ایسنا: تحقیقات، عوامل خطر بسیاری را در ارتباط با دمانس (زوال عقل) شناسایی کرده‌اند که البته امکان تغییر همه آنها وجود ندارد. از عوامل مهم ابتلا به این بیماری بالارفتن سن است که نمی‌توان آن را متوقف کرد. با این حال امکان تغییر عواملی که بر روند ابتلا تاثیر می‌گذارند، وجود دارد.
انجمن آلزایمر ایران ۱۰ عامل قابل کنترل ابتلا به دمانس را اینگونه معرفی می‌کند:
فعالیت بدنی
فعال نگه داشتن بدن در سلامت مغز و قلب نقش مهمی دارد. تحقیقات نشان می‌دهد ورزش و فعالیت بدنی منظم در افراد میانسال و سالمند در بهبود تفکر و حافظه و همچنین کاهش خطر ابتلا به دمانس نقش موثری دارد. بنابراین سعی کنید روزانه حداقل به مدت ۳۰ دقیقه و یا پنج بار در هفته به فعالیت بدنی مانند پیاده‌روی با سرعت متوسط یا سریع و یا دوچرخه سواری بپردازید. باید آنقدر تلاش کنید تا ضربان قلب بالا برود و تعریق حاصل شود.
فشار خون بالا
فشار خون بالا در میانسالی به طور قابل توجهی احتمال ابتلا به دمانس را در سالمندی افزایش می‌دهد. توصیه می‌شود افراد بالای ۴۰ سال به طور منظم فشار خون خود را کنترل کنند و تحت نظر و معاینه پزشک قرار گیرند.
دیابت یا بیماری قند
ارتباط زیادی بین دیابت نوع دو و خطر ابتلا به دمانس وجود دارد. می‌توانید روش‌هایی را دنبال کنید تا خطر ابتلا به بیماری قند را کاهش دهید مانند حفظ وزن مناسب با تغذیه سالم که دارای مقدار قند پایین باشد.
مصرف دخانیات
کشیدن سیگار اثرات بسیار مخربی بر روی قلب، ریه‌ها و رگ‌های خونی به ویژه عروق مغز دارد. تحقیقات نشان می‌دهد، احتمال دارد افراد سیگاری ۵۰ درصد بیشتر از افرادی که هرگز سیگار نکشیده‌اند به دمانس مبتلا شوند. خطر ابتلا به دمانس می‌تواند به طور قابل ملاحظه‌ای با ترک سیگار کاهش یابد. چنانچه مایل به ترک سیگار هستید به کلینیک‌های ترک سیگار و دخانیات یا مراکز وابسته به تامین اجتماعی و خدمات درمانی مراجعه کنید.
تغذیه
تغذیه نامناسب می‌تواند خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها از جمله دمانس را افزایش دهد. تغذیه سالم و متعادل به فرد کمک می‌کند تا از وزن طبیعی برخوردار شود و همچنین احتمال ابتلا به بیماری‌هایی از قبیل فشار خون بالا و ناراحتی‌های قلبی که هر دو از عوامل خطر ابتلا به دمانس هستند را کاهش دهد.
مصرف بیشتر ماهی‌ها، میوه و سبزیجات، غلات مانند نان سبوسدار، روغن زیتون و استفاده کمتر از گوشت قرمز و شیرینیجات خطر ابتلا به دمانس را کاهش می‌دهد. جهت کاهش وزن و کسب برنامه تغذیه مناسب می‌توانید به مراکز رژیم درمانی و درمان چاقی مراجعه کنید.
فعالیت‌های ذهنی
تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که در فعالیت‌های "محرک مغز" مانند مطالعه فراگیری موضوعات جدید و بازی‌های فکری مانند چیدن پازل شرکت می‌کنند در مقایسه با افرادی که به این گونه فعالیت‌ها نمی‌پردازند، احتمال دارد کمتر به دمانس مبتلا شوند. به نظر می‌آید، فعالیت‌های ذهنی، توانایی مغز را برای مقابله و جبران آسیب‌های فیزیکی افزایش می‌دهد؛ یعنی فرد مبتلا به دمانسی که اغلب فعالیت ذهنی دارد، می‌تواند مقدار آسیب بیشتری را قبل از شناسایی علائم دمانس تحمل کند. داشتن چند سرگرمی، یادگیری مهارت‌های جدید می‌تواند مغز شما را به چالش کشیده و فعال نگه دارد.
افسردگی
افراد مبتلا به افسردگی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به دمانس قرار دارند. اگر علائم افسردگی را تجربه می‌کنید هر چه زودتر با مراجعه به روانشناس یا روانپزشک جهت درمان اقدام کنید.
مصرف الکل
نوشیدن روزمره الکل خطر ابتلا به انواع مختلف دمانس مانند بیماری آلزایمر و دمانس عروقی را افزایش می‌دهد.
کلسترول
شواهد نشان می‌دهد کلسترول بالا در میانسالی خطر ابتلا به دمانس در سالمندی را افزایش می‌دهد. افراد بالای ۴۰ سال بهتر است کلسترول خود را آزمایش کنند و در وضعیت مطلوب نگه دارند. اگر میزان کلسترول خون‌تان بالا است حتما به پزشک مراجعه کنید.
چاقی مفرط
چاقی خطر ابتلا به دمانس را مانند فشار خون بالا و بیماری قند افزایش می‌دهد. افرادی که در میانسالی چاق هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به دمانس قرار دارند. تغذیه سالم و ورزش منظم از چاقی مفرط جلوگیری می‌کند و حتی در بعضی موارد باعث کاهش وزن نیز می‌شود.
