کارمندان به جای کارگران! وضعیت قشری نوظهور در اقتصاد ایران

گروه اقتصادی الف،   3970404018 ۵ نظر، ۰ در صف انتشار و ۶ تکراری یا غیرقابل انتشار

وضعیت نه چندان مطلوب تولید صنعتی و گسترش واردات باعث ایجاد قشر جدیدی از فعالان اقتصادی کم مزد و بی منت به جای کارگران شده است. "کارمندان" این قشر جدید هستند که بنا بر آمارهای مرکز آمار حدود ۶۰ درصد از آنها در مراکز خدماتی و بازرگانی بدون حقوق و مواجب کار می‌کنند.

وضعیت قشری نوظهور در اقتصاد ایران
ایسنا نوشت: رشد غیرمنطقی بخش خدمات آن هم برای کشوری همچون ایران که به لحاظ مراتب توسعه‌ای جزو کشورهای در حال توسعه به حساب می‌آید، اتفاقی نادر در نوع خود است؛ چرا که این رشد اساسا ناشی از به کارگیری یا تولید تکنولوژی‌های پیشرفته (همانند کشورهای توسعه یافته) نیست. رشد بخش خدمات بیشتر تابعی از رشد بازار واردات است؛ به این صورت که رشد واردات باعث ورود سیل بزرگی از کالاهای مصرفی شده است که مراحل توزیع و پخش آن یک بازار عظیم از فعالیت های خدماتی را به وجود آورده است.

کارمندان به جای کارگران!

در چنین شرایطی که فعالیت های مرتبط با صنعت و تولید در کشور دچار رکود و سردی شده است، اما حوزه آموزش که بخش عمده ای از بازار خدماتی را به خودش اختصاص داده همچنان گرم گرم است. وجود انواع موسسات مربوط به آموزش و سنجش کنکور در پایه‌های مختلف باعث شده این حوزه همچنان افرادی را تحت عنوان مشاور، کارمند یا بازاریاب به خودش مشغول کند.

اینکه ایران در طول تاریخ یک کشور صنعتی با مختصات کشورهای صنعتی نبوده است واقعیتی کتمان ناپذیر است و برای همین هم بوده است که جنبش های کارگری یا حامی کارگر هیچ گاه در ایران نتوانسته‌اند آنگونه که در دیگر کشورهای صنعتی قدرت داشتند، کسب قدرت کنند. تعداد کارگران صنعتی در کشور ما بسیار کمتر از آن اندازه بوده است که بتوانند به یک طبقه یا قشر تبدیل شوند و نماینده یا حزبی را برای خود داشته باشند.

در عوض اما ایران یک کشور نفتی است؛ یعنی اصلی‌ترین منبع درآمد ما نه صنعت یا کشاورزی یا گردشگری بلکه نفت است. در سیستم اقتصادی مبتنی بر نفت هم آن چیزی که اهمیت دارد توزیع درآمد و واردات حاصل از آن است و همه مشاغل هم حول همین محور تعریف می‌شوند؛ بنابراین به جای اینکه ما در کشور کارگران زیادی داشته باشیم کارمندان زیادی داریم. هم بخش بوروکراسی دولتی در کشور ما خیلی بزرگ است و هم بخش زیادی از این کارمندان در شرکت های خصوصی مشغول به فعالیت هستند که متناسب با عنوانشان _که یک عنوان طبقه متوسطی است_ اوضاع چندان خوبی ندارند!

تفاوت بارز این کارمندان با دیگر فعالان اقتصادی که اوضاع چندان خوبی ندارند در تحصیل کرده بودن آنها است. عدم تعریف جایگاه هایی برای اشتغال این فارغ التحصیلان باعث شده است تا آنها برای امرار معاش خود به هر کاری با هر شرایطی تن دهند. عده ای هم از این وضعیت سواستفاده کرده و برای ندادن حقوق به کارمندان خود آنها را  تحت عنوان "نیروی آزمایشی" به مدت چند ماه به خدمت می گیرند و بعد از آن مدت هم به بهانه اینکه از کار آن شخص رضایت ندارند با دادن یک آگهی استخدام او را با شخص تازه نفس دیگری تعویض می کنند!

۶۰ درصد از کارمندان بی جیره مواجب کار می کنند

مطابق با گزارش مرکز آمار ایران ۶۰ درصد از کارکنان کارگاه‌های بازرگانی و خدمات را کارکنان بدون مزد و حقوق و ۴۰ درصد کارکنان در این کارگاه‌ها، حقوق‌بگیر هستند. بیش از ۳۸ درصد از ارزش افزوده کارگاه‌های بازرگانی و خدمات مربوط به فعالیت خرده‌فروشی بجز وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت ‌است.

  آخرین نتایج این طرح آماری در سال ۱۳۹۴ نشان می‌دهد که در این سال حدود ۸۳ درصد از کارکنان بخش بازرگانی و خدمات را کارکنان مرد و ۱۷ درصد را کارکنان زن تشکیل می‌دهند. کارگاه‌های با فعالیت‌های مربوط به سلامت انسان دارای ۵۶ درصد کارکن زن و بیشترین سهم در بین فعالیت‌های بخش بازرگانی و خدمات بوده است و کارگاه‌های دارای فعالیت‌ تعمیر وسایل نقلیه موتوری با یک درصد، کمترین سهم را دارا هستند.

این آمار به طور واضح می‌گویند که ۶۰ درصد از کارکنان و کارمندان این نهادهای خدماتی بدون حقوق کار می‌کنند. این یعنی اینکه نیروی کار در ایران آنقدر ارزان شده است که عده‌ای حاضرند به خاطر احیانا وعده استخدام در ازای "هیچ" برای کارفرمایان خود کار کنند! اتفاقی که می‌تواند باعث اتلاف عمر و گسترش فقر در بین قشری عظیم از کارمندان با عنوان کارمندان شود. این کارمندان البته در آمارها جزو شاغلین به حساب می آیند و آمار بیکاری را کاهش می دهند اما در عمل امر شاغلان بیکار هستند!

دلالان بخشی از خدمات را هم اشغال کرده‌اند

در همین رابطه حیدر مستخدمین حسینی، با بیان این‌که در دو دهه گذشته ترکیب رشد اقتصادی در کشورهای پیشرفته دنیا از صنعت به سمت خدمات حرکت کرده است، اضافه کرد: جایگاه بخش خدمات در ترکیب رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه باید مورد تحلیل قرار گیرد. در این کشورها تولید سهم کمی از رشد اقتصادی دارد و در عوض خدمات بسیار بیشتر رشد کرده که بخشی از آن به واسطه رشد بنگاه‌های مالی است؛ زمانی که بخش خدمات افزایش می‌یابد یعنی بخش‌های تولیدی کوچک‌تر شده‌اند. در سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری در بسیاری از حوزه‌های تولیدی کاهش پیدا کرده است. این‌که ما خودمان را با کشورهای توسعه یافته که در آنها بخش خدمات رو به رشد است مقایسه کنیم کار درستی نیست، چرا که باید به جنس خدماتی که گسترش یافته هم توجه داشته باشیم.

مستخدمین حسینی با بیان این‌که بزرگ شدن بخش خدمات لزوما مساوی با تسهیل هر چه بیشتر خدمات‌رسانی در کشور نیست، گفت که بخشی از این مساله به دلیل رشد واسطه‌گری‌ها در اقتصاد است که به خودی خود باعث می‌شود یک محصول دست به دست بچرخد و چه بسا در نهایت گران‌تر به دست مصرف‌کننده برسد.

حساب‌های ملی فصلی مرکز آمار ایران بر مبنای سال پایه ۱۳۹۰، نشان می‌دهند که نرخ رشد محصول ناخالص  داخلی  (به قیمت بازار) در سال ۱۳۹۶ حدود ۳.۷ درصد بوده است، نتایج مذکور حاکی از آن است که رشته فعالیت‌های گروه کشاورزی یک درصد،  گروه صنعت (شامل: استخراج نفت خام و گاز طبیعی، سایر معادن، صنعت، انرژی و ساختمان) ۱.۶ و فعالیتهای گروه خدمات ۶.۸ درصد رشد داشته است. همچنین مطابق با آمارهای منتشر شده از سوی بانک مرکزی سهم فعالیت‌های خدماتی از رشد اقتصادی سال ۱۳۹۶ حدود ۲.۲ درصد است که از دیگر بخش های صنعت، معدن و کشاورزی بسیار بیشتر است.

 

انتهای پیام

دیدگاه کاربران

ناشناس۴۰۲۸۲۷۱۰:۱۲:۵۰ ۱۳۹۷/۴/۴
خیلی ها را می شناسم که در شرکت هایی کار می کنند که اصلا حقوقی و در آمدی در کار نیست و تنها دلخوشیشان رد کردن بیمه بازنشستگی از طرف کار فرما است . فکر کنم تا چند وقت دیگه کارمندان بایستی چیزی هم از جیب به صاحب کارشان هم بدهند . جمهوری اسلامی واقعا در بین ۲۲۰ کشور جهان از همه جهات نمونه است .
مهرداد۴۰۳۰۱۲۱۱:۲۰:۰۷ ۱۳۹۷/۴/۴
به نظر میرسد حاکمیت باید جوابگوی این مسئله (کارکنان بدون مزد و حقوق) هم باشد.
ناشناس۴۰۳۶۴۲۱۴:۳۲:۲۱ ۱۳۹۷/۴/۴
ظلم و بی عدالتی در دانشگاه تهران علیه کارکنان موج می زند و متاسفانه یک نظام کاستی و طبقه ای در این دانشگاه توسط مسئولین وقت ایجاد شده، که با عدالت و اصلا با اصول انسانی و اسلامی ناسازگار است.
ناشناس۴۰۳۷۳۲۱۵:۰۵:۳۲ ۱۳۹۷/۴/۴
امسال حقوق کارمندان ۶ درصد اضافه شده در حالی که حقوق کارگران ۱۰/۵ درصد به اضافه ۸۰ هزار تومن که در مجموع حدود ۱۵ درصد میشه تقریبا.
ناشناس۴۰۴۰۷۱۱۷:۰۳:۳۰ ۱۳۹۷/۴/۴
متاسفانه رانت و ویژه خواری در اطرافیان و نزدیکان دولتمردان هم مردم را دلسرد کرده و هم منابع ملی کشور را به تاراج می برند و همه فقط حرف می زنند چرا که آنها نیز منتفع می شوند .
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. جنگ ترکیبی خودمان، علیه خودمان!

  2. کارگری انگشتر ۵۰ میلیاردی را به صاحبش بازگرداند

  3. جلاد، به پایان سلام کن!

  4. بهادری جهرمی: مبالغ جرایم رانندگی متناسب با تورم افزایش یافت

  5. تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

  6. نرخ تعرفه‌های خدمات بهداشتی درمانی ۱۴۰۳ اعلام شد/ نرخ رسمی ویزیت ۵۰% گران می‌شود!

  7. بازداشت سومین عامل حمله تروریستی در مسکو

  8. آقایان رئیسی و اژه‌ای! آیا در پیشگاه خدای متعال و امام‌زمان (عج) پاسخی دارید؟

  9. انتقام از پوتین؟

  10. عوامل توهین کننده به نظام و مقدسات اسلامی دستگیر شدند

  11. ائتلاف ایران، روسیه و چین تبدیل به کابوسی برای آمریکا می‌شود

  12. علم‌الهدی: امروز در کشور از آثار تحریم اقتصادی آمریکا مشکلی حس نمی‌کنیم

  13. بازگشت احتمالی ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

  14. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  15. مردم طلای دست دوم خریداری نکنند

  16. خط و نشان حقوقی ایران برای کویت

  17. هشدار سخنگوی پلیس به رانندگان نوروزی؛ آمار تصادفات هولناک است!

  18. اول، بساط دلالی باید جمع شود

  19. وزیر اقتصاد: در سال ۱۴۰۲ رکورد بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی واقعی در ۱۶ سال اخیر شکسته شد

  20. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  21. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

  22. ایران اینترنشنال در آستانه تعطیلی / تعطیلی قریب الوقوع دفتر واشنگتن + عکس

  23. دادستان ساری: خسارات وارده قطع سه هزار اصله نهال جبران شود

  24. ابابیل ۵، از آخرین دستاورد‌های قدرت پهپادی جهان

  25. خاندوزی: با طیفی مواجه هستیم که تمایلی برای مشارکت در اداره کشور ندارند

آخرین عناوین