نظر منتشر شده
۵
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 251600
لازمه جذب سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی، «شفافیت» است، نه «رانت دهی»
محمود سحابی، 15 آذر 93
با تصویب فرمول جدید پیشنهادی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، نه تنها وضعیت خوراک گاز پتروشیمی ها به صورت بلندمدت شفاف نخواهد شد و در نتیجه، جذابیت سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی افزایش نمی یابد؛ بلکه به احتمال فراوان رانت پتروشیمی های بالادستی گازی نیز از بین نخواهد رفت.
تاریخ انتشار : شنبه ۱۵ آذر ۱۳۹۳ ساعت ۱۶:۳۵
معمولاً دولت ها در برخورد با صنایع مهم و اولویت دار کشور، دو نوع سیاست «کاملا حمایتی» یا «کاملا رها» را اتخاذ می کنند تا فضای لازم را برای رشد و توسعه این صنایع فراهم کنند. صنعت خودرو، یکی از صنایع مهم کشور است که با توجه به سیاست های حمایتی دولت های مختلف توسعه پیدا کرد به گونه ای که ظرفیت تولید خودرو توسط شرکت های خودروسازی کشور در دو دهه اخیر افزایش چشمگیری را تجربه کرد ولی این صنایع با توجه به بازار انحصاری و گسترده داخلی، تلاش جدی در زمینه ارتقای توان فنی کشور در طراحی و تامین قطعات خودرو و همچنین افزایش کیفیت خودروهای تولیدی انجام ندادند. به همین دلیل، این شرکت ها در عین اینکه نتوانستند رضایت مشتریان داخلی و خارجی را از لحاظ قیمت و کیفیت جلب کنند و نفوذ چشمگیری در بازارهای جهانی داشته باشند، حتی نتوانستند در دوره افزایش تحریم‌ها و قطع ارتباط با شرکت های خارجی، تقاضای بازار داخلی را به طور کامل پوشش دهند میزان تولید خودرو در سال های ۹۱ و ۹۲ به شدت کاهش یافت.

این در حالی است که اگر به جای اتخاذ سیاست های کاملا حمایتی در سال های اخیر یا اتخاذ سیاست های کاملا رها (که برخی کارشناسان پیشنهاد اجرای آن را دارند)، استفاده از سیاست های «حمایت هوشمندانه» در برخورد با صنعت خودرو کشور اتخاذ می شد، این صنعت در جایگاه بسیار مناسب تری از لحاظ کمی و کیفی قرار می گرفت. مهمترین ویژگی‌ سیاست های حمایت هوشمندانه، مدت دار بودن، نزولی بودن و متناسب با عملکرد بودن این سیاست ها در برخورد با صنایع است و در صورت استفاده از این سیاست ها در برخورد با صنعت خودروسازی و حتی دیگر صنایع اولویت دار کشور، می توان آن‌ها را به سطح جهانی ارتقاء داد تا کشورمان از مزایای بسیار توسعه این صنایع هم از لحاظ اقتصادی و هم از لحاظ اشتغال زایی بهره‌مند شود.

صنعت پتروشیمی، یکی دیگر از صنایع مهم و اولویت دار کشور است که سهم ۴۰ درصدی در صادرات غیرنفتی دارد. با وجود سودآوری مطلوب این صنعت، اشتغال زایی زیادی آن نسبتاً پایین می باشد که به خاطر توسعه نامتوازن و کاریکاتوری صنعت پتروشیمی کشور است. دلیل این موضوع سیاست های کاملاً حمایتی دولت از صنایع بالادستی پتروشیمی بخصوص پتروشیمی های گازی و کم توجهی دولت به صنایع پایین دستی پتروشیمی است. این در حالی است که صنایع بالادستی پتروشیمی، هم اشتغال زایی کمی نسبت به صنایع پایین دستی دارند و نوعی خام فروشی محسوب می شوند و هم ارزش افزوده پایینی نسبت به صنایع پایین دستی پتروشیمی دارند. در نتیجه این سیاست گذاری اشتباه دولت، جذابیت سرمایه گذاری در صنایع بالادستی پتروشیمی گازی از صنایع پایین دستی پتروشیمی بسیار بیشتر بوده است و سرمایه های کشور جذب این بخش از صنعت پتروشیمی شده است.

یکی از مهمترین ابزارهای حمایتی دولت از صنایع بالادستی پتروشیمی گازی، ارائه خوراک گاز بسیار ارزان و رانتی به این واحدها بوده است که موجب ایجاد سودهای بسیار بالا و غیرمنطقی برای این واحدها در سال های اخیر و بخصوص بعد از بحران ارزی سال های ۹۰ و ۹۱ شد. شفاف شدن این موضوع توسط برخی کارشناسان و رسانه ها و همراهی برخی نمایندگان شاخص مجلس مانند دکتر حسینی صدر، دکتر نادران و دکتر توکلی برای اصلاح این وضعیت و حذف این رانت، موجب شد که اصلاح قیمت خوراک گاز واحدهای پتروشیمی را در قالب پیشنهادات الحاقی به لایحه «بودجه سال ۹۳» از سوی نمایندگان مجلس مورد بررسی قرار گیرد و از حدود ۳ سنت به ۱۳ سنت به ازای هر متر مکعب افزایش یابد. اما قیمت‌گذاری خوراک پتروشیمی‌های گازی در قالب قانون بودجه‌ سنواتی به معنای سیاست‌گذاری سالانه بوده و باعث ادامه وضعیت نامشخص قیمت خوراک پتروشیمی در بلندمدت می شد و تأثیر منفی بر ورود سرمایه‌گذاران به این صنعت را به همراه داشت. همین موضوع سبب شد تا در ماه های اخیر، کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در تلاش برای تعیین فرمول بلندمدت نرخ خوراک گاز پتروشیمی¬ها در قالب طرح «الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت» باشد. اولین پیشنهاد مصوب این کمیسیون با محوریت تضمین نرخ بازده داخلی ارزی (IRRE) حداقل ۲۵ درصدی برای واحدهای پتروشیمی با اعتراض برخی نمایندگان موثر مجلس مانند دکتر توکلی و برخی مراکز پژوهشی مانند مرکز پژوهش های مجلس مواجه شد و نهایتا با پیشنهاد رئیس مجلس و رای اکثریت نمایندگان به کمیسیون برنامه و بودجه مجلس بازگشت. این کمیسیون اواسط هفته گذشته، فرمول جدیدی برای خوراک پتروشیمی تصویب کرد و به احتمال زیاد این پیشنهاد در جلسه علنی روز یکشنبه (۱۶ آذر) مجلس مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

در پیشنهاد جدید کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، صرفا معیارهای بسیار کلی، غیرقابل ارزیابی و غیرشفافی مانند تناسب با «متوسط قیمت صادراتی و وارداتی و قیمت محصول واحد مورد نظر» و توجه به «ایجاد انگیزش و امکان جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی در این صنعت» و «ایجاد قابلیت رقابت پذیری محصولات تولیدی واحدهای پتروشیمی در بازارهای بین المللی» و «بهبود متغیرهای کلان اقتصادی» به عنوان چارچوب قیمت گذاری خوراک پتروشیمی تعیین شده است و عملا تمامی ابزارهای قیمت گذاری خوراک پتروشیمی به صورت کامل و بدون هیچ محدودیتی به دولت واگذار شده است. با تصویب این فرمول، نه تنها وضعیت خوراک گاز پتروشیمی ها به صورت بلندمدت شفاف نخواهد شد و در نتیجه، جذابیت سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی افزایش نمی یابد بلکه این موضوع همچنان به شدت وابسته به دیدگاه های مدیران ارشد دولت ها خواهد بود و سرمایه گذاران برای ورود به این صنعت، دچار سردرگمی خواهند شد. از طرف دیگر، تجربه ناموفق دولت های دهم و یازدهم در قیمت گذاری خوراک پتروشیمی در سال های ۹۰ تا ۹۲ و همچنین مثبت ارزیابی شدن این فرمول از سوی نمایندگان بخش غیردولتی پتروشیمی نشان می دهد که احتمال از بین رفتن رانت پتروشیمی های بالادستی گازی با توجه به روابط گسترده و عمیق سهامداران غیردولتی این واحدها با برخی از بخش های حاکمیت و همچنین با مدیران ارشد برخی نهادهای دولتی بسیار اندک است و توسعه رانت محور صنعت پتروشیمی ادامه می یابد و وضعیت صنعت خودرو در انتظار صنعت پتروشیمی خواهد بود.

بر همین اساس و با توجه به ویژگی سیاست های حمایت هوشمندانه، ضرورت دارد که نمایندگان مجلس به پیشنهاد جدید کمیسیون برنامه و بودجه مجلس رای مثبت ندهند و در بررسی دوباره این فرمول در مجلس، هم کف قیمتی حداقل ۱۳ سنت (قیمت فعلی) را برای خوراک گاز پتروشیمی تعیین کنند و هم با توجه به تبصره بند ب ماده ۱ قانون هدفمند کردن یارانه ها، قیمت خوراک گاز به صورت پلکانی و سالیانه ۱.۵ سنت افزایش یابد تا بعد از ۱۰ سال به حداکثر ۶۵ درصد قیمت گاز سبد صادراتی (۲۸ سنت) برسد.

 
۱۳۹۳-۰۹-۱۵ ۱۸:۳۵:۳۴
متاسفانه در چند سال گذشته تا امروز عده ای عادت کرده اند که از رانت میلیاردر شوند. اکثر این رانت های خبری از ناحیه خرید و فروش سهام بورسی اتفاق میافته. اسفبار وقتی هست که عملکرد نظارتی بر این قبیل دستگاهها وجود نداره. موضوع نرخ خوراک پتروشیمی ها عده ای خاص رو در بورس به نان و نوای حسابی رسوند. (2531882) (alef-13)
 
سرمايه گذار بورس
۱۳۹۳-۰۹-۱۶ ۱۱:۲۴:۱۲
من يك سوال از شما مي پرسم سهام شركتي كه متعلق به شركتهاي بازنشستگي و مردم( بورس) هست و همه مردم ميتوانند از آن استفاده كنند رانتش به كيه مي رسد. اگر منظور شما شركتهاي پتروشيمي شخصي است كه ميتوانيد آنها را استثنا كنيد نه اينكه تر و خشك را با هم بسوزانيد. اينقدر تو را به خدا رانت، رانت نكنيد كه ديگر دارد به شعور مردم توهين ميشود. مملكت تو خيلي از چيزها پر از رانت است اما شما بازي با پتروشيميها را شروع كرده ايد كه مردم با هزار بدبختي به اميد چندر غاز سود سرمايه گذاري كردنن كه اون شما ماشاااله به بادش داديد. بعد هم نقش آدم مهربان را براي ما بازي ميكنيد. فقط خواهشن نگيد بورس ريسك دارد كه ما خودمون هم ميدونيم اما اينجورش در هيچ كجا ي ديگر وجود ندارد. (2533127) (alef-13)
 
۱۳۹۳-۰۹-۱۵ ۲۰:۱۵:۲۲
یک سیوال اساسی گاز مال مردم است یا دولت اگر ملی است چرا باید به سهامداران پتروشیمی ارزان داد در حالیکه هم اکنون برای خرید گاز از ترکمنستان باید 35 سنت پول بدهیم این بازی با رقم گاز برای ثروت مند شدن سهامداران سیمانی ها وپتر.وشیمی چپاول ثروت ملی برای یک عده خاص است مردم باید از نمایندگانش مبارزه با این رانتخواران را مطالبه کنند (2532060) (alef-13)
 
بی نام
۱۳۹۳-۰۹-۲۳ ۱۴:۰۳:۴۷
با سلام
جناب آقای توکلی امروز چیزی شنیدم که کمی دور از انتظار بود! نمیدانم صحیح بوده یا شایعه؟!
شنیدم که فرمول بلند مدت خوراک گازی پتروشیمی ها تصویب شده، آن هم با قیمت میانگین وزنی قیمت گاز داخلی صنایع و گاز صادراتی!! دقت بفرمایید، میانگین وزنی؟؟
میدانید چند درصد وزنی گاز ما صادرات می شود؟ میدانید میانگین وزنی قیمتهای گاز صادراتی و مصرف داخل همان حدود 8 سنت شاید بشود!!
امیدوارم این فقط شایعه باشد نه واقعیت! هرچند متاسفانه خبر را از کسانی شنیدیم که با نمایندگان مجلس جلساتی داشتند و اذعان میداشتند قرار بود میانگین قیمت باشد (نه وزنی) و ما در دقایق آخر این عبارت رو اضافه کردیم (2546425) (alef-13)
 
بی نام
۱۳۹۳-۰۹-۲۳ ۱۴:۱۱:۴۸
بله، متاسفانه تصویب شده!
http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13930919001193
تازه دیدم. فقط میتوانم بگویم متاسفم! از کارشناسان خبرتان بخواهید برایتان قیمت را حساب کنند! همان 8 سنت شاید به زور بشود. دکتر مهدوی انجمن صنفی پارسال خودش را برای 10 سنت کشت و شما 13 سنت تصویب کردید ولی حالا عددی شده که خود مهدوی و پتروشیمی ها هم باور نمی کنند!
دقت کرده اید دیگر هیچ مصاحبه ای از انجمن صنفی پتروشیمی ها نمی بینید؟ وقت ندارند چون دارند با دم خود گردو میشکنند.
متاسفم (2546437) (alef-13)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.