توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 150825
تعطیلی رسمی كتابخانه در سال سه روز است
تاریخ انتشار : دوشنبه ۲۸ فروردين ۱۳۹۱ ساعت ۲۲:۴۰
سازمان اسناد و كتابخانه ملی به عنوان یك موسسه آموزشی، پژوهشی، علمی و خدماتی، وظیفه حفظ میراث فرهنگی و آثار مكتوب و غیرمكتوب در كشور را بر عهده دارد.

سازمان‌ اسناد و كتابخانه‌ ملی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران زیر نظر ریاست جمهوری اداره می شود؛ این سازمان در سال ۱۳۱۶ تاسیس شد و كلنگ ساختمان جدید آن در سال ۱۳۷۵ به زمین خورد و در سال ۱۳۸۳ بصورت رسمی افتتاح شد؛ در حال حاضر این مجموعه در دو ساختمان مستقل‌ شامل 'كتابخانه‌ ملی‌ ایران' و 'گنجینه‌ اسناد ملی‌ ایران' فعالیت‌ می كند.

این ساختمان در مساحتی به وسعت ۹۷ هزار متر مربع و در هشت طبقه توسط مهندسان ایرانی طراحی و ساخته شده و در طراحی آن از معماری جدید و قدیم بهره گرفته شده است.

'لیلی عطری' كارشناس كتابداری سازمان اسناد و كتابخانه ملی در جریان بازدید خبرنگاران رسانه ها از قسمت های مختلف این مجموعه كه روز دوشنبه صورت گرفت، ضمن اشاره به تاریخچه شكل گیری آن افزود: این ساختمان در هشت طبقه طراحی شده و دارای ۱۱ تالار مطالعه همچون تالار علوم و فنون اسلامی، علوم انسانی، مرجع و كتابشناسی، ایران شناسی و اسلام شناسی، نشریات، نسخ خطی، منابع غیر كتابی و یا تالارهای با كاربری تخصصی همچون بخش نابینایان و كم بینایان و كودك ونوجوان است.

وی با بیان آنكه ساختمان این مجموعه بگونه ای طراحی شده كه در مقابل حملات هوایی و حوادث طبیعی همچون زلزله تا ۹ ریشتر مقاوم است، افزود: گردآوری، حفاظت، سازماندهی و اشاعه اطلاعات مربوط به آثار مكتوب(چاپی و خطی) و غیر مكتوب در ایران و یا متعلق به ایرانیان خارج از كشور، از جمله وظایف و اهداف شكل گیری این مجموعه است.

این كارشناس كتابداری با بیان آنكه مجموعه اصلی كتابخانه ملی در مخزن های بسته و در زیر زمین نگهداری می شود، ادامه داد :مجموعه ها و منابع مرجع(عمومی و تخصصی) در سالن های قرائت و بصورت نظام قفسه باز، در دسترس مراجعه كنندگان قرار می گیرد.

وی خاطرنشان كرد: در بـخش نسخه های خطی و كتاب های نادر، از امكانات و تجهیزات ویژه ای برای حفظ و نگهداری این میراث فرهنگی استفاده می شود، بگونه ای كه باید به لحاظ نور، دما و رطوبت استاندارد باشد.

عطری، گردآوری و حفاظت آثار مكتوب و غیر مكتوب در ایران و یا متعلق به ایرانیان خارج از كشور را وظایف اصلی این نهاد فرهنگی بر شمرد و افزود: آنچه كه در كشور منتشر و اطلاع رسانی می شود در این مجموعه جمع آوری، حفاظت و نگهداری خواهد شد؛ برای این منظور قانونی با عنوان 'واسپاری' در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید كه بر اساس آن ناشران موظف شدند هر آنچه كه منتشر می كنند را در قالب دو نسخه رایگان به این مركز ارائه دهند.

وی به گنجایش مخزن اصلی این كتابخانه با ظرفیت ۱۵ میلیون منبع در طبقه 'منفی سه' و امكان گسترش آن اشاره كرد و افزود: در طبقه دوم آن، خدمات فنی همچون فهرست نویسی، مرمت و اسكن از روی منابع انجام می شود.

عطری به بخش های دیگر همچون گالری بازدید عمومی اشاره كرد و افزود‌: طی سال، بازدید هایی از سوی مدارس، سازمان ها، نهادها و دانشگاه ها صورت می گیرد كه این بازدیدها به خاطر حفظ آرامش مراجعان از پشت پنجره های دو جداره صورت می گیرد.

** شش میلیون منبع كتابی و غیر كتابی در كتابخانه ملی موجود است

وی با یادآوری آنكه كتابخانه ملی از نظر معماری در رتبه دوم در میان كشورهای خاورمیانه قرار دارد، گفت‌: از نظر فعالیت شبانه روزی، در جهان دارای رتبه سوم هستیم؛ از لحاظ منابع نیز حدود شش میلیون منبع كتابی و غیر كتابی به تفكیك در این مجموعه نگهداری می شود.

عطری با اشاره به آنكه در این مجموعه ۷۵ هزار نسخه خطی نگهداری می شود، خاطر نشان كرد: از نظر منابع در رتبه ۲۶ جهانی قرار داریم و از لحاظ اینترنت بی سیم و تلفن همراه در این مجموعه در رتبه یازدهم جهانی هستیم و اعضای كتابخانه و محققان می توانند از خدمات رایگان اینترنت استفاده كنند.

** تعطیلی رسمی كتابخانه در سال سه روز است

وی با تاكید بر آنكه اعضای كتابخانه حداقل باید دارای مدرك كارشناسی باشند، گفت‌:

ممكن است كسانی تحصلات دانشگاهی نداشته باشند اما با ارائه كارهای پژوهشی و تحقیقاتی و اكتشافی خود، می توانند عضو این مجموعه شوند.

به گفته عطری، برخی منابع موجود، امكان امانت دهی به بیرون را ندارد و استفاده از آن در محل الزامی است، اما امكان زیراكس و اسكن برای راحتی كار مراجعان، پیش بینی شده است.

عطری با بیان آنكه كتابخانه در تمامی روزهای سال به غیر از سه روز آماده خدمات رسانی در شیفت كاری شبانه روزی است، افزود: این تعطیلات شامل روز اول نوروز، ۲۱ رمضان و روز عاشورا است.

** قدیمی ترین نسخه خطی فرهنگ لغت 'الخلاص' است

وی در مورد قدیمی ترین نسخه خطی موجود در این مجموعه، گفت‌: فرهنگ لغت عربی به فارسی 'الخلاص' متعلق به یكهزار سال پیش به خط قزوینی است كه در این مجموع نگهداری می شود.

عطری در مورد بخش ایران شناسی و اسلامی شناسی نیز گفت: آنچه كه درمورد ایران و اسلام به زبان های انگلیسی، روسی و فرانسه در قالب كتاب یا پایان نامه منتشر می شود، از سوی رایرنان فرهنگی و سفارتخانه خریداری شده و به این مجموعه انتقال می یابد. در مورد نسخ خطی نیز همینطور است، برخی از این نسخ اهدا و برخی خریداری می شوند.

** ۴ كتابخانه در ایران نسخ خطی را نگهداری می كنند

به گفته عطری، چهار كتابخانه از جمله كتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، آستان قدس رضوی و كتابخانه مجلس شورای اسلامی، كار نگهداری نسخ خطی را بر عهده دارند؛ نسخ خطی بصورت مكمل هستند، ممكن است منابعی در این مجموعه موجود باشد كه دیگر مراكز آن را ندارند و یا برعكس، در این صورت از فهرست ها و اطلاعات یكدیگر مطلع هستیم و امانت بین كتابخانه ای، بصورت میكرو فیلم صورت می گیرد.

وی گفت‌: هر نسخه پس از ورود به كتابخانه پس از خریداری، ارزش گذاری، آفت زدایی، مرمت و اسكن شده و وارد سایت می شود و مراجعه كنندگان می توانند از طریق حضوری نیز از آن بهره بگیرند؛ اصل نسخه در شرایط خاص و امنیتی نگهداری می شود.

وی در پاسخ به سووال خبرنگار ایرنا كه گران ترین نسخ خطی خریداری شده در این مجموعه چیست، گفت: قرآنی است به خط 'زین العابدین قزوینی' كه ارزشی نزدیك به ۶۰۰ میلیون تومان دارد و به كتابخانه هدیه شده است.

عطری افزود: كشور عربستان نیز بدنبال آن بود؛ كار نگارش این قرآن در دوره فتحعلی شاه قاجار شروع شد كه حدود ۱۲ سال به طول انجامید؛ چهار كیلوگرم طلا در آن بكار رفته كه در گذشته در كتابخانه دربار نگهداری می شد؛ پس از پیروزی انقلاب توسط شخصی به نام 'ادیب' در خانه نگهداری می شد؛ وی اجازه داد تا از این نسخه اسكن تهیه شود و چند نسخه نیز افست شد؛ كشور عربستان از روی افست متوجه نگهداری آن در ایران شد. این نسخه نباید از كشور خارج می شد كه در نهایت به كتابخانه اهدا ملی شد.

** بیش از چهار میلیون كتاب در كتابخانه ملی موجود است

وی در پاسخ به سووال ایرنا كه چه میزان كتاب در این مجموعه نگهداری می شود، گفت‌: بیش از چهار میلیون نسخه در این مركز نگهداری می شود كه هر روز به این منابع نیز افزوده می شود؛ در بخش كودك ونوجوان، بالغ بر ۱۲۰ هزار كتاب در قفسه های باز نگهداری می شود كه نیازی به عضویت اعضا برای استفاده از این آثار نیست. همچنین حدود ۲۴۰ هزار نسخه در مخزن بسته این بخش نگهداری می شود.
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.