به گزارش الف، کمتر از یک ماه به پایان ضرب‌الاجل، دونالد ترامپ برای رفع آنچه «نقایص برجام» نامیده باقی مانده است. دونالد ترامپ تا ۲۲ اردیبهشت به آلمان، فرانسه و بریتانیا مهلت داده که این توافق را اصلاح کنند، در غیر این صورت تعلیق تحریم‌های ایران بر اساس برجام را تمدید نخواهد کرد. این ضرب‌الاجل باعث شده است که سفرهای مقامات کشورهای درگیر در توافق هسته ای به‌ویژه در اروپا افزایش یابد.

تلاش اروپایی ها برای اقناع ترامپ؛ از نامه 500 نماینده تا مسافرت ماکرون و مرکل به آمریکا

دیروز 500 نفر از نمایندگان پارلمان‌های آلمان، بریتانیا و فرانسه در نامه سرگشاده‌ای خطاب به اعضای کنگره آمریکا، از آنها خواسته‌اند که به دونالد ترامپ اجازه ندهند تا توافق هسته‌ای با ایران را از بین ببرد. در این نامه از توافق هسته‌ای ایران به عنوان دستاورد حرکت مشترک آمریکا و اروپا برای نظارت بر برنامه‌ هسته‌ای ایران و محدودیت قابلیت غنی‌سازی آن ستایش شده است.

امضاکنندگان نامه می‌گویند دلیل موفقیت مذاکرات هسته‌ای آن بود که اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها ثابت کرده‌اند که یک همکاری قوی و متحد می‌تواند ائتلافی ایجاد کند که تا روسیه و چین گسترش یابد و تایید جامعه جهانی را بگیرد.

امضاکنندگان نامه به اعضای کنگره آمریکا هشدار داده‌اند در وضعیتی که ایران به تعهدات خود پایبند بوده است، خروج از برجام خطرهایی در پی دارد.

 متن این نامه چند روز پیش از آن منتشر شده که سفر رسمی امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه و آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان به آمریکا انجام شود. قرار است مرکل و ماکرون، هر دو با فاصله‌ای نزدیک به دیدار دونالد ترامپ بروند و گزارش شده یکی از اصلی‌ترین مسائل گفت‌وگو میان دو طرف، راه‌های حفظ توافق هسته ای است.

البته وضع تحریم‌های جدید علیه ایران که به عنوان راهکاری برای ترغیب ترامپ به ماندن در برجام از آن یاد می شد با مخالفت‌هایی در اتحادیه اروپا روبه‌رو شده است. از جمله کشور ایتالیا که سرمایه گذاری‌هایی در ایران خصوصا بعد اجرای برجام داشته و بر اساس اخبار اصلا تمایلی به تصویب تحریم‌های تازه ندارد.

هشدار ایران درباره پیامدهای خروج از برجام

محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه که برای شرکت در «اجلاس بین المللی صلح پایدار سازمان ملل متحد» به نیویورک سفرکرده است، در پاسخ به پرسشی در خصوص خروج احتمالی آمریکا از برجام اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران حتما براساس منافع خود عمل می کند و در برجام و بیرون برجام انتخاب های گسترده ای برای اقدام دارد. ظریف اضافه کرده است: حتما اقدامی که جمهوری اسلامی خواهد کرد و واکنشی که جامعه بین المللی به حرکت آمریکا خواهد داشت، برای آمریکایی ها بسیار ناخوشایند خواهد بود.

سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه نیز که در اسلو به سر می‌برد، دیروز در دیدار با وزیر امور خارجه نروژ گفت: سرنوشت برجام که دستاورد بزرگ دیپلماسی در عرصه بین‌المللی است، در نتیجه کارشکنی‌ها و چالش‌هایی که دولت ترامپ ایجاد کرده است، در معرض خطر قرار دارد.

عراقچی تاکید کرد: این یک برداشت کاملا غلط و یک اشتباه بزرگ است چنانچه کسی تصور کند ایران در هر شرایطی به برجام متعهد باقی خواهد ماند. بعلاوه هرگونه تلاش در راستای مرتبط ساختن برجام با دیگر موضوعات ناشی از رویکردهای غلط است و وضعیت منطقه را بسیار پیچیده تر خواهد کرد. برجام یک تجربه بزرگ تاریخی است و موفقت آن مستلزم تلاش و حمایت مشترک و همگانی است.

افزایش چالش‌های جمهوری اسلامی در حوزه رفع تحریم

در همین حال روز چهارشنبه بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه از ارائه «نهمین گزارش اجرای برجام» از طرف این وزارتخانه به مجلس شورای اسلامی خبر داد. قاسمی اذعان کرده است که «چالش‌های جمهوری اسلامی ایران در این حوزه [رفع تحریم] طی سه ماه اخیر به دلیل شرایط ایجاد شده ناشی از فشار دولت آمریکا» افزایش یافته است.

آن طور که سخنگوی وزارت خارجه شرح داده این گزارش نیز بیشتر تحت تاثیر ضرب‌الاجل دونالد ترامپ برای توافق هسته ای است. به گفته قاسمی در این گزارش بدعهدی‌های دولت آمریکا در قبال برجام و پیامدهای اقدامات مخرب دولت آمریکا بر تشدید فضای تردید و اثرگذاریِ منفی آن بر بهره‌مندی کامل کشورمان از منافع برجام تبیین شده است.

البته از زمان اجرایی شدن برجام و لغو و تعلیق تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای، مقامات ایران بارها از کارشکنی واشنگتن در اجرای برجام و ایجاد مانع برای ورود شرکت‌های تجاری و بانک‌ها و موسسات مالی به بازار کشورمان سخن گفته اند. دولت ترامپ به شدت در پی ارسال این سیگنال است که سرمایه گذاران و کشورهای اروپایی نباید به ایران نزدیک شوند. با این شرایط عملاً ایران تا زمانی که ترامپ بر مسند ریاست جمهوری است نمی تواند روی مزایای برجام حساب باز کند. فراتر آن که هر گونه عقب نشینی در مقابل رئیس جمهور تاجر صفت آمریکا می تواند زمینه مطرح شدن مطالبات و خواسته های بیشتر را فراهم نماید.

به گزارش الف، ترامپ بارها عنوان کرده که برجام یکی از بدترین توافق‌هایی بوده که در عمرش دیده و اگر ایرادهای آن رفع نشود، واشنگتن از آن خارج می‌شود.

رئیس جمهور آمریکا چهار شرط را برای ادامه همراهی آمریکا با برجام تعیین کرده که عبارتند از: «دسترسی فوری» بازرسان بین‌المللی به تمامی مکان‌ها و تاسیسات ایران، دائمی شدن محدودیت‌ها برای برنامه هسته‌ای، تضمین به عدم نزدیک شدن به سلاح هسته‌ای و محدودیت برنامه موشک‌های دوربرد. در مقابل ایران هرگونه بازنگری در توافق هسته‌ای را رد کرده است.