توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 230829
بازنگري و مهندسي مجدد ساختار معيوب وزارتخانه ها
بخش تعاملی الف - حميد نجف
تاریخ انتشار : دوشنبه ۲۶ خرداد ۱۳۹۳ ساعت ۱۲:۵۵
مردي در كنار رودخانه‌اي ايستاده بود، ناگهان صداي فريادي را ‌شنید و متوجه ‌شد، كه كسي در حال غرق شدن است.

فوراً به آب ‌پرید و او را نجات ‌داد، اما پيش از آن كه نفسي تازه كند فريادهاي ديگري را شنید و باز به آب ‌پرید و دو نفر ديگر را نجات ‌داد!

بار ديگر، پيش از اين كه حالش جا بيايد صداي چهار نفر ديگر را كه كمك مي‌خواستند ‌شنيد!

او تمام روز را صرف نجات افرادي ‌كرد كه درچنگال امواج خروشان گرفتار شده بودند، غافل از اين كه چند قدمي بالاتر ديوانه‌اي مردم را يكي يكي به رودخانه مي‌انداخت!

حكايت، داستان تلخ ديروز و امروز ماست، متاسفانه دولت براي بعضي از مديران و كارشناسان محلي براي آزمون و خطا و كسب تجربه است، تجاربي كه هريك مي تواند صدمات جبران ناپذيري را بر پيكره كشور و مردم وارد نمايد.

بعضي از تئوري هاي پوسيده و نخ نما شده تنها به واسطه لج و لجبازي هاي سياسي و فردي كليد مي خورد بدون هيچ آگاهي و حتي پيش زمينه اي علمي، داستان ادغام وزارتخانه ها هم به شكلي ازاين قضايا مستثنا نبود.

به ويژه دو وزارتخانه بزرگ و عريض و طويلي مثل راه و مسكن، وزارتخانه هاي زير بنايي كه ظاهر با هدف اصلاح ساختار و كوچك‌سازي دولت و كاهش تعداد وزارتخانه‌ها صورت گرفت بود و اكنون با گذشت حدود سه سال از ادغام بار ديگر به واسطه عدم دستيابي به اهداف مورد نظر، موجبات دغدغه و نگراني مجدد دولت و مجلس را در پي آورده است.

هر چند بر اساس برنامه پنجم توسعه دولت موظف بود تا تعداد وزارتخانه‌ها خود را از ۲۱ ‌به ۱۷ وزارتخانه كاهش دهد اما با وجود بعضي از وزارتخانه هاي كوچكتر چرا بايد قرعه به نام دو وزارتخانه اصلي و زير ساختي كشور مي افتاد.

وزارتخانه اي چون راه و ترابري به قدري بزرگ و داراي مسئوليت‌هاي سنگين و گسترده‌ است كه هر كدام از سازمان‌هاي آن قابليت يك وزارتخانه شدن را دارا است.

با نگاهي اجمالي به روند عملكرد و خروجي بيلان كاري وزارتخانه جديد راه و شهر سازي در دولت هاي دهم و يازدهم مي توان به سادگي به ميزان موفقيت و يا شكست اين طرح ناپخته پي برد، آنچه مشخص است، پس از ادغام هم نه تنها از مشكلات عديده موجود در اين وزارتخانه ها كاسته نشد بلكه به نوعي بر چالش هاي فرارو آن ها افزوده شد.

با مروري گذرا، بر روند يكپارچه سازي صورت گرفته و بررسي ميزان منابع انساني موجود مي توان به اين نكته كليدي و حساس رسيد كه اين ادغام بر خلاف تصور اوليه، توفيقي چنداني در زمينه تعديل و كوچك سازي دولت هم در پي نداشته است.

علي نيكزاد، سرپرست وقت وزارت راه و ترابري در آخرين اظهارنظر پيش از ادغام، دو وزارتخانه را داري پيوستگي و مشخصات فني مشترك دانسته بودند، مطلبي كه از همان زمان مورد سئوال بيشتر كارشناسان بود، چرا كه اين دو وزارتخانه چه از نظر تخصصي و چه از بعد پيوستگي و مشخصات فني وجه مشتركي با هم نداشتند.

در همان ايام معاون وزير مسكن و شهرسازي با بيان اينكه ادغام وزارتخانه‌هاي مسكن و شهرسازي و راه و ترابري هيچ خدشه‌اي به اهداف اين دو وزارتخانه وارد نمي‌كند، گفته بود: با توجه به اينكه هر دو وزارتخانه زيربنايي هستند و بحث ساخت و زيرساخت‌هاي كشور را برعهده دارند اين ادغام هيچ مشكلي ايجاد نمي‌كند.

از نظر ايشان چون فعاليت مثلا كشتيراني با مسكن هر دو زير بنايي محسوب مي شوند پس اساسا ادغام مشكلي ندارد، هرچند ايشان هيچ اشاره اي به تخصصي بودن اركان مديريتي در اين وزارتخانه ها نكردند اما بايد اذعان داشت كه تفاوت ها در اين دو وزارتخانه بقدري با هم منافات دارد كه مديران ارشد اين حوزه پس از ادغام، حتي ناتوان از يك تصميم سازي صحيح و مشترك در موارد پيش پا افتاده هستند.

تا جايي كه اين روزها شاهد آثار و نتايج ادغام اين وزارتخانه ها آن هم در حوزه مهم سياستگذاري و تصميم سازي هاي خرد و كلان به ويژه در بخش راه و ترابري هستيم.

چالش هايي كه ماحصل آن يك روز از حمل و نقل ريلي بيرون مي زند، روز ديگر از ترانزيت هوايي و حتي اين روزها از سازمان بدون درسر هواشناسي، البته نگارنده به هيچ عنوان قصد ندارد كه جسارت و توان مديريتي وزير محترم راه و شهر سازي را زير سئوال ببرد اما تخصص، تجربه و پيچيدگي بسيار گسترده اين دو وزارتخانه اصلي و زير بنايي مي طلبد كه هريك از اين وزارتخانه ها از نظر مالي و مديريتي از استقلال كاملي بر خوردار باشند.

حال كه آثار و نتايج ملموس ادغام براي همگان مشخص شده و اين ادغام نه در راستاي كوچك سازي دولت و نه در بستر سازي فعاليت‌هاي مشترك و متمركز شدن كارها به توفيق رسيده، جا دارد كه نمايندگان محترم مجلس همسو با وزير مدبر راه و شهر سازي با تصميمي شجاعانه راه تفكيك و استقلال مجدد اين دو وزارتخانه مهم و حياتي كشور را هموار نمايند.

قطعا پس ازاين مهم بازنگري و مهندسي مجدد ساختار قديمي و معيوب هر يك از اين وزارتخانه ها مي تواند به منظور دستيابي به اهداف عاليه برنامه پنجم توسعه كشور در دستور كار قرار گيرد.
 
کلمات کلیدی : حميد نجف