احیای جنگل سوخته گلستان به یک قرن زمان نیازدارد
اسدالله افلاکی، 25 مرداد 93
26 مرداد 1393 ساعت 8:45
پارک ملی گلستان طی سال‌جاری ۶ بار طعمه حریق شد؛ بازهم می‌شود. مسئولان محیط‌زیست می‌گویند در آتش‌سوزی اخیر ۸۰۰هکتار از رویشگاه‌های این پارک ملی نابود شده است اما گزارش‌های دریافتی همشهری آماردیگری را نشان می‌دهد.
آن‌طور كه برخي فعالان محيط‌زيست مي‌گويند، ۱۲۰۰ هكتار از جنگل‌هاي گلستان سوخته است؛ ۸۰۰ هكتار يا ۱۲۰۰ هكتار، هر دو رقم بزرگي است. جنگل‌هايي كه به‌گفته مديركل محيط‌زيست گلستان حداقل ۱۰۰ سال زمان مي‌برد تا دوباره احيا شود.
شكار به قيمت نابودي انفال
پارك ملي گلستان نخستين پارك ملي و در واقع نگين پارك‌هاي ملي كشور است؛ اهميت جهاني دارد، ذخيرگاه زيستكره ناميده مي‌شود و تنوع زيستي آن مثال‌زدني است باوجود اين، برخلاف همه ضوابط و معيارهاي محيط‌زيست، جاده ترانزيت از وسط اين پارك عبور مي‌كند. جاده‌اي كه نه مخالفت كارشناسان توانست مانع ساخت آن شود و نه تلاش‌هاي مسئولان فعلي سازمان حفاظت محيط‌زيست توانسته است مسئولان را مجاب به انتقال اين جاده به خارج از پارك كند.
با گشايش اين جاده كه از آن به‌عنوان جاده ترانزيت نام برده مي‌شود هرروز گونه‌اي از حيات‌وحش قرباني تصادف با خودرويي مي‌شود. برخي آتش‌سوزي‌هايي كه هرازگاهي اخبار آن رسانه‌اي مي‌شود از ديگر پيامدهاي زيانبار ساخت اين جاده است. مسافران حين استراحت، آتش روشن مي‌كنند و بي‌آنكه از خاموش بودن آن اطمينان داشته باشند آن را رها مي‌كنند و بدين‌ترتيب آتش در گلستان مي‌زنند. حالا اما عامل ديگري هم به تهديدات گلستان افزوده شده است؛ شكارچيان غيرمجاز. ضعف قوانين چنان مجالي براي جولان شكارچيان غيرمجاز فراهم كرده كه آنها بدون هراس از مجازاتي كه وجود ندارد آتش به جان گلستان مي‌زنند.
آنها مي‌دانند مجازاتي در كار نيست از همين رو، براي سرگرم كردن محيط‌بانان جنگل را آتش مي‌زنند تا بتوانند حيواني را شكار كنند. درواقع اين شكارچيان هم رويشگاه‌هاي جنگلي را نابود مي‌كنند هم حيات‌وحش را. مردم در تماس با همشهري مي‌گويند متوليان قانون تا به حال چند شكارچي غيرمجاز را به خاطر نابودي انفال مجازات كرده‌اند و مهم‌تر از اين، مي‌پرسند براي شكارچي متخلفي كه به عمد صدها هكتار از رويشگاه‌هاي جنگلي را به آتش مي‌كشد چه مجازاتي درنظر گرفته شده است؟ اين پرسشي است كه مسئولان قضايي كه متولي صيانت از انفال هستند بايدبدان پاسخ دهند.
۸۰۰ هكتار در آتش سوخت
جمعه بعدازظهر، ساعت از ۲ گذشته كه پس از چند بار تلاش، مهندس اسماعيل مهاجر، مديركل محيط‌زيست استان گلستان گوشي همراهش را جواب مي‌دهد با آنكه روزتعطيل است او در عرصه و مشغول انجام ماموريت است. مهاجر خوشحال است كه ۲شب متوالي باران باريده و امكان بروز هرگونه آتش‌سوزي ناشي از كنده‌هاي نيم‌سوز را از بين برده است. وقتي از او درباره آتش‌سوزي مي‌پرسم او پيش از هرچيز، از نيروهاي هلال احمر، كارشناسان، قرقبانان و مديران منابع طبيعي، مديريت بحران و فرمانداران به خاطر همراهي و كمك‌شان در مهار آتش تشكر مي‌كند.
او از سربازان لشكر۳۰ كه با تجهيزات به ياري محيط‌بانان آمده‌اند و از زنان، جوانان و به‌طور كلي اهالي روستاهاي اطراف منطقه آتش‌سوزي كه با تمام وجود به كمك محيط‌بانان شتافته و در مهار آتش نقش‌آفريني كرده‌اند به‌طور ويژه تشكر مي‌كند. مهاجر مي‌گويد كه براثر آتش‌سوزي اخيركه از بعدازظهريكشنبه گذشته آغاز و سه‌شنبه مهار شد، ۸۰۰هكتار از رويشگاه‌هاي اين پارك به خاكستر تبديل شده است؛ ۳۰درصد رويشگاه جنگلي از گونه‌هاي پهن‌برگ خزري شامل درختان آزاد، بلوط، افرا و... و ۷۰ درصد هم اراضي مرتعي - جنگلي پوشيده از درختچه‌هايي نظير آلوچه، زالزالك و علف‌هايي كه براثر خشكسالي و افزايش حرارت مستعد آتش‌سوزي بوده‌اند.
او شكارچيان غيرمجاز را عامل آتش‌افروزي معرفي مي‌كند و مي‌گويد كه منطقه‌اي كه آتش‌گرفته در مركز پارك و در مناطق صعب‌العبور واقع شده بود، جايي كه زيستگاه مرال، كل، بز، قوچ و ميش است و هيچ انسان عادي توان رسيدن به آنجا را ندارد به جز ماموران حفاظت، تنها پاي شكارچيان به اين منطقه مي‌رسد.
ضرورت انتقال جاده به خارج از پارك ملي گلستان
مديركل محيط‌زيست استان گلستان با تاكيد براينكه قرار است پارك ملي گلستان به‌عنوان يك منطقه ويژه درنظر گرفته شود از جلسه‌اي خبر مي‌دهد كه بنا به‌گفته وي يكشنبه آينده براي مقابله با بحران‌هاي احتمالي تشكيل مي‌شود، مقابله با آتش‌سوزي در صدر اين بحران‌ها قرار دارد. مهاجر درباره خسارات ناشي از آتش‌سوزي مي‌گويد منطقه‌اي كه در آتش سوخت در انتهاي جنگل‌هاي خزري واقع شده و از حساسيت بسيار بالايي برخوردار است. اين منطقه علاوه برآنكه زيستگاه حيات‌وحش است رويشگاه درختان ارس و منطقه‌اي است كه پوشش گياهي آن به‌سختي تجديد مي‌شود به‌ويژه درختان ارس، درصورت مناسب بودن شرايط، حداقل به يك قرن زمان نياز دارند تا دوباره احيا شوند. اوجاده گلستان را يكي از بزرگ‌ترين تهديدات اين پارك ملي مي‌داند و تصريح مي‌كند: انتظار مي‌رود مسئولان براي اين جاده چاره‌اي بينديشند. به اعتقاد وي، استفاده درست از صنعت طبيعت‌گردي مي‌تواند پارك ملي گلستان را به يكي از بزرگ‌ترين و در عين حال پردرآمدترين مناطق طبيعت‌گردي تبديل كند مشروط برآنكه معيارهاي زيست‌محيطي درآن رعايت شود. او مي‌گويد جايگزين جاده فعلي وجود دارد كه درصورت اجرا حفاظت از پارك را افزايش مي‌دهد و مانع تلفات حيات وحش و بروز آتش‌سوزي‌هاي ناشي از عبور مسافران مي‌شود.
کد مطلب: 238063
آدرس مطلب: http://alef.ir/vdcjmoe8tuqetyz.fsfu.html?238063