اين روزنامه آمريکايي در تحليلي به قلم امبر فيليپس نوشت: انتظار ميرود اين هفته رئيس جمهور آمريکا اعلام کند به اعتقاد وي ايران به توافق هستهاي سال 2015 پايبند نيست و اينکه وي سرنوشت اين توافق را به کنگره خواهد سپرد.
پس از آن نمايندگان کنگره 60 روز فرصت خواهند داشت تا برخي اقدامات را انجام دهند. آنها يا ميتوانند آمريکا را از اين توافق خارج کنند يا با ايجاد برخي تغييرات درصدد برآيند اروپا و سازمان ملل را با خود همراه سازند يا اصلا هيچ اقدامي انجام ندهند. نويسنده در ادامه چهار گزينه موجود براي نمايندگان کنگره را برشمرده است. هنوز مشخص نيست کنگره کدام گزينه را انتخاب خواهد کرد.
گزينه اول اعمال تحريمهاي جديد يا همان تحريمهاي قديمي ضد ايران است. اين خصمانهترين اقدامي است که کنگره ميتواند انجام دهد. اين تصميم به حضور آمريکا در توافق خاتمه ميدهد و احتمالا توافق را به طور کلي برهم ميزند زيرا تنها دليلي که ايران را پاي ميز مذاکره نشاند اين بود که بتواند با ديگر کشورها روابط تجاري داشته باشد.
حسن روحاني، رئيس جمهور ايران هشدار داده است که اگر کنگره تحريمهاي جديدي اعمال کند، ايران ظرف چند ساعت به پايبندي به تعهداتش براساس توافق خاتمه خواهد داد. نويسنده در ادامه تاکيد کرده است اين گزينه طرفداري ندارد و بعيد است کنگره چنين تصميمي بگيرد. ترامپ همواره توافق هستهاي ايران را يکي از بدترين توافقهايي که تاکنون ديده توصيف کرده است، اما اگر ميخواست آن را پاره کند يا بايد اوايل امسال آن را رد ميکرد يا درصدد برمي آمد تحريمهاي جديدي وضع کند. وي هيچ کدام از اين کارها را نکرد.
گزينه دومي که کنگره ميتواند برگزيند اين است که کشورهاي ديگر را متقاعد به برگزاري مذاکرات مجدد درباره توافق هستهاي ايران کند. کنگره ميتواند پيامي براي جهانيان ارسال کند مبني بر اين که ميخواهد اين توافق را تغيير دهد. کنگره ميتواند با راي گيري درباره قطعنامهاي که در آن آمده است آمريکا ميخواهد محدوديتهاي برنامه هستهاي ايران را تمديد کند، اين پيام را به گوش جهانيان برساند. علاوه بر آنکه کنگره ميتواند ايران را ملزم کند اگر ميخواهد توافق هستهاي حفظ شود، بايد به آزمايش موشکهاي بالستيک خاتمه دهد. (تابستان امسال کنگره طرحي را به تصويب رساند که ايران را به دليل آزمايش موشکهاي بالستيک تحريم ميکرد.) حاميان اين پيشنهاد ميگويند براساس توافق کنوني راه ايران به سوي دستيابي به بمب هستهاي تنها کمي طولانيتر شده است. سناتور تام کاتن، يکي از مخالفان سرسخت توافق هستهاي از جمله افرادي است که از اين گزينه حمايت ميکند.
نويسنده درباره اينکه آيا احتمال دارد کنگره اين گزينه را انتخاب کند، افزود: کاتن خوش بين است، اما دست کم يک کارشناس بين المللي هم در اين زمينه خوش بين نيست. به گفته آنتوني کوردسمن، مشاور راهبرد نظامي در مرکز مطالعات بين المللي و راهبردي اتحاديه اروپا و سازمان ملل اعلام کرده اند توافق هستهاي ايران کارآيي لازم را دارد در نتيجه دليلي وجود ندارد براي برگزاري مذاکرات مجدد به آمريکا بپيوندند. برخي از مشاوران ارشد ترامپ از جمله جيمز ماتيس، وزير دفاع هم معتقدند ايران همکاري لازم را انجام ميدهد. حتي برخي از مخالفان جدي توافق هستهاي ايران هم با دو گزينه اول موافق نيستند.
گزينه ديگر برگزاري جلسات استماع درباره توافق هستهاي ايران به عنوان راهي زيرکانهتر است تا به اين طريق جامعه جهاني براي برگزاري مذاکرات مجدد متقاعد شود. هدف تحت فشار قرار دادن ايران خواهد بود تا اين روند را بپذيرد و قدرتهاي جهاني بتوانند آن را به پذيرش توافقي سختتر مجبور کنند.
سناتور باب کورکر، رئيس کميته روابط خارجي سنا از حاميان اين گزينه است. نويسنده بر اين باور است که احتمال دارد کنگره اين گزينه را در پيش گيرد و جلسات استماع را برگزار کند.
گزينه چهارم و آخر هم اين است که کنگره هيچ اقدامي انجام ندهد. عدم تاييد توافق هستهاي از سوي ترامپ احتمالا بيشتر جنبه نمادين خواهد داشت. وي با اين کار به جامعه جهاني اعلام ميکند که به اعتقاد وي اين توافق در راستاي منافع امنيت ملي آمريکا نيست، اما در واقع آمريکا را از اين توافق خارج نکند. اين مسئله به کنگره بستگي دارد. کنگره هم ميتواند اقدامي انجام ندهد و در نتيجه توافق همچنان به قوت خود باقي بماند.
دموکراتها حامي اين گزينه هستند. آنها ميخواهند توافق همينگونه باقي بماند تاحدودي به اين دليل که فکر ميکنند برهم خوردن آن به اعتبار آمريکا در جهان آسيب خواهد رساند. پاسخ نويسنده به اين پرسش که آيا احتمال دارد کنگره چنين گزينهاي را برگزيند، مثبت بود.
وي افزود: جمهوريخواهان در هر دو مجلس اکثريت را تشکيل ميدهند، اما در سنا دموکراتها ميتوانند برسر راه هر طرحي که توافق ايران را تغيير ميدهد، سنگ اندازي کنند.
منبع: خبرگزاری آریا