الف - دخالت بي‏سابقه دولت ايالات متحده براي پايان دادن به بحران بازار

دخالت بي‏سابقه دولت ايالات متحده براي پايان دادن به بحران بازار

دردناک‏ترین بحران بازارهای مالی ایالات متحده در چندین دهه اخیر با دخالت مستقیم دولت آمریکا آرام گرفت. به گزارش "الف" از نیویورک تایمز، سی.ان.ان مانی، بلومبرگ، ای.پی، ای.اف.پی و سی.بی.اس ، سقوط کم‏سابقه بازارهای بورس آمریکا پس از ارایه "طرح نجات" دولت برای تزریق "صدها میلیارد دلار" به بازار برای حمایت از شرکت‏ها و بانک‏های بحران زده و بدهکار، متوقف شد و به نزدیکی وضعیت هفته پیش از سقوط بازگشت. طرح دولت آمریکا برای نجات بازارهای بورس پس از آن ارایه شد که تدابیر موقت همانند خرید چندین بانک ‏و موسسه مالی ورشکسته و وضع مقررات منع پیش فروش، برروی سقوط سهام چندان موثر واقع نشد. کمیسیون بازار ارز و اوراق بهادار ایالات متحده با صدور اعلامیه‏ای پیش فروش سهام را در بازارهای مالی این کشور متوقف کرده است. پیش فروش سهام یا شورتینگ به روشی گفته می‏شود که سهام به امید بازخرید در قیمت پایین‏تر، فروخته می‏شوند.

طرح "نجات" دولت آمریکا بزرگترين طرح دولت اين کشور براي دخالت در بازارهاي مالي از دهه 1930 ميلادي به اين سو محسوب مي‏شود.

روز جمعه، جرج بوش (رییس جمهور ایالات متحده)، بن برنانکه (رییس بانک مرکزی ایالات متحده، فدرال رزرو)، هنری پالسون (رییس خزانه داری) و کریستوفر کوکس (رییس کمیسیون بورس و اوراق بهادار) در نشستی که در کاخ سفید برگزار شد بر دخالت دولت در بازار به منظور برگرداندن آن به حالت تعادل تاکید کردند.

بوش در کنفرانس مطبوعاتی که پس از این نشست برگزار شد اظهار داشت: دخالت در بازار ضروری است.

رییس جمهور ایالات متحده با 'خطیر' دانستن وضعیت کنونی اقتصاد آمریکا گفت: اقدامات حمایتی و تزریق وجوه دولتی به منظور حمایت از بانک‏های دچار مشکل، برای برگرداندن اعتماد به اقتصاد ایالات متحده ضرورت دارد.

اظهارات بوش در حالی بیان می‏شد که خزانه داری و فدرال رزو طی بیانیه مشترکی اعلام کردند که در حال بررسی خرید میلیاردها دلار دارایی‏های نقد شونده (مالی) بانک‏های بدهکار هستند. تلاشی که رییس خزانه داری آمریکا آن را مستلزم صرف "صدها میلیارد" دلار پول مالیات دهندگان آمریکایی دانست.
بوش در این کنفرانس مطبوعاتی چهارجانبه که در باغ رز کاخ سفید برگزار شد، ادامه داد "سیستم اقتصاد آزاد ما بر این مبنا شکل گرفته است که دولت فدرال در وضعیت ضروری در بازار دخالت کند".

بوش ادامه داد "باتوجه به وضعیت خطیر امروز بازارها و اهمیت حیاتی آنها برای زندگی روزمره مردم آمریکا، دخالت دولت نه تنها موجه، بلکه ضروری است".
بوش در پایان صبحت‏های خود از مجلس آمریکا درخواست کرد که هرچه زودتر لایحه دولت برای خرید دارایی‏های مالی بانک‏ها و موسسات اعتباری را تصویب کند.

دولت ایالات متحده لايحه‏اي را به کنگره ارايه خواهد کرد که بنابر برآوردها تا يک هزار ميليارد دلار (1,000,000,000,000) به بازار تزريق خواهد کرد

پالسون رییس خزانه داری آمریکا نیز در تایید حرف‏های بوش اضافه کرد، با رهبران کنگره درباره توافق بر سر اين طرح که قرار است به گفته وی مشکل را به صورت اساسی حل کند گفتگو کرده است.

بر اساس این طرح، دولت فدرال صندوقی را تاسیس خواهد کرد که با استفاده از منابع مالی این صندوق، دارایی‏های موسوم به دارایی‏های بد موسسات مالی شامل مطالبات غیرقابل وصول و دارایی هایی که ارزش بازار آنها کاهش یافته است، خریداری خواهد شد.

در هفته های اخیر، دولت آمریکا اقدامات متعددی را برای کمک به ثبات سازی در بازار انجام داده بود که از آن‏جمله می توان به خرید موسسات اعتباری 'فنی می Fannie Mae' و 'فردی مک Freddie Mac' و وام 85 میلاردی دلاری به شرکت بیمه 'ای.آی.جی' اشاره کرد.

در همین زمینه، کريستوفر داد سناتور دمکرات و رييس کميته بانکداري سناي آمريکا در مصاحبه با شبکه خبري اي بي سي گفت که هنوز لايحه دولت را نديده اما انتظار دارد که تا يک هزار ميليارد دلار درخواست شود.

به گفته کارشناسان، تزريق يک هزار ميليارد دلار به بازار آمريکا ممکن است نسل بعدي آمريکا را هم مقروض کند و مردم اين کشور تا مدتها بدهي دولت را پرداخت کنند.

بحران مالي آمريکا ابتدا در وامهاي مسکن بروز کرد و سپس به همه بخشهاي نظام مالي و پولي امريکا گسترش يافت و باعث از بين رفتن اعتماد به بازار شد که در پي آن بسياري از نقل و انتقالات مالي از جمله پرداخت وامها به مصرف کنندگان و شرکتها متوقف شد و در نتيجه آن بسياري شغل خود را از دست دادند.
در همین حال، باراک اوباما نامزد حزب دموکرات امريکا در انتخابات رياست جمهوري ماه نوامبر امريکا از اقدامات دولت بوش براي آرام کردن بازار مالي و کمک به بازار بورس و بازار مالي اين کشور براي خلاص شدن از سهام پر مخاطره حمايت کرد. اوباما با انتشار بيانيه‏اي اعلام کرد با توجه به وخامت اوضاع اقتصادي کشور، از مشاوران اقتصادي خود خواسته است پيشنهادهاي خود درباره بحران اقتصادي کشور را نگهدارند تا دولت پيشنهادهاي خود را ارائه کند. نامزد حزب دموکرات امريکا در انتخابات رياست جمهوري اين کشور در بيانيه خود از تلاش‏هاي هانري پالسون وزير خزانه داري امريکا و رئيس بانک مرکز ي امريکا براي حل مشکلات مالي کشور حمايت کرد. وي خواستار تلاش همه اقتصاددانان از هر دو حزب با هدف يافتن راه حلي براي مشکل و بحران اقتصادي امريکا شد.

نانسي پلوسي رئيس مجلس نمايندگان امريکا نیز روز جمعه اعلام کرد اعضاي اين مجلس متعهدند با اتخاذ سريع قوانين مورد حمايت هر دو حزب دمکرات و جمهوري خواه بازار بورس وال استريت را نجات دهند. رئيس مجلس نمايندگان امريکا تصريح کرد کنگره آمادگي دارد بسيار زودتر از موعد مقرر شده براي هفته آينده به بررسي و تصويب قوانيني بپردازد که بتوانند بحران مالي بي سابقه در وال استريت را برطرف کنند. کنگره قرار بود اواخر هفته اينده تعطيل شود تا نمايندگان بتوانند براي شرکت در مبارزات انتخاباتي چهارم نوامبر به حوزه هاي انتخابيه خود بروند. اما از ان جا که هنري پائولسون وزير خزانه داري امريکا در نظر دارد جزئيات طرح مربوط به مقابله با بحران مالي اخير را در روزهاي اينده ارائه دهد امکان به تعويق افتادن تعطيلي کنگره وجود دارد.

اقتصاددانان نیز به طرح دولت آمریکا برای برگرداندن تعادل به بازار واکنش نسبتا مثبتی نشان داده اند. در همین زمینه، هوارد ديويز، استاد اقتصاد دانشگاه لندن در گفتگو با شبکه تلويزيوني بي بي سي گفت آنچه که طرح بزرگ دولت امريکا براي تضمين تعهدات شرکتهاي بزرگ و تزريق نقدينگي به بازار خوانده مي شود هنوز اجرا نشده است اما مي توان گفت که اين جواب درستي براي حل مشکل بحران مالي امريکاست. ديويز افزود، دو بانک بزرگ امريکا اين هفته بين پنجاه تا هفتاد درصد ارزش خود را ظرف چهار روز از دست دادند و اين مسئله شرايطي را پيش آورد که هيچ دولتي نمي توانست درباره آن بي تفاوت باشد. البته به لحاظ نظري مداخله دولت در بازار مالي چندان امر پسنديده اي نيست اما شرايط به حدي بحراني شده بود که بدون مداخله دولت کل سيستم مالي امريکا از هم مي پاشيد که پيامدهاي پيش بيني نشده اي براي کل جهان داشت.

ژان-کلود تريشه، رئيس بانک مرکزي اروپا نیز روز جمعه از تصميم دولت امريکا مبني بر حمايت گسترده از بخش مالي اين کشور استقبال کرد. به گزارش ای.اف.پی از فرانکفورت آلمان، رئيس فرانسوي بانک مرزکي اروپا در حاشيه مراسمي در شهر ويزبادن آلمان ، گفت: از طرح نهادهاي دولتي امريکا براي حمايت گسترده از بخش مالي اين کشور استقبال مي کنيم.

پس از انتشار خبر تصمیم دولت آمریکا برای حمایت و دخالت در بازار، بورس‏های آمریکا به سرعت واکنش نشان دادند و به سطوح قبل از سقوط هفته اخیر رسیدند. شاخص میانگین صنعتی داو با 368 واحد، استاندارد اند پورز 500، 48 واحد و شاخص ترکیبی نزدک 74 واحد رشد را تجربه کردند. شاخص بورس انگلستان FTSE 100 نیز با رشدی که در طول تاریخ خود بی‏سابقه گزارش شده است (387 واحد)، بهبود چشمگیری را تجربه کرد.