به گزارش الف، ولیعهد سعودی معتقد است که دولت ترامپ در برابر تجاوزهای آل سعود به حقوق بشر، هیچ اقدامی نمی کند. این مساله البته از نکات خطرناک سیاست های ایالات متحده در خاورمیانه است. از موضوع جنگ در یمن گرفته تا درگیری اسرائیل و فلسطین، واشنگتن روابط خود با عربستان را تا حد زیادی برپایه رابطه شخصی بین ولیعهد سعودی و داماد ترامپ، جرد کوشنر بنا نهاده است.
البناء در ادامه می نویسد: دوری از سیاست اوباما که مبتنی بر موازنه بین امنیت دولت های خلیج{فارس} و ایران بود، نگرانی هایی را در مورد جانبداری ایالات متحده از عربستان، در جریان درگیری های منطقه ای در خاورمیانه برانگیخته است، درگیری که نشان اختلافات بین سنی و شیعه را به آن داده اند. در واقع غرب همیشه به سعودی ها کمک می کند تا از مجازات فرار کنند، از این رو سعودیها بر این تصورند که به دلیل جایگاه استراتژیکی که از آن برخوردارند، دونالد ترامپ در مورد مساله خاشقچی هم فرصت فرار به آنها می دهد.
رئیس جمهور آمریکا بارها تکرار کرده است که بن سلمان به شدت منکر اتهامات ترکیه در مورد دست داشتن دستگاههای اطلاعاتی عربستان در ماجرای قتل خاشقچی است. ترامپ همچنین تاکید می کند که خاشقچی شهروند آمریکا نیست و در ایالات متحده اقامت موقتی داشته است. وی همواره عربستان را هم پیمان آمریکا می داند که برای مقابله با ایران به آن نیاز دارد!
ترامپ وزیر خارجه خود، مایک پومپئو را به عربستان و ترکیه فرستاد تا به موضوع ناپدید شدن خاشقچی رسیدگی کند. این در حالی است که پلیس ترکیه از ناپدید شدن خاشقچی در داخل ساختمان کنسولگری عربستان در استانبول، به دستور ریاض اطمینان دارد. انتظار می رفت که ترکیه بدون فوت وقت، از این فرصت برای رسوایی آل سعود استفاده کند. اما رجب طیب اردوغان با لحن و کلماتی آراسته و معتدل، که البته غیر عادی به نظر می رسد، در این مورد صحبت کرد. ترکیه هیچ اقدامی برای وارد آوردن فشار به ریاض نکرد. بلکه بر عکس صبورانه منتظر بود تا پلیس عربستان پیشنهاد همکاری آن را بپذیرد! امری که ناپدید شدن روزنامه نگار سعودی را به سمت خطوط حاشیه ای می برد. اما اجازه دادن پلیس ترکیه به رسانه های خارجی برای انتشار نتایج تحقیقات، با خطاب رسمی دولت ترکیه در این باره تناقض داشت.
به نظر می رسد که دولت ترکیه تلاش دارد توازن دقیقی را محقق کند، از سویی به ریاض فشار وارد کند و از سویی دیگر از تنش در روابط با آن تا حدی که موجب بحرانی منطقه ای یا بین المللی شود و مساله خاشقچی را قربانی درگیری های منطقه ای کند، بپرهیزد.
آنکارا به دنبال آن است تا استراتژی خروج را به آل سعود نشان دهد، تا به گناه خود اعتراف کرده و عناصری که مرتکب این جنایت شده اند را مجازات کنند.
انتشار اطلاعات مربوط به خاشقچی، مجالی برای تردید در این مورد باقی نمی گذارد که امور به همان شکلی پیش می رود که ترکیه درباره آن برنامه ریزی کرده است. اما آیا محاکمه گروهی که مرتکب قتل خاشقچی شده اند، به بسته شدن این پرونده ختم می شود؟ احتمالا اردوغان از این ماجرا برای تحقق دستاوردهای سیاسی استفاده می کند. آیا رئیس جمهور ترکیه که به خوبی می داند شخص بن سلمان در این پرونده مهره اصلی بوده است، دولت ترامپ را مجبور می کند تا از نفوذ خود برای محدود کردن قدرت و اختیارات بن سلمان استفاده کند؟ آیا می توان این امر را دستاوردی سیاسی در رابطه با بحران قطر دانست؟ آیا ترکیه به دولت ترامپ کمک می کند تا از رسوا شدن ال سعود و تحقیر آن جلوگیری کند؟ و در مقابل از آن می خواهد در مورد رابطه آمریکا و ترکیه امتیازهایی به انکارا بدهد؟
به گزارش الف، این ها سوالاتی است که به زودی پاسخ آن ها مشخص خواهد شد. اما تا این جای کار باید گفت بحران خاشقچی موجب شده تا اصلاحات شاهزاده عربستان که با تبلیغات رسانه ای فراوان نیز همراه بوده به محاق برود. همچنین مشروعیت بن سلمان برای نشستن بر تخت پادشاهی از بین رفته است.از سوی دیگر ترکیه نیز با مدیریت افکار جهانی و اطلاع رسانی قطره چکانی به فکر انتقام از عربستان وهابی و دونالد ترامپ است. اما به نظر می رسد برای ارزیابی نهایی از تاثیر مرگ جمال خاشقچی،باید منتظر روشن شدن ابعاد ماجرا و روایتی که قرار است گفته شود ماند.
نویسنده: د. هدی رزق/ مترجم: مریم نصرالهی
