به گزارش الف، FATF توسط گروه جی ۷ساخته شد؛ گروه G7 همان G8 سابق است که حضور روسیه بعد از ماجرای اوکراین در آن به حالت تعلیق درآمد. این گروه از اجماع چند کشور تشکیل شده است که مبنای آنها تبادلنظر در مورد مسائل بینالملل برای پیدا کردن راهکارهای مفید و موثر بود.
در ژوئیه سال ۱۹۸۹ توسط اجماع هفتکشور آمریکا، فرانسه، ایتالیا، انگلیس، ژاپن،کانادا، آلمان برای مبارزه با پولشویی، گروه ویژه اقدام مالی (Financial Action Task Force) تعریف و سازماندهی شد. گروه ویژه اقدام مالی یک سازمان بین دولتی است. هدف آن شامل تنظیم استانداردها و گسترش اجرای قوانین، تنظیمکننده معیارهای عملیاتی برای مبارزه با پولشویی، مقابله با تامین مالی تروریستها و دیگر تهدیدات مربوط که امنیت سیستم یکپارچه مالی دنیا را برهم بزند، است. اما در سال 2001 بعد از 11 سپتامبر آمریکا، گروه ویژه اقدام مالی نیز به پیشنهاد امریکا تن داده و فعالیتهای خود را توسعه دهد.
در میان اظهارنظرها درباره موضوع داغ این روزهای محافل خبری، حتی گفته شد FATF ترکمنچای دوم است، برخی از دولتمردان معتقد هستند که با پذیرفتن fatf تبادل پولی و بانکی راه تبادل بانکی و مالی با سایر کشورها باز خواهد شد و و اگر این اتفاق رخ ندهد، سازوکارهای بانکی صورت نمیگیرد. برخی از تحلیگران نیز مطرحمیکنند با fatf تنها برای دشمنان شفافیت به وجود میآورد.
ابوالفضل ظهرهوند کارشناس مسایل هستهای و بین المللی گفتگویی در گفتگو با خبرنگار الف میگوید: FATF به دنبال دسترسی تمام اطلاعات ایران است/گارانتی هم نمیدهد/ FATF تکمیلکننده حلقههای مفقوده اطلاعاتی آمریکا برای فشار بیشتر تحریمها علیه ایران است.
در ادامه گفتگوی الف با این کارشناس سیاست خارجی را بخوانید:
*همانطور که میدانید، بحث تصویب FATF به مسئله اصلی کشور تبدیل شده و دولت معتقد است که اگر ایران به گروه ویژه اقدام مالی نپیوندد، کلیه بانکهای دنیا با ایران قطع رابطه میکنند، تحلیل شما در این مورد چیست؟
همانطور که میدانید این توافق در سال ۱۹۸۹ شکل گرفت، توافقی بین الدولی تا بتواند کنترل، تبادل و بحثهای پولی و بانکی بین المللی را با شفافیت دنبال کند، در سال ۲۰۰۱ زمانیکه حادثه سپتامبر به وجود آمد، آمریکا نقش پررنگتری در این خصوص ایفا کرده و اهرم موثر کنترلی برای ۷هفت کشور که در راس آن خود آمریکا است بر تراکنشهای مالی و در عرصه پولشویی با کشورهایی با آنها دچار چالش هستند و نیروهای مقابله با آمریکا را ساماندهی میکند، اتخاذ کرد.
مسئولیت در FATF مربوط به فرد آمریکایی است که در خزانهداری این کشور فعالیت دارد لذا FATF به دنبال این است تا حلقههای مفقوده نظام کنترل غرب در آمریکا را پر کند.
*اینطور قلمداد میشود که همه کشورها عضو FATF هستند و تنها دو کشور ایران و کره شمالی عضو این سازمان بین دولتی نیستند؟
اینطور عنوان میکنند که همه کشورهای دنیا به جز ایران و کرهشمالی عضو FATF نیستند در صورتیکه در مجموع یک چهارم (1/4 ) کشورهای دنیا عضو آن هستند و اگر چین و روسیه هم با FATF همکاری میکنند به دلیل این است که این دو کشور در تراز قدرت و موقعیتی در عرصه بین الملل قرار دارند که نمیتوانند برای آنها مشکل ایجاد کنند.شما اگر به اختلافات آمریکا با روسیه و چین نگاه کنید، متوجه این موضوع خواهید شد.
*آیا FATF به ایران در قبال عضویت گارانتی میدهد؟
FATF هیچ گارانتی به ایران نمیدهد. در واقع با پذیرفتن آن یک ریسمانی به بقیه ریسمانها اضافه خواهد شد و ایران در همه حوزهها محدود خواهد شد، چراکه معتقد هستم که آمریکاییها از این طریق به دنبال این هستند تا به تمام اطلاعات ایران دست پیدا کنند.
در FATF به شما تضمین نمیدهد به طور مثال، تحریمهای ثانویه آمریکا لغو شود، بلکه با اطلاعات دقیقتری که از شما کسب میکنند فشار بیشتری را به شما وارد میکنند، همانند برجام که باز هم به اطلاعات ما دست پیدا کردند.
بنابراین FATF تکمیلکننده حلقههای مفقوده اطلاعاتی آمریکا برای فشار بیشتر تحریمها علیه ایران است و نه تنها ضمانتی نمیدهد بلکه مشکل هم برای شما ایجاد میکند، همانند حضور اروپاییها در برجام که همچنان در برجام هستند اما کاری نمیتوانند برای ما انجام دهند.
*برخی از تحلیلگران معتقد هستند که پذیرفتن FATF نوعی خود تحریمی است، تحلیل شما در این مورد چیست؟
FATF در بالای سر ساختارهای دولتی قرار دارد که بنده هم معتقد هستم که این خود تحریمی است و با فشارها از این طریق، دوباره نوعی اجماع بین المللی علیه ایران شکل خواهد گرفت. در حال حاضر ایالات متحده آمریکا در صحنه بین المللی تنها عمل میکند و این موضوع دوباره اجماع علیه ما را شکل میدهد.
ما همواره در عرصه بین المللی ثابت کردهایم که خواستار مبارزه با تروریسم هستیم، لذا ابتدا باید به FATF اعتراض کرده و بگوییم که ابهاماتی در این خصوص مفاهیم وجود دارد و مفاهیم تروریسم و پولشویی مشخص شود و بعد به آن بپیوندیم. من قبول دارم که اگر به آن نیپوندیم مشکل برای ما به وجود خواهد آمد، اما پذیرفتن آن هم برای ما مشکلات را قانونمندتر میکند.
کشورهایی مثل آمریکا که با تجارت مواد مخدر در افغانستان، لندن برده داری انجام میدهد و همچنین بلژیک که روزانه صد میلیون تجارت الماس کثیف را انجام میدهد همه اینها متهم به پولشویی هستند اما قانونی در مورد آنها اعمال نمیشود و اطلاعاتی هم بیرون نمیآید.
*راهکار شما در این خصوص چیست؟
متاسفانه دولتمردان کشور با توافقات خود کشور را دچار وضعیتی کردهاند که در فروش یک بشکه نفت ماندهاند، و حالا با اصرار بر پذیرفتن FATF سعی دارند تا این برجام مرده را زنده کنید. تنها بحث غربیها در این موضوع ایران است تا بتوانند با کسب اطلاعات بر فشار خود بیفزایند و به تمام اطلاعات ما دسترسی پیدا کنند و همه کشورها را از این طریق بر علیه ما اجماع کنند، بعد فکر کنند که با پذیرفتن آن کشور را چطور میتوانند اداره کنند. من فکر میکنم نپذیرفتن آن بهتر از پذیرفتن آن است، چراکه همانطور که برجام و دیگر توافقات سودی برای ما نداشته است، مضررات این هم بیشتر از فوایدش خواهد بود.