نظر منتشر شده
۳
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 488589
«برادري اسلامي» در برابر «برادري عربي»
بخش تعاملی الف - ميرزاسعدين داورپناه
تاریخ انتشار : دوشنبه ۱۲ تير ۱۳۹۶ ساعت ۱۱:۱۳


رويارويي كشورهاي عربي بي سابقه نيست. جنگ سوريه و يمن دو نمونه بارز از آن ها است.

اما به جز جنگ تفنگ ها، در ميداني ديگر عربستان و مصر و امارات و بحرين در تقابل با كشور قطر در آستانه فرو افتادن به گود رقابت سابقه داري هستند كه دهه ها در منطقه خاورميانه سابقه داشته و دامنه اي گسترده تر از جنگ تفنگ را دربرگرفته بلكه وقوع بسياري منازعات نظامي نيز ريشه در همان دارد.

كشورهاي عربي مذكور از قطر «برادري عربي» مي طلبند و در مقابل قطر «برادري اسلامي» را به دفاع از خود علم كرده است!

اگر چه در ظاهر عروبت و فرهنگ عربي در تعارض با شريعت و مسلماني به نظر نمي رسد اما سابقه استفاده ابزاري سياستمداران از اين دو عليه يكديگر سبب گرديده كه طي بالا گرفتن اختلافات عربي، يك سوي مجادله با مدد از اسلامگرايي در پي دفع فشارهاي عربي برود.

تجربه مشهور ملي گرايي عربي تهاجمي جمال عبدالناصر، در دهه ٦٠ واكنش دفاعي عربستان سعودي را برانگيخت. مراكز موثر تبليغات ديني چون رابطه العالم الاسلامي و دانشگاه جامعه اسلامي عربستان سعودي بر بستر مقاومت در برابر هضم شدن در گفتمان ناصري بنيان گذاري شدند. مراكزي كه اكنون متهم به اشاعه تفكرات تكفيري در سراسر جهان هستند!

دهه ٩٠ و اتحاد كشورهاي مهم عربي با غرب عليه عراق به بهانه آزادي كويت، شكافي ديگر ميان كشورهاي عربي ايجاد كرد تا صدام حسين پرچمدار سابق اتحاد عربي، مايوس از خير عروبت، روي به اسلامگرايي جهاني كند و بر پرچم كشور «الله اكبر» بنويسد. اكنون ژنرال هاي صدام بعثي را مغز نظامي داعش مي دانند!   

اما سازمان اخوان المسلمين كه اينك يكي از مسائل جدلي ميان قطر و اتحاد چند كشور عربي شده، خود از قديمي ترين مدعيان «برادري مسلمين» مي باشد كه نفوذ بسياري در جهان اسلام داشته و قطر به پشتيباني شبكه گسترده اين سازمان در حال تنظيم روابط سياسي و دفاع در برابر فشارهاي «برادران عرب» است.

«اخوان المسلمين» ٢٠ سال پس از اولين سازمان رسمي هويت عربي بنام «الاخا العربي العثماني» بنيان نهاده شد. سازمان اخا العربي در استانبول حدود يك سال از سوي «تركهاي جوان» تحمل شد اما اخوان المسلمين هنوز حضور سياسي خود را حفظ كرده و گسترش مي دهد.

ترويج برادري مسلمين از سوي اخوان ويژگي متفاوتي با تبليغات ديگر سازمان ها و مراكز مدعي وحدت مسلمانان دارد. اخوان كه بنيانگذاراني شافعي داشت، بر يك فقه نماند و به مذهب تلفيق رفت تا هم در قطر حنبلي جايگاه بيابد و هم تركيه حنفي از ايشان حمايت كند و...

حاكمان قطر از استقلال مي گويند و اگر حتي ادعاي اخواني نشدن قطر باور شود، تاثير انديشه بنيادين اخوان و تجارب آن بر شيوه تقابل قطر با فشار عربي مشهود است. قطر منازعه را به تقابل گفتمان هاي هويتي كشانده و تلاش دارد پرچمدار دفاع از «برادري اسلامي» در برابر انحصار «برادري عربي» به نظر برسد.

تنظيم مجدد روابط قطر با ايران و تركيه در شروط سيزده گانه براي پايان اختلافات گنجانده شده و بعلاوه پاكستان نيز تن به همراهي بلوك سعودي عليه قطر نداده است. تميم بن حمد نيز ضمن ديده بوسي يوسف قرضاوي از علماي نزديك به اخوان، انتخاب وليعهد جديد سعودي را نيز تبريك گفت. قطر همچنان به ادب عربي احترام مي گذارد و اما صراحتا از علاقه به تقويت رابطه با تركيه و ايران غير عرب مي گويد...

علي رغم زور آزمايي براي تقدم قائل شدن ميان هر يك از گفتمان هاي «برادري عربي» يا «برادري اسلامي» اين دو همواره ارزش هاي پايدار و موثر بر سياست منطقه بوده اند اما نبايد از تجارب گذشته غفلت كرد كه سرانجام اختلافات ايجاد شده بر اساس تقابل اين گفتمان ها، ختم به خير نشده اند!

قطر در پي هل دادن كشورهاي مخالف به دام تعصب عربي است. تبليغ و چسباندن اين انگ به جبهه مقابل اگر چه موفقيتي سياسي براي قطر به شمار مي رود اما سرفصل دوراني پر تنش در سراسر جهان اسلام خواهد شد.

وقوع اين شكاف در بلوك سعودي نشان داد كه وحدت ماه هاي گذشته، نقطه اوج توانش ايشان بوده و زين پس اگر طرفين هوشيار و حسابگر نباشند به سراشيبي منازعاتي غير قابل مهار خواهند غلتيد.
 
کلمات کلیدی : ميرزا سعدين داورپناه
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۶-۰۴-۱۲ ۱۲:۳۴:۴۵
با یک نظر ساده به تاریخ میبینیم که "برادری عربی" هرگز وجود نداشته و وجود نخواهد داشت. حتی سالها قبل از اسلام به دلیل تعدد و تکرر درگیریهای فی مابین قبایل عرب،و به منظور ایجاد دوره صلح در طول هر سال، ماههای چهارگانه حرام در فرهنگ اعراب ایجاد شده بود. (4456596) (alef-11)
 
۱۳۹۶-۰۴-۱۲ ۱۳:۳۱:۵۳
الف جان!
قطر راهی جز تسلیم شدن ندارد. (4456690) (alef-3)
 
United States
۱۳۹۶-۰۴-۱۳ ۲۲:۱۹:۴۵
الف بهترینی
تشکر (4458885) (alef-11)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.