به گزارش الف؛ مردم نسبت به وضعیت اقتصادی اعتراض دارند برای طرح مطالبات خود اقدام به اعتراض خیابانی کردند، هرچند این اعتراض با سوءاستفاده برخی عناصر داخلی و خارجی که به دنبال به آشوب کشیدن کشور بودند، گم شد، اما همگان بر این‌که مطالبات مردم حق است و دولت و دیگر قوا باید نسبت به آن بی‌تفاوت نباشند.

وضعیت اقتصادی مردم و معیشت آن‌ها خوب نیست و حتی رهبر انقلاب هم در این مورد سخن گفتند، اما حسن روحانی رئیس‌جمهوری و اسحاق جهانگیری معاون اول ایشان بارها چه قبل و چه بعد از اعتراضات خیابانی مردم نسبت به گرانی‌ها، بیکاری و ... عنوان کردند وضعیت اقتصادی خوب است و این را شاخص‌ها مانند ایجاد بیش از 700 هزار شغل و رشد اقتصادی از 5 درصد تا 11.5 درصد نشان می‌دهند، اما مردم در زندگی خود این شاخص‌های اقتصاد کلان را نمی ببیند.

 20 تا 30 میلیون نفر در فقر مطلق/سبد مصرفی مردم 100 تا 150 درصد افزایش پیدا کرده است

محمود جامساز کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار الف، در مورد اینکه چرا رئیس‌جمهور و معاون اول وی وضعیت اقتصادی را خوب و عالی عنوان می‌کنند، اما مردم در زندگی خود آن را مشاهده نمی‌کنند، گفت: مشکلات اقتصادی کشور طی مدت ده‌ها سال ایجادشده است و با برنامه‌های کوتاه‌مدت گمان نمی‌کنم بتوان بر این مشکلات فائق آمد.

وی افزود: مهم‌ترین معضل کشور بیکاری است که به‌تبع آن فقر هم افزایش‌یافته؛ به‌طوری‌که میزان فقر مطلق بین 20 تا 30 میلیون نفر را شامل می‌شود؛ زمانی که فقر زیاد شود، نارضایتی افزایش پیدا می‌کند؛ زیرا قدرت خرید مردم کاهش پیداکرده و نمی‌توانند حتی سبد معیشتی خود را تامین کنند.

این کارشناس مسائل اقتصادی بابیان اینکه تقریباً در تمام دولت‌ها سعی بر این بوده که رضایت‌بخشی‌هایی را بین مردم ایجاد کنند، بیان کرد: البته این رضایت بخشی‌ها ناپایدار بود؛ مانند وام‌های زودبازده که برای اشتغال و یا وام‌هایی تکالیفی که بر اساس دستور دولت پرداخت‌شده و می‌شود؛ یا مسئله پرداخت یارانه نقدی که با مبلغ 45500 تومان اجرایی شد که موقتاً رضایت بخشی‌هایی ایجاد کرد؛ اما به‌سرعت زایل شد، مثلاً وامی که به‌طور مثال در سال 91 پرداخت شد، اکنون تورم آن را مثل برف ذوب کرده و دیگر کفاف مخارج یا حتی مخارج جزئی یارانه بگیران را که واقعاً مستحق دریافت یارانه هستند، نمی‌دهد.

نرخ رشد تورم دورقمی خواهد شد

جامساز ادامه داد: دولت یازدهم مدعی است که برخی شاخص‌ها را مانند تورم را ارتقا داده و این شاخص تک‌رقمی شده است، اما انتظار می‌رود با بودجه‌ای که برای سال 97 تنظیم‌شده، مجدداً نرخ رشد تورم دورقمی شود.

وی در مورد اینکه چرا مردم تک‌رقمی شدن نرخ رشد تورم احساس نمی‌کنند؛ گفت: سبد معیشتی یا مصرفی مردم بیش از 30 الی 40 قلم کالا نیست و زمانی که متوسط تورم 8 الی 9 درصد است، به معنی این نیست که سبد مصرفی هم 9 درصد رشد کرده باشد، بلکه بسیاری از اقلامی که خارج از سبد مصرفی هستند، رشدشان بسیار کم بوده آما رشد قیمتی سبد مصرفی مردم بسیار بالا بوده است.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه سبد مصرفی مردم از 4 سال گذشته تاکنون حدود 100 الی 150 درصد افزایش پیداکرده است، گفت: این رشد باعث کاهش قدرت خرید شده و مردم آن را به‌صورت گرانی حس می‌کنند.

وی در مورد 790 هزار نفر شغل ایجادشده که توسط دولت اعلام می‌شود، گفت: چه میزان بیکار داشتیم که این میزان هزار شغل ایجادشده است؛ ضمن اینکه چرا نرخ بیکاری یک درصد افزایش داشته است.

جامساز مسئله بیکاری در جامعه حائز اهمیت و آن را مادر تمام مفاسد اجتماعی عنوان کرد و گفت: البته مفاسد و رانت‌های اقتصادی و بانکی که توسط افرادی وابسته به قدرت و ثروت و رانت اطلاعات وصل هستند و هستی مردم را بردند؛ نداریم که کسی هم قادر به پیگیری آن نیست و اگر هم پیگیری می‌شود به نتیجه‌ای نمی‌رسد.

این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: باید خالص شغل ایجادشده را بررسی کرد، زیرا ممکن است 790 هزار شغل ایجادشده باشد، اما بسیاری از مشاغل را هم به دلیل توقف و تعطیلی شرکت‌های کوچک و متوسط و بسیاری از شرکت‌های بخش خصوصی ازدست‌داده باشیم. نارضایتی‌ها به‌واسطه وضعیت معیشتی و بیکاری افراد مخصوصاً دانش‌آموختگان دانشگاهی، رنج بزرگی را به جامعه تحمیل کرده و نیازمند یک استراتژی بلندمدت است و در کوتاه‌مدت عملی نیست که بتوان آن را حل کرد.

پول‌ها سپرده‌گذاران موسسات اعتباری کجا رفت؟

وی در مورد اینکه چرا آقای روحانی و معاون اول رئیس‌جمهور نظرشان در مورد اقتصاد این است که شاخص‌ها خیلی رشد داشته است؟ گفت: هیچ رئیس‌جمهوری نمی‌آید از کارهای خودش انتقاد کند و باید در مورد این سوال مردم نظر دهند که آیا از عملکرد آقای روحانی و وعده‌های عمل نشده ایشان راضی هستند یا نه؟؛ زمانی که آقای روحانی می‌خواستند به ریاست جمهوری برسند، قول‌های بسیاری دادند که همین مردمی که کف خیابان اعتراض کردند، به ایشان به امید این‌که وضعیت بهتری را در انتظار داشته باشند، رای دادند.

جامساز تاکید کرد: امروز صدها هزار نفر از مردم که در موسسات اعتباری سپرده‌گذاری کردند، هزاران میلیارد سند دارند؛ این پول‌ها کجا رفت؟ می‌گویند 11 هزار میلیارد تومان تهیه و به سپرده‌گذاران داده شد، این مبلغ این از کجا آمد؛ دولت مگر پول به‌اندازه کافی دارد درحالی‌که امسال با کسری بودجه شدیدی مواجه هستیم که چگونه این 11 هزار میلیارد تومان پرداخت‌شده است.

کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه نباید روش‌هایی را پیش بگیریم که نتیجه منفی و مشکلات عدیده‌ای را در برنامه‌های آتی دولت به وجود بیاورد، گفت: دولت می‌گوید درست عمل کرده‌ام و از بودجه‌ای که نوشته، دفاع می‌کند اما ما در لایحه بودجه دولت بسیاری از مسائل رعایت نشده است.

وی با اشاره شرایط بین‌المللی و تضعیف برجام که روزبه‌روز قوت می‌گیرد، اضافه کرد:50 درصد درآمد مالیاتی در بودجه درآمد حاصل مالیات بر ارزش‌افزوده است که حدود 46 هزار میلیارد تومان می‌شود و این قانون ماشین پول‌سازی دولت شده و روزی هم نیست که مردم شاهد گرانی برخی اقلام نباشند.

جامساز گفت: دولت فکر می‌کند اگر رشد اقتصادی 5 درصد شد یا 790 هزار شغل ایجاد کرد؛ مشکلات حل می‌شود درحالی‌که ایجاد 800 هزار شغل مستلزم حداقل 80 تا 90 هزار میلیارد تومان منابع و سرمایه‌گذاری است؛ حال دولت این میزان منابع از کجا می‌خواهد برای سال آینده تامین کند؟

دولتمردان تمام مشکلات بهتر از همه می‌دانند

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه متاسفانه آقای روحانی و آقای جهانگیری نسبت به بودجه و وضعیت اقتصادی خیلی خوش‌بین هستند، تاکید کرد: دولت روزبه‌روز بزرگ‌تر شده و این باعث فساد است، زیرا هر میزان دولت بزرگ‌تر شود، فساد بیشتر خواهد شد و یکی از راه‌های کاهش فساد، کوچک‌شده دولت است و متاسفانه در زمان آقای روحانی، دولت همچنان فربه‌تر شده و دولت بزرگ و فربه هزینه‌های بیشتری را مصرف می‌کند و این موضوع باعث می‌شود از هزینه‌های رفاهی و هزینه‌هایی برای بهبود سطح زندگی و وضعیت مردم است، کاسته شود.

جامساز با تاکید بر اینکه وقتی آقایان (دولتمردان) تمام مشکلات، فقر و فساد را بهتر از بنده و شما می‌دانند، گفت: راهکارهایی که برای رفع این‌ها مشکلات وجود را باید در اصلاح ساختارها غیر از ساختار اقتصاد دولتی، انجام شود.

وی اظهار کرد: راهکارهایی که ارائه می‌دهند، در ساختار اقتصاد دولتی عملی نیست، زیرا ظرفیت اصلاح‌پذیری ندارد و مهم‌ترین عامل شکست برنامه‌های دولت همین موضوع است که هر برنامه‌ای در ماشین اقتصاد دولتی قرار می‌دهند؛ زیرا ماهیت اصلاح‌ناپذیری اقتصاد دولتی به بن‌بست می‌خورد و انجام نمی‌شود.

 برخی در رویا به سر می برند/سیاست‌های اقتصادی در پشت درب‌های بسته اتخاذ و به جامعه تحمیل می‌شود

محمدقلی یوسفی کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی الف گفت: اگر خیلی محترمانه بخواهیم موضوع را مطرح و بررسی کنیم نشان می‌دهد که برخی مسئولان ما درک درستی از مسائل ندارند و حتی تعجب با این وضعیت اقتصادی مردم چرا اعتراض می کنند.

وی بابیان اینکه برخی فکر می‌کنند مردم عاشق چشم و ابروی آقای روحانی و جهانگیر هستند، گفت: تاکنون برخی از مسئولان دو جناح اصولگرا و اصلاح‌طلب از نارضایتی‌های مردم برای آنکه رهبری و قدرت خود را در جامعه نشان دهند، سوءاستفاده کردند؛ غافل از اینکه برای مردم زندگی و آینده فرزندانشان مهم‌تر از این موارد است که بخواهد کورکورانه از یک جناح خاص پیروی کنند.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه طباطبایی تاکید کرد: اگرچه ظاهرند هر دو جناح مواضع متفاوتی دارند، اما عملاً برخی افراد و تصمیم گیران هر دو جناح در یک مسیر حرکت و مردم مشاهده می‌کنند علیرغم اینکه دولت‌ها تغییر کردند، اما فقر، بیکاری، فساد و مشکلات عدیده اجتماعی و سیاسی همچنان پابرجا و تشدید می‌شود.

یوسفی ادامه داد: طبیعی است، کسی که هزینه فرصتش صفر است به خیابان‌ها می‌آید و اعتراض می‌کند؛ فکر می‌کنم مسئله‌ای که وجود دارد این است که برخی مسوولان ما نمی‌دانند که نمی‌دانند؛ به قول معرف آن کس که نداند و نداند که نداند، در جهل مرکب تا ابد و دهر بماند. به نظر می‌رسد که برخی مسوولان نمی‌دانند و یا فکر می‌کنند عقل کل رادارند و یا اینکه عقل کل را جمع کردند، بنابراین این موضوع جدیدی نیست.

تیم اقتصادی امتحان خود را پس دادند/سیاست‌های اقتصادی روحانی و احمدی‌نژاد فرقی با هم ندارد

 به گفته وی، تیم اقتصادی که دولت دارد، در دولت‌های مختلف همواره وجود داشتند و امتحان خود را پس دادند؛ این‌ها خدمتکاران خوبی به سیاستمداران هستند نه مردم و مشکل اینجا است که نخبگان جامعه ما به‌جای اینکه سیاست‌ها را در جهت توسعه کشور، دموکراسی و رفاه فردی توصیه کنند، اما بیشتر سیاست‌ها را در جهت حفظ جناح حاکم و منافع قدرت حاکم تدوین می‌کنند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه که شکاف بین مردم و سیاستمداران عمیق شده و می‌شود، گفت: به نظرم برخی از سیاستمداران اصولگرا و اصلاح‌طلب در درک مسائل اقتصادی ناتوان بودند و هر دو در ایجاد مشکلات سهیم هستند و باعث شدند این مشکلات در جامعه به وجود بیاید و فکر نمی‌کنم قادر به حل آن باشند.

یوسفی در مورد اقتصادی دولت خوب است یا نه، گفت: معیار خوب بودند تیم اقتصادی را باید در سیاست‌ها دید که و چنین معیاری وجود ندارد و مشاهده نمی‌شود و سیاست‌های اقتصادی آقای روحانی و احمدی‌نژاد خیلی تفاوت نمی‌کند و بیشتر تاکید روی شرایط سیاسی جامعه داشتند و دارند.

وی افزود: اگر نتوانیم گشایشی در روابط بین‌المللی داشته باشیم، هیچ تفاوتی بین دولت آقای روحانی و دولت آقای احمدی‌نژاد وجود ندارد؛ جز اینکه یک ظاهر متفاوت و لبخندهایی که صورت می‌گیرد را می‌توان عنوان کرد، اما در عمل به شهروندان حمله و حقوق شهروندی زیر پا گذاشته می‌شود؛ مالباختگان پولشان پرداخت یا نمی شود یا ناقص پرداخت می شود و اساتید دانشگاه  هم نادیده گرفته می‌شود.

دولت مشکل کشور را در تورم و تورم در سود بانکی خلاصه کرد/رکود تورمی عمیق‌تر شد

این استاد دانشگاه عنوان کرد: سیاست‌های اقتصادی در پشت درب‌های بسته اتخاذ و به جامعه تحمیل می‌شود، مانند تغییرات نرخ سود بانکی، نرخ ارز و در تغییراتی که در اقتصاد وارد و اجرایی شده است؛ از طرفی هم همواره شاهد افزایش چاپ پول و رشد نقدینگی، افزایش نرخ تورم بودیم و بیکاری در جامعه تشدید شده و عین حال مداخلات گسترده دولت را داریم و وضعیت رکود تورمی در کشور تعمیق هم شده است.

یوسفی ادامه داد: دولت سعی کرد مشکل کشور را در تورم و تورم در سود بانکی خلاصه کند که این سیاست نتیجه‌بخش نبود؛ از دولت تعجب می‌کنم، علیرغم اینکه امروزه در دنیا کمتر روی رشد اقتصادی و تورم تاکید می‌کنند، اما دولت آقای روحانی روی دو شاخصی که ارتباطی به مردم ندارد، متمرکزشده و همواره تاکید می‌کنند اقتصاد ایران رشد کرده است؛ اگر اقتصاد ایران رشد کرده، چرا باید نارضایتی وجود داشته باشد، چرا نباید رفاه و درآمد مردم افزایش پیدا نکرده و اشتغال ایجاد نشده است؟ اصلاً این رشد در کدام بخش بوده است؟

وی با بیان اینکه امروز بخش صنعت و کشاورزی در وضعیت ورشکستگی قرار گرفتند و با سرکوب قیمت‌ها و واردات مانع افزایش قیمت‌ها شدند؛ گفت: متاسفانه مشکلی که وجود دارد، این است که حتی اصلاح‌طلبان علیرغم اینکه ادعای اصلاحات را دارند، اما به نظر می‌رسد اصلاحات را تا جایی قبول دارند که منافع آن‌ها تامین شود و هر کجایی منافع مردم در مقابل آن‌ها قرار گیرد، منافع خود را به منافع مردم ترجیح می‌دهند و رنگ عوض می‌کنند؛ فکر می‌کنم مردم به این نتیجه رسیدن که نمی‌توانند خیلی امید به اصلاح‌طلبان و یا اصولگرایان داشتند باشند تا حل مشکلات را حل کنند.