برخی از کارشناسان، سقوط بورس شانگهای و تضعیف یوآن را به معنای پیش‌درآمد جنگ ارزی تلقی کرده‌اند؛ چراکه یکی از شیوه‌هایی که چین را قادر به تحمیل فشار تجاری علیه آمریکا می‌سازد، تضعیف یوآن در برابر دلار است. با توجه به این مساله که سهم یوآن در ذخایر بین‌المللی رو به رشد قرار گرفته، صندوق بین‌المللی پول نیز سهم رنمینبی را در شاخص ارز منحصربه‌فرد خود «SDR» افزایش داده و تعداد بازارهای مشتقه فعال بر پایه یوآن نیز پررنگ‌تر شده‌اند، تضعیف هرچه بیشتر آن به معنای فشار افزایشی برای سایر ارزها به‌خصوص دلار آمریکا است.
واکنش ارزی به جنگ تجاری
مانور ارزی از سوی چین روی کاغذ می‌تواند تاثیر اقتصادی تعرفه‌های آمریکا بر صادرات این کشور را جبران کند؛ اما این استراتژی از سوی دیگر قادر است منجر به تشدید تنش‌های تجاری شده و تعادل بازارهای جهانی را برهم بریزد. تهدید دولت ترامپ مبنی بر وضع تعرفه‌های جدید به ارزش حدود ۲۰۰ میلیارد دلار بر کالاهای چینی، احتمال پناه بردن به سلاح‌های ارزی برای مقابله را افزایش داده است.
«وال‌استریت ژورنال» در یکی از تحلیل‌های اخیر خود، تداوم روند اخیر در جبهه جنگ تجاری میان اقتصادهای اول و دوم جهان، میزان کالاهای چینی که از سوی آمریکا مشمول پرداخت تعرفه شده‌اند، به ۴۵۰میلیارد دلار افزایش خواهد یافت. این حجم از تعرفه تقریبا با کل صادرات ۵۰۵ میلیارد دلاری سال گذشته چین به ایالات‌متحده برابری می‌کند. «برد سستر» عضو شورای روابط خارجی جنگ ارزی جدید را در گفت‌وگو با وال‌استریت ژورنال این چنین تشریح کرد: «اگر ایالات‌متحده به وضع تعرفه‌ها ادامه دهد، چین نیز گزینه‌های تهاجمی خود را بررسی خواهد کرد». آنها ممکن است اجازه دهند یوآن تضعیف شود و این گزینه با منطق چینی‌ها سازگاری دارد.»
همان‌طور که روز سه‌شنبه نگرانی‌های تجاری منجر به ریزش بازارهای سهام در سراسر دنیا شده بود، شاخص دلار همزمان با ین ژاپن تقویت شد (البته شیب صعودی دلار بیشتر از ین بود). با این حال، طلا که همبستگی بالایی با ین دارد، نزول کرد تا یک نشانه غیرعادی در بازارها نمایان شود. نکته قابل توجه دیگر، کاهش ارزش یوآن در برابر دلار آمریکا و سقوط رنمینبی به پایین‌ترین سطح ظرف ۵ ماه اخیر بود. چین همواره در صدر کشورهای متهم به تضعیف تعمدی ارزش پول ملی حضور داشته است؛ اما این اتهامات در طول چند سال گذشته کاهش یافتند. در واقع پکن اقداماتی در جهت تثبیت نرخ ارز از طریق نیروهای بازار آزاد انجام داد که تا حدودی اتهام تضعیف تعمدی ارزش پول را از چین دور کرده بود. با این حال، پس از تضعیف اخیر یوآن، انتقاد از پکن به‌دلیل دستکاری ارزش پول به‌منظور کسب مزیت تجاری بازهم آغاز شد.
تلاش ترامپ برای مقابله با تضعیف ارزش یوآن از یک سال قبل آغاز شده بود. آمریکا در ماه‌های پایانی سال ۲۰۱۷ میلادی برای مقابله با سیاست چینی‌ها، مساله جنگ ارزی را در نهاد‌های پولی و مالی بین‌المللی مانند بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول مطرح کرده بود. زمانی که یوآن نسبت به دلار تضعیف شود، کالاهای آمریکایی نسبت به نمونه‌های چینی در بازارهای جهانی گران‌تر عرضه خواهند شد. به این ترتیب، سیاست ارزی پکن می‌تواند صادرات آمریکا را دچار اختلال کند. از طرفی تقویت شاخص دلار گرایش به خرید کالاها و مواد خام از کشورهای دیگر را افزایش می‌دهد. از طرفی، تضعیف واحد پولی یک کشور منجر به تشویق صادرات و تنبیه واردات می‌شود که در زمینه تنظیم تراز تجاری حایز اهمیت بالایی است. تضعیف یوآن احتمال ورود متقابل آمریکا به صحنه جنگ ارزی را تقویت می‌کند. تحقق چنین سناریویی با توجه به سیاست‌های اقتصادی دونالد ترامپ در راستای جبران بخشی از کسری تراز تجاری بعید نیست؛ کاهش کسری تجاری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اهداف رئیس‌جمهوری آمریکا مطرح شده که با دلار قوی ناهمخوانی دارد.
منبع: دنیای اقتصاد
