توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 279652
آسوشيتدپرس/ نگاهي به توافق نهايي ايران و مشکلات باقيمانده
تاریخ انتشار : سه شنبه ۹ تير ۱۳۹۴ ساعت ۱۶:۰۱
واحد مرکزی خبر:آسوشیتدپرس در گزارشی از وین به قلم بردلی کلاپر با عنوان نگاهی به توافق نهایی ایران و مشکلات باقیمانده می نویسد:

قدرت های جهانی و ایران بار دیگر به مذاکرات هسته ای بازگشتند و این دور از مذاکرات می تواند سرنوشت ساز باشد. پس از نزدیک به یک دهه دیپلماسی بین المللی ، مذاکره کنندگان در روز پایانی ضرب الاجل تعیین شده هنوز هم تلاش دارند به توافق نامه نهایی دست یابند؛ توافق نامه ای که فعالیت های هسته ای ایران را برای یک دهه محدود خواهد کرد و دهها میلیارد دلار را از طریق کاهش تحریم های مالی ، به اقتصاد ایران بازخواهد گرداند.
اما هنوز هم موانع قابل توجهی بر سر راه دستیابی به توافق نهایی باقی است.

ایران می گوید به بازرسان اجازه نخواهد داد از تاسیسات نظامی این کشور دیدن و با دانشمندان ایرانی برای اطمینان از پایبندی ایرانیان مصاحبه کنند.

آیت الله علی خامنه ای رهبر معظم ایران نیز در اظهاراتی تاکید کرد که خواستار لغو همه تحریم های اقتصادی علیه ایران ، پیش از امضای توافق نامه نهایی است، حال آن که آمریکا ، انگلیس ، فرانسه ، چین ، آلمان و روسیه هنوز هم باید بین خودشان درباره برنامه ریزی برگشت تحریم ها و اعمال مجدد آنها در صورت عمل نکردن ایران به تعهداتش ، توافق کنند و بعد با ایران به توافق برسند.

ضمن این که اسرائیل نیز تهدید به نابودی تاسیسات هسته ای ایران با اقدام نظامی احتمالی کرده است و کشور سنی عربستان سعودی نیز در فکر دنبال کردن برنامه اتمی خود برای مطابقت دادن آن با همسایه شیعه اش است.
حال نگاهی به این توافق نامه ایران بر اساس جدیدترین اطلاعات عمومی ، موانع باقیمانده و چالش های سیاسی پیش روی آن:

- چه بر روی میز مذاکرات قرار دارد؟
غنی سازی: برای کاهش خطر بزرگ ترین تهدید برنامه هسته ای ایران، مذاکره کنندگان در حال محدود کردن شمار سانتریفوژهای نصب شده ایران به کمتر از شش هزار سانتریفوژ برای مدت ده سال هستند.از این تعداد ، حدود پنج هزار سانتریفوژ می تواند فعال باشد؛ آنها فقط می توانند مدلی اولیه با حداقل کارآمد برای غنی سازی اورانیوم به حساب آیند.

اورانیوم می تواند برای استفاده در زمینه های انرژی ، داروسازی و علمی غنی سازی شود، همانطور که ایران هدف خود را از غنی سازی این طور بیان کرده است. در عین حال اورانیوم همچنین می تواند به مواد لازم برای استفاده در کلاهک هسته ای تبدیل شود.

این توافق در واقع محدودیت هایی را بر روند غنی سازی اورانیوم ایران اعمال می کند تا اورانیوم را در غنای پایین تری از سطح لازم برای استفاده در تسلیحات هسته ای نگه دارد.این توافق نامه همچنین ایران را مجبور می کند تا ذخایر اورانیوم غنی سازی خود را برای مدت زمان ۱۵ سال کاهش بخشد.

- تاسیسات غنی سازی زیرزمینی: محدودیت ها درباره تاسیسات غنی سازی فردو که در یک منطقه کوهستانی و احتمالا غیرقابل نفوذ در برابر حمله هوایی آمریکا یا اسرائیل قرار دارد، بسیار جدی تر است.

ایران نمی تواند در این تاسیسات خود اقدام به غنی سازی اورانیوم کند یا دست کم برای مدت زمان ۱۵ سال تحقیقات و توسعه مرتبط با اورانیوم در این تاسیسات خود انجام دهد چرا که این تاسیسات به یک مرکز تحقیقات فن آوری و فیزیک هسته ای تبدیل می شود. سانتریفوژهای فعال در تاسیسات فردو نیز باید از مواد دیگری که نمی تواند به بمب تبدیل شود، استفاده کنند.

- زمان فرار هسته ای : محدودیت ها بر غنی سازی اورانیوم با هدف طولانی کردن مدت زمان دستیابی ایران به مواد کافی برای تولید بمب ، در صورت تلاش پنهانی این کشور در این زمینه در نظر گرفته شده است.این به اصطلاح زمان فرار هسته ای ، برای ایران در حال حاضر حدود دو یا سه ماه است. آمریکا می گوید توافق نهایی این مدت زمان را در دهه اول دست کم به یکسال افزایش می دهد.

- پلوتونیوم: ایران باید رئاکتور آب سنگین خود را در اراک باز طراحی کند به گونه ای که نتواند پلوتونیوم در سطح تسلیحات هسته ای تولید کند. هسته اصلی این رئاکتور نیز تخریب یا صادر خواهد شد. ایرانیان نمی توانند برای مدت زمان ۱۵ سال رئاکتور آب سنگین دیگری را احداث کند.

- شفافیت: آژانس بین المللی انرژی اتمی بر تاسیسات هسته ای ایران نظارت و به چرخه کامل برنامه هسته ای ایران دسترسی خواهد داشت. بازرسان می توانند معادن و آسیاب های اورانیوم ایران را بازرسی کنند و بر روتورهای سانتریفوژهای ایران و تاسیسات ذخیره سازی ماشین آلات بلا استفاده نظارت مستمر خواهند داشت.

ایران همچنین باید به آژانس بین المللی انرژی اتمی اجازه دهد تا درباره اماکن مشکوک یا ادعاها درباره فعالیت هسته ای پنهانی ایران تحقیق کند. ایران همچنین با قدرت های جهانی در زمینه فهرستی از اقداماتی که به آژانس بین المللی انرژی اتمی برای حل و فصل سوء ظن ها درباره فعالیت تسلیحات هسته ای گذشته ایرانیان کمک می کند ، همکاری خواهد داشت.

- تحریم ها: تحریم های مرتبط با موضوع هسته ای آمریکا و اروپا پس از راستی آزمایی آژانس بین المللی انرژی اتمی از عمل ایران به وعده هایش ، به حال تعلیق درخواهد آمد. اگر ایران این توافق را نقض کند، تحریم ها می تواند بار دیگر علیه این کشور اعمال شود.قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره ایران به طور همزمان با عمل به تعهدات ایران در ارتباط با غنی سازی ، فردو ، اراک و دیگر موضوعات لغو خواهند شد.

و اما موضوعات مورد اختلاف :
- بازرسی ها: ایران درباره تاسیسات نظامی خود که کشورها مدت زمان طولانی است در زمینه فعالیت های هسته ای به آنها مظنون هستند، هر کاری انجام می دهد. آیت الله خامنه ای اخیرا در اظهاراتی امکان بازرسی یا مصاحبه با دانشمندان ایرانی را رد کرد.

دولت ایران نیز قانونی را تصویب کرد که به موجب آن دستیابی به چنین تاسیساتی منع می شود.آمریکا از گفته های خود خود درباره بازرسی های سرزده ، در هر زمان و هر مکان صرف نظر کرده است اما می گوید دست یابی به توافق منوط به اجازه تحقیقات بازرسان درباره آن چیزی است که آنها ضروری می بینند.

- کاهش تحریم ها: ایران می خواهد تحریم های این کشور زودتر از امضای توافق لغو شود اما غرب می گوید ایران باید نخست به مسئولیت های خود عمل کند.آیت الله خامنه ای اعلام کرد رویکرد آمریکا زیاد به طول می انجامد و شامل لغو کامل تحریم ها نمی شود.

دولت باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا درگیر این موضوع است که کنگره ، با چه سرعتی می تواند تحریم های ایران را کاهش دهد. این کشور همچنین می کوشد تحریم هایی را که در توافق نامه لغو یا به حال تعلیق درخواهد آورد، از تحریم هایی که قصد حفظ آنها را دارد جدا کند همچون تحریم هایی که تلاش های ایران را در زمینه موشک های بالستیک بی اثر یا به مجازات این کشور در خصوص پیشینه های تروریسم و حقوق بشر می پردازد.

- برگشت تحریم ها: قدرت های جهانی باید فرمولی را برای برقراری سریع تحریم ها در صورت نقض توافق نامه از سوی ایران ، بین خودشان تعیین کنند. برای اقدامات سازمان ملل متحد، روسیه و چین مخالف هر گونه طرحی هستند که آنها را در معرض از دست دادن قدرت وتوی خود قرار می دهد.

- تحقیق و توسعه : چارچوب کاری ماه فوریه بین قدرت های جهانی و ایران درباره سطوح مجاز تحقیق و توسعه مبهم است.

درباره سانتریفوژهای پیشرفته ، آمریکا می گوید ایران می تواند تحقیقات و توسعه محدودی داشته باشد. پس از مدت ده سال، تهران باید به طرح تحقیق و توسعه که به آژانس بین المللی انرژی اتمی ارائه می کند، پایبند باشد.
آیت الله خامنه ای اعلام کرد ایران حتی یک دهه از چنین محدودیت هایی را قبول نخواهد کرد و این درخواست ها را زیاده خواهی خواند.

- کنگره آمریکا : کنگره می تواند این توافق را بررسی اما رای منفی آن مانع این توافق نخواهد شد چرا که باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا به موافق کنگره برای توافق چند ملیتی که به عنوان یک پیمان در نظر گرفته نمی شود، نیازی ندارد.

قانونگذاران آمریکایی ۳۰ روز فرصت دارند تا این توافق را بررسی کنند و طی این مدت اوباما نمی تواند مجازات ها علیه ایران را کاهش بخشد. اگر مذاکره کنندگان نتوانند تا تاریخ ۹ ژوئیه به توافق دست یابند ، این دوره زمانی بررسی توافق تا مدت ۶۰ روز تمدید خواهد شد.

- تندروهای ایران: زمانی که مجلس ایران به ممنوعیت دسترسی به تاسیسات نظامی ایران رای داد ، برخی قانونگذاران شعار مرگ بر آمریکا سر دادند. این موضوع در واقع عمق مخالفت با هر گونه تفاهم با کشوری که تندروها در ایران آن را شیطان بزرگ می دانند ، نشان می دهد.

آنها که از سوی آیت الله خامنه ای حمایت می شوند این توافق را برای یافتن هر گونه نشانه ای از اعطای امتیاز بررسی خواهند کرد. و گروه هایی نظیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران احتمالا تمایلی به اجرای الزامات این توافق ندارند.

- اسرائیل : مقامات اسرائیلی لابی های زیادی علیه این توافق که آن را هموار کننده راه برای رسیدن ایران به زرادخانه هسته ای و یک تهدید امنیت ملی بزرگ می دانند، انجام داده اند.اسرائیل سال ها تهدید کرده است چنانچه احساس کند ایرانیان به ظرفیت تولید بمب هسته ای نزدیک شده اند ، به تاسیسات هسته ای این کشور حمله خواهد کرد.بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل نیز مستقیما از کنگره آمریکا خواسته است تا فشارهای تحریم ها را بر ایران همچنان حفظ کند.

- عربستان سعودی: سعودی ها نیز به طور مشابه می گویند که آنها هر آن چه که بتوانند برای تضمین امنیت خود انجام خواهند داد. عربستان سعودی به همراه دیگر کشورهای سنی حوزه خلیج فارس به طور اخص نگران دستیابی ایران به ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه مسدود شده آن در خارج کشور و استفاده از این پول در زمینه شورش و فعالیت های تروریستی در سراسر منطقه خاور میانه است.

سعودی ها از بیان این موضوع که ممکن است برنامه غنی سازی هسته ای خود را برای تطابق با توانایی های ایران در واکنش با این توافق دنبال کنند، طفره می روند.

- فرانسه: فرانسه یک موضع عمومی حتی جدی تر از آمریکایی ها اتخاذ کرده است. آنها توافق نامه موقت ۲۰۱۳ با ایران را به دلیل این نگرانی که این توافق به اندازه کافی درباره ایران جدی نیست ، به تعویق انداختند.مقامات فرانسه شکایت های مشابهی درباره بسته توافق نامه کنونی دارند و تهدید کردند مانع از این توافق خواهند شد مگر آن که نگرانی های آنها رفع شود
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.