کد مطلب: 284549
حل مشکلات صنعت پتروشیمی معطل اجرایی شدن فرآیند لغو تحریم ها نیست
علیرضا کهزادی، 1 مرداد 94
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱ مرداد ۱۳۹۴ ساعت ۰۷:۴۳
بیست و سوم تیرماه، بالاخره مذاکرات هسته ای ایران با کشورهای ۵+۱ بعد از سال ها به پایان رسید و توافق جامعی درباره برنامه هسته‌ای و تحریم های ایران با عنوان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) حاصل شد. مطابق با این برنامه، بعد از این که برجام به تصویب نهادهای مرتبط در ایران و آمریکا رسید، ایران باید اقداماتی در راستای محدودسازی برنامه هسته ای خود انجام دهد و پس از تایید این اقدامات توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی، فرآیند لغو یا تعلیق تحریم های ایران آغاز خواهد شد.
براساس زمان بندی های مشخص شده در برجام، این فرآیند حداقل حدود شش ماه طول خواهد کشید یعنی در بهترین حالت، اواخر آذرماه یا اوایل دی ماه زمان برداشته شدن تحریم های ایران است.
از سوی دیگر، فرآیند مذاکره با شرکت های خارجی و جذب سرمایه گذاری فرآیندی زمان گیر است و نمی‌توان انتظار داشت که در مدت کوتاهی بعد از لغو تحریم ها، این مذاکرات به قرارداد منتهی شده و اجرایی شود. اخیرا عباس شعری مقدم، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی و معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی در مصاحبه با روزنامه تعادل (۱ تیر) با اشاره به توسعه لنگان لنگان و آهسته آهسته صنعت پتروشیمی در شرایط فعلی، گفته است که «در صورت عدم رفع تحریم‌ها، آینده‌ای چندان روشن برای این صنعت ترسیم نخواهد شد».
این در حالی است که می توان نسبت مشکلات صنعت پتروشیمی با تحریم ها را در ابعاد زیر مورد بررسی بیشتری قرار داد. به عقیده کارشناسان، مشکلات پیش روی توسعه صنعت پتروشیمی از سه منظر قابل تحلیل است:
۱- منابع مالی: در حال حاضر، ۶۷ طرح نیمه تمام به ظرفیت ۶۰ میلیون تن در صنعت پتروشیمی وجود دارد که تکمیل آنها به ۴۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد و حدود نیمی از آنها نیز کمتر از ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند. از آن‌جا که عمده این پروژه ها از توجیه فنی و اقتصادی مناسبی برخودارند، مردم و صاحبان سرمایه های خرد و نیمه خرد، تمایل بالایی برای مشارکت در آنها دارند که لازم است با استفاده از یک ابزار تامین مالی، نسبت به تامین سرمایه مردمی در این بخش اقدام شود. شرکت ملی صنایع پتروشیمی می تواند با استفاده از ابزار «صندوق سرمایهگذاری پروژه» نسبت به جمع آوری بخشی از نقدینگی ۸۰۰ هزار میلیارد تومانی موجود در جامعه اقدام کند و با استفاده از سرمایه های مردم، مشکل تامین مالی این پروژه ها را برطرف کند. این ابزار تامین مالی با مشارکت و همکاری خود شرکت ملی صنایع پتروشیمی در سازمان بورس تدوین شده است و اجرایی شدن آن با هدف تامین مالی پروژه های صنعت پتروشیمی نیازمند پیگیری جدی این شرکت است.
۲- فناوری: شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی (وابسته به شرکت ملی صنایع ملی پتروشیمی) و همچنین برخی شرکت های خصوصی در زمینه توسعه دانش فنی موردنیاز برای پروژه های پتروشیمی کشور فعالیت های خوبی در سال های اخیر داشته اند و موفق شده اند که دانش فنی فرآیندهای تولید محصولاتی مانند متانول، آمونیاک و پروپیلن را بومی سازی کنند. از سوی دیگر، امکان خرید و انتقال فناوری از کشورهایی برخی شرکت های پیشرو در صنعت پتروشیمی مانند چین نیز در شرایط فعلی برای کشور وجود دارد. در این بخش نیز شرکت ملی صنایع پتروشیمی می تواند با تنظیم گری و تسهیل گری در زمینه استفاده از فناوری های داخلی و همچنین تلاش برای جذب فناوری های مناسب از کشورهای فناور، مشکلات بخش غیردولتی فعال در صنعت پتروشیمی برای تامین فناوری را حل کند.
۳- بازار: محصولات پتروشیمی ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی کشور یعنی تعدد همسایه ها و همچنین دسترسی آسان به آب‌های آزاد، از مشتریان مناسب و فراوانی برخوردار هستند. در این بخش نیز شرکت ملی صنایع پتروشیمی می تواند با ارائه مشاوره‌های لازم به بخش غیردولتی، آنها را به سرمایه گذاری در طرح هایی که بازار مناسب تری برای فروش محصولات خود دارند، هدایت کند. همچنین این شرکت می تواند با استفاده از ابزارهای خود برای تنظیم گری بازار فروش محصولات بالادستی و میان دستی پتروشیمی داخلی، نقش مهمی در افزایش شفافیت و تامین پایدار خوراک واحدهای پایین دستی و صنایع تکمیلی پتروشیمی داخلی ایفا کند. در شرایط فعلی، این شرکت می تواند با ساماندهی و اصلاح سازوکار عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا، مشکلات واحدهای پایین دستی و صنایع تکمیلی پتروشیمی داخلی در تامین خوراک را برطرف کند.
بسیاری از کارشناسان و نخبگان کشور با درک شرایط و توانمندی های داخلی حتی در شرایط تحریم نیز کلید حل مشکلات اقتصادی در داخل کشور است می دانستند. بنابراین در شرایط پس از توافق و حتی قبل از اجرایی شدن فرآیند لغو تحریم ها نیز شرکت ملی صنایع پتروشیمی می تواند با اجرای اقدامات موثری، گام های بزرگی برای توسعه درون زای صنعت پتروشیمی کشور بردارد. این اقدامی است که ضروری است در این دوره زمانی توسط مدیران این شرکت اجرایی شود.
براساس زمان بندی های مشخص شده در برجام، این فرآیند حداقل حدود شش ماه طول خواهد کشید یعنی در بهترین حالت، اواخر آذرماه یا اوایل دی ماه زمان برداشته شدن تحریم های ایران است.
از سوی دیگر، فرآیند مذاکره با شرکت های خارجی و جذب سرمایه گذاری فرآیندی زمان گیر است و نمی‌توان انتظار داشت که در مدت کوتاهی بعد از لغو تحریم ها، این مذاکرات به قرارداد منتهی شده و اجرایی شود. اخیرا عباس شعری مقدم، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی و معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی در مصاحبه با روزنامه تعادل (۱ تیر) با اشاره به توسعه لنگان لنگان و آهسته آهسته صنعت پتروشیمی در شرایط فعلی، گفته است که «در صورت عدم رفع تحریم‌ها، آینده‌ای چندان روشن برای این صنعت ترسیم نخواهد شد».
این در حالی است که می توان نسبت مشکلات صنعت پتروشیمی با تحریم ها را در ابعاد زیر مورد بررسی بیشتری قرار داد. به عقیده کارشناسان، مشکلات پیش روی توسعه صنعت پتروشیمی از سه منظر قابل تحلیل است:
۱- منابع مالی: در حال حاضر، ۶۷ طرح نیمه تمام به ظرفیت ۶۰ میلیون تن در صنعت پتروشیمی وجود دارد که تکمیل آنها به ۴۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد و حدود نیمی از آنها نیز کمتر از ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند. از آن‌جا که عمده این پروژه ها از توجیه فنی و اقتصادی مناسبی برخودارند، مردم و صاحبان سرمایه های خرد و نیمه خرد، تمایل بالایی برای مشارکت در آنها دارند که لازم است با استفاده از یک ابزار تامین مالی، نسبت به تامین سرمایه مردمی در این بخش اقدام شود. شرکت ملی صنایع پتروشیمی می تواند با استفاده از ابزار «صندوق سرمایهگذاری پروژه» نسبت به جمع آوری بخشی از نقدینگی ۸۰۰ هزار میلیارد تومانی موجود در جامعه اقدام کند و با استفاده از سرمایه های مردم، مشکل تامین مالی این پروژه ها را برطرف کند. این ابزار تامین مالی با مشارکت و همکاری خود شرکت ملی صنایع پتروشیمی در سازمان بورس تدوین شده است و اجرایی شدن آن با هدف تامین مالی پروژه های صنعت پتروشیمی نیازمند پیگیری جدی این شرکت است.
۲- فناوری: شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی (وابسته به شرکت ملی صنایع ملی پتروشیمی) و همچنین برخی شرکت های خصوصی در زمینه توسعه دانش فنی موردنیاز برای پروژه های پتروشیمی کشور فعالیت های خوبی در سال های اخیر داشته اند و موفق شده اند که دانش فنی فرآیندهای تولید محصولاتی مانند متانول، آمونیاک و پروپیلن را بومی سازی کنند. از سوی دیگر، امکان خرید و انتقال فناوری از کشورهایی برخی شرکت های پیشرو در صنعت پتروشیمی مانند چین نیز در شرایط فعلی برای کشور وجود دارد. در این بخش نیز شرکت ملی صنایع پتروشیمی می تواند با تنظیم گری و تسهیل گری در زمینه استفاده از فناوری های داخلی و همچنین تلاش برای جذب فناوری های مناسب از کشورهای فناور، مشکلات بخش غیردولتی فعال در صنعت پتروشیمی برای تامین فناوری را حل کند.
۳- بازار: محصولات پتروشیمی ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی کشور یعنی تعدد همسایه ها و همچنین دسترسی آسان به آب‌های آزاد، از مشتریان مناسب و فراوانی برخوردار هستند. در این بخش نیز شرکت ملی صنایع پتروشیمی می تواند با ارائه مشاوره‌های لازم به بخش غیردولتی، آنها را به سرمایه گذاری در طرح هایی که بازار مناسب تری برای فروش محصولات خود دارند، هدایت کند. همچنین این شرکت می تواند با استفاده از ابزارهای خود برای تنظیم گری بازار فروش محصولات بالادستی و میان دستی پتروشیمی داخلی، نقش مهمی در افزایش شفافیت و تامین پایدار خوراک واحدهای پایین دستی و صنایع تکمیلی پتروشیمی داخلی ایفا کند. در شرایط فعلی، این شرکت می تواند با ساماندهی و اصلاح سازوکار عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا، مشکلات واحدهای پایین دستی و صنایع تکمیلی پتروشیمی داخلی در تامین خوراک را برطرف کند.
بسیاری از کارشناسان و نخبگان کشور با درک شرایط و توانمندی های داخلی حتی در شرایط تحریم نیز کلید حل مشکلات اقتصادی در داخل کشور است می دانستند. بنابراین در شرایط پس از توافق و حتی قبل از اجرایی شدن فرآیند لغو تحریم ها نیز شرکت ملی صنایع پتروشیمی می تواند با اجرای اقدامات موثری، گام های بزرگی برای توسعه درون زای صنعت پتروشیمی کشور بردارد. این اقدامی است که ضروری است در این دوره زمانی توسط مدیران این شرکت اجرایی شود.
۱۳۹۴-۰۵-۰۱ ۰۸:۱۷:۲۸
اره منم موافقم پس در مرحله اول فلان...داخلی که 80 درصد بودجه رو برای تکمیل فلان بخش از صنعت نفت و گاز گرفته و فقط دو درصد اون رو تکمیل کرده به حساب کتابش رسیدگی کنید بعد اگه درست بود بازم بهش بودجه بدید و بسپرید به قول شما به توانمندیهای داخلی (3063288) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۵-۰۱ ۱۱:۴۷:۴۸
متاسفانه اگر بیطرف بخواهیم قضاوت کنیم باید بگیم:
نحوه خصوصی سازی پتروشیمی باعث نابودی این صنعت در ایران شده و این فرایند نابودی تازه داره نمود عینی پیدا میکنه
فراموش نکنید ایران تو پتروشیمی مزیت نسبی "داشت" (3063653) (alef-11)
نحوه خصوصی سازی پتروشیمی باعث نابودی این صنعت در ایران شده و این فرایند نابودی تازه داره نمود عینی پیدا میکنه
فراموش نکنید ایران تو پتروشیمی مزیت نسبی "داشت" (3063653) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۵-۰۳ ۱۶:۱۲:۱۶
متاسفانه این قضاوت نه تنها بی طرفانه نیست. بلکه ناشی از دید بسیار یک طرفه مدیران فعلی پتروشیمی و ناتوانی آنها در انجام وظایف حاکمیتی به جای تصدی گری است.
قطعا خصوصی سازی مشکلاتی داشته است اما آسیب اصلی از ناتوانی مدیران در اداره صنعت بدون تصدی و مالکیت است. (3067878) (alef-13)
قطعا خصوصی سازی مشکلاتی داشته است اما آسیب اصلی از ناتوانی مدیران در اداره صنعت بدون تصدی و مالکیت است. (3067878) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۵-۰۱ ۰۸:۴۲:۳۲
اتفاقا انتقادات شما نسبت به نفت و پتروشیمی ها کاملا بیخود است .
چون تو این دولت با شدت بیشتر داره طرح های پتروشیمی مخصوصا ستاره ی خلیج فارس اتمام میشه (3063322) (alef-11)
چون تو این دولت با شدت بیشتر داره طرح های پتروشیمی مخصوصا ستاره ی خلیج فارس اتمام میشه (3063322) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۵-۰۱ ۰۸:۴۳:۳۰
واحد پتروشیمی بندر امام خمینی (ره) موفق به تولید بنزین مطابق با استانداردهای یورو۴ و صادرات آن شد.
به گزارش تسنیم، در حالی که وزارت نفت مدعی است استفاده از ریفرمیت واحدهای پتروشیمی علاوه بر آلایندگی زیست محیطی، سرطان‌زاست، واحد پتروشیمی بندر امام خمینی (ره) با استفاده از ریفرمیت خود - که پیش از این در اختیار شرکت ملی پالایش و پخش قرار می‌گرفت تا در تولید بنزین استفاده شود- موفق به تولید بنزین یورو۴ شد. (3063323) (alef-11)
به گزارش تسنیم، در حالی که وزارت نفت مدعی است استفاده از ریفرمیت واحدهای پتروشیمی علاوه بر آلایندگی زیست محیطی، سرطان‌زاست، واحد پتروشیمی بندر امام خمینی (ره) با استفاده از ریفرمیت خود - که پیش از این در اختیار شرکت ملی پالایش و پخش قرار می‌گرفت تا در تولید بنزین استفاده شود- موفق به تولید بنزین یورو۴ شد. (3063323) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۵-۰۱ ۱۳:۴۳:۵۶
دوست عزیز کارشناس ، مسئله اینجاست که شما از دید علمی ، فنی و تعهدی که داری ، موضوع را مطرح می کنی ، اما آنهائی که همواره بدنبال منافع هستند ، چه بسا ، بدترین نوع بنزین وارداتی را با هزار زد وبند به اسم بنزین ایرانی با استاندارد یورو 4 در بازار توزیع نموده و ضمن تخریب تلاش شبانه روزی شما به سودهای کلان و هنگفتی رسیده اند . متاسفم که خیلی از متخصصان این مرز و بوم هیچوقت بفکر سوء استفاده از علم و موقعیت شان نبوده اند و بزرگترین بازنده بازار کثیف دلالی بوده اند . (3063884) (alef-11)
مجید
۱۳۹۴-۰۵-۰۲ ۰۹:۵۹:۴۴
این همان بنزین نیست که در زمان دولت قبل مردم را در شهرهای بزرگ داشت خفه می کرد !!!!!!!!!!!!!!!!! (3065173) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۵-۰۱ ۰۹:۰۹:۴۲
پتروشیمی زنجان مدتها به خاطر تحریم ها ساخته نشد (3063361) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۵-۰۱ ۰۹:۱۷:۳۱
بزرگترین نکته مغفول مانده در مقاله فوق عدم توجه به عطش صاحبان سهام شرکت های بزرگ پتروشیمی به جمع اوری سود و عدم سرمایهگذاری آن است یعنی اگر به تصمیمات مجامع سال های اخیر چهار هلدینگ بزرگ پتروشیمی نگاه کنید اکثر سود های حاصله به صورت غیر مستقیم برای پوشش هزینه های دول وقت صرف شده ، خلیج فارس، ساتا ، شستا و... همه شرکت های وابسته به دولت هستند که در خوشبینانه ترین حالت بخش عمده ای از سود سالیانه خود را هزینه غیر توسعه ای نموده اند. در تحقیق و توسعه هم بیش از انکه عمل کرده باشیم شعار داده ایم کدام مجتمع متانول در ایران با لیسانس ایرانی راه اندازی شده و یا حد اقل منتظر طراحی ساخت و یا راه اندازی است. واقع بین باشیم صنعت پتروشیمی تنها وقتی می تواند مجددا سر پا بایستد که یکپارچه گردد در غیر این صورت دیگر هیچ سرمایه گذار خارجی با عدم وجود ویژگی بازده به مقیاس در شرکت های خرد حاضر به سرمایه گذاری و یا فاینانس با قیمت مناسب نخواهد بود. (3063372) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۵-۰۱ ۱۲:۳۱:۲۶
نویسنده مقاله بهتر هست که یه مطالعه ای داشته باش در مورد تکنولوژیها و لایسنس ها و .... که در صنعت پتروشیمی دنیا حاکم هست. اونوقت میشه فهمید که تحریم چه کاری میتونه با این صنعت بکنه. این صنعت بسیار پیچیده تر از این حرفاست که بخواد توسط شرکتهایی مثل پژوهش و فناوری بومی سازی بشه. حتی اگر واحدهای پتروشیمی موجود در چین رو هم یه نگاهی گذرا بندازین مب بینین که اثری از شرکتهای بومی در اکثر اکثر مواقع نیست و کلا لایسنسورهای غول مثل بی پی، بازل و ... کار طراحی و حتی اجرا رو براشون انجام دادند.... (3063752) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۵-۰۱ ۱۳:۱۵:۰۸
افزایش قیمت خوراک پتروشیمی ها همراه با سرو صدا نمایندگان مجلس تصمیمات غیر کارشناسانه بدنبال آن سر آغاز بحرانی شد که بازار سرمایه هنوز از آن خارج نشده . عجیب آنکه دولت مدعی تدبیر تکلیف قیمت خوراک پتروشیمی ها را مشخص نمیکند واین بلا تکلیفی بزرگترین ضربه را به این صنعت زده . . نمایندگانی که مدعی هستند صادرات گاز به ترکیه با صرفه تر از فروش آن به پتروشیمی ها است تو.جه ندارند که ان گاز پس از طی بیش از هزار کیلومتر و چندین ایستگاه فشار در بین راه یعنی چندین ملیلارد دلار هزینه با گازی که در مجاورت پارس جنوبی بدست میاید نباید قیمت شان مقایسه شود . (3063829) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۵-۰۱ ۱۳:۳۳:۳۷
با توجه به نقطه نظر کارشناسان در تمامی حوضه های اقتصادی ، سرمایه گذاری و خدماتی ، در یک جمله ، " سوء مدیریت و عدم برنامه ریزی دقیق و بموقع ، باعث بروز مشکلات و معضلات امروز صنعت ایران است " (3063861) (alef-11)
کیان
۱۳۹۴-۰۵-۰۱ ۱۶:۰۲:۱۴
اگر دقت شود خواهیم دید که بسیاری از مشکلات و پاسخ آنها منشا داخلی و مدیریتی دارند. تحریم فقط باعث شد که این مشکلات بروز پیدا کنند. (3064162) (alef-11)
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
