کد مطلب: 300663
همه امیدهای گري سيك به بعد از برجام
دکتر علی یحیی زاده؛ 18 مهر 94
برای خیلی این سوال مطرح‌است که چرا آمریکاییها حاضر به تعلیق تحریمها شده‌اند. آیا هدف آمریکاییها از تحریمها واقعا رفع نگرانی از بمب هستهای بود یا مقابله با اصل انقلاب اسلامی؟
تاریخ انتشار : شنبه ۱۸ مهر ۱۳۹۴ ساعت ۰۷:۵۹
ارزیابی منافع و مضرات برجام هنوز موضوع چالشی و در حال بررسی در ایران است. برای خیلی این سوال مطرح است که چرا آمریکاییها حاضر به تعلیق تحریمها شده‌اند. آیا هدف آمریکاییها از تحریمها واقعا رفع نگرانی از بمب هستهای بود یا مقابله با اصل انقلاب اسلامی؟ برخی معتقدند هدف دومی است و به همین خاطر تحریمها از مسیر تروریسم دوباره باز میگردد. برخی نیز همانند جناب سیروس ناصری معتقدند هدف اولی بوده و سیاست تحریمهای اقتصادی در این خصوص با شکست مواجه شده و دوره آن گذشته است. در این میان مقام معظم رهبری مساله نفوذ در ایران را به عنوان برنامه اصلی آمریکاییها در دوره پسا توافق مطرح نموده اند که هنوز زوایای آن برای عوام و خواص جامعه مشخص نیست.
شاید بهترین روشنگری در خصوص انگیزه آمریکاییها از برجام و برنامه آنها در دوره پسابرجام، اظهارات مقامات امنیت ملی آنها باشد. گری سیک (Gary Sick) استراتژیست و عضو چند دوره شورایعالی امنیت ملی آمریکا طی مقاله‌ای در نشریه فارن افرز با عنوان ایران بعد از توافق (Iran After the Deal)، اهداف آمریکا از برجام را به طور شفاف مطرح نموده است[۱]. وی تاکید دارد که برای ارزیابی برجام باید به مختصات اجتماعی ایران در زمان ۱۰ تا ۱۵ سال بعد از برجام توجه کرد. چرا که برجام باعث میشود تا مزه شیرین تعامل اجتماعی و اقتصادی با غرب در کام نسل جدید جامعه ایران احساس شود و به طور طبیعی با تغییر نسل فعلی مدیران و رهبران ایران در پایان ۱۵ سال اول برجام، اساس اهداف و آرمانهای انقلاب اسلامی در ایران دچار دگرگونی جدی شود.
به عبارت دیگر از نظر گری سیک مهمترین دستاورد برجام توقف برنامه هستهای ایران نیست بلکه تغییر بنیادین در ساختار اجتماعی ایران و نسل انقلابی کنونی کشور است. اهم اظهارات گری سیک بدین شرح است:
برای ارزیابی برجام (JCPOA) باید به دو دوره زمانی دقت کنید:
اول: دوره ابتدایی ۱۰ تا ۱۵ ساله برجام است که در آن محدودیتهای بسیار فوق العاده‌ای بر روی برنامه هستهای ایران اعمال میشود. کاملا درست است که این محدودیتهای را فوق العاده بنامیم چرا که هیچ کشوری در طول عمر ۴۷ ساله معاهده NPT داوطلبانه چنین محدودیتهایی را نپذیرفته است. علاوه بر این عبارتهای پیچیده و به هم مرتبط مورد استفاده در برجام واقعا جای تقدیر دارد. یکی از ابتکارات خلاقانه مکانیزم بازگشت پذیری تحریمهاست که به راحتی میتوان حتی تحریمهای شورای امنیت را بدون مواجهه با مانع وتو دیگر کشورها برگرداند. در برجام یک کانال ویژه نظارتی برای مبادلات اقلام صلح آمیز هستهای مورد نیاز ایران تعبیه شده که در مورد هیچ کشور دیگر عضو NPT سابقه ندارد. با توجه به دسترسی به مراکز نظامی و همینطور هر گونه سایتهای مشکوک دیگر (ظرف ۲۴ روز) نگرانی بابت گریز هستهای و پنهانکاری هستهای ایران از بین رفته است.
دوم: دوره بعد از ۱۰ تا ۱۵ ساله اولیه که مطابق برجام محدودیتهای «فوق العاده» برنامه هستهای ایران رفع میشود. این دوره تقریبا از سال ۲۰۳۰ شروع میشود. باید توجه داشته باشید که در کشوری نظیر ایران امکان تغییرات اساسی در دموکراسی و نظام اجتماعی وجود دارد. تقریبا با اطمینان میتوان گفت که در سال ۲۰۳۰ یا ۲۰۵۰ اکثر سیاستمداران و روحانیونی که در انقلاب ۵۷ و بعد از آن در حکومت نقش داشتند دیگر فعالیت سیاسی ندارند. البته در آمریکا نیز احتمالا ۲ تا ۳ رئیس جمهور تغییر کرده است. حال فرض کنید که برجام در دوره ۱۰ تا ۱۵ سال اول اجرایی شود. در این صورت ایران دوره‌ای از کاهش تحریمها و تعامل و تجارت بیشتر با جامعه جهانی را تجربه خواهد کرد. گرچه تضمینی وجود ندارد که جامعه ایران بعد از این دوره لیبرال شود اما برخی معتقدند که این توافق بیشترین شانس را برای تحقق چنین خروجی خواهد داشت. البته پیش بینی آینده امری قطعی نیست. برخی از منتقدین برجام میگویند که ایران بعد از دوره ۱۵ ساله اول میتواند به سرعت به سمت بمب هستهای حرکت کند (با فرض عدم تغییر بافت انقلابی کشور). این خطا به دلیل عدم توجه به تصویب پروتکل الحاقی در مجلس ایران در سال ۸ ام برجام است. امری که بازرسی ها و نظارتهای آژانس انرژی اتمی را دائمی میکند. میدانیم که هیچ کشوری که پروتکل الحاقی را پذیرفته باشد، تاکنون نتوانسته بمب بسازد (پس ایران هم نخواهد توانست). منتقدینی که معتقدند با تحریمهای بیشتر میتوانیم ایران را مجبور کنیم که اساس غنی سازی را کنار بگذارد باید به تجربه ۱۰ سال گذشته توجه کنند. تحریمها را بیشتر کردیم و برنامه هسته ای ایران با سرعت بیشتری ادامه یافت! (پس این نظرات صحیح نیست). گرچه ما میگوییم که تحریمها ایران را پای میز مذاکره آورد اما مذاکره کنندگان ایران هم به طور خصوصی به ما میگویند که توسعه ظرفیتهای هستهای ایران، آمریکا را پای میز مذاکره آورد. البته هر دوی این اظهارات هم میتواند درست باشد.
شاید بهترین روشنگری در خصوص انگیزه آمریکاییها از برجام و برنامه آنها در دوره پسابرجام، اظهارات مقامات امنیت ملی آنها باشد. گری سیک (Gary Sick) استراتژیست و عضو چند دوره شورایعالی امنیت ملی آمریکا طی مقاله‌ای در نشریه فارن افرز با عنوان ایران بعد از توافق (Iran After the Deal)، اهداف آمریکا از برجام را به طور شفاف مطرح نموده است[۱]. وی تاکید دارد که برای ارزیابی برجام باید به مختصات اجتماعی ایران در زمان ۱۰ تا ۱۵ سال بعد از برجام توجه کرد. چرا که برجام باعث میشود تا مزه شیرین تعامل اجتماعی و اقتصادی با غرب در کام نسل جدید جامعه ایران احساس شود و به طور طبیعی با تغییر نسل فعلی مدیران و رهبران ایران در پایان ۱۵ سال اول برجام، اساس اهداف و آرمانهای انقلاب اسلامی در ایران دچار دگرگونی جدی شود.
به عبارت دیگر از نظر گری سیک مهمترین دستاورد برجام توقف برنامه هستهای ایران نیست بلکه تغییر بنیادین در ساختار اجتماعی ایران و نسل انقلابی کنونی کشور است. اهم اظهارات گری سیک بدین شرح است:
برای ارزیابی برجام (JCPOA) باید به دو دوره زمانی دقت کنید:
اول: دوره ابتدایی ۱۰ تا ۱۵ ساله برجام است که در آن محدودیتهای بسیار فوق العاده‌ای بر روی برنامه هستهای ایران اعمال میشود. کاملا درست است که این محدودیتهای را فوق العاده بنامیم چرا که هیچ کشوری در طول عمر ۴۷ ساله معاهده NPT داوطلبانه چنین محدودیتهایی را نپذیرفته است. علاوه بر این عبارتهای پیچیده و به هم مرتبط مورد استفاده در برجام واقعا جای تقدیر دارد. یکی از ابتکارات خلاقانه مکانیزم بازگشت پذیری تحریمهاست که به راحتی میتوان حتی تحریمهای شورای امنیت را بدون مواجهه با مانع وتو دیگر کشورها برگرداند. در برجام یک کانال ویژه نظارتی برای مبادلات اقلام صلح آمیز هستهای مورد نیاز ایران تعبیه شده که در مورد هیچ کشور دیگر عضو NPT سابقه ندارد. با توجه به دسترسی به مراکز نظامی و همینطور هر گونه سایتهای مشکوک دیگر (ظرف ۲۴ روز) نگرانی بابت گریز هستهای و پنهانکاری هستهای ایران از بین رفته است.
دوم: دوره بعد از ۱۰ تا ۱۵ ساله اولیه که مطابق برجام محدودیتهای «فوق العاده» برنامه هستهای ایران رفع میشود. این دوره تقریبا از سال ۲۰۳۰ شروع میشود. باید توجه داشته باشید که در کشوری نظیر ایران امکان تغییرات اساسی در دموکراسی و نظام اجتماعی وجود دارد. تقریبا با اطمینان میتوان گفت که در سال ۲۰۳۰ یا ۲۰۵۰ اکثر سیاستمداران و روحانیونی که در انقلاب ۵۷ و بعد از آن در حکومت نقش داشتند دیگر فعالیت سیاسی ندارند. البته در آمریکا نیز احتمالا ۲ تا ۳ رئیس جمهور تغییر کرده است. حال فرض کنید که برجام در دوره ۱۰ تا ۱۵ سال اول اجرایی شود. در این صورت ایران دوره‌ای از کاهش تحریمها و تعامل و تجارت بیشتر با جامعه جهانی را تجربه خواهد کرد. گرچه تضمینی وجود ندارد که جامعه ایران بعد از این دوره لیبرال شود اما برخی معتقدند که این توافق بیشترین شانس را برای تحقق چنین خروجی خواهد داشت. البته پیش بینی آینده امری قطعی نیست. برخی از منتقدین برجام میگویند که ایران بعد از دوره ۱۵ ساله اول میتواند به سرعت به سمت بمب هستهای حرکت کند (با فرض عدم تغییر بافت انقلابی کشور). این خطا به دلیل عدم توجه به تصویب پروتکل الحاقی در مجلس ایران در سال ۸ ام برجام است. امری که بازرسی ها و نظارتهای آژانس انرژی اتمی را دائمی میکند. میدانیم که هیچ کشوری که پروتکل الحاقی را پذیرفته باشد، تاکنون نتوانسته بمب بسازد (پس ایران هم نخواهد توانست). منتقدینی که معتقدند با تحریمهای بیشتر میتوانیم ایران را مجبور کنیم که اساس غنی سازی را کنار بگذارد باید به تجربه ۱۰ سال گذشته توجه کنند. تحریمها را بیشتر کردیم و برنامه هسته ای ایران با سرعت بیشتری ادامه یافت! (پس این نظرات صحیح نیست). گرچه ما میگوییم که تحریمها ایران را پای میز مذاکره آورد اما مذاکره کنندگان ایران هم به طور خصوصی به ما میگویند که توسعه ظرفیتهای هستهای ایران، آمریکا را پای میز مذاکره آورد. البته هر دوی این اظهارات هم میتواند درست باشد.
حقیقت جو
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۰۹:۵۶:۳۰
نیازی به یک دوره 10-15 ساله هم نیست!
اگر همین الان هم از مردم و بویژه نسل جدید پرسیده شود که بین تعامل با غرب و ضدیت با ان کدام را انتخاب میکنید جوابشان تعامل خواهد بود
واقعیت جامعه این است که در 36 سال گذشته 3 نسل عوض شده و نمی توان از جوان امروزی انتظار داشت مثل پدربزرگش فکر کند (3249549) (alef-3)
اگر همین الان هم از مردم و بویژه نسل جدید پرسیده شود که بین تعامل با غرب و ضدیت با ان کدام را انتخاب میکنید جوابشان تعامل خواهد بود
واقعیت جامعه این است که در 36 سال گذشته 3 نسل عوض شده و نمی توان از جوان امروزی انتظار داشت مثل پدربزرگش فکر کند (3249549) (alef-3)
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۱۰:۰۸:۰۸
هیچ کشوری در طول عمر ۴۷ ساله معاهده NPT داوطلبانه( چنین محدودیتهایی را نپذیرفته است.)علاوه بر این عبارتهای پیچیده و به هم مرتبط مورد استفاده در برجام واقعا جای تقدیر دارد.....
اقای جلیلی دوستت دارم چون راست گویی البته یک عده اپوزیسیون هستند که به شما توهین میکنند اما ما قبولت داریم شیوه ی شما مذاکرات باعث وقوع حوادثی نظیر تجاوز و کشتن حجاج نشد و این یک دست اورد است.... (3249581) (alef-13)
اقای جلیلی دوستت دارم چون راست گویی البته یک عده اپوزیسیون هستند که به شما توهین میکنند اما ما قبولت داریم شیوه ی شما مذاکرات باعث وقوع حوادثی نظیر تجاوز و کشتن حجاج نشد و این یک دست اورد است.... (3249581) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۱۰:۲۰:۰۹
هدف غرب:مهمترین دستاورد برجام توقف برنامه هستهای ایران نیست بلکه تغییر بنیادین در ساختار اجتماعی ایران و نسل انقلابی کنونی کشور است. (3249599) (alef-3)
محمد
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۱۱:۳۵:۱۷
همين الان هم در جامعه ايران به نسبت دهه ٦٠تغييرات فراوانى ايجاد شده است ،اگر تغييرات با همين شيب هم ادامه پيدا كند پيش بينى اين آقا درست از آب در مى آيد،تازه اگر به واسطه اجراى برجام و تعامل بيشتر با دنيا اين شيب تغييرات تند تر نشود (3249767) (alef-3)
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۱۰:۲۷:۱۰
«مذاکره کنندگان ایران هم به طور خصوصی به ما میگویند که توسعه ظرفیتهای هستهای ایران، آمریکا را پای میز مذاکره آورد. البته هر دوی این اظهارات هم میتواند درست باشد.»
دم جلیلی و احمدی نژاد گرم
ظریف هم در پنهان با دوستان اعتراف میکند که اگر توسعه ظرفیتهای هسته ای نبود آمریکا عقب نمینشست.
پز دیپلماتهای تدبیر منوط به ایستادگی دیپلماتهای دولت مهر است (3249624) (alef-13)
دم جلیلی و احمدی نژاد گرم
ظریف هم در پنهان با دوستان اعتراف میکند که اگر توسعه ظرفیتهای هسته ای نبود آمریکا عقب نمینشست.
پز دیپلماتهای تدبیر منوط به ایستادگی دیپلماتهای دولت مهر است (3249624) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۱۰:۲۸:۱۴
بسیار عالی
اینجاست که به عمق دوراندیشی مقام معظم رهبری پی میبریم
سوال: الان مجلس ما متوجه برنامه دشمن شده؟ نگرانی عمده فرامتنی است نه از متن برجام؟ (3249625) (alef-13)
اینجاست که به عمق دوراندیشی مقام معظم رهبری پی میبریم
سوال: الان مجلس ما متوجه برنامه دشمن شده؟ نگرانی عمده فرامتنی است نه از متن برجام؟ (3249625) (alef-13)
مشکین نقاب
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۱۰:۳۹:۱۶
واقعا نمی دونم روحانی و تیمش دونسته این کار ور می کنن یا ندونسته!!! (3249645) (alef-3)
تئو
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۱۰:۵۵:۳۷
هدف غرب که همان تغییرات بنیادین در این نظام است هر روزه و مکررا و رسما و به عناوین مختلف اعلام گردیده و می گردد و حتی طی این دو سال ذره و قطره ای از این خوی کثیف تکبر و کد خدا منشی استکبار نه تنها کم نشده بلکه به صورت عجیبی فزونی نیز یافته
از شهادت سرداران وارسته بگیر تا تحقیر ذلت بار این دیپلماسی در ماجرای کشتار برنامه ریزی شده برای تحقیر ما الی ماشااللله (3249672) (alef-13)
از شهادت سرداران وارسته بگیر تا تحقیر ذلت بار این دیپلماسی در ماجرای کشتار برنامه ریزی شده برای تحقیر ما الی ماشااللله (3249672) (alef-13)
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۱۱:۰۰:۲۲
ما نسل جدید فرزندان حیدریم و حرف ما همان حرف نسل قدیم است، حسین حسین شعار ماست، شهادت افتخار ماست (3249688) (alef-3)
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۱۱:۵۹:۰۴
خوب نسل جدیدی که همان حرفهای قدیمی را بزند و در جا بزند و تحول و دگرگونی فرهنگی مردم را نبیند مثل شما تنها می ماند! (3249809) (alef-3)
ابوالفضل
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۱۱:۲۷:۴۵
چرا فكرميكنيد بعد از 15 سال و بعد از نسل نخست انقلاب سايرنسلها انقلابي نخواهند بود1؟ يعني ايرانيان و ارزشهايشان تداوم ندارد و بايد آرزوي عمر نوح براي نسل حاضر داشته باشيم ولي آمريكاييها و ارزشهايشان فارغ از تغيير نسلها ادامه خواهند داشت؟! آيانويسنده محترم مي داند در حال توهين به ايران و ايراني و تاريخ آن است.؟! (3249742) (alef-3)
رضا
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۱۱:۳۰:۵۴
اینها و دنباله رو های داخلی شان پروژه «ختم انقلاب» را با تمام توان دنبال می کنند اما به قول رهبر مقتدر و هوشمند انقلاب که الحق سیاستمدار کارکشته ای است «تسلیم ایران را مگر به خواب ببیند» و به حول قوه الهی اسلام سنگرهای کلیدی جهان را فتح خواهد کرد و لیبرالیزیم غدار و خونخوار و تروریست را همچون کمونیزم پوچ و متجاوز به زباله دان تاریخ خواهد فرستاد. (3249752) (alef-3)
۱۳۹۴-۰۷-۱۸ ۱۲:۲۷:۵۳
انشاالله همانند یک عضو معتبر و پاسخگو و متعهد به قوانین بین المللی در جامعه جهانی خواهیم شد. (3249864) (alef-3)
رضا
۱۳۹۴-۰۷-۱۹ ۱۰:۴۴:۰۱
جامعه جهانی=دنیا=آمــــــریـــکــا (3250892) (alef-3)
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
