کودتایی که فقط 75 هزار دلار هزینه داشت +عکس

گروه سیاسی الف،   3970528018 ۸ نظر، ۰ در صف انتشار و ۱۷ تکراری یا غیرقابل انتشار

کودتای 28 مرداد 1332 یکی از اقدامات خیانت‌آمیز آمریکایی‌ها علیه مردم ایران است که باعث برگشت محمدرضا شاه به ایران و ادامه دیکتاتوری وی طی سال‌های 1332 تا 1357 شد.

به گزارش فارس، 28 مرداد 1332 یادآور کودتای آمریکایی-انگلیسی است که منجر به بازگشت محمدرضا پهلوی به حکومت شد. ماجرای کودتا به سه روز قبل بازمی‌گشت که محمدرضا دستور عزل مصدق را به نصیری داده بود، اما کودتا در 25 مرداد شکست خورد و شاه مجبور شد از کشور فرار کند و به ایتالیا برود. در نهایت در 28 مرداد و با کمک ارتش و نیروهای آمریکایی کودتا پیروز شد و سه روز بعد، شاه وارد ایران شد و دوره‌ای جدید از سرکوب در کشور شروع شد. در ادامه 10 فریم از روزهای کودتا را مرور خواهیم کرد.

کرمیت روزولت، رئیس اسبق «سیا» در خاورمیانه و مجری کودتای 28 مرداد، می‌گوید: کودتای ایران ‏نخستین عملیات مخفی علیه یک دولت خارجی بود که به وسیله «سیا» در ماه‌های آخر حکومت ترومن ‏تنظیم شده بود.‏

با اجرای این طرح موفقیت‌آمیز در ایران، که «سیا» آن را طرح «آژاکس» نامگذاری کرده بود، جان فاستر ‏دالس، وزیر خارجه دولت آیزنهاور، به حدی خشنود گردید که در نظر داشت نظیر کودتای ایران را در ‏کنگو، گواتمالا، اندونزی انجام دهد و در مصر نیز حکومت عبدالناصر را ساقط کند.‏

روزولت می‌گوید: «پرزیدنت آیزنهاور، از چگونگی عملیات مربوط به کودتا از آغاز تا پایان آن آگاه بود و ‏دستور اجرای کودتا، به وسیله دالس، وزیر امور خارجه، به برادرش آلن دالس، رئیس سابق «سیا» و ‏همچنین والتر بیدل اسمیت، معاون وزارت امور خارجه صادر شد.‏ من دستورات صریحی از این سه شخصیت برای اجرای این مأموریت دریافت کردم و انتخاب من برای ‏انجام این کار بدین دلیل بود که مدتی مهم‌ترین مقام را، از طرف «سیا» در خاورمیانه به عهده داشتم.»

سرلشکر فضل الله زاهدی فرماندهی کودتا در تهران را بر عهده داشت. وی از سوی محمدرضاشاه به‌عنوان نخست‌وزیر منصوب شده بود در روز ۲۸ مرداد با استقرار یگان‌های شورشی ارتش در خیابان‌های اصلی تهران حضور یافته و جماعتی از اوباش پایین‌شهر را به تظاهرات به نفع شاه واداشت که به کنترل شهر و مرکز رادیو انجامید. پس از آن زاهدی به مرکز رادیو رفت و خود را نخست وزیر کشور خواند.

روز 28 مرداد اوباش وفادار به محمدرضا شاه به سرکردگی شعبان جعفری (شعبون بی‌مخ) به خیابان‌ها آمده و با ضرب‌وشتم مردم و هواداران دولت مصدق، زمینه ورود شاه را به تهران فراهم آودرند. تصویر فوق شعبان بی‌مخ و دارو دسته‌اش را در جلوی منزل دکتر مصدق نشان می‌دهد.

 

شعبان جعفری پس از کودتا مورد تفقد فراوان شاه قرار گرفت. گفته می‌شود که جعفری بنا به پیشنهاد تیمسار زاهدی با شاه ملاقات کرد و زمینی برای تأسیس باشگاه ورزشی به وی اهدا شد. در این ملاقات، جعفری از شاه اجازه گرفت تا جمعیتی به نام جمعیت جوانان جانباز تشکیل دهد تا در مواقع ضروری از آنان استفاده شود. هزینه‌های باشگاه از دربار و اطرافیان شاه و ساواک تأمین می‌شد.

 

مهم‌ترین ابزار قدرت‌نمایی کودتاگران، رژه تانک‌ها در خیابان‌های تهران بود. از نوشته کرمیت روزولت چنین برمی آید که زاهدی، برخلاف آنچه بعداً گفتند و نوشتند، تا آخرین لحظه که کودتا به ثمر رسیده و مرکز فرستنده رادیو هم به تصرف مخالفان درآمده بود، در مخفیگاه خود در زیرزمین خانه یکی از اعضای سفارت امریکا مانده و جرأت بیرون آمدن نداشت. هرچند بعدها مدعی شد که هنگام کودتا بر روی یک تانک، مشغول فرماندهی کودتا بوده است.

 

کرمیت روزولت اقرار می‌کند که مبلغ یک میلیون دلار ‏آمریکایی، برای هزینه ایجاد بلوا و اغتشاش‌های خیابانی که 300 کشته به جای گذاشت و دولت ملی ‏مصدق را ساقط کرد، در اختیار داشته ولی فقط 75000 دلار آن را خرج کرده است.‏

پس از کودتای 28 مرداد، زاهدی دستور داد که شعارهایی که در سطح شهر علیه آمریکایی نوشته شده، پاک شود و یکی از معروف‌ترین این شعارها، شعار «یانکی به خانه برگرد» بود که از دیوارهای سطح شهر پاک شد.

با بازگشت شاه، زاهدی درجه سپهبدی گرفت. او روابط با دولت انگلیس که در زمان مصدق قطع شده بود را از سر گرفت و مذکرات نفت را از ۲۲ فروردین ۱۳۳۳ با سرپرستی وزیر اقتصاد و دارایی، دکتر علی امینی آغاز کرد که منجر به کنسرسیوم نفتی و یا قرارداد امینی - پیج گردید.

ثریا اسفدیاری، دومین همسر محمدرضاشاه، درباره نحوه رسیدن خبر کودتا به شاه در «رم» می‌گوید: در سالن غذاخوری هتل اکسلسیور مشغول خوردن ناهار بودیم. گزارشگر جوان آسوشیتدپرس به جانب ما آمد و با چهره‌ای پیروز و شاد، برگه کاغذی را به ما تسلیم کرد. روی کاغذ نوشته بود: «سقوط مصدق- گروه‌های سلطنتی تهران را کنترل می‌کنند- نخست‌وزیر زاهدی»

پس از بازگشت شاه به کشور در اول شهریور 1332، بیشترین استقبال از وی از سوی تیمساران ارتش صورت گرفت و از این تاریخ بود که ارتش به مهم‌ترین بازوی اداره کشور توسط محمدرضا تبدیل شد.

دیدگاه کاربران

ناشناس۵۰۱۰۱۹۰۷:۴۳:۵۵ ۱۳۹۷/۵/۲۸
در ان زمان 75000دلار خیلی ارزش داشته
رضا۵۰۱۵۷۵۱۲:۳۶:۱۳ ۱۳۹۷/۵/۲۸
الانم پول کمی نیست!!
ناشناس۵۰۲۰۲۴۱۵:۳۳:۰۳ ۱۳۹۷/۵/۲۸
هر دلار سالانه 2.5 در صد بی ارزش میشه
ناشناس۵۰۱۲۶۹۱۰:۰۵:۳۶ ۱۳۹۷/۵/۲۸
چقدر بعضی ها را می توان ارزان خرید
پرستو۵۰۱۷۳۱۱۳:۴۱:۱۸ ۱۳۹۷/۵/۲۸
و فروخت.
ناشناس۵۰۱۷۶۶۱۴:۰۱:۰۷ ۱۳۹۷/۵/۲۸
اگه با ۷۵۰۰۰ دلار کودتا شده یعنی زمینه مردمی بوده و فقط یه جرقه میخواسته.
ناشناس۵۰۲۰۸۱۱۶:۰۴:۳۴ ۱۳۹۷/۵/۲۸
گرانی و از همه بدتر فشار شوروی باعث شده بود مردم ، علما، ... و حتی خود مصدق به این کودتا رضایت دهند
بینام۵۰۲۴۷۳۱۹:۱۹:۴۲ ۱۳۹۷/۵/۲۸
ضمنا بعد از کودتا !! وضع معیشت مردم روز به روز بهتر شد.
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. بازی با کلمات

  2. کوچه زیباکلام هنوز تیر چراغ برق دارد؟!

  3. ۳۲ هزار مجوز استخدام فرزندان شهدا و ایثارگران اخذ شد

  4. برخورد محترمانه پلیس با یک خانم برای اعمال قانون و توقیف خودرو

  5. اعتراض حواله داران پژو پارس به افزایش قیمت ۴۰۰ میلیونی

  6. وحدت ملی با وعده صادق

  7. حمایت اژه‌ای و رئیسی از طرح عفاف و حجاب فراجا/ انتقاد تلویحی روزنامه اصولگرا از حسین شریعتمداری

  8. کمی دیر نیست؟

  9. توافق جدید ایران و آمریکا چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

  10. رئیسی هم به گشت ارشاد تذکر داد؟/ روایت فضائلی از علت تاکید رهبری بر وحدت

  11. یادداشت حسین شریعتمداری؛ دوستانه با برادر فضائلی

  12. گزارش میدانی از طرح نور فراجا

  13. مجلس مقابل این اقدام بایستد

  14. ۲ دلیل برای تشدید "گرانی" در ایران

  15. اطلاعیه شماره ۳ فراجا درباره اجرای «طرح نور»  

  16. موجرانی که اجاره بهای زیادی بگیرند، جریمه می‌شوند

  17. حمایت افکار عمومی ایران از حمله به اسرائیل

  18. هیچ گاه اعتراف نمی کند، چون...

  19. منظور: افزایش دائم دستمزدها به ‌رفاه مردم کمک نمی‌کند

  20. گانتس: زمان، مکان و شیوه پاسخ به ایران را خودمان تعیین می‌کنیم

  21. خاتمی: پاسخ ايران به جنايت اسرائيل مدبّرانه، شجاعانه، منطقی و قانونی بود

  22. چرا این همه " در پوستینِ خَلق" می افتیم؟!

  23. رادان:‌ طرح نور با قوت ادامه دارد

  24. تاکید رئیسی بر اجرای قانون عفاف و حجاب

  25. وقتی «بوقلمون» هم مقابل «رضا پهلوی» کم می‌آورد!

پربحث‌های هفته

  1. کوچه زیباکلام هنوز تیر چراغ برق دارد؟!

  2. وحدت ملی با وعده صادق

  3. حمایت اژه‌ای و رئیسی از طرح عفاف و حجاب فراجا/ انتقاد تلویحی روزنامه اصولگرا از حسین شریعتمداری

  4. توافق جدید ایران و آمریکا چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

  5. رئیسی هم به گشت ارشاد تذکر داد؟/ روایت فضائلی از علت تاکید رهبری بر وحدت

  6. یادداشت حسین شریعتمداری؛ دوستانه با برادر فضائلی

  7. مجلس مقابل این اقدام بایستد

  8. هیچ گاه اعتراف نمی کند، چون...

  9. گانتس: زمان، مکان و شیوه پاسخ به ایران را خودمان تعیین می‌کنیم

  10. خاتمی: پاسخ ايران به جنايت اسرائيل مدبّرانه، شجاعانه، منطقی و قانونی بود

  11. تاکید رئیسی بر اجرای قانون عفاف و حجاب

  12. وقتی «بوقلمون» هم مقابل «رضا پهلوی» کم می‌آورد!

  13. سردار حاجی زاده با تسلیحات قدیمی و حداقلی به اسرائیل حمله کردیم /از موشک های هایپرسونیک ۲ استفاده نشد

  14. برخی مسئولان بدلیل کارهای بی‌قاعده در زمینه حجاب تذکر گرفتند        

  15. واکنش مشاور قالیباف به حواشی اخیر گشت ارشاد/ روایت ظریف از علت عدم مذاکره با ترامپ

  16. اشتباه برخی گروه‌ها در مقابله با توئیت فضائلی

  17. واکنش محمود احمدی نژاد به حمله موشکی ایران

  18. واکنش خاندوزی به ادعای منفعت دولت از افزایش قیمت ارز/ حمایت خاتمی از عملیات وعده صادق

  19. نظرات برگزیده مخاطبان الف: آموزش و تربیت در رعایت حجاب بیشترین تاثیر را دارد/ عملیات وعده صادق یک پیروزی بزرگ برای ایران بود

  20. هزینه عملیات وعده صادق به ۲۰ میلیون دلار هم نرسید/ دست آخرین توان نظامی ایران هنوز رو نشده است

  21. اژه‌ای: در قضیه حجاب نمی‌خواهیم هر فردِ کم توجه به قوانین را کیفر کنیم  

  22. عملیات "وعده صادق" ؛ بررسی ابعاد تسلیحاتی نظامی

  23. واکنش احمدی‌نژاد به عملیات موشکی سپاه/ وعده زارع‌پور درباره افزایش سرعت اینترنت

  24. شبيه‌سازي جنگ ايران و آمريكا

  25. یک سیلی برای تنبیه

آخرین عناوین