کد مطلب: 281543
اثبات شکست سیاست وام خرید مسکن
محمد جواد جلال فرد، 18 تیر 94
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱۸ تير ۱۳۹۴ ساعت ۰۹:۴۵
شکست سیاست وام خرید مسکن
با روی کارآمدن دکتر آخوندی به عنوان وزیر راه و شهرسازی، سیاست های کلان وزارت نسبت به عرضه و تقاضای مسکن به طور کلی تغییر یافته است. عملکرد دوساله دکتر آخوندی در حوزه های مسکن مهر، مسکن روستایی، بافت فرسوده و ... بر اساس گزارش ماده ۴۹ مجلس نشان میدهد که عملا حوزه عرضه مسکن به شدت کاهش یافته است و صدور پروانه های ساخت و ساز موید این گزاره است با این وجود وزیر راه و شهرسازی همواره بر دو سیاست تأمین مسکن مبتنی بر پس انداز و سیاست تحریک تقاضا برای خروج مسکن از رکود مورد توجه وزیر و مشاوران ایشان بوده است و علیرغم هشدارهای دولت در خصوص تورم زا بودن سیاست های تحریک تقاضا در شرایط فعلی اقتصاد که در بسته سیاستی خروج از رکود دولت تبلور داشته ، سیاست های تحریک تقاضا از جمله وام مسکن و .... به عنوان اولویت های سیاست های کلان وزارت خانه مد نظر گرفته شده تا شاید بازار مسکن را با ابزار تورمی از رکود دوساله خود خارج گردد.
حال سوال اساسی این است که آیا طرح وام خرید توانسته است انتظارات مد نظر را برآورد سازد؟ مردم و بانک ها تا چه حد از این طرح استقبال کرده اند؟ آیا این طرح بر اساس شرایط اقتصادی بازیگران آن یعنی مردم و بانک ها شکل گرفته است؟
شکست طرح در بانک های تجاری
بانک‌های تجاری خصوصی و دولتی، با گذشت یک ماه و نیم از «آزادسازی پرداخت وام خرید مسکن»، هنوز مسیر دسترسی به تسهیلات بدون سپرده را باز نکرده‌اند و کماکان بازار غیر‌رقابتی وام مسکن، در انحصار یک بانک است. شورای پول و اعتبار ۲۹ اردیبهشت، مقرر کرد همه بانکها تسهیلات خرید مسکن ۶۰، ۵۰ و ۴۰ میلیون تومانی بپردازند؛ اما کماکان بانک ها از پرداخت تسهیلات خرید طفره می روند. دولت و وزارت راه و شهرسازی انتظار دارند که بانک ها، تسهیلات کوتاه مدت خود با سود سپرده گذاری بیشتر را جایگزین تسهیلات بلند مدت با سود سپرده گذاری کمتر کنند که این اقدام برای بانک ها امکان پذیر نیست مگر اینکه تسهیلات بلند مدت از سود بیشتری برخوردار باشند که در آن صورت، امکان پرداخت اقساط وام برای گروه های هدف امکان پذیر نیست و خود به خود از مشمولان طرح وام خرید حذف می شوند.
عدم استقبال از وام خرید در بانک مسکن
از زمان راه‌اندازی صندوق پس‌انداز مسکن یکم (۱۹ خردادماه) تا ۱۳ تیرماه در ۲۳ روز کاری آمارهای بانک مسکن نشان میدهد که بالغ بر ۵ هزار و ۶۸۷ نفر در کل کشور صندوق پس‌انداز یکم افتتاح حساب کرده‌اند که در مجموع بالغ بر ۱۰۱ میلیارد و ۶۸۰ میلیون تومان جذب پس‌انداز صورت گرفته است (http://farsnews.com/newstext.php?nn=۱۳۹۴۰۴۱۵۰۰۰۴۴۲) . میزان عدد ۵۶۸۷ نفر در ماه اول که قاعدتا با فشار تبلیغاتی حداکثر مراجعات را ایجاد میکند، برای طرحی با افق حداقل ۸۴۰۰۰ نفری در هر سال نشان از عدم استقبال به این طرح می باشد.
نکته مهم تر که در این اعداد و ارقام از آن غفلت میشود، متوسط پول سپرده گذاری مردم است که با یک عمل تقسیم ساده مشخص می شود که متوسط سپرده گذاری در هر حساب ۱۸ میلیون است.
با توجه به اینکه حداکثر سپرده گذاری ۴۰ میلیون تومان می باشد و طی دوره های ۶ ماه و ۱۲ ماهه به میزان حداکثر ۸۰ میلیون بر اساس سپرده ۴۰ میلیون تومانی میتوان وام دریافت کرد، متوسط حساب ۱۸ میلیون تومانی عملا، زمانی بیش از یک سال را به خود تخصیص میدهد که فراتر از دوره زمانی ۱۲ ماهه است و طبیعتا از آمار افرادی که در دوره یک ساله شامل این طرح میشوند، کاهش میدهد. این امر به معنای عدم رسیدن بیش از پیش به اهداف طرح در سال اول است.
ریشه عدم استقبال مردم در چیست؟
برنامه ریزی در حوزه مسکن عمدتا بدون توجه به توان اقتصادی خانوار صورت می گیرد. عدم اشراف سیاست گذاران بر شرایط اقتصادی خانوارهای کشور سبب شده است تا طرح های مبتنی بر پس انداز برای تأمین مسکن شکست خورده تلقی شوند که میزان متوسط ۱۸ میلیون به ازای هر حساب نشان دهنده این امر است.
ناکارآمدی مکانیزم پس انداز
بی توجهی و نادیده گرفتن آمارهای مرکز آمار در رابطه با متوسط هزینه خانوار و متوسط درآمد خانوار، سبب شده است مکانیزمی بر اساس قدرت پس انداز که عملا برای خانوارهای شهری در ایران، تحقق آن امکان پذیر نیست، طراحی شود.
منبع: مرکز آمار
طبق آمار مرکز آمار، میزان متوسط درآمد خانوار از میزان متوسط هزینه خانوار پایین تر بوده که منفی بودن این عدد به معنای عدم توانایی مردم در پس انداز و سپرده گذاری است. میزان درآمد کفاف هزینه زندگی را نمیدهد پس امکان پس انداز برای اکثریت مردم وجود ندارد این در حالی است که اساس طرح وام خرید نیز مبتنی بر پس انداز و سپرده گذاری است که با توجه به سود تسهیلات و منفی بودن متوسط پس انداز سالانه یک خانوار شهری، مشخص می شود که طرح وام خرید دور از واقعیت های اقتصادی جامعه است.
اساس طرح وام خرید از ابتدا بر اساس واقعیت های علمی بر اساس شرایط اقتصادی کشور ما زیر سوال بوده است که اکنون نتایج آن بعد از گذشت یک ماه، اثبات شکست سیاست وام خرید مسکن می باشد در حالی که ممکن است این طرح در آینده تبعات تورمی نیز برای کشور در پی داشته باشد.
با روی کارآمدن دکتر آخوندی به عنوان وزیر راه و شهرسازی، سیاست های کلان وزارت نسبت به عرضه و تقاضای مسکن به طور کلی تغییر یافته است. عملکرد دوساله دکتر آخوندی در حوزه های مسکن مهر، مسکن روستایی، بافت فرسوده و ... بر اساس گزارش ماده ۴۹ مجلس نشان میدهد که عملا حوزه عرضه مسکن به شدت کاهش یافته است و صدور پروانه های ساخت و ساز موید این گزاره است با این وجود وزیر راه و شهرسازی همواره بر دو سیاست تأمین مسکن مبتنی بر پس انداز و سیاست تحریک تقاضا برای خروج مسکن از رکود مورد توجه وزیر و مشاوران ایشان بوده است و علیرغم هشدارهای دولت در خصوص تورم زا بودن سیاست های تحریک تقاضا در شرایط فعلی اقتصاد که در بسته سیاستی خروج از رکود دولت تبلور داشته ، سیاست های تحریک تقاضا از جمله وام مسکن و .... به عنوان اولویت های سیاست های کلان وزارت خانه مد نظر گرفته شده تا شاید بازار مسکن را با ابزار تورمی از رکود دوساله خود خارج گردد.
حال سوال اساسی این است که آیا طرح وام خرید توانسته است انتظارات مد نظر را برآورد سازد؟ مردم و بانک ها تا چه حد از این طرح استقبال کرده اند؟ آیا این طرح بر اساس شرایط اقتصادی بازیگران آن یعنی مردم و بانک ها شکل گرفته است؟
شکست طرح در بانک های تجاری
بانک‌های تجاری خصوصی و دولتی، با گذشت یک ماه و نیم از «آزادسازی پرداخت وام خرید مسکن»، هنوز مسیر دسترسی به تسهیلات بدون سپرده را باز نکرده‌اند و کماکان بازار غیر‌رقابتی وام مسکن، در انحصار یک بانک است. شورای پول و اعتبار ۲۹ اردیبهشت، مقرر کرد همه بانکها تسهیلات خرید مسکن ۶۰، ۵۰ و ۴۰ میلیون تومانی بپردازند؛ اما کماکان بانک ها از پرداخت تسهیلات خرید طفره می روند. دولت و وزارت راه و شهرسازی انتظار دارند که بانک ها، تسهیلات کوتاه مدت خود با سود سپرده گذاری بیشتر را جایگزین تسهیلات بلند مدت با سود سپرده گذاری کمتر کنند که این اقدام برای بانک ها امکان پذیر نیست مگر اینکه تسهیلات بلند مدت از سود بیشتری برخوردار باشند که در آن صورت، امکان پرداخت اقساط وام برای گروه های هدف امکان پذیر نیست و خود به خود از مشمولان طرح وام خرید حذف می شوند.
عدم استقبال از وام خرید در بانک مسکن
از زمان راه‌اندازی صندوق پس‌انداز مسکن یکم (۱۹ خردادماه) تا ۱۳ تیرماه در ۲۳ روز کاری آمارهای بانک مسکن نشان میدهد که بالغ بر ۵ هزار و ۶۸۷ نفر در کل کشور صندوق پس‌انداز یکم افتتاح حساب کرده‌اند که در مجموع بالغ بر ۱۰۱ میلیارد و ۶۸۰ میلیون تومان جذب پس‌انداز صورت گرفته است (http://farsnews.com/newstext.php?nn=۱۳۹۴۰۴۱۵۰۰۰۴۴۲) . میزان عدد ۵۶۸۷ نفر در ماه اول که قاعدتا با فشار تبلیغاتی حداکثر مراجعات را ایجاد میکند، برای طرحی با افق حداقل ۸۴۰۰۰ نفری در هر سال نشان از عدم استقبال به این طرح می باشد.
نکته مهم تر که در این اعداد و ارقام از آن غفلت میشود، متوسط پول سپرده گذاری مردم است که با یک عمل تقسیم ساده مشخص می شود که متوسط سپرده گذاری در هر حساب ۱۸ میلیون است.
با توجه به اینکه حداکثر سپرده گذاری ۴۰ میلیون تومان می باشد و طی دوره های ۶ ماه و ۱۲ ماهه به میزان حداکثر ۸۰ میلیون بر اساس سپرده ۴۰ میلیون تومانی میتوان وام دریافت کرد، متوسط حساب ۱۸ میلیون تومانی عملا، زمانی بیش از یک سال را به خود تخصیص میدهد که فراتر از دوره زمانی ۱۲ ماهه است و طبیعتا از آمار افرادی که در دوره یک ساله شامل این طرح میشوند، کاهش میدهد. این امر به معنای عدم رسیدن بیش از پیش به اهداف طرح در سال اول است.
ریشه عدم استقبال مردم در چیست؟
برنامه ریزی در حوزه مسکن عمدتا بدون توجه به توان اقتصادی خانوار صورت می گیرد. عدم اشراف سیاست گذاران بر شرایط اقتصادی خانوارهای کشور سبب شده است تا طرح های مبتنی بر پس انداز برای تأمین مسکن شکست خورده تلقی شوند که میزان متوسط ۱۸ میلیون به ازای هر حساب نشان دهنده این امر است.
ناکارآمدی مکانیزم پس انداز
بی توجهی و نادیده گرفتن آمارهای مرکز آمار در رابطه با متوسط هزینه خانوار و متوسط درآمد خانوار، سبب شده است مکانیزمی بر اساس قدرت پس انداز که عملا برای خانوارهای شهری در ایران، تحقق آن امکان پذیر نیست، طراحی شود.
منبع: مرکز آمار
طبق آمار مرکز آمار، میزان متوسط درآمد خانوار از میزان متوسط هزینه خانوار پایین تر بوده که منفی بودن این عدد به معنای عدم توانایی مردم در پس انداز و سپرده گذاری است. میزان درآمد کفاف هزینه زندگی را نمیدهد پس امکان پس انداز برای اکثریت مردم وجود ندارد این در حالی است که اساس طرح وام خرید نیز مبتنی بر پس انداز و سپرده گذاری است که با توجه به سود تسهیلات و منفی بودن متوسط پس انداز سالانه یک خانوار شهری، مشخص می شود که طرح وام خرید دور از واقعیت های اقتصادی جامعه است.
اساس طرح وام خرید از ابتدا بر اساس واقعیت های علمی بر اساس شرایط اقتصادی کشور ما زیر سوال بوده است که اکنون نتایج آن بعد از گذشت یک ماه، اثبات شکست سیاست وام خرید مسکن می باشد در حالی که ممکن است این طرح در آینده تبعات تورمی نیز برای کشور در پی داشته باشد.
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۲:۰۷:۰۱
صرف تاسف خوردن دردی را دوا نمیکنه. نمایندگان مردم در مجلس وظیفه دارند تا از وزیر محترم بازخواست کنند که چرا در 2 سال گذشته، ضمن چوب لای چرخ مسکن مهر گذاشتن وزیر محترم، متقاضیان مسکن را به بازار ازاد دلالان سوق داده!
ودیعه های چندین میلیاردی مردم در مسکن مهر، تبدیل به آثار باستانی شده و اسکلت ساختمانها در حال پوسیدگی است اما فقط وعده و وعید تحویل متقاضیان داده میشود.
همین بودجه بانکها برای اعطای وام میشد که در تکمیل مسکن مهر بکار گرفته بشه و اقساط آن توسط متقاضیان پرداخت شود. اما دریغ از مدیریت صحیح منابع. (3026155) (alef-11)
ودیعه های چندین میلیاردی مردم در مسکن مهر، تبدیل به آثار باستانی شده و اسکلت ساختمانها در حال پوسیدگی است اما فقط وعده و وعید تحویل متقاضیان داده میشود.
همین بودجه بانکها برای اعطای وام میشد که در تکمیل مسکن مهر بکار گرفته بشه و اقساط آن توسط متقاضیان پرداخت شود. اما دریغ از مدیریت صحیح منابع. (3026155) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۳:۳۰:۳۰
واقعا میدانید دولت قبل با مسکن مهرش چه بلایی سر اقتصاد این کشور اورد ؟ تا افزایش بی سابقه نقدینگی و تورمی که هنوز دست از سر ملت بر نمی دارد! (3026423) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۴:۰۹:۲۷
مدیران و وزرایی که هیچ دغدغه مالی ندارند و وضعشان خوب است هیچگاه مردم عادی را درک نخواهند کرد، در نتیجه دیدگاه می شود دیدگاهی سیاسی (3026534) (alef-11)
ساسان
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۰۹:۵۹:۵۳
لااقل جیب دلالهای بازار مسکن که پر میشه،بقیه بی خانمانها هم یه فکری به حال خودشون میکنن (3025807) (alef-4)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۰:۰۴:۲۵
اگر خانواده ها تصمیم بگیرند تا زمانی که خانه دار نشده اند، فرزندآوری را به تاخیر بیندازند می توانند با کار کردن هر دو عضو (زن و شوهر) در طی مدت 3 تا 5 سال، خانه دار شوند. در غیر این صورت باید برای 20 سال یا بیشتر، مستاجر باقی بمانند. (3025820) (alef-4)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۶:۲۶:۴۷
چه عجب یکی یه نظری داد که در اون هیچ امیدی به دولت بسته نشده. درستش هم همینه. دولت اگه بتونه فقط تورم رو زیر 10 نگه داره اوضاع یواش یواش درست میشه به خصوص اگه رشد حقوق سالیانه کمی بیش از تورم باشه. با کم نگه داشتن تورم (مثلا در حدود 5 درصد) اون وقت دادن وام هایی با سود 7 یا 8 و یا 10 درصد هم کاملا برای بانک سود اورده و خود به خود وارد بازی تسهیلات دهی به مردم خواهند شد. به شرط اینکه خودشون دلالی ساختمون و بساز بفروشی بذارن کنار.
در ضمن یادتون باشه که دولت قبل چه بلایی سر این مملکت آورده. خرابی هایی که طی 8 سال به بار اومده کم کم 2 برابر زمان نیاز داره تا جبران بشه.
کسایی که می خوان خانه بخرن بهتره چشمشون به جیب دولت نباشه. خودتون باید کاری کنید. (3026890) (alef-11)
در ضمن یادتون باشه که دولت قبل چه بلایی سر این مملکت آورده. خرابی هایی که طی 8 سال به بار اومده کم کم 2 برابر زمان نیاز داره تا جبران بشه.
کسایی که می خوان خانه بخرن بهتره چشمشون به جیب دولت نباشه. خودتون باید کاری کنید. (3026890) (alef-11)
راهکار بدهید
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۰۳:۲۷:۰۹
یک نظر عالی از یکی از دوستان که باید دولت خوب رویش فکر کند:
"دولت اعلام کند به هر زوجی که تا کنون زمین و وام دولتی دریافت نکرده ، زمین می دهد آنوقت خواهید دید بسیاری از افراد با تامین زمین از سوی دولت و هزینه شخصی ساخت خانه دار خواهند شد. بدون هیچ هزینه ای برای دولت." (3027680) (alef-11)
"دولت اعلام کند به هر زوجی که تا کنون زمین و وام دولتی دریافت نکرده ، زمین می دهد آنوقت خواهید دید بسیاری از افراد با تامین زمین از سوی دولت و هزینه شخصی ساخت خانه دار خواهند شد. بدون هیچ هزینه ای برای دولت." (3027680) (alef-11)
جواد
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۰۶:۱۹:۲۳
از کجا معلوم بعد از 3 تا 5 سال خونه دار بشن یا نشن. از کجا معلوم خانم بعد 5 یا 6 سال کار کردن در شرایط کاری مختلف سلامتش رو از دست بده یا این که سنش بالا بره. و آخر سر هم مستاجر هم باقی بمونن. (3027768) (alef-3)
۱۳۹۴-۰۴-۲۰ ۰۸:۳۵:۵۶
اگه ثابت بمونه ما دونفره داریم کار میکنیم تا میایم خونه بخریم گرون میشه پول کم میاریم اگر قیمت ها تقریبا ثابت باشه همه میخرن (3029778) (alef-11)
علی
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۰:۰۵:۰۵
آخه کجای دنیا این بلاهارو سر مردم میارن؟؟؟؟من مستاجرم و حاضرم تا آخر عمرم مستاجر باشم ولی 80 وام نگیرم و 160 میلیون پس بدم!!! (3025823) (alef-4)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۲:۲۸:۰۰
اتقاقا اگر کسی پس انداز برای مسکن داشته باشد و با این وام بتواند خانه بخرد به صرفش است که این کار را انجام دهد.
بازپرداخت این وام دهساله است !
کافیست از کسی که سرش در حساب است بپرسید اینکه 80 بگیرم و 160 پس بدهم خوب است یا بد. خواهید دید که بلافاصله از شما خواهد پرسید در چه زمانی !
اینطوری فکر کنید تا آخر عمر مستاجر می مانی! (3026213) (alef-11)
بازپرداخت این وام دهساله است !
کافیست از کسی که سرش در حساب است بپرسید اینکه 80 بگیرم و 160 پس بدهم خوب است یا بد. خواهید دید که بلافاصله از شما خواهد پرسید در چه زمانی !
اینطوری فکر کنید تا آخر عمر مستاجر می مانی! (3026213) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۰۷:۴۹:۲۷
بله در دوران افزایش روز به روز مسکن حرف شما درست بود ولی با وجود رکود ادامه دار مسکن پرداخت سود 30 درصدی این طرح فقط برای سازندگان مسکن مفید است (3027808) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۰۸:۰۱:۲۴
تنها راه حل مشکل ثابت نگه داشتن قیمت ملک و مسکن برای چند سال در ایران می باشدالبته اگر پولدارها و بانکها اجازه بدهند اونوقت نیازی به طرح مسکن مهر و وام هم نخواهد بود با کاهش دلاال بازی در مسکن هم بورس و صنعت کشور رشد می کن و بی دلیل سرمایه کشور در ساختمانها بلوکه نمیشه و هم قدرت خرید مردم برای مسکن افزایش پیدا می کن و نهایتا هزینه اجاره مسکن هم در سهم هزینه خانوار کاهش پیدا می کن (3027811) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۲۰ ۰۸:۳۸:۲۲
انقدر هزینه ها بالاست مردم توان باز پرداخت وام را ندارند مگه مردم چقدر درامد دارن حقوق وزارت کار712 هزار تومنه پول اب برق و... توانی برای بازپرداخت وام نیست (3029781) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۳:۲۸:۰۶
من هم یک موقعی 6 م وام گرفتم 13 م پس دادم ولی صاحب خانه شدم. فقط دو سال پس از وام دیگه شش میلیون و پرداخت های ماهیانه ان در برابر افزایش قیمت خانه ! ارزشی نداشت.
توصیه میکنم اگر 80 م مشکل شما را حل میکند تردید نکنید. (3026418) (alef-11)
توصیه میکنم اگر 80 م مشکل شما را حل میکند تردید نکنید. (3026418) (alef-11)
صادق
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۸:۰۳:۲۲
علی آقا , اگر واقعا" الباقی پول برای خرید خانه مهیاست , این وام را بگیر.
بنده 6میلیون تومن وام گرفتم و 13 میلیون پس دادم . اوائل عین شما فکر میکردم اما 4 5 سال که گذشت ارزش قسطی که میدادم اصلا" تاثیری تو زندگیم نداشت.
بعد از 7 8 سال یه بار میرفتم بانک و قسط 4 5ماه را یکدفعه پرداخت میکردم!
نکته جالب اینه که با حقوق پایه کارگری و اضافه کاری این کار را کردم. بعدشم این نکته را در نظر داشته باشید که از یک طرف فشار قسط سال به سال کمتر میشود و به بهای خانه خریداری شده سال به سال افزوده خواهد شد . رکود فعلی موقتی است همانطور که در دهه 70 اتفاق افتاد , این رکود و صعود را در همه دنیا میتوان دید و مختص ایران نیست که البته مالِ ما از صدقه سری رفتارهای غلط مسئولان روغن داغش بیشتره.
حقوق بنده در آنزمان 126هزار تومن بود و قسطم 67هزار تومن در ماه. (3027070) (alef-11)
بنده 6میلیون تومن وام گرفتم و 13 میلیون پس دادم . اوائل عین شما فکر میکردم اما 4 5 سال که گذشت ارزش قسطی که میدادم اصلا" تاثیری تو زندگیم نداشت.
بعد از 7 8 سال یه بار میرفتم بانک و قسط 4 5ماه را یکدفعه پرداخت میکردم!
نکته جالب اینه که با حقوق پایه کارگری و اضافه کاری این کار را کردم. بعدشم این نکته را در نظر داشته باشید که از یک طرف فشار قسط سال به سال کمتر میشود و به بهای خانه خریداری شده سال به سال افزوده خواهد شد . رکود فعلی موقتی است همانطور که در دهه 70 اتفاق افتاد , این رکود و صعود را در همه دنیا میتوان دید و مختص ایران نیست که البته مالِ ما از صدقه سری رفتارهای غلط مسئولان روغن داغش بیشتره.
حقوق بنده در آنزمان 126هزار تومن بود و قسطم 67هزار تومن در ماه. (3027070) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۰:۰۵:۴۹
قرار نیست دولت برای شهرستانی هایی که به تهران مهاجرت می کنند خانه بسازد چرا باید کسی که 5 یا حتی ده سال است به تهران امده تهرانی محسوب شده و به او وام خرید خانه در تهران دهند در حالی که تهرانی ها و فرزندانشان از این وام محروم بوده و توانایی خرید خانه ندارند واقعا چرا این کمال بی انصافی است (3025826) (alef-4)
امیراسد
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۲:۳۲:۲۹
جانا سخن از زبان ما می گویی ، واقعا همین طور است.
جالب است جایی توی همین سایت یه بنده خدایی مقاله ای داده بود که برای حل مشکل مهاجرت، تهرانی ها را از خیلی چیزها محروم کنیم!!! و آنقدر تهران را گران کنیم که همه فرار کنند!!!! (3026228) (alef-11)
جالب است جایی توی همین سایت یه بنده خدایی مقاله ای داده بود که برای حل مشکل مهاجرت، تهرانی ها را از خیلی چیزها محروم کنیم!!! و آنقدر تهران را گران کنیم که همه فرار کنند!!!! (3026228) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۲:۵۹:۵۷
جالبه که عمده رشد تهران با پول نفت بوده که به ناحق سهم بالایی از نفت رو گرفته و بعدش شما میگین شهرستانی ها دارن حقتون رو میخورن؟ همین وام به شهرهای بزرگ بیشتر داده میشه به بهونه اینکه قیمت خونه در اونجا گرونتره! خوب این هم تبعیضه و هم باعث مهاجرت جمعیت به تهران میشه! اگه وام خونه همه جا یکسان باشه مردم به شهرهای کوچکتر میرن تا خونه بهتری بتونن بخرن. (3026330) (alef-11)
امیراسد
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۱۳:۲۵:۱۹
آقای عزیز مگه ما تهرانی ها خواستیم شهرمون پایتخت باشه!!؟؟
به خدا من یکی میخوام تهران برگرده به همون دهات قدیم اما این مشکلات رو نداشته باشیم تو شهرمون،
ولی یه واقعیت رو نمیشه منکر شد که اگه بهترین امکانات دنیا رو تو شهرستانها و روستاها فراهم کنند، اما کارای کاذب و پردرآمد تو تهران آزاد باشه ، مهاجرت مثل سابق و شاید با شدت بیشتر حتی ادامه خواهد داشت.
حرف ما اینه، حرف ما اینه که خود مهاجرین باعث این وضع شده اند خودشان می آیند خودشان هم برای اینکه اینجا هستند برای خودشان در شهرما هی امکانات ایجاد میکنند تا همه چیز را گران کنند تا سود بیشتر ببرند ، فکر میکنی این درسته!؟ اگه با شهر تو اینکارو بکنند راضی هستی!؟
گناه ما چیه که نمیخواهیم همپای همشهریای به تهران اومده ی شما باشیم !؟ میخواهیم با همین حقوقی که میگیریم زندگی کنیم، اما نمیتونیم به خاطر کاری که اونا با ما کردند! (3028128) (alef-11)
به خدا من یکی میخوام تهران برگرده به همون دهات قدیم اما این مشکلات رو نداشته باشیم تو شهرمون،
ولی یه واقعیت رو نمیشه منکر شد که اگه بهترین امکانات دنیا رو تو شهرستانها و روستاها فراهم کنند، اما کارای کاذب و پردرآمد تو تهران آزاد باشه ، مهاجرت مثل سابق و شاید با شدت بیشتر حتی ادامه خواهد داشت.
حرف ما اینه، حرف ما اینه که خود مهاجرین باعث این وضع شده اند خودشان می آیند خودشان هم برای اینکه اینجا هستند برای خودشان در شهرما هی امکانات ایجاد میکنند تا همه چیز را گران کنند تا سود بیشتر ببرند ، فکر میکنی این درسته!؟ اگه با شهر تو اینکارو بکنند راضی هستی!؟
گناه ما چیه که نمیخواهیم همپای همشهریای به تهران اومده ی شما باشیم !؟ میخواهیم با همین حقوقی که میگیریم زندگی کنیم، اما نمیتونیم به خاطر کاری که اونا با ما کردند! (3028128) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۳:۰۶:۴۸
شما که بر بودجه کشور لنگر زده ای، حق نداری تهران را منحصر به خودت بدانی.
اگر سیاستهای تمرکز زدایی به خوبی اجرا شده بود الان التماس می کردی بیایی شهر کوجک و خوش آب و هوای من زندگی کنی، منم اونجا بنگاه زده بودم و بهت خانه می فروختم!
مشکل از سیاستگذار است وگرنه ... (3026356) (alef-11)
اگر سیاستهای تمرکز زدایی به خوبی اجرا شده بود الان التماس می کردی بیایی شهر کوجک و خوش آب و هوای من زندگی کنی، منم اونجا بنگاه زده بودم و بهت خانه می فروختم!
مشکل از سیاستگذار است وگرنه ... (3026356) (alef-11)
سعید تمر
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۳:۰۹:۲۸
یک سوال اساسی:
میزان سود بانکها تعدیل شد، چون تورم کاهش یافته است
چرا میزان بهره وامهای بلند مدت را بر حسب تورم سالیانه تعدیل نمی کنند؟
آخه درسته برای 35 تومن وام مسکن 76 میلیون پس بگیرند؟
اگر تورم هر سال کنترل شود اصلا نمی صرفه وام
لطفا، کسانی که مالیه بلدند راه خروج از این گردونه بانک مسکن را تحلیل کنند و مشاوره بدهند. (3026366) (alef-11)
میزان سود بانکها تعدیل شد، چون تورم کاهش یافته است
چرا میزان بهره وامهای بلند مدت را بر حسب تورم سالیانه تعدیل نمی کنند؟
آخه درسته برای 35 تومن وام مسکن 76 میلیون پس بگیرند؟
اگر تورم هر سال کنترل شود اصلا نمی صرفه وام
لطفا، کسانی که مالیه بلدند راه خروج از این گردونه بانک مسکن را تحلیل کنند و مشاوره بدهند. (3026366) (alef-11)
شهرستانی
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۴:۱۰:۵۱
اصلا چه معنی میدهد دولت به تهرانی ها تسهیلات بدهد؟ همه بودجه کشور در تهران خرج می شود. (3026539) (alef-11)
پیمان
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۵:۲۶:۵۸
وزرایی میلیاردر هیچ موقع مردم عادی را درک نمی کنند... (3026738) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۲۱:۲۶:۴۷
شما تو شهر خودت بمون ابادش کن انوقت کل ایران اباد میشه من تهرانیم یکهو دیدی اومدم شهر شما از بس اباد فقط جون مادرت نیا تهران پا بگذار رو خرخره ما (3027313) (alef-11)
امیراسد
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۱۳:۳۰:۰۷
یه سوال!
این کارو کی کرده!!؟؟
تهرانی ها!؟
یا همشهریان شما که به تهران اومدند!؟
یه نگاهی به مسئولین بنداز ، میفهمی جانم!
متاسفانه باید گفت بعضی از این مهاجرین ، کاری با ما و شما کرده اند که برگشتش خیلی سخت است. (3028137) (alef-11)
این کارو کی کرده!!؟؟
تهرانی ها!؟
یا همشهریان شما که به تهران اومدند!؟
یه نگاهی به مسئولین بنداز ، میفهمی جانم!
متاسفانه باید گفت بعضی از این مهاجرین ، کاری با ما و شما کرده اند که برگشتش خیلی سخت است. (3028137) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۴:۱۹:۱۹
تهرانی هم مگه داریم مگه میشه !!!! باور کن 20 در صد اهالی تهران اصالتا تهرانی اند ... (3026572) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۰۰:۰۳:۳۶
من تهرانیم تا انجا که خبر دارم 4 نسل من تهرانی بوده حالا 5 نسل من مال کجا بوده من خبر ندارم ولی من تهرانیم همون تهران 30-35 سال پیش با باغ ها و کوچه باغ هاش می خوام نه با یک سری مهاجر با فرهنگ های جور واجور و ناجور و بی وصله به شهر ابا و اجدادی من (3027490) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۱۵:۱۴:۴۴
بله ولی انصاف اینه که این وام به متولدین تهران تعلق بگیره (3028306) (alef-11)
جواد
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۰۶:۲۲:۳۳
من که شخصا هرگز نمیام تهران. اونقدر نیترات و سرب بدنم کم نشده بلند شم بیام. (3027769) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۰:۴۳:۵۶
دیگه باید به آب و آتیش زد،ما در شهرستان یه خونه 80متری که سال91پیش فروش متری700بوده،خریدیم متری1300! از سه تا بانک 35میلیون وام درصد بالا گرفتیم ماهی 1350تومن.وام 45تومنی بانک مسکن هم گرفتیم ماهی 800!! حقوق ما، ماهی 2تومنه.الان حدود منفی 400، عقبیم.اما مرگ یه بار،شیون هم یه بار (3025933) (alef-4)
جواد
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۰۶:۲۳:۴۲
تو 80 متر خونه قوطی کبریت زندگی کردن شیون آدم رو درمیاره. (3027771) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۱:۰۲:۱۶
اگربجای این وامهای هنگفت همان مسکن مهرراهرچه سریعترمیساختندخیلی بمراتب بهتربودومردم بجای مستاجری الان درون خانه خودبودنداین دولت فقط به فکرسرمایه داران است (3025981) (alef-4)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۱:۵۷:۰۲
باکدوم پول ؟؟؟؟؟؟ نکنه میخواهید از صندوق ذخیره و حساب بانکی برداره ؟؟؟؟این طرح مسکن مهر از اولش شکست خورده بود (3026119) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۴:۱۵:۱۵
دوست عزیز مسکن مهر ایراد داشت ولی اینطوری هم نبود که دولت کلا تعطیلش کنه.....الان دولت مسکم مهر را رها کرده و خود مردم در حال اتمام هستند.
دولت با مسکن مهر سیاسی برخورد کرد وشعار مسکن اجتماعی داد همین.... (3026554) (alef-11)
دولت با مسکن مهر سیاسی برخورد کرد وشعار مسکن اجتماعی داد همین.... (3026554) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۴:۱۶:۲۰
چطور دولت با پول مسکن مهر بدهی خودش را تصفیه کرد با بانک مسکن...فکر می کنید ما راضی هستیم؟؟ دولت پول دارد اما همش صرف واردات می شود (3026557) (alef-11)
مهدی
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۴:۵۳:۵۸
قبلا از کجا پول می اوردند بنزین ۱۵ درصد گران شد تمامی فراوردهای نفتی گران شدندیارانه های بعضی ها قطع شد بقیه هم تغییر نکرد دلار گرانی اش به گردن دولت قبل افتد ولی به کام دولت کنونی افتاده تمامی طرحهای عمرانی تعطیل شده خوب این پولها کجایند (3026666) (alef-11)
علی
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۷:۰۶:۲۴
دولت با کدوم پول مسکن مهر رو تکمیل کنه. مردمی که در طرح مسکن مهر ثبت نام کردن که دیگه به دلیل رکود اقتصادی سال های اخیر نمی تونن سهم اورده خودشون رو بدن. دولت هم که اصلا پولی نداره از محل بودجه عمومی به این طرح تزریق کنه. تنها میومه منابع بانک مرکزی که اگه این دولت هم مثل دولت قبل این کار راحت و در عین حال بسیار بد رو انتخاب کنه باعث افزایش تورم و گرونی در مملکت میشه که در نهایت به ضرر اقشار ضعیف و همچنین بی ثباتی اقتصادی می گرده. (3026967) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۱:۰۹:۲۹
این مبلغی ک بانک گفته اندک مردمی توان پرداخت ان را دارند ک اونم کسای هستن ک دستشون ب دهنشون میرسه (3025998) (alef-4)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۱:۳۸:۰۶
خوب طرح جیگزین شما چیه؟؟؟ دولت پول نداره پول هم نمی تونه چاپ کنه. مردم هم ندارن. خوب اینو که همه می دونن شما طرح بده. (3026068) (alef-4)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۲:۰۹:۴۶
لازم نیست دولت پولی بپردازه.
همین منابع بانکی وام های 80 میلیونی، در اندازه خیلی کمتر قادر است تا مسکن مهر را تکمیل کند و با توجه به نرخ رشد جمعیت پایین ، مشکل مسکن کشور و رهایی از دست دلالها، تا سالهای مدید حل شود. (3026162) (alef-11)
همین منابع بانکی وام های 80 میلیونی، در اندازه خیلی کمتر قادر است تا مسکن مهر را تکمیل کند و با توجه به نرخ رشد جمعیت پایین ، مشکل مسکن کشور و رهایی از دست دلالها، تا سالهای مدید حل شود. (3026162) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۲:۲۹:۰۱
نمی شه هم دم از مقاومت بزنیم و هم همه امکانات رفاهی را بخواهیم. (3026218) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۴:۲۹:۳۰
دولت اعلام کند به هر زوجی که تا کنون زمین و وام دولتی دریافت نکرده ، زمین می دهد آنوقت خواهید دید بسیاری از افراد با تامین زمین از سوی دولت و هزینه شخصی ساخت خانه دار خواهند شد. بدون هیچ هزینه ای برای دولت. (3026591) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۸:۱۳:۰۲
خب اگه دولت پول نداره چرا صورت مسله طرح میکنه ک مردم توش موندن (3027097) (alef-11)
سادات
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۱:۵۰:۴۳
همینقدر میدونم که اگر وام مسکن نبود,هزار سال بعد هم نمیتونستم خونه بخرم.
البته این در شرایطی صادقه که ثبات اقتصادی رو به جلو باشه و ارزش پول حداقل ثابت باشه و کسب و کار رونقی داشته باشه. (3026100) (alef-11)
البته این در شرایطی صادقه که ثبات اقتصادی رو به جلو باشه و ارزش پول حداقل ثابت باشه و کسب و کار رونقی داشته باشه. (3026100) (alef-11)
منصف
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۱:۵۴:۰۲
آماری که ارائه شده متوسط درآمد و هزینه خانوار است. پس معلوم می شود برخی خانوارها از این سطح هم پایینتر هستند که این طبقه تحت حمایت سازمانهای حمایتی مانند کمیته امداد و بهزیستی قرار دارند اما برخی خانوارها از این سطح بالاترند و طرح خرید براساس پس انداز برای آنها می تواند کارآمد باشد. بنابر این ناکارآمد نشان دادن طرح براساس متوسط درآمد و هزینه بی انصافی است. قرار نیست هر طرحی برای همه کارآمد باشد. (3026111) (alef-11)
سعيد روشن
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۲:۱۸:۴۴
بع ملكه انگليس گفته شد مردم نان ندارند صبحانه بخورند و توان بگيرند ..گفت خوب بيسكويت بخورن ..عدم اشراف سياست گذاران برمسايل اقتصادي مردم درست ترين جمله اي است كه خواندم (3026183) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۲:۵۴:۴۶
داستان را درست بگو. کجا این جمله را ملکه گفته؟! (3026312) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۲:۲۶:۲۳
این حباب قیمتی چند سال اخیر در قیمت مسکن باید بیاد پایین و دلال بازی خذف شه تا مردم قدرت خریدداشته باشند (3026204) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۳:۴۵:۴۳
دولت با این کارها نمی تواند قیمت مسکن را افزایش دهد. (3026463) (alef-11)
روح اله
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۳:۵۴:۵۰
اقای روحانی یکی از دلایل اصلی رای دهندگان به شماکمک به جوانان برای تهیه مسکن بود که یکی از دلایل اصلی نابسامانی در کشور است که یه وزیر لایق میخواست کو قولی که دولت تدبیر و امید به مردم داد (3026489) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۴:۱۷:۲۹
بله به درستی گفتید این برنامه سیاست شکست وام مسکن بود, این نشان میده مسئولان ما هنوز بلد نیستند بک برنامه اجرا کنند از حرف تا عمل خیلی فرق میکنه مدیرانی که در اتاق هایشان با گذشتن جلسات متعدد تنها بازده کاری شان همین بوده و هنوز نتوانستن قشر هدف پیدا کنند! ..... فردا تحریم ها برداشته بشود با این مدیران میتونند چرخ اقتصاد کشور بگردونند؟ (3026562) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۴:۱۹:۴۶
به نظرم قیمت دلالی شده مسکن و نبود نقدینگی قیمت را به جایی رسانده که دیگر دست هر کسی به آن نرسد. اگر بازار اجاره نرخ قانونی داشت بهتر بود مردم سرمایشون سنگ و خاک نمی کردند و اگر مسکن هم نرخ قانونی داشت هر کسی به خودش اجازه شک به بازار را نمی داد ، البته نرخ در جایی مفهوم داره که تورم خیلی خیلی کم باشه (3026573) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۴:۴۴:۵۴
مملکت ما مشکل کمبود مسکن نداره . اصل مشکل سودهای 300 تا 400 درصدی ساختمان سازهاست و دلالان همچنین بانکها که با ساختمان سازی و سودهای کلان نمیخواهند بازار مسکن آرامش داشته باشد .و قیمت مسکن را تا دو برابر افزایش دادند . البته این مژده را هم به شما بدهم که تا چند ماه آینده قیمت مسکن تا 30 درصد کاهش خواهد داشت . (3026630) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۱۷:۱۶:۰۱
اینجا ایرانه سویس نیست.
توی این هشت سال 400 درصد خالص مسکن افزایش قیمت داشته. پس هر کسی وام مسکن گرفته و خو نه تونسته بخره و با چنگ و دندون قسط داده چیزی نه تنهااز دست نداده بلکه کلی منفعت کرده . حداقل عقب نیافتاده.
دوستان نگن 100 د ر صد وام پول سود میدیم توی ایندوازده سال اقساط بلکه بدونند ضرر نمیکنند حتما خونه و تورم افزایش پیدا میکنه و جبران میشه... (3026983) (alef-11)
توی این هشت سال 400 درصد خالص مسکن افزایش قیمت داشته. پس هر کسی وام مسکن گرفته و خو نه تونسته بخره و با چنگ و دندون قسط داده چیزی نه تنهااز دست نداده بلکه کلی منفعت کرده . حداقل عقب نیافتاده.
دوستان نگن 100 د ر صد وام پول سود میدیم توی ایندوازده سال اقساط بلکه بدونند ضرر نمیکنند حتما خونه و تورم افزایش پیدا میکنه و جبران میشه... (3026983) (alef-11)
محمد جواد
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۰۶:۱۴:۳۰
آخه شما می گی 400 درصد خالص مسکن افزایش داشته. اولا اون تورمه افزایش قیمت نیست. ثانیا اگه 400 درصد تورم در مسکن داریم در جاهای دیگر مثل هزینه زندگی و قیمت مواد غذایی هم گرونی بوده. و این معنای فشار اقتصادیه که شما متوجهش نیستی. ثالثا با همه مطالبی که گفتم خرید خانه برای جوانی مثل من واقعا سخته تورو نمی دونم. شاید نفست از جای گرمی بلند می شه. (3027765) (alef-3)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۲۰:۵۹:۵۰
مسکن مهر کار غیراقتصادی و ثابت کرد دولت تاجر خوبی نیست حیف این منابع که هدر رفتخانه های غیراصولی و مکان یابی غلط وشتابزده (3027284) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۸ ۲۳:۰۷:۰۲
20 میلیون تومن درآمد یک سال......پس چرا من هرچی زور میزنم 9 میلیون تومن میشه ؟؟؟؟!!!!
پس انداز چیه اقاجان ..... (3027432) (alef-11)
پس انداز چیه اقاجان ..... (3027432) (alef-11)
سعید
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۰۳:۱۴:۳۵
من در حال خرید مسکن بودم با خوشحالی رفتم بانک ولی یا شرایطی که بانک مسکن برای پرداخت وام اعلام کرد راست و حسینی میگفتند وام نمیدیم سنگین تر بودند مات موندم که چند تا جلسه و وقت و چقدر هزینه کردند که فقط تو رادیو وتلوزیون روزنامه ها به مردم بگن وام 80میلیونی میدیم رییس شعبه بانک گفت اگه وام میخواهی همون 20 میلیونه وام 80 میلونی مال اخباره خدا خیرش بده اقلا خیالمو راحت کرد و خواب وام 80 تومنی رو نبینم (3027673) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۰۷:۳۲:۰۵
واقعا که به نظر من میزان هزینه کرد بیشتر از این حرف هاست زیرا شما از هرر فرد ایرانی بپرسید دقیقا مثل بانک ها بدهکار هم هستن یعنی تقریبا یه پنج شیش میلیونی هم بهم بدهکار میباشند (3027802) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۱۹ ۱۳:۴۶:۳۷
من با هزار بدبختی و وام یک اپارتمان خریدم که متاسفانه ملکش اوقافه، حالا رفتم اوقاف واسه سند میگن ده میلیون باید بدی، متاسفانه من هم ندارم، حالا چیکار باید بکنم???
خدایا خودت به داد ما برس (3028160) (alef-11)
خدایا خودت به داد ما برس (3028160) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۲۰ ۱۷:۳۰:۰۶
انسان تاسف میخوره کسانی در این مملکت تا سرحد نهایت زحمت میکشند و برای آرامش و آسایش و امنیت تلاش میکنند در مقابل عده ای تا سرحد پولدارشدن و آسایش خود و کسانی که قبل از مسئولیت به آنها مدیون هستند فقط به فکر همین دو قلم هستند. به هر قیمتی مسکن مهر را به سیاست گره زدند و فکر این نبودند که یک مشت ملت بی خانه پشت قضیه هستند. (3031816) (alef-11)
۱۳۹۴-۰۴-۲۱ ۰۷:۲۵:۰۱
خوشحال جان، در همه جای دنیا ملت درآمد ها رو کمتر از آنچه هست اعلام می کنند. به همین خاطر هم از هرینه ها به عنوان شاخص دقیق تری از درآمد استفاده میشه.
اگه درآمد به طور مداوم از هزینه کمتره به خاطر این کم اظهاریه. وگرنه که مردم بعد از مدتی باید همه زندگیشونو بفروشن و بخورن که با مشاهدات میدانی جور در نمیاد! (3033255) (alef-11)
اگه درآمد به طور مداوم از هزینه کمتره به خاطر این کم اظهاریه. وگرنه که مردم بعد از مدتی باید همه زندگیشونو بفروشن و بخورن که با مشاهدات میدانی جور در نمیاد! (3033255) (alef-11)
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
