فرار یا فنای مغزها

علی قسام، گروه تعاملی الف،   3970614033
فرار یا فنای مغزها

یکی از مسائلی که چند صباحی پیش ورد زبان ها بود ولی حالا ظاهرا برای همه عادی شده پدیده مهاجرت نخبگان بود که به فرار مغزها معروف شده است.

نمی دانم اطلاق اصطلاح فرار مغزها به این پدیده از چه زمانی شروع شد ولی به شخصه این اصطلاح را نمی پسندم. چرا که تلویحا عاملیت پدیده را به مغزی که در حال فرار است منتسب می کند. حال آنکه محیطی که مهاجرت از آنجا شروع شده را باید عامل دانست. یا بهتر بگوییم فراری دادن مغزها.

به نظر میرسد فاصله محیط نظری یا همان مراکز آموزش عالی و محیط عملی یا همان صنعت و مراکز تولیدی و خدماتی اعم از دولتی یا خصوصی، هم از لحاظ سطح علمی و هم به لحاظ مسائل مبتلا بهی که در دو محیط جریان دارد، زیاد شده است. به بیان دیگر دانشگاه صرفنظر از اینکه تا چه حد موفق است، به مسائلی می پردازد که در سطح جهانی بعنوان مسائل حل نشده مطرح است. در حالیکه مسائل محیط اقتصادی، یا حداقل برداشتی که مدیران این محیط از مساله دارند، با آنچه در دانشگاه ها تولید می شود متفاوت است. لذا در بسیاری از زمینه ها آنچه نخبگان تراز اول دانشگاهی می توانند تولید کنند به درد محیط اقتصادی نمی خورد، نه به دلیل کیفیت بلکه به دلیل عدم تناسب با نیازمندی های محیط. در واقع محیط اقتصادی به دلایل مختلف، که از حوصله این مقال خارج است، به نخبه و آنچه وی عرضه می کند احساس نیاز نمی کند و با زبان بی زبانی به وی می گوید بود و نبود تو به حال ما فرق نخواهد داشت.

بگذارید برای روشن تر شدن مطلب مثالی انتزاعی و مبالغه آمیز بزنم. فرض کنید محیط اقتصادی کشور به مثابه فردی صاحب یک ماشین پیکان بنزینی مدل ۷۰ است. و نخبه محققی است در حال کار کردن روی بهینه سازی مصرف سوخت در آخرین مدل جت هواپیما. او پس از سال ها تحصیل و صرف هزینه در داخل کشور به سطحی رسیده که از لحاظ تئوری پاسخ مساله را می یابد و محصول خود را که همین یک نکته ی ظریف است عرضه می کند. به نظر شما آن راننده چه پاسخی در برابر محصول این نخبه خواهد داشت؟ اگر منصف باشد در بهترین حالت میگوید « دادش اگه بنزینی که ادعا میکنی واقعا تو این لکنته من هم جواب داد صد تومن گرونتر از بنزین معمولی ازت میخرم. حالا چون پسر خوبی هستی بیا یه دست به سر و روی ماشینم بکش، یه چند وقتیه ریپ میزنه ببین کجاش مشکل داره شاید از کاربراتورشه انعامت هم محفوظه ! ».

من در اینجا مسائل عمده دیگر را از قبیل عدم پرورش تدریجی و پلکانی نخبه ها و گردش نخبگانی، عدم ایجاد تعهد ذهنی و میل وطن دوستی، عدم وجود عدالت در دسترسی به فرصت ها و ده ها عامل دیگر که می تواند محرک مهاجرت نخبگان باشد مطرح نمی کنم. بلکه مقصود کلام این است که حتی در صورت رفع سایر مشکلات فوق الذکر باز هم ظرفیت اقتصادی و علمی محیط کسب و کار داخل توان جذب نخبگانی که در دانشگاه های ما تولید می شود و محصولاتشان را ندارد. به عبارت دیگر محیط علمی ما در حال تولید بهترین منابع انسانی متناسب با جوامع توسعه یافته است. فلذا بعید نیست اگر یک نخبه از خود بپرسد  فرار کنم و نمانم؟ یا بمانم و فنا شوم؟

yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. جنگ ترکیبی خودمان، علیه خودمان!

  2. کارگری انگشتر ۵۰ میلیاردی را به صاحبش بازگرداند

  3. فرآیند بازگشت مالکیت زمین به حوزه علمیه امام خمینی در حال انجام است

  4. جلاد، به پایان سلام کن!

  5. بهادری جهرمی: مبالغ جرایم رانندگی متناسب با تورم افزایش یافت

  6. تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

  7. نرخ تعرفه‌های خدمات بهداشتی درمانی ۱۴۰۳ اعلام شد/ نرخ رسمی ویزیت ۵۰% گران می‌شود!

  8. کلید تحقق شعار سال ۱۴۰۳

  9. بازداشت سومین عامل حمله تروریستی در مسکو

  10. فرامرز اصلانی درگذشت

  11. علی‌ ضیاء و افتادن در باتلاقِ ابتذال!

  12. آقایان رئیسی و اژه‌ای! آیا در پیشگاه خدای متعال و امام‌زمان (عج) پاسخی دارید؟

  13. انتقام از پوتین؟

  14. ائتلاف ایران، روسیه و چین تبدیل به کابوسی برای آمریکا می‌شود

  15. علم‌الهدی: امروز در کشور از آثار تحریم اقتصادی آمریکا مشکلی حس نمی‌کنیم

  16. سلبریتی‌ها چگونه با اعصاب مردم بازی می‌کنند؟

  17. رئیس سازمان برنامه و بودجه: تورم را وارد کانال ۲۰ درصد می کنیم/ تلاش برای رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصدی

  18. بازگشت احتمالی ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

  19. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  20. خط و نشان حقوقی ایران برای کویت

  21. هشدار سخنگوی پلیس به رانندگان نوروزی؛ آمار تصادفات هولناک است!

  22. وزیر اقتصاد: در سال ۱۴۰۲ رکورد بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی واقعی در ۱۶ سال اخیر شکسته شد

  23. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  24. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

  25. رشد نقدینگی ۱۸ درصد کاهش یافت

آخرین عناوین