مهر: هر چه از دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ بیشتر می گذرد زوایای بیشتری از رابطه آکنده از ارباب مآبی و قلدرانه، باج گیری و تحقیرآمیز وی در قبال کشورهای ثروتمند حوزه خلیج فارس به ویژه عربستان آشکار می شود.
سخنان ترامپ گواه این مدعاست؛ دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در میان تشویق هواداران خود در تجمعی در ایالت می سی سی پی گفت: «ما از عربستان سعودی حفاظت میکنیم. شما می‌گویید آنها ثروتمند هستند. من هم عاشق ملک سلمان هستم. اما من گفتم ای شاه، ما داریم از شما حفاظت میکنیم. شما ممکن است بدون ما دو هفته هم برقرار نباشید. شما باید برای ارتش خودتان پول بدهید.»
محمد بن سلمان، وزیر دفاع و ولیعهد سعودی در گفتگو با وبگاه شبکه خبری آمریکایی بلومبرگ در واکنش به سخنان تحقیرکننده اخیر دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا گفت: «عربستان پیش از ایالات متحده وجود داشت. ما از سال ۱۷۴۴ میلادی وجود داریم و فکر کنم که این یعنی بیش از ۳۰ سال قبل از به وجود آمدن آمریکا».
وی همچنین گفت: «خُب، می‌دانید، باید قبول کرد که دوستان چیزهای خوب و بد درباره ما می‌گویند. شما نمی‌توانید دوستانی داشته باشید که ۱۰۰ درصد چیزهای خوبی درباره شما می‌گویند. این ماجرا حتی درون خانواده‌ها هم صادق است. همیشه سوءتفاهم‌هایی وجود دارد و ما این (سخنان ترامپ) را هم در همین دسته طبقه‌بندی میکنیم».
اما به راستی چرا محمدبن سلمان واکنش بسیار ضعیفی در برابر سخنان دونالد ترامپ نشان داد و کوچکترین انتقادی به وی نکرد؟
در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «رابرت اسمیت» استاد روابط بین الملل دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*ترامپ در جدیدترین موضع خود بار دیگر عربستان را تحقیر کرد و گفت اگر امریکا نباشد عربستان ظرف چند روز از بین می رود و ثبات و امنیت خود را مدیون امریکاست. ترامپ در واقع در راستای فروش امنیت به این کشور چنین سخنی را رانده است. چرا در این مقطع زمانی این سخن مجددا تکرار شده است؟
باید گفت که ایالات متحده امریکا از فروش تسلیحات به عربستان سعودی میلیاردها دلار به دست می آورد. رابطه امنیتی امریکا با عربستان سعودی با ورود افراد مختلف به کاخ سفید تغییر نمی کند.
امریکا به دلارهای عربستان نیاز دارد و عربستان به چتر امنیتی امریکا جهت مقابله با تهدیدات منطقه ای از جمله تهدید ایران.
*محمد بن سلمان در واکنش به این سخنان گفت که کار کردن با ترامپ لذت بخش است. چرا وی چنین موضوعی ضعیفی گرفت و حتی کوچکترین انتقادی نیز به ترامپ نکرد؟
کلمات دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا به دقت انتخاب نمی شوند. واقعیت این است که او تمایل دارد به زبان غیر دیپلماتیک بدون توجه به تاثیر کلمات خود صحبت کند. من فکر می کنم بسیاری از رهبران جهان این واقعیت را می دانند و بنابراین تمایل ندارند کلمات او را به معنای واقعی کلمه ترجمه کرده یا جدی بگیرند. این توضیح می تواند واکنش محمد بن سلمان ولیعهد سعودی را به خوبی شرح دهد.
*عربستان سالیان متمادی است که به لحاظ امنیتی اتکا به امریکا دارد و همین مساله باعث شده تا سیاست خارجی سعودی تحت نفوذ امریکا باشد. این وضعیت برون سپاری امنیت از سوی سعودی ها در بلندمدت چه آثار خطرناکی می تواند بر امنیت آنها داشته باشد؟
رژیم سعودی به چتر امنیتی ایالات متحده امریکا به عنوان کلید تلاش های خود به سمت هژمونی در منطقه نگاه می کند. طبیعت سرکوبگر داخلی رژیم سعودی احتمالا در بلند مدت به ثبات رژیم و منافع آمریکا ضرر می رساند.
*باراک اوباما رییس جمهوری پیشین امریکا زمانی خطاب به کشورهای نظیر عربستان گفت که تهدید امنیتی شما، داخل کشورهای شماست و نه تهدید خارجی. در واقع اشاره اوباما به مقوله امنیت انسانی(human security) بود که توسعه سیاسی، آزادی های فردی و ... در زمره این امنیت به شمار می روند. این در حالی است که برای این کشورها امنیت نظام حاکم سیاسی(state security) در اولویت است. برای امریکا اولویت کدام نوع از امنیت در این کشورهاست؟
نگرانی اصلی ایالات متحده امریکا تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ و تا حد زیادی تحت ریاست جمهوری باراک اوباما،ثبات رژیم سعودی به عنوان یک مانع در برابر ایران است. باید گفت که نگرانی امریکا در ارتباط با عربستان حقوق بشر و یا توسعه نیست.
اما همانطور که شما هم در مورد رژیم سعودی وهم در مورد ایالات متحده امریکا صحبت می کنید، اولویت کوتاه مدت حفظ وضعیت فعلی هم از لحاظ داخلی و هم در رابطه امنیتی با ایالات متحده از لحاظ خارجی است. لفاظی های بی پروای ترامپ این واقعیت را تغییر نمی دهد.
