نظر منتشر شده
۱۶
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 260250
در حاشيه سفر وزير خارجه چين به ايران؛
نقش دوگانه ای كه پكن می تواند در توافق هسته ای ايفا كند
بخش خارجی الف، 27 بهمن 93
تاریخ انتشار : دوشنبه ۲۷ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۰:۵۴
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، با هدف انجام سفری دو روزه در پاسخ به دعوت همتای ایرانی خود محمد جواد ظریف، شنبه شب وارد تهران شد و طی این سفر با حسن روحانی، محمدجواد ظریف و علی لاریجانی درباره مناسبات تهران ـ پکن و مذاکرات هسته‌ای گفت‌وگو می کند. این دیدار نخستین سفر رسمی وانگ یی به ايران است و وزیر خارجه قبلی آن کشور حدود هفت سال پیش از تهران بازدید کرده بود.

دو كشور داراي برخي اهداف راهبردي يكسان و مشترك در سطح كلان و جهاني هستند كه باعث مي شود تمايل هر دو به داشتن روابط استراتژيك افزايش يابد. ایران و چین از برخی ترتیبات حاکم بر نظام بین المللی ناراضی هستند و بنابراين رویکرد هر دو كشور را می توان تا حدی با توجه به مفهوم تجدید نظر طلبی توضیح داد.

البته پكن و تهران تلاش دارند تا اين جهت گيري خود را به طور ضمني پيگيري كنند. يعني از یک سو بنیان اندیشه ای نهادهای اصلی جامعه بین المللی را پذیرفته اند و در نهادها و سازمان هاي جهاني فعال هستند اما همزمان در مقابل قواعد سیاسی لیبرالی مقاومت می کنند و افزون بر این در پی ارتقای جایگاه خود در نظام بین المللی هستند و از توزیع قدرت موجود در نظام بین الملل و چینش بازیگران ناراضی است. به عبارتي بهتر هر دو كشور رويكرد و نگاه سلطه جويانه آمریکا را در مسائل منطقه اي و فرامنطقه اي پذيرا نيستند.

به همين دليل است كه در سند امنيت ملي آمريكا در سال ۲۰۱۵ كه اخيراً منتشر شد آمده است‹‹ در حالی که ما با چین رقابت خواهیم داشت اما تقابل با این کشور را رد می کنیم. همزمان که از موقعیت قدرتمند رقابت را مدیریت می کنیم همزمان خواهان آن هستیم که چین قوانین و هنجارهای بین المللی را درباره مسائل مختلف از جمله امنیت دریایی و تجارت و حقوق انسانی رعایت کند. ما از نزدیک روند مدرن سازی ارتش چین و افزایش حضور نظامی آن را در منطقه آسیا زیرنظر خواهیم داشت. همزمان تلاش خواهیم کرد راه هایی را برای کاهش کج فهمی و محاسبات نادرست در روابط دو جانبه بیابیم.››

يا در مورد ايران در اين سند آمده ‹‹ برنامه تحریم های ما نشان داده است که جامعه بین المللی می تواند -- و خواهد توانست -- آن دسته از کشورهایی را که به تعهدات خود عمل نمی کنند به پاسخگویی وادار کند ، و این تحریم ها در عین حال فضایی را برای حل و فصل دیپلماتیک باز می کند. پس از دستیابی به یک توافق گام نخست که پیشرفت برنامه هسته ای ایران را در ازای لغو محدود تحریم ها متوقف می کند، گزینه ارجح ما دستیابی به یک توافق جامع و قابل راست آزمایی است که اطمینان بدهد برنامه هسته ای ایران کاملا اهداف صلح آمیز دارد. این بهترین راه برای پیشبرد منافع ما، تقویت رژیم منع تکثیر جهانی، و قادر ساختن ایران برای دسترسی به انرژی صلح آمیز هسته ای است. با این حال، ما همه گزینه ها را برای تحقق هدف جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای حفظ می کنیم››

در اين راستا همپوشی و نگاه تا حدي مشترك دو كشور به مسائل و تحولات جهاني زمینه های شکل گیری طیفی از همکاری ها را فراهم آورده است. به طور كلي همکاری دو کشور در سازمان های بین المللی و به ویژه سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی اتمی، حمایت نسبي چین از ایران در بحران هسته ای، تقويت ارتباطات اقتصادي، همکاری دو کشور در بحران های خاورمیانه را می توان حاكي از رويكرد تجديدنظرطلبانه دو كشور در قبال توزیع قدرت بین المللی دانست.

روابط تجاری دو کشور
حجم اقتصاد چین بالغ بر ۲/۳ تریلیون‌دلار است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۰، ۵۰درصد از رشد تولید ناخالص داخلی در سطح جهان متعلق به کشورهای عضو گروه «بریکس» (برزیل، روسیه، هند و چین) باشد که چین از مطرح‌ترین کشورهای عضو آن به‌شمار می‌رود. در سیاست نوین چین، اقتصاد مولفه‌ای حیاتی است و طراحی سیاست خارجی مبتنی بر همین ایده است.

بدون شك يكي از اهداف مهم اين سفر تقويت مبادلات اقتصادي دو كشور است. به همين دليا است كه همزمان با سفر وزیر امور خارجه چین، سفیر ایران در این کشور اعلام کرد، رویکرد مثبت تهران و پکن در توسعه همکاری‎ها در بخش‎های مختلف اقتصادی، «حجم مبادلات تجاری بالغ بر ۵۲ میلیارد دلاری» را برای دو کشور در سال جاری رقم زده است.

بنا بر آمارهای گمرک چین، مبادلات تجاری این کشور با ایران در ماه های ژانویه تا اوت ۲۰۱۴ از رشدی حدود ۵۵ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل برخوردار بوده است. افزایش صادرات چین به ایران بر ۱۳۵ درصد بالغ شده‌، در حالی که صادرات ایران به چین ۱۹ درصد افزایش داشته و به این ترتیب تراز تجاری دو کشور که قبلا به سود ایران بود، حالا بر عکس شده است.

همچنين سازمان همکاری های شانگهای كه یک سازمان امنیتی - اقتصادی است و کشورهای چین، روسیه، تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان اعضای دائمی آن هستند، ايران پيگير است تا در این سازمان  روابط خود با کشورهای عضو این سازمان را نهادینه تر کند و از سوي ديگر اگر ایران هم به جمع کشورهای این سازمان بپیوندد، بدون تردید گرایش های ضد غربی آن به طور چشمگیری افزایش خواهد یافت. در حال حاضر نيز سازمان همکاری شانگهای، تبدیل به سدی در مقابل آمریکا و نفوذ غرب شده است.

پرونده هسته ای ایران و نقش چین
مي توان گفت به‌رغم رابطه تجاری گسترده، انتظارات ایران از چین در بحران هسته‌ای برآورده نشده است. ايران امیدش این بوده که چین به عنوان يكي از اعضاي اصلي شورای امنیت و نیز عضوی از گروه ۵+۱ موضعی بازدارنده، مثبت و به سود ایران داشته باشد. در واقع ایران نزدیکی به چین را برای احقاق حقوق هسته اي خود و کاهش فشارهای سیاسی و اقتصادی غرب راهگشا دانسته مي داند. اما پكن در پرونده هسته اي ايران(و تا حدي در بحران اوكراين) بازی محتاطانه‌ای را در مناسباتش با دو طرف دنبال کند؛ چين از يك سو با راي مثبت به قطعنامه هاي شوراي امنيت عليه ايران، رعایت تحریم‌ها و اعمال فشار بر ایران همکاری مستقیم یا غیرمستقیمی با غرب داشته است و از سوي ديگر نيز نيم نگاهي به تقويت مناسباتش با ایران در صورت كاهش تنش‌ها و رسيدن به توافق دارد.

همچنين يكي ديگر از عواملي كه اين سفر را مهم مي كند احتمال به توافق نرسيدن ايران و گروه ۱+۵ در زمينه هسته اي مي باشد. در اين صورت بدون شك نقش چين در روابط خارجي دو كشور پررنگ تر و از اهميت فراواني برخوردار خواهد يافت و احتمالا حجم مبادلات تجاري طرفين افزايش خواهد يافت.

به خصوص كه به صراحت اين امر از سوي ايران و آمريكا اعلام شده كه مذاكرات ديگر تمديد نخواهد شد. موضوعي كه وانگ يي هم ديروز در كنفرانس خبري به آن اشاره كرد و عنوان داشت ‹‹ مذاکرات هسته‌ای به مدت ۱۰ سال به طول انجامیده است.... این مذاکرات برای دو بار تمدید شده و امیدوار نیستیم که برای سومین بار تمدید شود.››

به طور كلي مي توان گفت چين در روابط با ایران همواره ملاحظات اساسی کشورهای غربی نسبت به ایران را مدنظر قرار داده است. شايد به همين دليل بود كه در دوره ریاست جمهوری نهم كه سياست « نگاه به شرق» و اتکای به چین ابعاد گسترده‌ای يافت، در نهايت با موفقيت بزرگي همراه نگرديد. اما بدون شك چین می تواند نقش فعالتري در پرونده هسته اي ايران و از بين بردن تضادها و اختلافات داشته باشد، فعالیتی که تا کنون کمتر مشاهده شده است. شايد اين سفر بيشتر در اين راستا باشد. نقشي كه روحاني نيز در ديدار با وزير خارجه چين با اين عبارت بر آن تاكيد مي كند:‹‹ در شرایط كنونی اگر اراده سیاسی كافی در طرف مقابل وجود داشته باشد می توان در زمان نزدیک به توافق نهایی دست یافت و حضور موثر چین این فاصله را کوتاه تر می کند.››
 
ابوالحسن-ع
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۱:۰۲:۴۵
آقای دکتر روحانی باید خوابش ببیند دوستان مخالف ایشان به هر وسیله شده ترمز را می کشند. (2684631) (alef-3)
 
1360
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۱:۰۲:۵۲
كشورهاي مثل روسيه و چين فقط وفقط به منافع خودشون فكر ميكنن باز صد رحمت به غرب (2684632) (alef-3)
 
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۱:۳۷:۲۰
غرب هم دست کمی از روسیه و چین نداره. اما سوال اساسی اینه که اگر ما با این چین و روسیه میتونیم روابط اینقدر دوستانه داشته باشیم، چرا با غرب نداشته باشیم؟ (2684753) (alef-3)
 
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۲:۴۳:۱۴
احتمالا منظورش اين بوده كه آمريكا اصلا به منافعش فكر نميكند و احمق است. (2684960) (alef-3)
 
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۷:۵۷:۳۳
دوست عزیز نکنه خیال کردید آمریکا به فکر منافع بورکینافاسو هست و نه منافع خودش... (2685722) (alef-3)
 
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۱:۰۴:۴۴
چین یک تاجر منفعت طلب است
چین در موضوع هسته ای فقط به منفعت کوتاه مدت خود فکر کرد (2684640) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۱:۰۷:۱۶
موافقین تحریم کالاهای بی کیفیت مثبت بزنند (2684658) (alef-3)
 
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۱:۰۸:۰۵
ای کاش از چین کالای مصرفی نمی خریدیم و به جای آن کار کردن را از چینی ها یاد می گرفتیم (2684662) (alef-3)
 
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۱:۵۳:۱۴
در توافق هسته ای نه چین و نه روسیه و نه امریکا، هیچکدام نقشی ندارند و فقط و فقط کشورمون هست که باید تعهدات لازم را جهت جلب اعتماد بین المللی بدهد و تمام. مهد کودک نیست که فلانی از فلانی حمایت کنه رای شاید عوض شه. (2684802) (alef-3)
 
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۲:۱۸:۱۰
هر کشوری به فکر منافع خودشه ما باید بازیچه نشیم (2684881) (alef-3)
 
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۴:۵۳:۳۷
چین و روسیه بزرگترین برنده های منازعات ایران و غرب هستند. تداوم تحریم ها به نفع چین و روسیه است. پس از خواب غفلت بیدار شوید این خواب زده ها... (2685335) (alef-3)
 
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۲۱:۴۰:۰۵
آفرین گل گفتی (2686199) (alef-3)
 
۱۳۹۳-۱۱-۲۷ ۱۷:۴۲:۵۱
بايد توجه داشت چينيها حجم مبادله تجاريشان با امريكا شايد بيش از تريليون دلار باشد و هرگز نافع تجارى شان را فداى كشورى مثل ما نخواهند كرد ، انها حتى در ارتباط با رفتارهايشان با ايران بدنبال كسب منافع بيشتر از امريكا و اوروپا هستند . (2685693) (alef-3)
 
ستار
۱۳۹۳-۱۱-۲۸ ۱۸:۰۸:۵۹
مطمئن باشید که چین هم ،امریکا را کد خدا می داند.بی جهت امیدوارنباشید. (2688350) (alef-3)
 
مريم
۱۳۹۳-۱۱-۲۹ ۱۰:۵۹:۱۰
فقط ما بايد اتكا به خدا داشته باشيم و گرنه اين حضرات و روس ها دنبال منافع خود هستند منافع انها وضعيت فعلي ما است بهتره ما خود دلسوز خود باشيم با دنيا ارتباط خوب داشته باشيم و منافع خود را برتر بدانيم از اين دو كشور جز كار شكني چيزي نديدم فروش موشكهاي روسي و بعي لغو ان و ندادن موشكها از حافظه مردم ايران نرفته حداقل دنبا شريكي باشيد كه از پشت خنجر نزند (2689510) (alef-10)
 
lord128
۱۳۹۳-۱۲-۰۳ ۲۳:۳۸:۲۷
نه شرقی نه غربی
همیشه هر بلایی سر مملکت ما اومده از خیانت‌های به اصطلاح خودی‌ها بوده دشمن که کارش دشمنیه ما باید با توکل بر خدا روی پای خودمون بایستیم (2699792) (alef-13)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.