از نگاه صاحب این قلم, "همه پرسی استقلال کردستان عراق" (با هر نیت), یک اشتباه بزرگ تاکتیکی (یا استراتژیک) بود. دامنه این اشتباه به امروز محدود نشده و باعث خواهد شد که در اعتماد نسبت به مردم کرد برای سال ها خدشه جدی وارد گردد. مردم کشورهای عراق, سوریه, ترکیه و ایران خواه ناخواه دچار این تردید خواهند شد که در مواقعی که خطر جدی این کشورها را تهدید می کند, نمی توان چندان بر قول و قرار کردها حساب کرد.

به این ترتیب, این همه پرسی که ظاهرا با داعیه دفاع از حقوق مسلم مردم کرد تدارک و بانجام رسید, در درازمدت به زیان حق مشروع مردم کرد ( و دیگر قومیت ها ) برای برخورداری از آزادی های دموکراتیک در زمینه زبان, دین, فرهنگ و . . . در یک کلام حق انسانی خودمختاری در چارچوب کشورهای متبوع تمام خواهد شد.

اما این یادداشت قصد دارد بر نکته مهمتری انگشت بگذارد. قبلا نیز در چند مطلب یادآور شد که در فروپاشی و شکست یک شرکت, خانواده یا . . . اجتماع, اگرچه تک تک اعضاء مسئولیت دارند, اما این نقش های کوتاه نمی تواند با تاثیر اساسی ریاست شرکت, پدر و مادر یا رهبری یک کشور برابری کند. در جریان این همه پرسی اگرچه اکثریت رهبری و مردم کردستان عراق دچار اشتباهی فاحش شدند, اما آنچه مهم و تعیین کننده خواهد بود نحوه رویاروئی ( "مدیریت" یا "رو در روئی" ) آنان است که امروز در نظام قدرت کشور عراق دست بالا را دارند.

اما قوت و ضعف مدیریت کشور همسایه ( عراق ) در این مساله نیز هدف اصلی این یادداشت نیست. آنچه برای ما مهمتر و اساسی است آن می باشد که نظام جمهوری اسلامی در برابر این جریان چه واکنش ( سنجیده و دوراندیشانه یا غیرسنجیده ) انتخاب خواهد نمود.

در تاریخ معاصر تجربه تلخی در مورد مشابه آذربایجان 1325 وجود داشته است. اشتباه محرز رهبران فرقه دموکرات آذربایجان در آن سال ها, با آنچنان انتقام خونینی مواجه گشت که زخم آن تا امروز نیز خونین است. در سال های بعد از انقلاب نیز در ماجرای ناآرامی های کردستان 58 تجربه جدیدی حاصل شد.

امید آنکه با تجربه 40 ساله ( و درس آموزی از تجارب ارزنده گذشته ایران و جهان ), این بار فرصت را غنیمت شمرده و با این اشتباه آنچنان پدرانه رفتار کنیم که فرزندان بحق آزرده وطن, نه با جبر اقتصادی, سیاسی یا . . . نظامی, بلکه با تمام وجود غنیمت آغوش مام همه ایرانیان را باز یابند.