انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا که در ششم نوامبر سال گذشته میلادی (۱۵ آبان ۹۷) برگزار شد و برخی از آن به‌عنوان انتخابات زودرس ریاست جمهوری یاد می‌کنند، فرصت‌ها و تهدیدات جدیدی در شطرنج سیاست داخلی این کشور به وجود آورد. نتایج به‌دست‌آمده موجب شد که دموکرات‌ها اکثریت مجلس نمایندگان را به دست آورند و کنترل آن را از انحصار هم‌حزبی‌های ترامپ خارج کنند. مهم‌تر اینکه «نانسی پلوسی» که بین سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۱ ریاست مجلس نمایندگان را بر عهده داشت، بار دیگر با کسب اکثریت آراء توانست رئیس این نهاد قانون‌گذاری شود؛ تحولی که حداقل در دو سطح بر سیاست‌های ترامپ سایه خواهد انداخت.
۱- «نانسی پلوسی» که پیش از ریاست، رهبر فراکسیون دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان بود، در سخنرانی خود پس از پیروزی هم‌حزبی‌هایش در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره گفت: «فردا روز جدیدی در تاریخ آمریکا خواهد بود. ترامپ به کنگره‌ای جمهوریخواه عادت کرده بود، مجلس نمایندگان و سنایی که در دست او بود. این کنگره این‌گونه نخواهد بود.
نظارت بر فعالیت‌های دولت، یکی از مسئولیت‌های ماست.» بااینکه غالب شدن نمایندگان دموکرات در مجلس نمایندگان، پیام واضحی برای رئیس‌جمهور آمریکا و آینده سیاسی وی داشت، اما ترامپ برای اینکه قافیه را نبازد، پیروزی حزب مخالف خود را تبریک گفت! اکنون بعد از آنکه پلوسی بر مسند ریاست مجلس نمایندگان تکیه زده، بحث استیضاح ترامپ بیش از هر زمان دیگری قوت گرفته است. وی در گفتگویی با شبکه خبری «ان بی سی» اعلام کرد که «نباید به دلایل سیاسی مانع استیضاح رئیس‌جمهور شویم.» به‌بیان‌دیگر، انتخاب پلوسی تیغ دموکرات‌ها علیه ترامپ را تیزتر کرد.
به گفته وی، نمایندگان دموکرات پیش از تصمیم‌گیری درباره استیضاح ترامپ، منتظر انتشار نتیجه تحقیقات «رابرت مولر»، دادستان ویژه پرونده دخالت ادعایی روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۶ می‌مانند. پرونده‌ای که مولر به دنبال کشف حقایق آن است، البته به موضوع روسیه منحصر نیست و ابعاد دیگری همچون رسوایی اخلاقی ترامپ را نیز روشن کرده است.
این در حالی است که همه دموکرات‌ها مانند خانم پلوسی صبور نیستند و بر اساس گزارش‌ها، طرح استیضاح ترامپ، پنجشنبه هفته آینده به مجلس نمایندگان آمریکا خواهد رفت! «برد شرمن»، نماینده دموکرات ایالت کالیفرنیا مصمم است نخستین گام را برای استیضاح ترامپ بردارد و در طرح خود وی را به کارشکنی در اجرای عدالت در جریان برکناری «جیمز کومی» رئیس سابق «اف بی آی» متهم کرده است.
شرمن در گفت وگو با روزنامه لس‌آنجلس تایمز درباره طرح استیضاح ترامپ تاکید کرد: «دلیلی ندارد که این طرح در کنگره مطرح نشود. هر روزی که سپری می‌شود دونالد ترامپ نشان می‌دهد که رفتن وی از کاخ سفید به نفع کشور خواهد بود.» این نمایند دموکرات، دو سال پیش هم طرح استیضاح کلیددار کاخ سفید را با امضای 60 نماینده به هیئت‌رئیسه تقدیم کرده بود که به دلیل اکثریت جمهوری خواهان، اقدام آن‌ها راه به‌جایی نبرد اما اکنون که مجلس نمایندگان در اختیار آن‌هاست، اوضاع متفاوت است.
گفتنی است که برخی از مخالفان رئیس‌جمهور آمریکا، تنها یک احتمال برای کج دار و مریز رفتار کردن با ترامپ را مطرح می‌کنند و آن اینکه بر اساس قانون اساسی این کشور، درصورتی‌که مستاجر کاخ سفید برکنار شود، معاون وی یعنی «مایک پنس» جایگزین او خواهد شد. پنس شخصیتی مرموز و غیرمتعارف دارد که گفته می‌شود حتی از ترامپ هم تندتر و غیرمعقول تر است! وی وابسته به فرقه اوانجلیست‌هاست که از نگاهی به‌شدت حمایت‌گرانه‌ای از رژیم صهیونیستی برخوردار و چنانچه جانشین ترامپ شود - با توجه به جانب‌داری سرسختانه لابی صهیونیستی آیپک از وی - کار دموکرات‌ها در انتخابات بعدی دشوار خواهد شد.
۲- انتخاب پلوسی باعث شده است که ساخت دیوار رویایی ترامپ با مشکل مواجه شود. حدود دو هفته پیش، بودجه مدنظر کاخ سفید راهی کنگره شد اما در گام اول، با در بسته اکثریت دموکرات‌ها در مخالفت با تصویب هزینه ساخت دیوار کذایی رئیس‌جمهور (5 میلیارد دلار) برخورد کرد و به دلیل اینکه در مدت‌زمان معین‌شده، حائز آراء کنگره نشد، تعطیلی بخش‌هایی از دولت آمریکا را در پی داشت؛ اتفاقی که پیش‌بینی می‌شود تا چند ماه نیز ادامه داشته باشد.
ترامپ هفته گذشته در گفتگو با شبکه «فاکس نیوز» اعلام کرد: «من در خصوص درخواست مطرح‌شده برای اختصاص بودجه لازم برای ساخت دیوار مکزیک، تسلیم نمی‌شوم. هیچ انتخاب و گزینه دیگری برای ادامه تعطیلی دولت بر سر دیوار مرزی مکزیک وجود ندارد و ما تسلیم نمی‌شویم. ما مجبور به تقویت امنیت مرزی هستیم و دیوار بخش مهم و بزرگی از امنیت مرزی است؛ بزرگ‌ترین بخش.»
اتفاقی که نشان‌دهنده وخامت اوضاع است اینکه روز گذشته، مجلس نمایندگان، لایحه خروج دولت از تعطیلی را منهای بودجه مدنظر ترامپ برای ساخت دیوار مرزی به تصویب رساند؛ این در حالی است که رئیس‌جمهور آمریکا تهدید کرده بود هر مصوبه‌ای که ملاحظات وی در آن رعایت نشده باشد را وتو خواهد کرد. بنابراین، ترامپ با تصمیم مجلس نمایندگان موافقت نخواهد کرد و بحران سیاسی همچنان ادامه پیدا خواهد داشت.
علاوه بر این، به نظر می‌رسد که دوئل رئیس‌جمهور آمریکا با دموکرات‌ها بر سر سیاست‌های مهاجرتی مقارن با ریاست نانسی پلوسی بر مجلس نمایندگان، عمیق‌تر نیز خواهد شد چراکه وی اساساً مخالفت رویکرد ضدمهاجرتی ترامپ است. دو سال پیش که رئیس اتاق بیضی‌شکل کاخ سفید تازه انتخاب‌شده بود، پلوسی در یک سخنرانی آتشین که به مدت 7 ساعت! به طول انجامید، سیاست‌های ترامپ در این حوزه را به‌شدت به چالش کشید. نکته جالب اینکه آن سخنرانی هم در خصوص مخالفت با بودجه و عدم رعایت سیاست‌های مرسوم مهاجرتی آمریکا بود.
از سوی دیگر، تعطیلی چندین وزارت خانه و سازمان دولتی و مرخصی اجباری کارکنان آن‌ها، مشکلات اقتصادی آمریکا را تشدید و عرصه را بر طبقه متوسط این کشور تنگ کرده است؛ به‌گونه‌ای که اخیراً پیشنهادی به کارمندان مطرح‌شده تا به‌جای پرداخت اجاره خانه، با صاحب‌خانه خود به توافقی تهاتری دست یابند! مثلاً در ازای اجاره‌بها، خدمات ساختمانی مثل رنگ کردن یا نظافت را تقبل کنند!! افزون بر این، خاموش شدن چراغ چندین وزارتخانه و سازمان دولتی، شاخص‌های اقتصادی آمریکا نیز را تحت‌الشعاع خود قرار داده است. به‌عنوان نمونه، سقوط آزاد ارزش شاخص‌های بازارهای بورس و اوراق بهادار آمریکا پیش از تعطیلات کریسمس در یک دهه گذشته بی‌سابقه بود و واکنش تند ترامپ را در پی داشت.
موارد پیش‌گفته را می‌توان این‌گونه خلاصه کرد که کاهش میزان محبوبیت ترامپ در دو سال سپری‌شده از ریاست‌جمهوری‌اش با قدرت گرفتن دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان و ریاست پلوسی بر آن، عوامل کلیدی و مهمی هستند که ازیک‌طرف، سیاست‌های کلان ترامپ را به چالش کشیده‌اند و ثانیاً چشم‌انداز سیاسی وی را در سایه‌ای از ابهام قرار داده است. به‌عبارت‌دیگر، رئیس‌جمهور آمریکا در انتخابات 2020 که پیش‌زمینه آن با انتخابات درون‌حزبی از سال جاری آغاز می‌شود، رقابتی بسیار جدی و نفس‌گیر را در پیش خواهد داشت.
منبع: حمایت
