نظر منتشر شده
۳۱
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 234129
موفقیت ها و شکست های هدفمندکردن یارانه ها در گزارش IMF
بخش داخلی الف،21 تیر 93
تاریخ انتشار : شنبه ۲۱ تير ۱۳۹۳ ساعت ۱۸:۵۰
رشد منفی اقتصاد، افزایش سریع تورم و کاهش ارزش واقعی پرداخت‌های نقدی یارانه از سال ۲۰۱۲، بر پیشرفت حاصل شده از بهبود توزیع درآمد ناشی از هدفمندکردن یارانه ها تاثیر نامطلوب گذاشته است.

صندوق بین المللی پول بخشی از گزارش جدید خود با عنوان "اصلاحات یارانه در خاورمیانه و شمال آفریقا؛ پیشرفت اخیر و چالش پیش رو" (لینک) را به برنامه هدفمندی یارانه‌ها در ایران اختصاص داده و پیامدهای این اصلاحات را مورد توجه قرار داده است.

بر اساس این گزارش، صندوق بین المللی پول قبل و در جریان هدفمندکردن یارانه ها از طریق تیم مشاوران خود به اجرای هدفمندکردن یارانه ها در ایران مشورت داده است.

طبق گزارش صندوق، اصلاحات هدفمندی یارانه‌ها در ایران یکی از بلندپروازترین تلاش‌ها برای اصلاح یارانه‌ها در یک کشور صادرکننده انرژی به شمار می‌رود. این اصلاحات از نظر ابعاد، تدارک و پیامدهای احتمالی در تاریخ اقتصادی ایران کم سابقه بوده است. هدف اولیه این اصلاحات حذف یارانه‌های آشکار برای انرژی و محصولات دیگر بوده است که برآورد می‌شود بدون احتساب مالیات، برابر با ۱۳ درصد تولید ناخالص داخلی بوده‌اند.

هدف از این اصلاحات تغییر قیمت‌های نسبی داخلی برای محصولات انرژی و هماهنگ کردن بیشتر آنها با قیمت‌های بین المللی در ظرف مدت پنج سال، کاهش آلودگی و کمک به تبدیل ایران به یک اقتصاد بازار رقابتی‌تر بوده است.

بنابراین گزارش، اجرای برنامه هدفمندی یارانه‌ها در ایران پس از یک تبلیغات گسترده به منظور آگاهی دادن به مردم در مورد هزینه‌های رو به رشد قیمت‌های اندک انرژی و مزایای حاصل از اصلاحات آن آغاز شد.

در ادامه این گزارش آمده است، در این اصلاحات تلاش شد پرداخت پول نقد به خانواده‌ها جایگزین یارانه‌های قیمت مستقیم شود و همچنین کمک مستقیم به بنگاه‌های اقتصادی به منظور تطبیق راحت‌تر آنها با ساختار قیمت جدید و همچنین کمک به دولت برای تسهیل پرداخت هزینه‌های انرژی بالاتر در نظر گرفته شد.

به گزارش ایسنا، در مرحله نخست این اصلاحات، مقامات قیمت‌های همه محصولات بزرگ نفتی و گاز طبیعی و همچنین برق، آب و نان را افزایش دادند و افزایش قیمت بین چهار تا ۲۰ برابر رسید. هدف از این برنامه استفاده از درآمد حاصل از این افزایش قیمت‌ها برای پرداخت یارانه نقدی به خانواده‌ها و جبران افزایش قیمت بود. بعلاوه بنا شد بنگاه‌ها وام‌های یارانه ای را برای بکارگیری فناوری‌های جدید و مقرون به صرفه دریافت کنند و خطوط اعتباری تاثیر افزایش قیمت انرژی بر محصولاتشان را جبران کنند. پرداخت نقدی یارانه توزیع درآمد را بهبود می‌بخشید زیرا خانواده‌های کم درآمد که مصرف انرژی محدودی داشتند از قیمت‌های انرژی یارانه ای سود کمتری می‌بردند. بعلاوه با گشایش حساب‌های بانکی برای دریافت یارانه نقدی دسترسی مالی نیز افزایش پیدا می‌کرد.

بر اساس این گزارش، پس از یک شروع آرام در دسامبر سال ۲۰۱۰ مرحله دوم اصلاحات که شامل دور جدیدی از افزایش قیمت‌ها بود به دنبال وخامت اوضاع اقتصادی و افزایش مشکلات اجرای طرح به اواسط سال ۲۰۱۲ به تعویق افتاد. رشد اقتصادی پس از اجرای مرحله نخست اصلاح یارانه‌ها کند شده و تورم شتاب پیدا کرد.

صندوق بین المللی پول در این گزارش نوشت: اصلاح هدفمند یارانه‌ها که قرار بود از نظر مالی خنثی باشد، با مشکلات ناتراز نقدینگی روبرو شد زیرا سهم بزرگی از درآمد پیش بینی شده از افزایش قیمت انرژی محقق نشد و این درآمد از یارانه‌هایی که قرار بود به خانواده‌ها تعلق بگیرد، کمتر شد. از سوی دیگر تشدید تحریم‌های بین المللی و سقوط شدید نرخ ارز منجر به معکوس شدن پیشرفت‌های حاصله و تعویق اصلاحات شد.

در ادامه این گزارش خاطرنشان شده که موفقیت اولیه این اصلاحات مصرف محصولات یارانه ای را کاهش داد و توزیع درآمد بهبود یافته به دلیل افزایش شدید تورم در نبود سیاست‌های اقتصاد کلان حمایتی تحلیل رفت.

بنابراین گزارش، مصرف محصولات یارانه ای کاهش یافت. مصرف داخلی سوخت‌های مایع حدود ۳ درصد در سال ۲۰۱۱ در مقایسه با سال ۲۰۰۹ کاهش یافت که عمدتا در نتیجه کاهش مصرف بنزین و سوخت نفتی بود. مصرف گاز طبیعی همچنان رو به رشد بود اما رشد آن به میزان قابل توجهی کند شد. همچنین رشد مصرف برق نیز دو درصد در سال ۲۰۱۱ کاهش یافت و به کندترین روند در یک دهه گذشته رسید. مصرف گندم که یکی از کالاهای اساسی هدف گرفته شده در اصلاحات یارانه بود نیز در سال ۲۰۱۱ برای نخستین بار در یک دهه گذشته کاهش یافت و افزایش قیمت آن، قاچاق آرد به کشورهای همسایه را به میزان قابل توجهی کاهش داد اما با وجود واکنش مثبت اولیه به تغییرات قیمت، رشد مصرف محصولات یارانه ای در سال ۲۰۱۲ احیا شد زیرا افزایش قیمت تحت مرحله دوم اصلاح یارانه معلق شده و قیمت‌های انرژی بدون تغییر مانده و تورم و درآمد اسمی افزایش یافت. بعضی شاخص‌ها نشان می‌دهد که کثرت انرژی به مدت کوتاهی در مرحله نخست اصلاحات کاهش یافت.

پرداخت نقدی مستقیم به خانوارها توزیع درآمد را بهبود بخشید. نرخ فقر حدود پنج درصد در سه ماه اول اجرای این برنامه کاهش یافت. پرداخت یارانه ماهانه ۴۴۵ هزار ریال (برابر با ۴۵ دلار آمریکا) برای هر شخص درآمد بسیاری از خانواده‌های بزرگ و فقیر را دو برابر کرد و درآمد سرانه خانواده‌های فقیر را به دو دلار در روز رساند. اگرچه هیچ آمار رسمی وجود ندارد اما رشد منفی اقتصاد، افزایش سریع تورم و کاهش ارزش واقعی حقوق‌ها و پرداخت‌های نقدی یارانه از سال ۲۰۱۲، بر پیشرفت حاصل شده از توزیع درآمد تاثیر نامطلوب گذاشته است.

از سوی دیگر، آمارهای ارائه شده از سوی صندوق بین المللی پول نشان می دهد توزیع یارانه انرژی و مواد غذایی در ایران به شکلی نامتوازن انجام می گیرد.

به گزارش تسنیم، در حالی که اقشار فقیر و کم درآمد باید بیشترین بهره را از یارانه های اختصاص داده شده ببرند این اقشار پردرآمد و ثروتمند جامعه هستند که سهم بیشتری را از یارانه های اعطایی دولت به خود اختصاص می دهند.
بر اساس این گزارش ۴۰ درصد جمعیت ایران که در انتهای هرم درآمدی قرار دارند تنها ۱۹ درصد یارانه پرداختی به بنزین و گازوئیل را دریافت می کنند. سهم این گروه از دریافت یارانه برق و مواد غذایی متوازن تر است به طوری که ۳۲ درصد یارانه پرداختی به برق و ۳۹ درصد یارانه پرداختی به مواد غذایی شامل حال این گروه می شود.

صندوق بین المللی پول همچنین با مقایسه ۲۰ درصد جمعیت ایران که در بالای هرم درآمدی قرار دارند با ۲۰ درصد پایین این هرم اعلام کرده است گروه اول ۴۱ درصد کل یارانه پرداختی به بخش انرژی را جذب می کند در حالی که تنها ۸ درصد یارانه پرداختی به بخش انرژی توسط گروه دوم جذب می شود.

این گزارش سهم ۲۰ درصد ثروتمند جامعه ایران از یارانه نفت سفید را ۲۸ درصد و این رقم برای ۲۰ درصد فقیر جامعه را ۱۱ درصد اعلام کرده است. به همین ترتیب در حالی که گروه اول ۳۱ درصد یارانه پرداختی به بخش برق را به خود اختصاص داده است گروه دوم تنها سهم ۱۱ درصدی در این زمینه داشته است.
وضعیت توزیع یارانه مواد غذایی بین این دو گروه متعادل تر است. در حالی که ۲۰ درصد ثروتمند جامعه ۲۱ درصد یارانه غذایی را به خود اختصاص داده اند ۲۰ درصد فقیر جامعه نیز سهم ۱۹ درصدی از یارانه های دولتی در این زمینه داشته اند.
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۱ ۲۰:۳۲:۴۱
هدفمندی شکست خورده همه چیز باید به حالت قبل بر گرده تا تورم منفی بشه (2251517) (alef-10)
 
علیرضا
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۰۸:۴۰:۲۶
تورم منفی میدونی یعنی چی؟؟؟؟/
منظورت حتما کاهش نرخ رشد تورم بوده (2251864) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۱۵:۴۵:۲۱
تورم منفی در اقتصاد به معنای کاهش شاخص قیمت کالاها و خدمات است. تورم منفی زمانی روی می دهد که، تورم به زیر صفر (0.0%) سقوط کند(نرخ تورم منفی). به همین دلیل نباید آنرا با کاهش تورم، یعنی کاهش سرعت تغییرات نرخ تورم اشتباه گرفت.

آیا وقتی گروه تصمیم سازان در وزارت اقتصاد کشورمان ، همان گروه اقتصادی احمدی نژاد هستند، میشود چنین انتظاری داشت؟ بیشتر شبیه رویاست. (2252579) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۳ ۰۳:۳۴:۵۶
نه منظور همان تورم منفی هست دوست عزیر مانند ژاپن تا قیمتها به قیمت واقعی خود در گذشته برگردنند و قدرت خرید مردم افزایش و اقتصاد ایران به حرکت در آید متاسفانه اچرای طرح ریاضت کشی که فقط به سود آمریکا و غربی ها هست که از سوی بانک جهانی و صتدوق پول به دیگر کشورها دیکته می شود

تنها چاره ایران برگشت دلار به قیمت واقعی 900 تومان آن و جلوگیری از کالای قاچاق و جلوگیری از ورود کالاهای خارجی مشابه هم کیفیت و هم قیمت داخلی هست

اما متاسفانه مسئولان کشور به هر قیمت می خواهند طرح ریاضت کشی را در ایران اجرا کنند طرح ریاضت کشی که یونان را به نابودی برده و اسپانیا و پرتغال و بسیاری از کشورهای اروپای را بخاطر در قدرت نگه داشتن آمریکا و اقتصاد آمریکا شدیدا به زحمت انداخته (2253456) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۳ ۰۳:۵۳:۱۹
اتفاقا تورم منفی بسیار برای اقتصاد ایران مناسب هست چون برای ایران تورم غیر واقعی ناشی از افزایش غیر واقعی 340 درصدی دلار داشتیم باید یک کورکشن صورت بگیرد و به قیمت واقعی زیر 1000 تومان خودش برگردد
تنها چاره ایران همین هست اگر نه بقیه صنایع ایران هم مانند همان 14000 تای بسته شده باید ببندند و بروند (2253464) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۱۱:۲۳:۳۳
این کوزه ایه که شکسته و آبیه که ریخته ! (2252056) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۱۱:۳۶:۳۰
واقعاً تیم اقتصادی دولت قبل و خود احمدی نژاد هیچ احساس مسئولیتی نمی کنن؟!!! چجوری خوابشون میبره ؟!! این همه کارخونه تعطیل شد اینهمه کارگر بیکار شد اینهمه مشکلاتی که برای خانواده ها ایجاد شد، کمر هر انسان با شرف و مسئولی رو خورد میکنه. جالبه که بازگشت به قدرت رو حق خودشون میدونن. آخه فردای قیامتی مگه نیست؟ یا اعتقادی بهش ندارن؟
... و هم یحسبون انهم یحسنون صنعا ... (2252070) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۵ ۱۳:۴۱:۲۳
مسئولان اینگونه تداعی می کنند اما آنان باید 800 میلیارد دلار را برگردانند (2258022) (alef-14)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۵ ۱۴:۵۶:۴۲
المامور بودن برای طرح ریاضت کشی (2258305) (alef-14)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۱ ۲۰:۵۲:۵۹
تنها چاره کار برگشت قیمت دلار به قیمت واقعی زیر 1000 تومان آن هست (2251532) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۱۶:۱۲:۱۴
شما اصلا می دانید قیمت واقعی یعنی چه؟ می خوای بشه قیمت واقعی زمان شاه همان 7 تومان را عرض می کنم! (2252623) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۳ ۱۵:۱۵:۰۸
بلی قیمت واقعی با تولید ناخالص ملی و 800 میلیارد دلار دزآمد نفت کشور
سنجیده می شود

در اینجا همچنین دخایر طلا و نفت و گاز هم بی تاثیر نیست و همجنان توسعه انسانی صورت گرفته در علم و دانش.

اما شما سخن از دلار 7 تومان زدید آیا می دانید درآمد نفت ایران از زمان کشف نفت در ایران تا حدود پایان دوران آقای خاتمی حدود 600 میلیارد دلار بوده و در زمان آخر دوران آقای خاتمی و دوران احمدی نژاد یعنی در حدود 9 سال 800 میلیارد دلار بوده ؟
ایا می دانید قیمت دلار که تا 950 تومان هم بالا رفت باید به چه قیمتی کاهش می یافت حتی بعضی از کارشناسان قیمت 250 تومان را هم در آن زمان قیمت بسیار بالا برای دلار می دانستند و قیمت فعلی دلار را حدود 830 تا 900 تومان با توجه به تحریم ها می دانند (2254666) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۳ ۱۵:۱۹:۳۸
چرا 7 تومان نشود یا حتی کمتر از آن !
شما مثل اینکه از افزایش ارزش ریال و قدرت خرید مردم کشورت خیلی ناراحت می شوی (2254678) (alef-10)
 
احمد ك
۱۳۹۳-۰۴-۲۱ ۲۳:۰۴:۴۷
احمدي نژادهرموضوعي راكه سالها از طرف مجامع بين المللي مطرح بود وكسي را ياراي اجرا نداشت همه را باهم وبه سبك گوتره وبا حداقل كار كارشناسي باقصد ايجاد رانتهاي بزرگ همه راباهم شروع كرد سياست هاي پولي وبانكي را به رقص دراورد ، هدفمندي را پوپوليست وار شروع كرد ،سازمان بودجه را بدون اصلاح وجايگزين ازريشه كند ،مسكن بي مهر را به يكباره شروع كرد ،ارزش افزوده كه سالها خاك ميخورد وكارشناسي در پيتي در جردن شده بود را به اجرا گذاشت ،طرحهاي عمراني زيادي را دركشور زخمي كرد با كف زدن وهورا كشيدن انگار كه خر دجال بلند شده هر استاني را 200 تايي مصوبه بي خاصيت تصويب ميكرد وقبح مصوبات دولت را ريخت ،در قابلمه اورانيوم غني كرد وووو بانك جهاني وصندوق خبر از افزايش نقدينگي وبه گل نشستن توليد كشور وبحران اقتصادي ما شايد ندارند كه اتفاق وحشتناكي دركشور افتاد كه متاسفانه هنوز خيلي ها متوجه عمق فاجعه نشده اندوانهم سقوط اسفبار طبقه متوسط ورشد برق گونه لومپن هايي كه يك شبه ميلياردر دلاري شدند وشد انچه كه نبايد ميشد طرح تحول كه طرحي مترقي بود كلا به گل نشست (2251646) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۰۸:۲۸:۲۳
الان چی؟
دولت کنونی هیچ اشتباهی ندارد. دلیلش این است که هیچ کاری انجام نمی دهد
دولت طرح اصلاح یارانه ها را متوقف کرده
مسکن مهر در کماست
غنی سازی در تعلیق
وام ازدواج متوقف است

دولت تنها یک کار کرد و آن سبد کالا بود
اما متوجه شد که کار سختی است و این کار را نیز کنار گذاشت

دولت کنونی دولت تعلیق و توقف و سکون است
خوب معلومه که اگه کار نکنی کسی هم نمی تونه ایرادی از کار شما بگیره (2251856) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۱۳:۴۸:۴۵
دوست عزیز منهم نظرم به شما نزدیکه ولی باید دید کفه ترازو عملکرد به کدام سمت است.
بعد بیایم و قضاوت کنیم... (2252336) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۰۸:۲۹:۲۹
اگه دولت قبل این همه ایراد داره دلیلش اینه که کار می کرد
اگه دولت کنونی هیچ ایرادی نداره دلیلش اینه که هیچ کاری نمی کنه
سبد کالا تجربه ای بود که دولت کنونی در آن موفق نبود (2251858) (alef-10)
 
علی
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۱۲:۴۹:۴۳
چقدر کامنتهای طرفدار دولت قبل مثل هم هست یعنی کار یک نفره؟ (2252208) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۱ ۲۳:۲۸:۵۹
واقعاً باید به آنها خسته نباشید گفت چون فهمیدن این چیزها اگرچه از مردم عادی برمیآید ولی از توان مسوولان ما خارج است. (2251681) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۱ ۲۳:۳۰:۴۹
"افزایش قیمت بین چهار تا ۲۰ برابر رسید"
قابل توجه هانهایی که به 30-40% می گن خیلی شدید و غیر ملایم !
مقایسه کنید نسبت به 20 برابر 30% ملایم نیست ؟!
انصاف هم خوب چیزیست ! (2251686) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۰۹:۴۰:۰۱
آره عزیزم ثروتمند ثروتمند تر شد فقیر فقیر تر...

برجها ،پنت هاوس ها ، پروشه ها و....

چند برابر شدند حال طی این چند وقت ما چقدر یارانه گرفتیم ؟

من فقط میدونم همه دریافتی ما پول افزایش قیمت یک چرخ مازراتی شون هم نمیشه... (2251934) (alef-10)
 
محمد
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۰۰:۰۲:۳۹
این ها دلایلش هدفمندی بوده یا تحریم؟ (2251723) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۳ ۱۵:۲۲:۲۹
بلی اینها دلیلش همان هدفمندی یا نام دیگر جدید ایرانیش مقاومت اقتصادی هست که در واقع نام واقعی آن طرح ریاضت کشی خارجی هاست (2254681) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۰۱:۴۳:۱۹
کسانی که نگذاشتند طرح هدفمندی کامل شود پاسخگویی این نابه هنجاری ها باشند (2251770) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۰۷:۱۸:۳۲
مسولین کشور برای اینکه به اصلی ترین ریشه مشکلات اقتصادی نپردازند که همان روابط خارجی و نگاه ایدو لوگ ما هست علاقمند به ازمایش راههایی برای بهبود وضع اقتصاد هستند و سخت امیدوارند که یکی از انها جواب دهد تا همان سیاست خارجی را ادامه دهند .در حالیکه تا کنون جواب نداده . (2251824) (alef-10)
 
علی
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۰۹:۰۲:۵۱
دولتی که ادعای عدالت محوری می کرد و خودش را ضد لیبرال سرمایه داری می دانست و ادعا داشت لیبرال سرمایه داری مرده است، مو به مو توصیه های لیبرالی صندوق بین المللی پول را اجرا کرد! (وای به حال مردم در این دولت) بعد عده ای از این سیاست ها که ضد تولید و ضد استقلال کشورها است انتظار معجزه دارند و جالب اینجا است هنوز عده ای نظر می دهند که مشکل از سیاست ها نیست، بلکه مجریان نابلد بودند. این سیاستها در همه جای جهان شکست خورده است (حتی کشورهای توسعه یافته) (2251888) (alef-10)
 
ایرانی
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۰۹:۱۸:۱۵
هدفمندی از اول هم معلوم بود هیچ مشکلی از مردم را حل نمیکند بلکه فقر وبیچارگی برای مردم دارد احتمال میدادیم که برای دولت درآمدزا باشد که آنهم نشد از قدیم گفتن جلو ضرر را از جا که بگیری سود است چرا مرحله دوم اجرا شد یکبار گزیده شدن بس نبود چرا با بعضی مسائل باید تعصبی برخورد کرد وحقیقت را نادیده گرفت (2251907) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۱۲:۵۸:۴۴
شکاف طبقاتی که با اجرای این طرح در جامعه ایرانی بوجود آمده است به این سادگی قابل پر شد ن نیست مسئولان نیاز به تلاش ببسیار بسیار
فروان دارند که شکاف طبقاتی منجر به بحران های عظیم اجتماعی نگردد . تا خدای ناخواسته طومار جامعه ایران و ایرانی در هم نپیچد (2252232) (alef-13)
 
مسعود
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۱۴:۴۹:۳۱
دولت نبايد اشتباه بزرگ دولت قبلي در توزيع گسترده يارانه نقدي را ادامه دهد. اين يارانه نقدي تنها بايد به حدود 15 ميليون نفر نيازمند تحت پوشش بهزيستي و كميته امداد داده شود و غير و بقيه در امور مولد مثل صنعت. كشاورزي. حمل و نقل عمومي به خصوص راه آهن. گردشگري . خروج خودروهاي فرسوده . انري هاي نو و ... هزينه شود تا تورم كاهش يافته و از ركود نيز خارج شويم. (2252470) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۱۷:۵۱:۲۸
هدفمندی یارانه ها برنامه شکست خورده ای هست بی شک ثروتمندان ثروتمندتر و فقرا فقیرتر شدن و این قابل مشاهده هست اصلاً بررسی شد که قدرت خرید مردم چقدر هست ؟ دولت احمدی نژاد و مجلس هیچ تحقیق جامعی در رابطه به درآمد مردم نداشتند و فقط برحسب تخمین و براوردهایشان تصمیم به این کار گرفتند هروقت درآمد سرانه را 4 برابر وضعیت فعلی میشد بعد اینچنین تصمیم میگرفتند (2252831) (alef-10)
 
تهرانی
۱۳۹۳-۰۴-۲۲ ۲۱:۴۵:۴۲
با سلام : فقط در یک کلام سو تغذیه از افراد بالغ گذشته به فرزندانمان رسیده و ملت فقیر تر شده اند پس نتیجه میگیریم که پرداخت یارانه گره از کار فروبسته ما باز نکرد که هیچ بلکه گره کور دیگری بر گره افزود و مشکلی را حل نکرد وسلام (2253178) (alef-10)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.