در تاریخ 3/8/96 اولین قرارداد فروش گاز طبیعی جهت تولید گاز مایع شده (LNG) صادراتی، بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت IFLNG تحت مالکیت شرکت نروژی Hemla و شرکت پالایش گاز خارک (متعلق به شرکت سرمایهگذاری صندوق بازنشستگی کشوری) به امضا رسید. طبق اعلام خبرگزاری رسمی وزارت نفت مدت این قرارداد 20 سال میباشد و روزانه 2.3 میلیون متر مکعب گاز پالایش شده پارس جنوبی در اختیار این شرکت قرار میگیرد.
فارغ از اینکه این قرارداد با چه شرایطی منعقد شده و با چه قیمتی در اختیار شرکت IFLNG قرار میگیرد، نکته مهم دیگری نیز وجود دارد؛ چطور در شرایطی که مصارف داخلی و تعیین شدهای مانند تزریق به میادین نفتی در شرایط بلاتکلیفی به سر میبرند؛ قرارداد فروش گاز برای یک کشتی FLNG صادر شده است. در صورتی که این پروژه نه سرمایهای به داخل کشور میآورد نه توسط این قرارداد انتقال تکنولوژی به داخل کشور صورت میگیرد. حال آنکه تزریق به میادین نفتی نه تنها موجب افزایش تولید میادین نفتی میشود بلکه گاز تزریق شده نیز بعد از مدتی قابل برداشت و استفاده خواهد بود.
با نگاهی به وضعیت تزریق در سالهای گذشته به وضعیت نامطلوب و نابسامان آن پی برده میشود به طوری که در سالهای گذشته در همه سالها نسبت به برنامه مصوب کشور عقبماندگی وجود داشته است. و این در حالی است که به گفته بیشتر کارشناسان برنامه مصوب از حالت مطلوب مقدار کمتری را در نظر گرفته بود. به عنوان مثال میزان گاز مورد نیاز برای تزریق در برنامه پنجم توسعه برابر 250 میلیون متر مکعب در روز بود که از این مقدار هر ساله بین 70 تا 80 میلیون متر مکعب آن تزریق میشد و حدود 170-180 میلیون متر مکعب روزانه کمبود در این بخش وجود داشت.
با مشاهده این مقدار کمبود، در برنامه ششم توسعه عدد تزریق بسیار کمتر در نظر گرفته شد. به طوریکه در طبق برنامه باید در سال 95 و سال 96، 125 میلیون متر مکعب گاز روزانه به میادین تزریق میشد و این عدد برای سال 97 به 140و سالهای 98 و 99 به 150 میلیون متر مکعب روزانه میرسید. اما آمارهای رسمی کشور نشان میدهد در سال 94 عددی بین 80-90 میلیون متر مکعب گاز به میادین تزریق شده است. این یعنی کمبود حداقل 40 میلیون متر مکعب گاز برای رسیدن به برنامهای که پیشنهاد وزارت نفت بوده است و نه حالت مطلوب.
حال این سوال به وجود میآید که با وجود عقب ماندگی از برنامه تزریق که یکی از مهمترین مصارف گاز در کشور محسوب میشود چرا وزارت نفت اقدام به فروش گاز جهت تولید FLNG کرده است. اگر گاز مازاد در کشور وجو دارد چرا به مصارفی چون تزریق اختصاص نمییابد؟ اگر هم که گاز مازاد در کشور موجود نیست که به میادین نفتی تزریق شود، پس برای فروش گاز هم نباید گاز مازاد وجود داشته باشد.