به گزارش فارس، مرادکاویانی‌راد عضو هیات مدیره انجمن ژئوپلیتیک ایران در تحلیل وضعیت آب در ایران و منطقه غرب آسیا و مناسبات هیدروپلیتیک میان دولت‌های منطقه اظهار داشت: آمارها و یافتهها نشان میدهند که طی چند دهه اخیر به علت رشد جمعیت، گسترش صنعت، افزایش شهرنشینی، رویکرد کمی محور به مقوله توسعه، مدیریت ناکارامد منابع‌آبی، گسترش کشاورزی ناکارا، تغییر آب و هوا و دگرگونی الگوی بارش، منابع آب به‌شدت کاهش یافته و آینده تمدن و حیات بشر را به خطر انداخته است.
وی با اشاره به رویکرد هیدروپلیتیک نسبت به محدودیت منابع آب گفت: بر اساس رویکرد هیدروپلیتیک محدودیت منابع آب در مقیاس فروملی، ملی و منطقه‌ای به مناسبات قدرت و سیاستگذاری واحدهای سیاسی-فضایی جهت و معنا میدهد و می تواند باعث همکاری، هماوردی، کشمکش و در بدترین شرایط سبب وقوع جنگ بشود. از این رو، سده بیست و یکم را سده هیدروپلیتیک نامیدهاند.
عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی با اشاره به بحران اب در منطقه غرب آسیا تصریح کرد: منطقه غرب آسیا که شمار زیادی از کشورهای آن روی نوار بیابانی جهان قرار گرفته و به‌ذات کم‌بارش و کم‌آب هستند، به واسطه سیاستگذاریهای غلط در بخش آب، طی چند دهه اخیر بیشترین چالش را با «بحران کمبود آب» داشته است، چالشی که در آینده به واسطه تغییر الگوی بارش (کاهش بارش، تغییر نوع بارش و و تشدید تبخیر) پیامدهای امنیتی و نظامی درپی خواهد داشت.
وی با اشاره به کاهش چشمگیر منابع آبهای زیرزمینی در ایران خاطرنشان کرد: در میان کشورهای منطقه، منابع آب ایران بیشترین اثرپذیری را از سیاستگذاریهای ناکارامد به‌ویژه در بخش کشاورزی داشته به گونهای که بخش عمدهای از منابع زیرزمینی آب کشورمان به پایان رسیده و بسیاری از رودهای دائمی نیز یا فصلی شده یا دیگر به مقصد نمیرسند که پیامد آن در قالب خشکیدن تالابها و پیدایش کانونهای ریزگردساز داخلی نمود یافتهاست.
کاویانی راد افزود: بحران آب در منطقه غرب آسیا که در انگارههای ژئوپلیتیک از آن با عنوان «منطقه شکننده و بیثبات» یاد میشود، کشورهای منطقه را به سوی بی ثباتی و ناامنی فزاینده میکشاند.
دانشیار دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه رویکرد ژئوپلیتیک سنتی در قالب تاکید بر کشمکش و هماوردی بازیگران و کنشگران در مقیاسهای مختلف (فروملی، ملی و منطقه‌ای)، راهکاری برای بحران آب منطقه ارائه نمی دهد، اظهار داشت: ژئوپلیتیک جدید در پی توانمندسازی زمینههای همکاری و تعامل واحدهای سیاسی–فضایی است و تنها راه حل چالش کمبود آب در مقیاس داخلی، بهسازی و هماهنگسازی سیاستگذاریها به فراخور توانشهای محیطی و تغییراقلیم (تغییر الگوی بارش) است.
کاویانی با ارائه راهکار کاهش پیامدهای بحران آب در مقیاس منطقه غرب اسیا افزود: همکاریهای منطقه‌ای در قالب تقویت دیپلماسی آب میتواند افزون بر فروکاستن از سویه ها و پیامدهای بحران کمبود آب، به تقویت دیگر زمینههای دیپلماسی زیست محیطی نیز بیانجامد.
عضو هیات مدیره انجمن ژئوپلیتیک ایران گفت: بحران کمبود آب در منطقه به واسطه تغییر الگوی بارش، پیامدهای امنیتی و نظامی درپی خواهد داشت و راه حل کاهش پیامدهای بحران آب، همکاریهای منطقه‌ای در قالب تقویت دیپلماسی آب است.
وی در ادامه با اشاره به برگزاری همایش ملی دیپلماسی آب و فرصت های هیدروپلیتیک غرب اسیا در اسفندماه سال جاری خاطرنشان کرد: هدف برگزاری همایش این است که بتوانیم چارچوب‌های دیپلماسی آب را پیشنهاد دهیم و راهکارهایی پیدا بکنیم که بتوانیم از حقوقمان در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی دفاع بکنیم. با پیگیری دیپلماسی آب، کشورها تلاش می‌کنند منابع شان را از کشورهای دیگر به واسطه مناسبات دوستانه تامین کنند. ما ناگریز هستیم با همسایگانمان سیاست دوستانه و تعاملی در پیش بگیریم.
