به گزارش تسنیم، 5 مردادماه سالگرد اقامه اولین نمازجمعه تهران به امامت آیت‌الله سید محمود طالقانی از مبارزان انقلابی است که با حضور گسترده مردم برگزار شد.

سابقه خواندن نمازجمعه در تهران به دوره قاجار برمی‌گردد اما اقامه آن به‌شکل رسمی و با حضور گسترده مردم برای اولین بار توسط آیت‌الله طالقانی اقامه شد. پیشنهاد برگزاری چنین مراسمی از سوی خود مرحوم طالقانی به امام خمینی ارائه شد و امام نیز مسئولیت این کار را به ایشان واگذار کردند.

توجه آیت‌الله طالقانی به نماز جمعه به پیش از انقلاب مربوط می‌شود. وی در سال‌های 43 تا 46 که در زندان قصر زندانی بود هر جمعه برای زندانیان خطبه می‌خواندند.

از آنجاکه در زمان پهلوی مانند دوران قاجار نماز جمعه توسط آخوندهای درباری اقامه می‌شد، برخی روحانیون انقلابی در شهرها اقدام به برگزاری نمازجمعه کردند. برای مثال در سال 47 اولین نمازجمعه تهران مستقل از دولت، توسط آیت‌الله طالقانی در مسجد جامع نارمک اقامه شد.

با پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی از 10 اسفند 58 به قم رفته و در این شهر مستقر شدند. آیت‌الله طالقانی به حاج احمد در تماسی می‌گوید "به امام (ره) بگویید حالا که نظام جمهوری اسلامی برقرار شده است دستور فرمایید نمازجمعه هم اقامه شود." مرحوم حاج احمد پیام را به امام می‌رسانند و امام (ره) گفته فرمودند "خودشان (مرحوم طالقانی) این کار را انجام دهند و نمازجمعه را بخوانند."

موعد اولین نمازجمعه پایتخت فرارسید و آیت‌الله طالقانی روز 5 مرداد 1358 در زمین چمن دانشگاه تهران با حضور میلیونی مردم و اقشار مختلف نمازی به‌یاد ماندنی را اقامه کردند.

آیت‌الله طالقانی در یکی از نمازجمعه‌های تهران 

** آیت‌الله طالقانی در اولین نمازجمعه تهران چه گفت؟

محل برگزاری نماز جمعه در دانشگاه تهران از حدود ساعت 11 ظهر مملو از جمعیت بود و خیابان‌های اطراف در زمان اقامه نماز از جمعیت پر شده بود. 

آیت‌الله طالقانی در شرایطی که به لحاظ جسمی بیمار بود، تمام دوخطبه را ایستاده و با صلابت قرائت کرد. امام جمعه تهران در ابتدای بیاناتش می‌گوید "نماز جمعه مظهر کاملی است از صف توحیدی ملت اسلام و در عین حال آگاهی، تنبه، هشیاری، افشا کردن دسایس دشمن و مطلع کردن همه مسلمانان به وظایف و مسئولیت‌هایی که لااقل در مدت یک هفته در پیش دارند. نماز جمعه صف عبادت، صف حق پرستی، صف روابط قلوب و وجدان‌های بیدار خداپرستان در عین حال صف نظام، صف جنگ، صف فرماندهی و فرمانبرداری از این جهت برای امام جمعه شرایط خاصی قائل اند که هم بتواند فرماندهی کند ، هم بتواند آگاهی بدهد و از حوادثی که در کشورهای اسلامی، جامعه مسلمین، دسیسه‌های زیر پرده مسلمانان را آگاه کند."

خطیب جمعه تهران با اشاره به توطئه‌های فراوان در اطراف کشور چنین ادامه می‌دهد "همین دسیسه های احمقانه در اطراف کشور ما چه می‌کنند؟ چه می‌خواهند؟ چرا برادرکشی راه می‌اندازند؟ برای این که این صف را متلاشی کنند . برای این که این وحدت را از میان بردارند و وحدتی که از درون دل ها و وجدان ها سرچشمه گرفته وحدتی که با رهبری های قاطع اسلامی به حرکت درآمده دنیا را نگران کرده آمریکا، امپریالیست اروپا، صهیونیسم، همه به وحشت افتاده‌اند با کارهای احمقانه‌ای که در سرحدات ما به راه می‌اندازند گمان می‌کنند این صف را متلاشی می‌کنند جز رسوایی برای خود نمی‌گذارند. جنگ ایجاد می‌کنند مگر ما کم سپاه داریم سپاه ما مخصوص به برادران ارتش ما نیست. زن و مرد، کوچک و بزرگ ، سپاه اسلام است و پاسدار اسلام است."

وی در بخشی از سخنان خود ضمن هشدار به عناصر ضد انقلاب گفت: اگر اخلال گران نخواهند خاموش بنشینند من پیرمرد هم مسلسل به دست گرفته و پشت تانک می‌نشینم، امام خمینی هم پشت تانک خواهد نشست.

در همین نمازجمعه بود که آیت‌الله طالقانی کاندیداتوری خود برای انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی را اعلام کرد و با اشاره به بیماری خود و این که می‌خواسته در مجلس خبرگان به خاطر بیماری ثبت نام نکند ولی دوستان مانع شدند می‌گوید: یک نکته دیگر هم که باید توجه کنیم که یکی از حیله‌های دشمن این است که یک مخالف را به صورت دشمن قوی در می آورد و گاهی هم دشمنی را می‌سازد برای این که پشت درگیری بین این دو گروه بتواند دسایس خودش را انجام بدهد. این قدری هم که دشمن را بزرگ می‌کنند آن قدر بزرگ نیست. ما نباید همه حس و شعور و فکر و ذهنمان را متوجه به این بکنیم. ما باید خودمان را در این ماه مبارک که ماه تقوی است بسازیم."

مرحوم آیت‌الله طالقانی 19 شهریور 58 دار فانی را وداع گفت. بعد از وی برای مدتی آیت‌الله منتظری خطبه‌های نمازجمعه را ایراد می‌کرد. با انصراف آیت‌الله منتظری از امامت جمعه تهران، امام خمینی در تاریخ 24 دی 58 در حکمی خطاب به آیت‌الله خامنه‌ای نوشت "جنابعالی که بحمداللّه‌ به حُسن سابقه موصوف و در علم و عمل شایسته هستید به امامت جمعۀ تهران منصوب می‌باشید."

علاوه بر آیت‌الله خامنه‌ای، آیات هاشمی رفسنجانی و موسوی اردبیلی از دیگر ائمه جمعه تهران در دهه اول انقلاب بودند.