پيگيري اين موضوع طي چند ماه اخير حاكي از به هم خوردن شديد تعادل بين عناصر به‌شدت تندرو و عناصر نسبتا ميانه‌رو در اين تيم است. خروج تيلرسون و مك‌مستر از اين تيم و ورود بولتون و پمپئو در آوريل توازن قوا در در كاخ سفيد را به هم زد. اين تحول را بايد طليعه خروج امريكا از برجام كه چند هفته بعد اتفاق افتاد، به شمار آورد. با توجه به تصميم ترامپ به خروج از برجام به دلايل عمدتا مرتبط با سياست داخلي، ادامه كار تيلرسون و مك‌مستر كه از جمله با اين تصميم موافق نبودند، ديگر ممكن نبود. انتصاب بولتون به عنوان مشاور امنيت ملي با يك خانه‌تكاني در اين نهاد همراه شد. تصفيه شوراي امنيت ملي و به كارگيري عناصر تندرو و مداخله‌گرا يكي از نخستين اقدامات بولتون در مقام جديدش بود. از جمله وي فرد فلايتز Fred Fleitz را به عنوان مدير اجرايي و رييس كاركنان شوراي امنيت ملي برگزيد. اين شخص تا پيش از اين در يك نهاد راست افراطي و ضد اسلامي موسوم به «مركز سياست امنيتي» شاغل و همكار نزديك فرانك گفني از ضد مسلمانان معروف امريكا بود. اظهارنظري مبني بر آنكه بايد با مسلمانان امريكا كه به«قانون شريعت» پايبندند، مثل نازي‌هاي امريكايي در زمان جنگ دوم برخورد كرد، در سابقه او ثبت است.
لازم به يادآوري است كه بولتون و پمپئو نيز از همكاران و همفكران فرانك گفني و نهاد تحت اداره او بوده‌اند.
بولتون و پمپئو طي سال‌هاي اخير به‌شدت بر ايران متمركز بوده و در حوزه‌هاي ديگر مانند كره شمالي نيز نظراتي افراطي داشته‌اند. اگرچه پمپئو به دليل نقشش در تيم ترامپ و شايد با هدف تحكيم موقعيت خود نزد او درگير تلاش‌هاي ديپلماتيك با كره شمالي شده، اما در مورد ايران به خاطر بعد ايدئولوژيك قضيه نشانه‌اي از تمايل او به كار ديپلماتيك ديده نمي‌شود. پمپئو هميشه بر موضوع ايران خيلي متمركز بوده و طي سال‌هاي اخير نقش مهمي در مخالفت با برجام داشته است. طبعا شرايط ايران با كره شمالي بسيار متفاوت است؛ از جمله اينكه در قضيه ايران فوجي نيرومند مركب از كمك‌دهندگان به حزب جمهوريخواه، راست‌هاي مسيحي و لابي‌هاي عربي و اسراييلي فعال هستند.
به موازات اوج‌گيري چنين افراطيوني، ستاره بخت عناصر نسبتا ميانه‌رو، از جمله جيمز ماتيس، وزير دفاع، رو به افول است. وفاداران به ترامپ، ماتيس را متهم مي‌كنند كه يا پيوسته با نظرات ترامپ، از جمله در مورد خروج از برجام، مخالفت كرده يا در اجراي تصميمات او مانند حضور تراجنسيتي‌ها در ارتش و ارايه گزينه‌هايي براي حمله به كره شمالي كند عمل كرده است. اينكه ماتيس خبر تعليق مانورهاي نظامي مشترك با كره جنوبي در جريان ملاقات با كيم را در جريان مصاحبه ترامپ در سنگاپور شنيد، بسيار مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت. اخراج تيلرسون از كابينه نيز ضربه‌اي به ماتيس بود. گفته مي‌شد كه او بر تيلرسون نفوذ داشته و آن دو در طيفي از موضوعات مانند تشويق كار ديپلماتيك با كره شمالي، حفظ برجام، بي‌طرفي در دعواي قطر و عربستان، اعزام سرباز بيشتر به افغانستان، خروج از پيمان پاريس، انتقال سفارت به قدس و... با هم هماهنگ بوده‌اند.
همچنين مدتي است كه از به حاشيه رانده شدن جان كلي، رييس كاركنان كاخ سفيد و كاهش نفوذ او سخن مي‌رود. كلي هميشه با جرد كوشنر و ايوانكا، داماد و دختر ترامپ مشكل داشته و اين دو هميشه در پي بر‌كناري او بوده‌اند. شايعه اخراج يا كناره‌گيري كلي از اوايل مارس مطرح بود و گفته مي‌شود كه با توجه به اخراج تيلرسون و مك‌مستر به تاخير افتاد.
بعد از ملاقات پوتين و ترامپ گزارشي در وانيتي فر حاكي از آن بود كه كلي جمهوريخواهان را دعوت به انتقاد از عملكرد ترامپ در اين ملاقات كرده است. هر چند مقاله‌اي در نيويورك‌تايمز حكايت از دعوت كلي از جمهوريخواهان به صحبت با ترامپ به جاي انتقاد علني از او داشت. با دعوت از پوتين براي سفر به واشنگتن در پاييز بخت كساني مثل كلي كه نظرات مستقلي دارند و متعلق به ساختار سياست خارجي سنتي امريكا هستند، كمتر خواهد شد. مشكل ديگر جان كلي اين است كه او يك نظامي است كه هيچگاه درگير سياست نبوده و اكنون اداره يك امر سياسي بسيار پيچيده خارج از توان و تحمل او است. به موازات كاهش نفوذ كلي، گفته مي‌شود كه ستاره اقبال بيل شاين، از مفسرين فاكس‌نيوز كه اخيرا به عنوان معاون كلي در امور ارتباطات به كاخ سفيد راه يافته در حال بلند شدن است.
با رفتن مك‌مستر و تيلرسون و كاهش نفوذ ماتيس و كلي موقعيت جريان نسبتا ميانه‌رو به سود تندروها و ايدئولوگ‌ها تقويت شده است. نكته جالب اين است كه به نظر مي‌رسد مي‌توان اكنون ترامپ را به نوعي در مقايسه با بولتون و پمپئو ميانه‌روتر به شمار آورد؛ كمااينكه با وجود تاكيد مكرر ترامپ بر مذاكره با ايران، بولتون و پمپئو صحبت روشني در اين مورد نمي‌كنند. نگراني در اين رابطه اين است كه تيم امنيتي ترامپ در تله آنچه «تفكر گروهي» group think خوانده مي‌شود، بيفتد و در غياب نظرات ميانه، تندروها پيوسته يكديگر را تقويت كنند.
منبع: اعتماد
