آیا «شاملو» برای آلمان نازی جاسوسی میکرده است؟ + سند

گروه فرهنگی الف،   3970501157 ۱ نظر، ۰ در صف انتشار و ۱ تکراری یا غیرقابل انتشار

شاملو در این سال قصد استخدام در وزارت کشاورزی را دارد، اما در جریان استعلام وزارت کشاورزی، سوابق همکاری او با حزب توده و دستگیری به خاطر جاسوسی‌اش برای آلمان‌ها در جنگ جهانی دوم، مسائلی است که باعث می‌شود ساواک او را احضار کرده و از او توضیح بخواهد.

تسنیم نوشت: موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی به مناسبت دوم مرداد، سالروز درگذشت احمد شاملو، نخستین بار اسنادی از پرونده ساواک او را منتشر کرد:

سند اول: بخشی از پرسش و پاسخ شاملو با ساواک در بهمن ماه 1338. شاملو در این سال قصد استخدام در وزارت کشاورزی را دارد، اما در جریان استعلام وزارت کشاورزی، سوابق همکاری او با حزب توده و دستگیری به خاطر جاسوسی‌اش برای آلمان‌ها در جنگ جهانی دوم، مسائلی است که باعث می‌شود ساواک او را احضار کرده و از او توضیح بخواهد. شاملو 24/11/1338 نزد کارشناس ساواک حاضر شده و در پرسش و پاسخی مکتوب به سوالات شخصی و سیاسی پاسخ می‌دهد.

شاملو در پاسخ به تمامی سی و نه سوال دفترچه بیوگرافی ساواک، از مارکسیسم و حزب توده اعلام برائت می‌کند. او در پاسخ به این سوال که آیا حاضرید از این حزب [توده] اعلام برائت کنید می‌نویسد: 

«نسبت به حزب توده حاضر به ابراز انزجار هستم، ولی  به طور قطع این عمل لطمه به حیثیت اینجانب خواهد زد. چون اینجانب که همیشه با افراد این حزب به نام فردی که برای پیشبرد مقاصد سیاسی از جاری شدن خون وحشت داشته بحث کرده‌ام و گفته‌ام که هرگز حاضر نیستم عضویت هیچگونه حزبی را بپذیرم و هرگز حاضر نیستم در مسائل سیاسی که با کار هنری من منافات دارد ابراز عقیده و سلیقه‌ئی بکنم. اکنون نوشتن انزجارنامه‌‌ئی نسبت به فلان حزب معلوم نیست دلیل  بر چیست! با وجود این چنانچه لازم باشد، و چنانچه این اقدام اتهامی را از اینجانب سلب کند حاضرم.»

شاملو همچنین در پاسخ به این سوال که از او میخواهد نظراتش را درباره حزب توده بیان کند می‌نویسد: 

«در باب حزب توده اعتقاد من اینست که این حزب مطلقا نمیتواند اساسی داشته باشد. زیرا آنچه افرادی را به روی آن متمرکز کرده بود، فقط عبارت بود از کمپلکس فقر و کمپلکسهای جنسی- این نکته بعدها به کَرات روشن شد. من از اینکه متهم به عضویت چنین حزبی هستم، احساس آدمی را دارم که تا گلو در لجنزاری فرورفته باشد. من از این بابت فوق‌العاده متاسفم و نمیدانم چرا نوشته‌های ضد توده‌ئی اینجانب نتوانسته این اتهام را از من سلب کند.»

سند دوم: پس از افتتاح کاخ جوانان در پاییز آبان1345، مساله دعوت از برخی شعرای دارای سابقه وابستگی به حزب توده مثل هوشنگ ابتهاج، احمد شاملو و سیاوش کسرائی باعث حساسیت شهربانی کل کشور می‌شود. نیک‌پی، رئیس کاخ جوانان، در گزارشی مورخ ششم تیرماه 1346 از دعوت این چهره‌ها برای شعرخوانی در برنامه‌های کاخ جوانان دفاع می‌کند.

شاه حدود یک ماه بعد پس از مطالعه گزارش در حاشیه آن خطاب به نیک‌پی می‌نویسد: «از وجود اعضاء سابق حزب توده در کاخ جوانان چه استفاده‌ای می‌توانید بکنید و آیا برنامه‌ای وجود دارد که از این قبیل اشخاص بتوان بنفع پیشرفت امور مربوط به جوانان استفاده کرد؟» او همچنین با ارجاع این گزارش به ساواک خواستار بررسی این نکته می‌شود که «از چه نظر استفاده از این افراد را سالم دانسته‌اند و عیبی در این کار ندیده‌اند؟»

نصیری، ریاست ساواک در گزارشی مورخ 23/5/46 خطاب به ریاست دفتر مخصوص شاهنشاهی ضمن تایید عدم مشاهده فعالیت سیاسی مضره از سوی شاملو، کسرائی و ابتهاج؛ شرکت آنها در جلسات ادبی کاخ جوانان را «مبین علاقه آنان به همکاری با دستگاههای دولتی» می‌داند.

رئیس ساواک همچنین معتقد است فایده این همکاری؛ معرفی این سه نفر به عنوان افراد وابسته به مقامات دولتی است که موجب کاهش اعتبار آنها نزد طرفداران دارای تمایلات سیاسی افراطیشان خواهد شد. او اضافه می‌کند «شعرای یاد شده از طرف ساواک راهنمایی و هدایت گردیده‌اند که در آینده از طریق اشعار خود علیه افکار گذشته خویش تبلیغ و برنامه‌های انقلابی اخیر مملکت را بطور مستدل تایید نمایند.» 

آنچه می‌بینید،گزارش نیک‌پی درباره شرکت شاملو، کسرائی و ابتهاج در جلسات شعرخوانی کاخ جوانان؛ پاسخ دفتر مخصوص شاهنشاهی از نظرات شاه درباره این گزارش، و نظر نهایی ساواک در این‌باره است.

دیدگاه کاربران

ناشناس۴۴۸۹۲۵۱۷:۴۱:۴۰ ۱۳۹۷/۵/۱
به هر حال اینها همه غرب زده بودن
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. بازی با کلمات

  2. کوچه زیباکلام هنوز تیر چراغ برق دارد؟!

  3. ۳۲ هزار مجوز استخدام فرزندان شهدا و ایثارگران اخذ شد

  4. اعتراض حواله داران پژو پارس به افزایش قیمت ۴۰۰ میلیونی

  5. حمایت اژه‌ای و رئیسی از طرح عفاف و حجاب فراجا/ انتقاد تلویحی روزنامه اصولگرا از حسین شریعتمداری

  6. توافق جدید ایران و آمریکا چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

  7. رئیسی هم به گشت ارشاد تذکر داد؟/ روایت فضائلی از علت تاکید رهبری بر وحدت

  8. یادداشت حسین شریعتمداری؛ دوستانه با برادر فضائلی

  9. گزارش میدانی از طرح نور فراجا

  10. مجلس مقابل این اقدام بایستد

  11. اطلاعیه شماره ۳ فراجا درباره اجرای «طرح نور»  

  12. منظور: افزایش دائم دستمزدها به ‌رفاه مردم کمک نمی‌کند

  13. رادان:‌ طرح نور با قوت ادامه دارد

  14. چرا این همه " در پوستینِ خَلق" می افتیم؟!

  15. تاکید رئیسی بر اجرای قانون عفاف و حجاب

  16. وقتی «بوقلمون» هم مقابل «رضا پهلوی» کم می‌آورد!

  17. واکنش بلینکن به حادثه اصفهان/ به مجازات ایران پایبند هستیم!  

  18. این ابهامات مناقشه‌برانگیز را برطرف کنید

  19. وزارت راه در شناسایی خانه‌های خالی مسئول است

  20. سردار حاجی زاده با تسلیحات قدیمی و حداقلی به اسرائیل حمله کردیم /از موشک های هایپرسونیک ۲ استفاده نشد

  21. برخی مسئولان بدلیل کارهای بی‌قاعده در زمینه حجاب تذکر گرفتند        

  22. واکنش مشاور قالیباف به حواشی اخیر گشت ارشاد/ روایت ظریف از علت عدم مذاکره با ترامپ

  23. حضور حسین حسینی در دادسرای فرهنگ و رسانه با شکایت فراجا

  24. موضع رئیس عدلیه در خصوص ورود فراجا به مسئله حجاب/ اژه‌ای: در قضیه حجاب می‌توانیم بگوییم «کی بود کی بود، من نبودم؟»

  25. اشتباه برخی گروه‌ها در مقابله با توئیت فضائلی

آخرین عناوین