نظر منتشر شده
۲۵
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 247534
از فانسقه و پیراهن و شلوار تا انجام آزمایش DNA؛
ایرانی بودن شهید گمنام چگونه محرز می‌شود؟
بخش اجتماعی الف، 10 آبان 93
تاریخ انتشار : شنبه ۱۰ آبان ۱۳۹۳ ساعت ۱۲:۰۰
مکانیسم شناسایی شهدای گمنام و تشخیص آنها از اجساد عراقی و مسائلی از این قبیل سوالاتی است که از سوی جوانان و مردم پرسیده می‌شود و در این یادداشت تلاش شده است پاسخی به این سوالات داده شود.

به گزارش دفاع پرس،سرهنگ احمد حسینی مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان قم طی یادداشتی به بیان چگونگی احراز هویت شهید گمنام ایرانی پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم:

هرگاه شهرها معطر به عطر حضور شهدای گمنام می‌­شود، بخصوص استان مقدس قم و حرم اهل بیت(ع)، با سوالاتی از سوی برخی مردم و بویژه جوانان عزیز روبرو می­‌شویم از جمله اینکه مکانیسم شناسایی شهدای گمنام و تشخیص آنها از اجساد عراقی و مسائلی از این قبیل چه روندی را طی می‌کند.

بدیهی است پاسخگویی مناسب به این سوالات در برطرف کردن برخی شبهات که در جهت تشویش افکار عمومی مطرح می‌شود، موثر خواهد بود.

البته این سوال از نظر ما بسیار طبیعی است و شاید به ذهن بسیاری خطور کرده باشد که واقعاً از کجا می­توان تشخیص داد که پیکری که در فرآیند عملیات جستجو پیدا می­شود هویت ایرانی دارد یا عراقی؟ اگر تشخیص این مهم فراهم نشد تکلیف پیکر تفحص شده چیست؟ سن شهدا چگونه تشخیص داده می­شود و ده­ها سوال دیگر.

به همین منظور بر آن شدیم تا به صورت مختصر در چند بند پاسخ‌هایی هر چند کوتاه جهت تنویر افکار عمومی و استحضار علاقمندان و خوانندگان عزیز تقدیم حضور گردد، بدیهی است پاسخ­های فنی از حوصله و مجال این مقال خارج است و به فرصت مناسب دیگری موکول می­­‌گردد.

۱- در سیر کار تفحص و جستجوی پیکرهای مطهر شهدا از آغاز تاکنون مشاهدات شاهدان عینی، مطالعات، تجربیات و همچنین تکنولوژی روز، به یاری گروه‌های تفحص آمده و هم اینک نیز با اطلاعات کامل و کافی و کاملا تخصصی در حال پیگیری است.

۲- آخرین نقشه موجود مناطق با نقشه‌های زمان جنگ تطبیق داده شده و آمار و اطلاعات شهدای به جامانده از دوران دفاع مقدس احصا شده است.

۳- در برخی مکان‌ها و بنا به مورد، زمینه حضور افراد مطلع در مناطق به منظور جستجوی پیکرهای مطهر در داخل و خارج از مرزهای کشور فراهم شده است.

مشخصات ظاهری پیکر مطهر شهدا
اما در بحث شناسایی ظاهری پیکرهای مطهر شهدای ایرانی از اجساد عراقی با توجه به وسائل، اقلام و تجهیزات ایرانی­ها (کلاه، چفیه، لباس، پوتین و...) و همچنین وجه تمایز آن­ها نسبت به عراقی­ها که ملاک شناسایی قرار می­گیرد، موارد ذیل به اختصار ذکر می­شود:

کلاه:
کلاه­‌های ایرانی کاملاً با کلاه‌­های عراقی تفاوت دارد.

الف) کلاه­های آهنی عراقی طشت شکل و کلاه ایرانی­ها جمع تر و گرد می­باشد.
ب) کلاه پشمی عراقی­ها دارای آویز قسمت گوش(مخصوص شمال عراق و کردستان) و کلاه پشمی رزمندگان ایرانی دارای دید چشم و رنگ مشخص است.
ج) بر روی کلاه­‌های ایرانی معمولاً اشعار انقلابی، اسلامی با پیشانی بند درج شده است در حالی که کلاه عراقی هیچ علائمی در این خصوص ندارند. کلاه­‌های کائوچویی هر دو کشور همانند کلاه­های آهنی تفاوت اساسی دارند.

چفیه:
برخی از شهدای ایرانی دارای شال گردن و عموماً دارای چفیه هستند در حالی که در نظام عراق از این البسه استفاده نشده است. چفیه ایرانی­ها سفید با خطوط سیاه و یا مشگی با خطوط سفید می­باشد.

پیراهن:
پیراهن ایرانی­ها:
الف) لباس فرم سپاه سبز رنگ و نازک و معمولاً آرم سپاه بر روی آن نصب شده بود.
ب) لباس بسیجی­ها هم از نوع تکاوری که امروز آن را لجنی می­گویند و یا لباس خاکی بدون سر دوشی درجه و جنس آن مشخص است.
ج) لباس­های معروف به کره­ای هم حالت نخی نداشته و فاقد سردوشی و ... می­باشند.
د) لباس نیروهای ارتشی نیز از نوع کره­ای با درجه نظامی بر روی بازو و یا سردوشی و نیز اتیکت برروی سینه مشخص می­باشد.
ه) لباس گرم بسیج و سپاه از نوع لباس ورزشی گرم کن که بلوز و شلوار باهم هستند.
ی) در زمستان نیروهای ایرانی از اورکت­های معروف به کره­ای که جنس و سایز آن­ها بطور واضح روشن است. زیر پیراهن و لباس زیر آن­ها عموماً از نوع مشخص و نوشته­های ایرانی دارد و برخی هم نوع ورزشی است.

درجه نصب شده برروی لباس­های ارتش کاملاً متفاوت از درجات عراقی­هاست.

پیراهن عراقی­ها:
الف) پیراهن عمومی آن­ها کاملاً ضخیم و سبز رنگ می­باشد. دارای سردوشی و جنس آ­ن­ها کاملاً متفاوت است.
ب) رده­های کماندویی عراقی دارای لباس لجنی با رنگ مشخص است.
ج) رانندگان تانک عراقی دارای لباس­های یک تکه سبز رنگ و به اصطلاح ملوانی می­باشد.
د) عراقی­ها دارای ژاکتی سبز رنگ و دارای سردوشی هستند که هنوز هم در ارتش فعلی عراق استفاده می­شود.

شلوار:
شلوار ایرانی­ها از نظر ظاهر و جنس عراقی تفاوت ویژه دارند.
شلوار نیروهای بسیج از جنس بلوزهای خاکی دارای جیب­های از بغل پاست، جای کمربند و یا فانسقه هم به اندازه خاص می­باشد.
بلوزهای تکاوری که معمولاً افراد پاسدار وظیفه می­پوشیدند و لباس فرم سپاه هم نازک بود. لباس نیروهای ارتش و ژاندارمری وقت هم از نوع کره­ای و برخی از آن­ها هم شلوارهای چینی قدیم به رنگ سبز بوده است.

فانسقه ایرانی
فانسقه سبز رنگ متعلق به پاسداران، فانسقه خاکی مخصوص نیروهای بسیج و ارتش، قفل بند فانسقه و همچنین تعداد سوراخ­های تنظیم آن با فانسقه­های عراقی تفاوت دارد. فانسقه­های ایرانی از کمربندهای کوچک استفاده می­کردند که قفل بند آن­ها به صورت کمربندهای معمولی است.

پوتین:
پوتین ایرانی­ها با عراقی­ها از نظر ظاهر تفاوت دارد. در کف پوتین عراقی­ها عبارتی مانند صنع فی العراق، رقم و علامتی به صورت مثلث با حروف حروف ج به معنی جیش­الشعبی بود. پوتین­های عراقی معمولاً بزرگ پا و نوک آن قوسی شکل اما پوتین­های ایرانی چند نوع و زیر آن­ها با حروف لاتین (کلمه تاف و یا کلماتی مانند پیروزی، وین) زیپ دار و ساق پارچه­ای بود.

کفش:
در بحث کفش نیز تعداد قابل توجهی از رزمندگان از کتانی و کفش ورزشی استفاده می­کردند که در عرف نظامی عراق وجود نداشت.

شعارهای انقلابی نوشته شده بر روی لباس­های ایرانی، وجود پول و سکه ایرانی اسناد به زبان خط فارسی از جمله موارد دیگری برای شناسایی است. در خصوص تجهیزات انفرادی ایرانی­ها ازجمله جای خشاب،کوله پشتی، سرنیزه، ماسک، قمقمه و... تفاوت اساسی با تجهیزات انفرادی عراقی دارد.

نکته مهم در خصوص عدم شناسایی ملیت پیکر تفحص شده
در خصوص اینکه اگر ملیت پیکر پیدا شده به هر دلیلی محرز نگردید طبق فتوای مراجع عالی­قدر و معظم در قبرستان مومنین در نزدیکی مرز و بدون آنکه وارد کشور شوند دفن خواهند شد. بنابراین هر پیکری که تحت عنوان شهید گمنام وارد کشور می­شود به طور یقین بر اساس بررسی شواهد و آثار، ایرانی بودن آن اثبات شده است.

شناسایی با انجام آزمایش DNA
در مورد تشخیص هویت واقعی شهدای عزیز با انجام آزمایش DNAکه با همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی و دانشگاهی بخصوص دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله صورت می­گیرد، هویت آنان شناسایی می­شود.

امروزه دانش و فناوری و کار با سلول­های موجودات زنده قابلیت­های زیادی را در اختیار دانشمندان قرار داده است استفاده از این دانش و تشخیص هویت ژنتیکی از نیمه دوم ۱۹۹۰ در کشورهای پیشرفته مورد توجه و از سال ۲۰۰۰ ارتش آمریکا نیز برای تشخیص هویت نیروهایشان اقدام به تشکیل بانک اطلاعات ژنتیکی نموده­است، با توجه به اهمیت و ضرورت شناسایی شهدا گمنام، از سال ۸۲ تحقیقات در این مورد آغاز شده که همگام با پیشرفته­ترین کشورهای جهان، کشور ما هم اکنون به فن­آوری موسوم به تعیین هویت مولکولی دست یافته است.

از سال­ها قبل بانک اطلاعات گسترده­ای از مشخصات ژنتیکی خانواده معظم شهدای گمنام در حال تهیه است که با بهره گیری قطعه کوچکی از نمونه پیکر مطهر شهدا گمنام یک بانک اطلاعاتی و یک نمونه از خانواده شهدا مفقود یک بانک اطلاعاتDNA یا ژنتیکی تشکیل و با استفاده از دانش زیست فن­آوری و ارتباط بین بانک معلوم (خانواده) و بانک مجهول (شهید گمنام) بررسی و پس از تطبیق شناسایی صورت می­گیرد که این کار در استان های کشور در حال انجام است.

استفاده از شیوه مولکولی جدیدترین و کم اشتباه ترین شیوه­ای است که مورد استفاده قرار می­گیرد در واقع احتمال خطا در این روش که به DNAموسوم است خطای آن به کمتر از یک به ۵۰۰ میلیون (چیزی در حد صفر) می­رسد.

بنابراین در آزمایشگاه با استفاده از روش­های استاندارد فن­آوری زیستی و تطبیق نمونه DNAبدست آمده از شهید با DNAو ابستگان بهره گرفته می­شود و پس از مراحل خاصی هویت شهید شناسایی و انتظار خانواده پس از سال­ها به سرانجام می­رسد که نمونه اخیر آن شهید والامقام محمدعلی مبارک است که مزار مطهرش زیارتگاه مردم شریف پردیسان می­باشد.
 
علیرضا
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۱۲:۴۹:۵۶
به نام خدا .بعد از اتش بس به پیشنهاد ریئس ستاد لشکر 19 فجر در مناطقی که عملیات انجام داده بودیم و می دانستیم که کدام شهدا در کجا جا مانده اند می رفتیم که پس از جستجو پیکر پاک شهدا انتقال داده می شدند .ما خودمان شهدا را میشناختیم اما بعضی از خانواده ها حاضر نبودند به همین سادگی قبول کنند که این استخوانهای پاک از ان فرزندشان است .مثلا در یک مورد مجبور شدیم برای بار دوم به همان منطقه برویم وخاک اطراف جسدرا سرند کنیم تا قسمتی از بند ساعت شهید را پیدا کردیم .بعد از ان بود که مادر شهید شهادت فرزند دلبندش را پذیرفت (2463861) (alef-13)
 
عادل
۱۳۹۳-۰۸-۱۳ ۱۳:۳۰:۰۶
اجرکم عند الله (2468069) (alef-13)
 
بی‌منطق
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۱۴:۴۲:۲۲
اول از هر چیز، شما هر هزینه و تلاشی که برای شناسائی پیکر این عزیزان و ذره‌ای تسلی خاطر برای خانواده این عزیزان بکنید، باز هم کمه. فکر کنم این یکی از موضوعاتی که همه ایرانیان بدون توجه به عقاید و باور مذهبی و سیاسیشان هم نظر هستند. پس لطفا و خواهشا این مورد را سیاسی نکنید و از تشویش افکار عمومی حرف نزنید.

بعد توضیحات خوبی بود، فقط ۲تا سوال در مورد استفاده از DNA پیش آمد.

تعداد شهیدان مفقودالاثر کاملا مشخصه و این تعداد درصد خیلی کمتر از شهدای ما را دارند. بنابراین پس از گذشت ۱۱ سال از تهیه بانک اطلاعاتی DNA این عزیزان و خانواده محترمشان این بانک اطلاعاتی باید DNA همه این عزیزان را داشته باشه.

چرا با وجود اینچنین بانک اطلاعاتی، هیچوقت آمار دقیق این عزیزان مفقودالاثر، یا پیکرهای پیدا شده را شفاف اطلاع رسانی نمکنید؟

اگر این فرض بالا درست باشه، که طبق این توضیحات شما باید درست باشه، بنده متوجه نمی‌شم چرا ما هنوز شهید گمنام داریم و یا چرا قبرستان جداگانه‌ای در مرزها برای اجساد شناسائی نشده؟

این اجساد یا عزیزان گمشده ما هستند یا متعلق به ارتش عراق. طبعا این انتظار هست که با پیدا کردن هر جسدی نمونه DNA آن در بانک اطلاعاتی دیگری وارد شود و در نهایت با تطبیق این دو بانک اطلاعاتی بازمانده عزیزان ما پیدا شده و مابقی به عراق فرستاده شود.

یا توضیحات شما کامل نیست و باید توضیحات بیشتری بدهید که چرا با وجود بانک اطلاعاتی DNA هنوز قادر به تشخیص هویت ۱۰۰٪ نیستید. مثلا شما فقط البسه را پیدا کردید و از روی آن قادر به تشخیص DNA نیستید.
یا شما در استفادهٔ از این تکنولوژی برای تشخیص هویت عزیزان ما صادق نیستید و فقط بزرگ‌نمائی میکنید. و تشخیص هویت‌ها فقط از روی ادوات و البسه هستش.

الف خیلی سپاسگزار هستم، اگر شما از جناب سرهنگ توضیحات تکمیلی را بگیرید. (2464203) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۸-۱۲ ۲۱:۳۴:۳۹
ظاهرا هزینه ی انجام آزمایش dnaخیلی بالاست و وقت گیر است.اگر کشور بخواد با انجام آزمایش اجساد مشکوک و تطبیق آن با نمونه ی آزمایش تک تک خانواده های شهدا ی مفقود الاثر اقدام کند خیلی هزینه بر و بسیار زمانبر است (2467586) (alef-13)
 
محمد
۱۳۹۳-۰۸-۱۵ ۱۵:۲۱:۳۴
نه عزیزم هر ازمایش نهایت 20.000 تومان باشه . که اونم نیست (2471783) (alef-10)
 
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۱۴:۵۱:۱۱
آنها رفتند و عاقبت به خیر شدند. ما هستیم و ... (2464223) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۱۵:۳۸:۰۱
با وجود آزمایش DNA چرا هنوز بعضی از شهدا قابل شناسایی نیستند و شهید گمنام داریم؟ (2464364) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۱۵:۴۷:۴۳
جالب بود؛ خداقوت به عزیزان تفحص (2464389) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۱۵:۵۲:۵۴
آخرین نقشه موجود مناطق با نقشه‌های زمان جنگ تطبیق داده شده و آمار و اطلاعات شهدای به جامانده از دوران دفاع مقدس احصا شده است.

ببخشید می شه یک آمار بگیرید ببینید دقیقا چقدر شهید دیگه مونده که پیدا بشن؟؟؟ (2464398) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۸-۱۵ ۲۰:۰۲:۵۹
چیه شما مشکل داری؟
نکنه جای شمارو تنگ می کنند این شهیدایی که پیدا می شوند....

یعنی ....
چی بگه آدم به شماها؟؟؟؟ (2472145) (alef-13)
 
طاها
۱۳۹۴-۰۵-۲۱ ۰۳:۱۸:۰۲
چی میگی برادر ؟ مگه شفاف سازی ایراد داره ؟ چه ایرادی داره اعلام بشه که ما در حال حاضر چه تعداد مفقودالاثر داریم که هنوز تفحص نشدند؟ (3110079) (alef-3)
 
صمد
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۱۶:۰۶:۴۸
یاد و خاطره شهدای عزیزمان گرامی باد که امروز هر چه داریم به خاطر شهیدانمان هست . (2464427) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۱۶:۲۵:۴۸
البته یک قطعه استخوان کافیست تا D.N.Aآن مشخص شود البته منوط به آنکه از بستکان خونی شهید ان قبلا نمونه گیری شده باشد و انطباق نمونه ها برای کشف هویت مستلزم کار زمان بری است (2464450) (alef-13)
 
سید
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۱۷:۳۸:۱۳
با سلام، چرا هر سؤال موجهی که ناشی از عدم آگاهیِ عمومی نسبت به یک فرآیند مشخص میباشد، توسط برخی تشویش اذهان لقب میگیرد!؟
بنده همیشه برایم سؤال بوده و پس از این توضیحات نیز هنوزقانع نشدم که ؛ اگر پیکر این عزیزان یافت شده وبا هرنوع نشانه یا آزمایشی هویت آنان مشخص شده چراهنوز عنوانِ گمنام را به آنان میدهیم!؟ و اگرنام و نشان آنان مشخص نیست و فقط هویت (ایرانی بودن) آنان مشخص شده، چگونه و براساس چه فلسفه ای در شهرهای مختلف توزیع میشوند...!؟
خُب اینها سؤال است که همه تخصص ندارند و آگاه نیستند، کجای اینکار تشویش أذهان است، خداکند ألف درمورد نحوه وچرائی توزیع شهدای عزیزمان،تأکیدمیکنم پیکری که به آن «شهید گمنام» گفته میشود میان شهرهای مختلف سؤال کند و ماراروشن کند، بخدا شهیدگمنام و أهل فلان جا باهم نمیخواند، عدم پاسخ منجر به تشویش است نه سؤال جهت آگاهی یافتن،که گفته اند؛ پرسش عیب نیست، ندانستن عیب است.
و ا... ولی التوفیق (2464569) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۸-۱۲ ۲۱:۳۷:۰۷
زیرا برخی با القاء این سوالات سعی در کمرنگ کردن اعتقاد و حضور مردم در تشییع شهدا را دارند و گرنه اگر کسی غرض و مرض نداشته باشد چنین سوالی بلا اشکال میباشد (2467587) (alef-13)
 
بهنام
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۱۸:۳۵:۵۴
میشه از خانواده های معظمی که شهید مفقود اثر دارن آزمایش DNA انجام داد و پس از پیدا شدن اجساد جدید انها را با هم تطبیق داد

شهدای عزیز خیلی مرد بودین و یادتان همیشه زندست (2464676) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۱۸:۴۷:۲۷
در برابر عظمت همه شهدا جانبازان آزادگان و هر کسی که برای حفظ این کیان پاک در طول تاریخ پر افتخار این مرز و بوم گامی برداشته سر تعظیم فرو می آورم (2464692) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۱۹:۲۸:۰۲
شهیدان بزرگوار با فدا کردن جانشان حق بزرگی به گردن این کشور و مردم دارند وهمچنین است خانواده عظیم الشان شهدا که با صبوری و فداکاری ،دوری و ناشناس ماندن پیکر عزیزانشان را تحمل می کنند. از جمله وظایفی که این نظام ودولت محترم در قبال شهدای گمنام دارند ، شناسایی هویت پیکرهای این عزیزان است که با امکانات موجود در کشور و جایگاه علمی ما در علم ژنتیک این کار عملی است و هرگونه کم کاری در این زمینه قصوری نا بخشودنی است و با صرف کردن هر هزینه و وقت باید به این کار اقدام شود و این کمترین کاری است که می توان برای شهدای کمنام انجام داد و با این اوصاف تشییع پیکر این عزیزان هیچ موضوعیتی ندارد . (2464744) (alef-13)
 
ق 56
۱۳۹۳-۰۸-۱۰ ۲۰:۲۷:۳۶
یه سئوال داشتم آیا آماری از تعداد مفقودالاثرها در ایران موجوده بالاخره مشخصه که چند نفر در جنگ تحمیلی شرکت کرده بودند تعدادی از این دلاورمردها برگشتند تعدادی شهید و تعدادی هم اسیر که بعد آزاد شدند و تعدادی از این عزیزان هم مفقودالاثر . با وجود توضیحات بالا عدم شناسایی افراد به صفر رسیده ولی نمیدونم چرا همچنان شهید گمنام داریم. (2464816) (alef-13)
 
علی قاضی
۱۳۹۳-۰۸-۱۱ ۰۰:۳۵:۰۵
مطالب جالبی بود لازم به توضیح بیشتر و همراه با عکس فیلم و ... می باشد تا از زحمت عزیران و نحوه انجام شناسایی شهدا بیشتر بدانیم. البته اگر فیلم مستندی ساخته شود که بسیار عالی است و تاثیر ان از موارد تبلیغاتی و حتی راهیان نور نیز خیلی بیشتر است. (2465108) (alef-10)
 
زارعی
۱۳۹۳-۰۸-۱۱ ۰۷:۴۸:۵۷
به فرض اینکه یه سرباز عراقی لباس سپاه رو پوشیده باشه و تو منطقه عملیاتی پیدا بشه تکلیف چیه برچه اساس از روی لباس تشخیص می دهند (2465265) (alef-3)
 
علی
۱۳۹۳-۰۸-۱۲ ۲۱:۲۲:۵۵
حالا همه مسائل بشریت و همه مشکلات دنیا حل شد عمین یه مورد برای شما دغدغه شده؟؟؟؟؟؟؟؟؟ (2467583) (alef-13)
 
محمد فلاح
۱۳۹۳-۰۸-۱۲ ۲۳:۱۲:۲۶
سلام و تشکر از زحماتتان با توجه به دی ان ای معنی گمنام چیه . خداوند روح شهدا رو شاد کنه . مطمئن باشید خانواده شهدا مردم و بخصوص خود شهدا راضی نیستند از آنها احدی سوء استفاده کند حتی اگر آن حکومت اسلامی باشد. ما تا زنده ایم مدیون شهدا هستیم. (2467657) (alef-13)
 
سربداران
۱۳۹۳-۰۸-۱۵ ۲۳:۳۱:۰۱
در طول جنگ شهدای گمنام زیادی دفن شده اند!!!! (2472369) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۸-۱۷ ۰۹:۵۹:۵۲
برای شادی ارواح طیبه شهدا و شهدای گمنام صلوات . (2473598) (alef-13)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.