس انجام داده‌اند. ازجمله معصومه ابتکار رئیس سابق سازمان محیط‌زیست که در مصاحبه با روزنامه شرق (کد خبر: 200839) و همچنین در گفت‌وگو با رادیو تهران، کارشناسان و اقلیم شناسان مخالف پیوستن به توافق پاریس را مخالفان دولت نامیده و آن‌ها را به بازی سیاسی متهم کرده است.
از سوی دیگر رسانه‌های حامی این جریان با پوشش گسترده این ادعاها سعی در تحت‌فشار گذاشتن نهادهای قانونی مانند مجلس دارند تا بتوانند با بی‌اثر کردن انتقادات علمی و کارشناسی مخالفان با سیاسی جلوه دادن آن‌ها و دوقطبی سازی سیاسی به هدف خود برسند.
این اظهارات و اقدامات در حالی است که رصد اظهارات مخالفان توافق پاریس در بازه زمانی بررسی این توافق‌نامه در داخل کشور، نشان می‌دهد که منتقدین توافق پاریس، کارشناسان و اساتید اقلیم‌شناسی افرادی از بدنه دانشگاه، دولت و نمایندگان مجلس هستند.
در ادامه تنها تعداد محدودی از انتقادات مطرح شده نسبت به توافق پاریس در روزهای اخیر را بررسی می کنیم.
1-دانشگاه: ازجمله اقلیم شناسان منتقد به مبانی علمی توافق پاریس در داخل کشور می‌توان به دکتر حسن لشکری عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی و رئیس اندیشکده اقلیم و آمایش سرزمین اشاره کرد.
وی معتقد هستند که گرمایش زمین یک پدیده نوظهور نیست. نگاهی به گذشته تاریخی اقلیم سیاره زمین بر پایه مطالعات پالئوکلیمایی (دیرینه اقلیم‌شناسی) نشان می‌دهد که تاکنون سیاره زمین چند دوره گرم و سرد را سپری کرده است.
لشکری پدیده‌هایی مانند ریزگردها و خشک شدن دریاچه‌ها را حاصل سوء مدیریت‌ها در مدیریت منابع آب‌وخاک کشور دانسته و آن را با تغییر اقلیم مرتبط می‌داند.
همچنین دکتر یوسف قویدل، اقلیم‌شناس و عضو هیئت‌علمی دانشگاه تربیت مدرس، معتقد است که در مورد گرمایش اجماع علمی وجود ندارد.
دکتر سبحانی و دکتر وحید ماجدی اساتید اقتصاد دانشگاه تهران نیز در اظهاراتی جداگانه، انتقاداتی نسبت به توافق پاریس مطرح کرده اند.
2- دولت: رئیس‌جمهور در جلسه هیئت دولت در تاریخ 97.9.21 بابیان سنگ‌اندازی کشورهای توسعه‌یافته در مسیر پیشرفت کشورهای درحال‌توسعه گفت: «در مورد گازهای گلخانه‌ای مگر آن‌ها مراعات می‌کنند، البته ما برای محیط‌زیست خودمان باید تلاش کنیم و آنچه در دنیا مطرح می‌شود توصیه‌هایی است که باید توجه کنیم و لزومی ندارد که خط به خط آن را اجرا کنیم آیات قران که نیست».
3- مجلس: احمدعلی کیخا، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس‌شورای اسلامی(کمیسیون تخصصی بررسی کننده توافق پاریس)، درباره شفاف بودن اقدامات ایران و مبهم بودن سازوکارهای تامین منابع مالی اجرای تعهدات گفت: «ظاهر امر نشان می‌دهد که ما مجموعه اقداماتی را پذیرفته‌ایم و مجموعه اقدامات بسته به اینکه ۴ درصد یا ۱۲ درصد تعهد باشد، حداقل بین ۱۷ تا ۵۰ میلیارد دلار هزینه برای ما دارد. حال سوال این است که هزینه این تعهدات و اقدامات از کجا تامین خواهد شد؟»
وی همچنین در ادامه تصریح کرد که سند تعهدات ایران (INDC) باید برای بررسی همه‌جانبه به مجلس شورای اسلامی ارائه شود.
با توجه به نکات ذکرشده، طرح ادعای سیاسی بودن مخالفت‌ها با توافق تغییر اقلیم پاریس از سوی موافقان، ادعایی است که تلاش دارد با بی‌اثر کردن انتقادات کارشناسان حوزه‌های مختلف مربوط به توافق فوق، آن را به سمت تصویب از طریق چالش سیاسی سوق دهد.
