توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 285493
راهنمای کتاب/ «شهرهای ناپیدا»؛ ایتالو کالوینو؛ ترجمه بهمن رییسی؛ کتاب خورشید
سفری خیال‌انگیز به شهرهایی رویایی
بخش فرهنگی الف، ۵ مرداد ۱۳۹۴
تاریخ انتشار : دوشنبه ۵ مرداد ۱۳۹۴ ساعت ۲۲:۵۹
شهرهای ناپیدا
نویسنده: ایتالو کالوینو
ترجمه: بهمن رییسی
ناشر: کتاب خورشید، چاپ سوم، ۱۳۹۳
۲۰۶ صفحه، ۷۵۰۰ تومان

این کتاب را فروشگاه اینترنتی شهر کتاب تا یک هفته پس از معرفی، با ۱۰% تخفیف ویژه عرضه می‌کند، در صورت تمایل  اینجا کلیک کنید.

****

در کوبا به دنیا آمد، ۱۵ اکتبر ۱۹۲۳ میلادی در شهر سانتیاگو دلاس وگاس؛ تا پنج‌سالگی در کوبا بود و سپس همراه خانواده به ایتالیا رفت و بخش عمده زندگی‌اش را در آنجا گذراند و بدل به یکی از مهم‌ترین نویسندگان ایتالیایی شد. زادگاهش در زندگی‌اش نقشی نداشت و ایتالو کالوینو اهل آن دیاری بود که با زبان و فرهنگش رشد کرده و می‌بالد.

کالوینو رشته ادبیات خوانده و با پایان‌نامه‌ای درباره جوزف کنراد از دانشگاه تورین فارغ‌التحصیل شد و به دنیای روزنامه‌نگاری قدم گذاشت. ابتدا با روزنامه‌های محلی کار می‌کرد. اما بعدها به‌جایی رسد که در مهم‌ترین مجلات ادبی با مشهورترین چهره‌های ادبیات همکاری کرد. همانند بسیاری از نویسندگان و روشنفکران روزگار خود مدتی به کمونیسم گرایش داشت اما در میانه دهه پنجاه با نوشتن نامه‌ای از آن اعلام برائت کرد. او برای آثارش جوایز ادبی نیز کسب کرده همانند جایزه ریچنه برای کتاب «راه لانه عنکبوت» و یا نشان افتخار فرانسه که در سال ۱۹۸۱ به دلیل فعالیت‌های ادبی‌اش (در برخی دانشگاه‌های فرانسه نظیر سوربن) به او اهدا شد. کالوینو، در ۶۲ سالگی بر اثر خونریزی مغزی در سیه‌نا درگذشت.

از سه‌گانه معروف او با عنوان نیاکان از به رمان با عناوین ویکنت شقه شده، شوالیه ناموجود، بارون درخت‌نشین تشکیل شده که محصول اوج خلاقیت فکری کالوینو در طیفی از آثارش بود که تخیل در آن نقشی تعیین کننده داشت. مهمترین ویژگی و توانایی او در استفاده از تخیل و نکات علمی برای خلق فضاهایی متفاوت برای جذابیت آثار داستانی‌اش بود. راز موفقیت کالوینو در شکل دادن به جهانی بود که به‌عنوان دنیای آثار داستانی‌اش توسط مخاطب پذیرفته می‌شد.

کالوینو مطالعاتی بسیار روی افسانه‌های ایتالیایی کرده بود و بر اساس آن کتاب افسانه‌های ایتالیایی به چاپ سپرد. او هم به لحاظ مضمونی و هم به لحاظ فرمی نویسنده‌ای تجربه‌گرا بود. پاره‌ای آثار او به لحاظ فرم روایت در زمان خود بدیع و متفاوت بوده‌اند همانند رمان «اگر شبی از شب‌های زمستان مسافری». برخی دیگر از آثار او نیز نه‌تنها به دلیل بهره بردن او از تخیل که به دلیل استفاده از مصالح داستانی گوناگون در نوع خود بسیار درخور توجه بوده‌اند.

کارنامه داستان‌نویسی کالوینو نشان از گرایش‌های متفاوتی دارد. بااین‌حال او همواره به طنز، تأثیرپذیری از آثار کلاسیک عنایت ویژه‌ای داشته است. حتی در دورانی که به نوشتن داستان‌هایی با مایه‌های علمی‌ و تخیلی روی آورد. در این زمینه می‌توان به آثاری چون «مارکو والدو»، «کمدی‌های کیهانی» و«کاخ سرنوشت‌های متقاطع» اشاره کرد.

رمان «شهرهای ناپیدا» در زمره همین قسم از آثار کالوینو قرار می‌گیرد. این رمان اثری‌ست خیال‌پردازانه؛ روایت‌هایی درباره شهرهایی گوناگون که به‌واسطه بازگو کردن خیال‌پردازی‌های مارکوپولو در سفر به این شهرها بیان می‌شود. این سفرها به شهرهای ناپیدا در رهگذر گفت‌وگوی خان مغول (قوبلای خان) و مارکوپولو شکل‌گرفته و مخاطب را با خود همراه می‌کند. این شهرهای خیالی هریک از طریق نام یک زن نام‌گذاری و شناخته می‌شوند. این شهرهای خیالی از یک منظر کنایه‌ای هستند بر شهرهای مدرن این روزگار که به‌ظاهر پیشرفته اما غیرقابل سکونت‌اند و از زندگی واقعی تهی.

کالوینو درباره کتاب گفته: «در شهرهای ناپیدا، از شهرهای عینی موجود و قابل مشاهده خبری نیست. تمام شهرهای آن خیالی هستند؛ نام زنی را بر هرکدام از آن‌ها گذاشتم؛ کتاب از فصل‌های کوتاهی تشکیل‌شده که هر فصل فرصت مناسبی است برای تفحص و تأمل در مسائلی که در مورد شهرها و یا به‌طور ساده شهر صادق است. کتاب، قطعه به قطعه به وجود آمد؛ بعضی مواقع فاصله زمانی بین قطعات آن نیز بسیار طولانی بود، همانند اشعاری که بر روی صفحات می‌نوشتم، احساسات پراکنده خود را گرد می‏آوردم.»

این کتاب برای نخستین بار در سال ۱۹۷۲ منتشر شد. برگردان فارسی آن پیش از ترجمه حاضر نیز منتشرشده بود. اما بهمن رئیسی ترجمه‌ای مقبول از آن ارائه کرده که بر اساس آخرین ویرایش کتاب در سال ۲۰۰۲ بوده است.

شهرهای ناپیدا درعین‌حال به لحاظ فرایند آفرینش ادبی نیز کاری متفاوت در کارنامه کالوینو محسوب می‌شود:« اين كتاب قطعه به قطعه به وجود آمد؛ بعضی مواقع فاصله زمانی بین قطعات آن نیز بسیار طولانی بود، همانند اشعاری که بر روی صفحات می‌نوشتم، احساسات پراکنده خود را گرد می‏آوردم... نوشته‌ها را تا مدت مدیدی به دنبال خود بردم و اینجاوآنجا، نوشته‌ای بر آن‌ها افزودم. برای مدتی فقط شهرهای مملو از غم و اندوه در نظرم مجسم می‌شد و برای مدتی دیگر، فقط شهرهای شاد و سرزنده. گویـی دفترچه خاطراتی شده بود که احوال و احساسات درونی مرا، روزانه دنبال می‌کرد؛ همه‌چیز بالاخره به تصویر شهرهایی خیالی تبدیل می‌شد.»

با توجه به چنین ویژگی‌هایی این اثر نه‌تنها به‌عنوان یک رمان می‌تواند مورد خوانش قرار بگیرد بلکه واجد این ویژگی است که خواننده می‌تواند پاره‌هایی زیبا و خیال‌انگیز در کتاب بیابد که به‌طور مستقل نیز خواندنی و جذاب هستند.
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
سفری خیال‌انگیز به شهرهایی رویایی