داخلی صفحه سیاسی آرشيو يادداشت

۴

جای خالی مجلس در وزارت خارجه

بخش تعاملی الف - مرضیه حدادی

اشاره: مطلبی که می خوانید از سری یادداشت های بینندگان الف است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست. بینندگان الف می توانند با ارسال یادداشت خود، مطلب ذیل را تایید یا نقد کنند.

آغاز به کار دولت یازدهم همراه با چاشنی دیپلماسی وزارت خارجه، تسریع بخش هدف گذاری هیات های دیپلماتیک اتحادیه اروپا برای رفت و آمد آسان و مداخله در تمام امور داخلی ایران شد تا جایی که طی دو روز گذشته شاهد ورود جدی اتحادیه اروپا به پرونده حقوق بشر در کنار پرونده هسته ایران بودیم و نتیجه این امر تصویب قطعنامه ضد ایرانی بود که روز گذشته توسط پارلمان این اتحادیه به تصویب رسید.

با نگاهی گذرا به کارنامه دیپلماسی۶ماهه دولت یازدهم و مطالعه روند وقایع اتفاقیه در قالب دیپلماسی خارجی، انعقاد چنین قطعنامه ای دور از ذهن و پیش بینی نبود، لیستی از توهین های وندی شرمن به عنوان معاون وزارت خارجه آمریکا، نفر سوم سیاست خارجی آمریکا و عضو ارشد مذاکره‌کننده آمریکایی در گروه ۱+۵ نمونه ای از نتیجه عدم اتخاذ دیپلماسی صحیح و رو به جلو در قبال گستاخی های امریکایی است. چرا که در غیر این صورت نباید این توهین ها زنجیروار ادامه می یافت.

خانم شرمن در آستانه مذاکرات منتهی به توافق موقت ژنو، طی اظهاراتی در کمیته سیاست خارجی سنا که در روزنامه آمریکایی “لس‌آنجلس تایمز” بازتاب داشت، به صراحت و بدون هیچ سانسوری، تفکر و نگرش دولت آمریکا درباره مردم ایران را بازگو می‌کند:

“من به کسانی که در این مذاکرات دور یک میز می نشینیم اعتماد نمی کنم”. شرمن بلافاصله و بی هیچ وقفه ای اضافه می کند: ما می دانیم فریب و نیرنگ بخشی از «دی ان ای» ایرانیان است!

این توهین ها در حالی ادامه یافت که نه تنها بازتاب های گسترده این اظهار نظر، شرمن را به عذرخواهی وادار نکرد، بلکه در بهبهه مذاکرات گام نهایی میان ایران و ۱+۵، بار دیگر شرمن راهی سنای امریکا شد و در جلسه استماع، سخنانی به مراتب گستاخانه تر و توهین آمیزتر به زبان اورد.

شرمن در ابتدای این جلسه ابتدا بیانیه‌ای را خطاب به سناتورهای حاضر در جلسه قرائت کرد. این بیانیه شامل بندهایی از مسئله هسته‌ای، حمایت از فتنه‌گران، ادعای حمایت ایران از تروریسم و دست داشتن در بی‌ثباتی‌های منطقه و ادعاهای حقوق‌بشری می‌شد.

شرمن مدعی شد ایران، عامل بی‌ثباتی در سوریه، لبنان، عراق، یمن، بحرین، غزه و افغانستان است. همچنین معاون وزیر امور خارجه آمریکا در این بیانیه ایران را به نقض حقوق بشر و آزادی‌های مذهبی متهم کرد و با حمایت از فتنه‌گران سال ۸۸ گفت: موسوی و کروبی ۳ سال است که بدون اتهام در بازداشت خانگی هستند و باید آزاد شوند.

توهین های شرمن به حقوق بشر و مسئله هسته ای ختم نشد و در ادامه به موضوع توزیع سبد کالایی در ایران هم پرداخته و افزود: «شما در اخبار دیدید که ایران اخیرا به طور قابل مشاهده‌ای غذا بین مردم فقیر جامعه‌اش توزیع کرده تا نشان دهد کاهش هدفمند و محدود تحریم‌ها تاثیر مستقیم بر مردم این کشور داشته است. همان طور که روحانی قول داده بود، این پول قرار است در جهات دیگری مصرف نشود.

در بخشی دیگر از دیپلماسی دولت یازدهم شاهد ورود هیات اروپایی به ایران و دیدار این گروه با فعالان زن و برخی فعالان در فتنه سال ۸۸ و نقض حقوق بشر به مناسبت ۸ مارس از جمله نسرین ستوده (که از فعالان جریان فمنیسم در ایران است و سوابق سوء متعددی از جمله حضور فعال در فتنه۸۸، کشف حجاب و حمایت از فحشا در جامعه را در پرونده خود دارد) بودیم، اگر چه این اقدام هیات اروپایی مورد انتقاد مسئولان رده بالای نظام قرار گرفت و نیز مرضیه افخم وزیر امور خارجه ایران سعی در تکذیب هماهنگی دیدار اشتون با فعالان سیاسی زن ایران داشت، اما مسئولان اروپایی نه تنها اعلام کردند که طرف ایرانی از برنامه آن ها برای دیدارها در داخل خاک ایران مطلع بوده است، بلکه قرار دادن این دیدارها در برنامه سفر را شرط سفر خود به ایران عنوان کرده بودند که پیش از این به اطلاع دستگاه سیاست خارجی کشور رسیده‌ است.

در حالی که روند طی شده از سوی غرب و وزارت امور خارجه امریکا، انعقاد چنین قطعنامه ای را دور از ذهن متصور نمی کند، با نگاه به متن قطعنامه، راهبردهای مداخله جویانه اتحادیه اروپا در قبال جمهوری اسلامی ایران نیز به راحتی مشهود است.

این قطعنامه خواستار افتتاح نمایندگی اتحادیه اروپا تا پایان سال ۲۰۱۴ است که هدف آن تاثیرگذاری بر سیاستهای ایران و گفت‌وگو درباره وضعیت حقوق بشر و اقلیت‌ها است.

نمایندگان پارلمان اروپا در این قطعنامه گفته‌اند که در خصوص نقض سیستماتیک حقوق اساسی مردم و اعدام‌ها در ایران نگرانی‌های جدی دارند

این مسئله در حالی است که این پارلمان اتحادیه در بیانه خود انتخابات ایران را خارج از مغایر با استاندارهای دیپلماتیک عنوان کرده .

در یکی از بندهای این قطعنامه که به جرات می توان از آن به عنوان بند سخیف و کثیف قطعنامه نام برد اشاره به آزادی همچنس بازی در ایران است، این بند نه تنها نشان دهنده عدم شناخت غرب از جامعه ایرانی است بلکه درج چنین بندی در قطعنامه نشات گرفته از تزریق توحش در جامعه بی بندو بار اروپا است.

پیش بینی می شود در صورتی که دولت یازدهم، وزارت خارجه و نیز تیم مذاکره کننده ایرانی به تنهایی بخواهد نسبت به این بیانیه و اقدامات مشابه پارلمان اروپا و کنگره آمریکا موضع گیری متاقبلی داشته باشد، به طور حتم دولت اوباما و نمایندگان اتحادیه اروپا در مذاکرات هسته ای به این دستاویز متوصل خواهند شد که با توجه به تفکیک قوا (پارلمان ، دولت و قوه قضاییه) در امریکا و اتحادیه اروپا و تصمیمات مستقل پارلمان از دولت، انها بر اساس قانون اساسی نظرات خود را بیان کرده اند.

اگرچه این ادعا مطمئنا یک بازی سیاسی جهت افزایش فشار بر ایران و قدرت چانه زنی ۵+۱ خواهد بود؛ وانگهی از وزارت خارجه انتظار می رود علاوه بر پاسخ قاطع و در شان نظام جمهوری اسلامی ایران، قواعد این بازی را با حرکتی صحیح و به جا پیش برده که حضور منسجم مجلس شورای اسلامی می تواند تصمیمی قاطع و در خور بیانیه اتحادیه اروپا باشد.

این امر در صورتی امکان پذیر خواهد بود که دولت یازدهم نیز به نوبه خود، واهمه ای از موضع گیری تند و مقتدرانه در مقابل غرب نداشته باشد، مگر اینکه بخواهد با اجز و ناتوانی و به هر قیمتی پای میز مذاکره با طرف های غربی بنشیند و لبخند های دیپلماتیک بزند.