نظر منتشر شده
۲۱
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 253258
نگاهی به ابعاد قانونی تبلیغات جایزه دار در صداوسیما؛
جایزه هایی که فرهنگ اقتصادی کشور را در می نوردند
بخش داخلی الف، 29 آذر 93
تاریخ انتشار : شنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۳ ساعت ۰۹:۱۸
پیش نویس لایحه تبلیغات بازرگانی در کمیسیون لوایح دولت در حال بررسی هست تا پس از نهایی شدن در قالب لایحه تحویل مجلس شورای اسلامی شود. در این پیش نویس پیشنهاد شده که وعده ی جایزه در برابر خرید، غیر از رعایت موازین شرعی باید اصل جایزه و شرایط رسیدن به آن روشن باشد و البته تضمین لازم برای عمل به این وعده داده شده باشد.

تبلیغات تلویزیون به موازاتی که متعددتر و متنوع تر و زمان گیرتر می شوند، پر جایزه تر هم می شوند. جوایز نقدی و ماشین و گوشی و ... که از سر خرید انواع سس و رب و برنج و وسایل ورزشی و هزار جور کالای دیگر می تواند نصیب خریداران شود. بعضاً اصل این تبلیغات که هیچ، مراسم قرعه کشی جوایز برخی از این کارخانه ها هم در بهترین ساعات پخش، آنتن می گیرند و مهمان خانه های مردم می شوند. حال پرداختن قانونی به این موضوع در نگاه اول اتفاق خوبی به نظر می آید؛ اما آیا تاکنون ما قانونی در زمینه تبلیغات جایزه دار نداشته ایم؟ این نوشتار فرض را بر این می گیرد که فریبی در این تبلیغات نیست، اما نگاهی به قوانین تبلیغات در رسانه ها نشان می دهد که حتی اگر فریبی هم در کار نباشد، اصل وجود این تبلیغات در رسانه ی ملی خلاق قوانین و مقررات موجود است و در واقع این صداقت، اصل وجودی اش مانور بی قانونی ست.

قانون چه می گوید؟
بند « د » ماده ی ۱۲ آیین نامه ی تاسیس و نظارت بر نحوه ی کار و فعالیت کانون های آگهی و تبلیغاتی که مصوب شورای انقلاب در اسفند ۵۸ است و از جهت لازم الاجرا بودن در حکم قوانین عادی کشور هست می گوید که تعیین جایزه در مقابل تشویق به خرید و مصرف ممنوع است.

ماده ی ۱۵ همین آیین نامه می گوید که آگهی های تبلیغاتی که از طریق رسانه های همگانی منتشر و پخش می شود، تابع مقررات مندرج در این آیین نامه می باشد.

می شود از بندهای دیگر قانونی هم غیرقانونی بودن این تبلیغات جایزه دار را مستند کرد. به عنوان مثال در اصل ۲۴ دستورالعمل داخلی صداوسیما آمده است که «تعیین جایزه برای تشویق مخاطبین آگهی به خرید و مصرف بی رویه مجاز نیست»

نیاز به بررسی دقیق نیست؛ هر کس فقط دقایقی بیننده ی آگهی های تلویزیون بوده باشد، در می یابد که آیین نامه های مذکور در لا به لای اقتصاد مصرفی ترویج شده از صداوسیما گم شده است. اول از سفرهای زیارتی شروع شد و بعد کمک هزینه ی خرید جهیزیه و اشانتیون های غیرمعمول و حالا چمدان پر از پول و آپارتمان و انواع خودرو؛ جایزه ها همه ی حجم تبلیغاتی صدا و سیما را پر کرده است.

فرهنگ در ازای پول
چرا این بندهای قانونی برای مدیران سازمانی که قرار بوده به مثابه ی دانشگاهی برای کشور باشد، بی اعتبار شده است؟ آنچه دلیل همیشه ی مدیران سازمان صداوسیماست، مشکلات مالی ست. اما در ازای تامین نیازهای مالی سازمان آنچه بر باد می رود و انگار کسی حواسش نیست، فرهنگ قناعت و سبک اسلامی در اقتصاد است. در جامعه ای که در حال گذار از بحران اقتصادی ست و به درستی نسخه ی "اقتصاد مقاومتی" برای آن پیچیده شده است، چرا باید ذائقه ی مردم را هر روز بیشتر به خوی مصرف گرایی سوق داد؟ مردمی که یاد می گیرند بیشتر و بیشتر خرید کنند و لاجرم کمتر پس انداز؛ و البته در ناخودآگاه خویش سراغ کالاهایی می روند که جایزه ی بیشتری دهند، نه کالاهایی که کیفیت بهتر یا قیمت مناسب تری دارد. محور قرار گرفتن نیاز و کیفیت و قیمت در خریدهای مردم جایش را به جایزه محوری و رویای «یک شبه و بی زحمت پولدار شدن» می دهد. و بعد چگونه می توان به جوانی که پای چنین تبلیغاتی تربیت شده، اصلاح الگوی مصرف و اقتصاد مقاومتی را آموخت؟

از سویی برنامه های روزمره ی صداوسیما پر شده از اشارات و ارشادات مستقیم و غیرمستقیم درباره ی لزوم صرفه جویی و رعایت دستورات اسلامی در این زمینه و مدیریت هزینه ها با توجه به تورم و ...؛ اولین ضربه ی این تعارض آموزه های پخش شده از صداوسیما با تبلیغات بازرگانی پخش شده از آن، خدشه دار شدن اعتماد به رسانه ی ملی ست؛ مردم به درستی این سوال را خواهند پرسید که اگر قرار است در اقتصاد مقاومتی باشیم، پس اشاعه ی این اقتصاد مصرفی در تلویزیون چه وجهی خواهد داشت؟! چرا خود این سازمان با تحریک کردن بیش از حد مردم به خرید برای کسب یک جایزه، خلاف آموزه های خویش عمل می کند؟

بنابراین حتی اگر منع قانونی برای تبلیغات جایزه دار در صداوسیما وجود نداشت، مداخله ی نهادهای نظارتی در این قضیه ضروری به نظر می رسید. چه آنکه این تبلیغات، فرهنگ اقتصادی مردم را در جهت غلط شکل می دهد.

شکل گیری رقابت کاذب
وعده ی جایزه یقیناً باعث فروش بیشتر کالا می شود؛ به هر روی این تبلیغات بر تمایلات سطحی افراد بنا شده و با تحریک این تمایلات، سود بیشتر به جیب کارخانه ها سرازیر می شود. لاجرم رقابتی هم این میانه شکل می گیرند که هر تولیدکننده ای جایزه ای جذاب تر برای خریدارانش در نظر بگیرد. اما این رقابت کاذب نباید ما را بفریبد و خوشبین کند؛ چه آنکه این رقابت، ضمانتی برای افزایش کیفیت محصولات و توسعه ی فضای حقیقی رقابتی نخواهد داشت. اینجا نه مصرف کننده به فکر خرید جنس با کیفیت تر هست، و نه تولید کننده تلاش می کند جنس خود را با افزایش کیفیت و کاهش قیمت، پر طرفدار کند و عملاً بجای کیفیت و قیمت، «میزان جایزه» محور قرار می گیرد. در این رقابت کاذب، یقیناً بازار رقابت برای تولیدکنندگانی که می کوشند جنس با کیفیت تری تولید کنند، و منابع مالی خود را صرف افزایش کیفیت و در بازار واقعی تولید مصرف می کنند، محدود خواهد شد. زیرا آنها توان صرف هزینه ای دیگر برای اهدای جایزه نخواهند داشت.

از سویی جایزه ی اهدایی یقیناً از محل افزایش قیمت یا کاهش کیفیت و کمیت محصولات تامین می گردد و گرچه همه ی خریداران این هزینه را پرداخت می کنند، اما در فضایی ناعادلانه تنها تعداد معدودی، آن هم نه در ازای شایستگی خویش بلکه صرفا به دلیل شانس و قرعه، می توانند سود بیشتر ببرند. هیجان کاذبی که کمتر عموم مردم به ناعادلانه بودن آن فکر می کنند؛ اما قانونگذار دقیقاً به دلیل همین ماهیت بخت آزمایی بودن آن، صراحتاً در ممنوعیت تبلیغات جایزه دار دارد.

*****
با توجه به آنچه گفته شد، علاوه بر لزوم تغییر پیش نویس لایحه تبلیغات بازرگانی در دولت که هم خلاف قوانین موجود و هم مغایر با سیاست های اقتصادی کشور هست؛ لازم است نظارت بر تبلیغات صداوسیما صورت پذیرد. نظارتی که گویا فراموش شده به نظر می رسد.
 
ابراهیم قنبری
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۰۹:۲۶:۱۵
به نام خدا
پیشنهاد بهتری دارید برای پرداخت هزینه های پرسنلی رسانه ای که 2000 مدیر و 50000 پرسنل ثابت داره ؟ (2556294) (alef-17)
 
مرادی
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۰۹:۴۱:۳۴
شعور مردم رو به بازی گرفتند.برنج و چای چقدر برای اینخا سود داره که هفته ای چند ماشین داره میده و نیم ساعت وقت تلویزیون رو در مهمترین زمان ممکن بهش اختصاص میده. (2556316) (alef-17)
 
بیننده
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۰۹:۴۷:۱۱
اهدای جوایز نقدی و غیرنقدی از سوی کمپانی های تولیدی باعث ایجاد اندک هیجانی در مردم و بازار کم رونق اقتصاد و تولید کشور است.بهتر است بجای مقاومت در برابر وعده ی جوایز به نحوه ی اهدا و تحویل آنها به برندگان نظارت دقیقی باشد تا مبادا از این شگرد تبلیغاتی استفاده شود اما در حقیقت جایزه ای اهدا نگردد (2556326) (alef-17)
 
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۰۹:۵۴:۵۶
شبکه ی بازار که تبدیل به شبکه ی تبلیغات شده (2556340) (alef-17)
 
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۰:۰۳:۴۲
کلاهبرداری بیش نیست ...

به نظر من یک روش مهندسی برای کلاهبرداری است.......

این روش تبلیغات بشدت مردم را از اصل کیفبت و خدمات دور میکند..

چون همه دنبال جایزه هستندو.. نه کیفیت جنس
نه مرغوبیت (2556355) (alef-17)
 
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۰:۱۶:۴۷
نکته دیگری که در این مورد فراموش شده است عدم نظارت بر قیمت گذاریها ی کالاهاست یک شرکت چقدر باید گران بفروشد تا بتواند چنین جوایزی را از جیب مشتریانش بدهد البته متاسفانه رسم شده که تولید کننده ها به جای ارزان کردن کالای خود مشوق های این چنینی را به مردم تحمیل کنند مثلا" دو باکس نوشابه به خرده فروش میدهند وپول یک باکس را میگیرند ولی نوشابه را ارزان نمی کنند ومصرف کننده آن را گران می خرد (2556375) (alef-17)
 
کاوه
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۰:۳۵:۱۶
شورای انقلاب آن موقع متوجه نشد چه می گوید ضمن اینکه کمونیست ها و مجاهدین ( که امروز اسم شان منافقین است) هم در امور مملکت اثرگذار بودند.
چطور می شود مردم را به صرفه جویی و مصرف نکردن دعوت کنیم و بعد ، انتظار رشد تولید را داشته باشیم؟!!! اگر مردم را تشویق به مصرف نکنیم، به چه دلیلی تولید باید افزایش یابد؟ بنا بر این می بینید که حتی در مفاهیم اولیه هم گیر افتاده ایم.
اگر مصرف زیاد نشود، تولید هم افزایش نمی یابد. اگر تولید افزایش نیابد، شغل هم ایجاد نمی شود. این عرضی که من می کنم شامل منابع محدود انرژی و امثالهم نمی شود. همانها که مصرف گرایی را ترویج می کنند، آن چنان مالیاتی از بنزین می گیرند که مصرف کننده خود بخود جلوی مصرف زیادش را می گیرد چون روال و تهادل و محاسبات اقتصادی اش به هم می ریزد.
با افزایش مصرف، تولید هم افزوده می شود، تولید زیاد هم باعث افزایش رقابت می شود و تورم از بین می رود. هر پولی که وارد بازار شود و صذف تولید نشود، تورم ایجاد خواهد کرد. این را دانشجوی سال اول اقتصاد هم میداند!!!
در همه دنیا می گویند دو تا بخر، سه تا ببر- مگر این جایزه نیست؟ یکی دیگر هم یم گوید با ارائه ده تا تشتک نوشابه و ارائه آن به مغازه دار، یک نوشابه مجانی بگیر- نهایتا یکی هم ممکن این بگوید که هر یک ماه قرعه کشی می کند و یک اتومبیل جایزه می دهد. این کار ها از اصول و بدیهیات بازاریابی و رقابت است و اشکالی ندارد. این جوایز به خودی خود باعث کاهش قیمت تمام شده( قیمت خرید) یک کالا برای مصرف کننده نهایی می شود (2556402) (alef-17)
 
زینب
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۳:۰۶:۳۳
چند درصد کالاهایی که شما در سال مصرف می کنید ایرانی هستند؟ آیا همه خانوارهای ایرانی محصولاتی که باید مصرف کنند را در دسترس دارند!؟
همیشه لازمه افزایش تولید،افزایش مصرف نیست! (2556639) (alef-17)
 
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۳:۱۴:۲۵
نخیر آقا کاوه. اینجور که می فرمائید نیست. تب مصرف موجب افزایش واردات و کاهش صادرات شده است. تب مصرف بجای تشویق تولید موجب تقویت بخشهای مرتبط با توزیع شده است. (رونق واسطه گری ، دلالی ، فروشندگی و ...) تب مصرف، خانواده ها را دچار بی انضباطی مالی ، کاهش پس انداز و کمبود بودجه برای مصارف ضروری نموده است. بله دو تا بخر سه تا ببر هم جایزه است ولی دریافت این جایزه قطعی است نه شانسی! و مقدار آن نیز معقول است نه رویایی! اگر غیر از این شد می شود بخت آزمایی که بحثش مفصل است و اگر بعداً فرصتی بود مفاسدش را عرض خواهم کرد. (2556655) (alef-17)
 
یوسف
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۳:۴۶:۵۲
وقتی کسی کم مصرف کند نیاز کمتری هم به درآمد خواهد داشت و با این کار تولید شغل هم ضروری نخواهد بود، از طرفی با استفاده از صادرات میشود از بازارهای کشورهای همسایه برای افزایش تولید و افزایش مشاغل استفاده کرد (2556727) (alef-17)
 
ر-ر
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۰:۴۷:۰۷
متاسفانه این فرهنگ جایزه برای مصرف در تمام ارکان اقتصادی و فرهنگی جا افتاده . و متاسفانه دلواپسان فرهنگی فقط عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد را میبینند و نمی دانند بزرگترین دشمن فرهنگ اسلامی همین تبلیغات جایزه دار در صدا و سیما است و متاسفانه دستگاهی که قرار بود دانشگاه بشود . دانشگاه شد اما نه برای اسلام بلکه برای نظام سرمایه داری و دستگاه عریض و طویل دارد فرهنگ و سبک زندگی ایرانی و اسلامی ما را فدای پول درآوردن میکند (2556417) (alef-17)
 
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۰:۴۷:۲۶
کی میشه دامن زدن به قرعه ، بخت، شانس، فال و تمام چیزهای تنبل ساز بر بیفته. (2556420) (alef-17)
 
کاوه
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۰:۵۱:۰۳
ببخشید یک مطلب دیگر هم یادم آمد. قانون کار کان هم از همان قانون هایی است که در آن دوران نوشته شدو چون خیلی کمونیستی بود، اسمش را گذاشتیم " مترقی" - و این به آن معنی بود که برای رها شدن از دست یک کارگر که درست کار نمی کند یا کند کار می کند و یا اصول کیفی کار را رعایت نمی کند و یا خدای ناکرده دزدی می کند و یا یاعیگری می کند، باید او را راضی کنی و به ازای هر سال کارش، سه ماه سنوات به او بدهی تا برود!!!! اگر همه دلیل بی کیفیتی خودروی ایرانی، همین اشکالات قانون کار نباشد، بخش عمده ای از آن مربوط به این نقایص در قانون کار است. کارفرما وقتی با رکود اقتصادی دچار می شود، قادر نیست کارگران خود را کم کند و این هزینه ، کمر کارفرما را می شکند و نهایتا عدم امکان یا سهولت اخراج کارگر مازاد، واحد صنفی را ورشکسته و باعث بیکار شدن بقیه کارگران می شود!!! این هم از قانون کار مترقی مان!!
البته آقای توکلی هم آن زمان به نظرم در تدوین این قانون اثرگذار بوده است.
بخدا من خودم کارگر همین قانون کار بوده ام. کارفرما نبودم که سنگ کارفرما را به سینه بزنم اما این قانون کار ما هم از آن شاهکارهایی است که همان روزها تدوین شد و دیگر کسی جرات نکرد به آن دست بزند!!! فهم این نکته خیلی سخت نیست که کارفرما به چه دلیلی باید کارگر خوبش را اخراج کند و مگر نه اینکه منافع کارفرما با کارگزانش تامین می شود؟! (2556426) (alef-17)
 
saeed
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۱:۰۰:۱۹
حالا هركسي يكم تو بحرش رفته باشه ميدونه ما عملا چيزي به نام توليد نداريم
ولي تبليغاتمون در حد كشور هاي صنعتيه!
حتي تقليد دقيق!
من كه دليلي براي پيشرفتمون در آيندم نميبينم! (2556446) (alef-17)
 
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۱:۵۲:۴۳
حالا اینا همه یه طرف جایزه میذاره 100ملیون اونو میده به یه نفر بابا بیا تعداد برنده ها رو زیاد کن 100ملیونو بین 20نفر تقسیم کن به هر نفره 5 ملیون بده وقتی شانس برنده شدن بالا بره مردم هم بیشتر رغبت می کنن اون جنسو بخرن !! (2556527) (alef-17)
 
مودی
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۲:۰۵:۱۴
خدا نگذرد از کسانی که زلف بودجه صداوسیما را به پیامهای بازدگانی و تبلیغات گره زدند و بهانه به دست عده ای سودجو و فرصت طلب در این سازمان دادند تا برای منافع و در آمد آتش در فرهنگ و سبک زندگی مردم بزنند... (2556548) (alef-17)
 
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۲:۳۷:۳۶
تعدادی از هم وطنان کشورمان که اکثرا قشر متوسط بودند، با همین جوائز نقدی مشکلاتشان حل شد. (2556584) (alef-17)
 
تقی
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۲:۵۰:۳۹
من هم ومعتقدم صحت نداره بقول دوستمون مگر چقدر سود در برنج نهفته است . چرا این چوایز خوردتر نمیشه تا مثلا 100 میلیون به 50 نفر بینوا برسه چرا و چرا؟؟ (2556602) (alef-17)
 
علی
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۳:۲۸:۲۶
سلام!!
الان این مقاله برای چی بود؟ چه دردی دوا میکنه؟! مگه تا چند سال قبل تبلیغ چیپس و پفک هم ممنوع نبوده؟! حالا این اشغال خوری ها هیچی الان، که برای سود بعضی شرکت ها و درآمد رسانه، سلامت مهمترین سرمایه کشور و کودکان هدف قرار میگیره، الان دیگه تجمل گرایی، یه جور بخت آزمایی در جوایز و .... شده برنامه دائم تلویزیون، شما این مقاله رو زدید، اگر خبرنگارید و دنبال رسالت واقعیتون هستید، بجای تیتر پر کردن، برید با هماهنگی خود آقای توکلی و دلسوزان موجود، صدا و سیما رو تحت فشار بزارید. رسماً از تریبون مجلس توبیخ کنید، خود مقام معظم رهبری هم صراحتاً گفتن که درسته که ایشون انتصاب میکنن، ولی اینجور نیست که هر برنامه ای پخش میشه مورد تایید باشه و به امضاء رسیده باشه! وقتی رسانه های شلوغ کردید، مردم بیشتری هم میان توی جبهه شما، چندتا تاجر و کارخونه فروششون کم بشه ضرری نداره، ولی الان برید وضعیت سلامت کلی مردمو ببینید( جسمی و روانی) بعدش قضاوت کنید! تا فشار هم نیاد، حتی مخالفان این قضیه در رسانه ملی هم جرات اعتراض گسترده ندارن.... (2556689) (alef-17)
 
قربان 1
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۳:۳۹:۱۹
یک کانال مخصوص تبلیغات بگذارید هر کس دوست داشت برود نگاه کند نه اینکه با چرندیات وقت مردم را بگیرید بنده به نوبه خود حاضرم بجای صد تومان (در قبض برق ) هر ماه هزار تومان بدهم ولی دیگر هیچوقت هیچگونه تبلیغاتی را در تلویزیون شاهد نباشم (2556711) (alef-17)
 
۱۳۹۳-۰۹-۲۹ ۱۴:۰۶:۴۸
جالبه که در اخبار 20.30 در مورد پروژه پدیده گزارش تخلفات و... پخش میشه و بلافاصله بعداز آن تبلیغات پدیده را پخش می کنند. این برای صداوسیماکه قراره مورد اعتمادترین نهاد خبری و محل اتکای تصمیم یا قضاوت مردم باشه با اون برد وسیع بعیده. مخاطب را می گریزاند وباید توجه بشه ضمنا در پخش اخباری که مثلا در مورد خمیر مرغ وجود داره اختلاف بین 3نهاد وجود داره که باید نظر نهاد رسمی ومسئول را به بیننده بگوییم نه آن نهادی که مرتبط است ولی مسئولین رسمی ندارد. (2556791) (alef-17)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.