الف - تلاش پنهانی عربستان برای رد توافق هسته ای در کنگره

تلاش پنهانی عربستان برای رد توافق هسته ای در کنگره

در حالی که نبرد در کنگره آمریکا بر سر توافق هسته ای با ایران بین جمهوری خواهان و دموکرات ها بالا گرفته است، سناتور جمهوری خواه رند پل، جمعه در مصاحبه با روزنامه کانادایی نشنال پست، برخی مقامات بلندپایه کنگره را به دریافت میلیون ها دلار از سفارت عربستان سعودی در واشنگتن متهم کرد.

رند پل عنوان کرده که سناتور باب منندز و برخی همکاران او در کنگره با نادیده گرفتن امنیت ملی به آمریکا خیانت کرده اند و با دریافت دلارهای نفتی در تلاش هستند تا توافق هسته ای با ایران را رد کنند که در صورت رخ دادن این اتفاق، رقابت تسلیحاتی وحشتناکی در منطقه بحران زده خاورمیانه ایجاد خواهد شد.

اخیراً موسسه ای با عنوان«ابتکار امنیت آمریکایی» نیز شروع به تبلیغات گسترده در شبکه های رادیویی و تلویزیونی ایالات متحده کرده است. این تبلیغات در راستای تلاش برای ترغیب نمایندگان کنگره برای رد توافق ایران هسته ای با ۱+۵ است. رهبری این گروه برعهده یکی از سناتورهای جمهوری خواه سابق به نام نورم کلمن است. کلمن به عنوان یکی از طرفداران ریاض در زمانی که در سنا فعالیت می کرد معروف بود. سناتورهای سابق دیگری نظیر جو لیبرمن از کانکتیکات، ایوان بایه از ایندیانا و ساکسبی چامبلیس از جورجیا او را در این زمینه همراهی می کنند. ظاهرا هزینه هایی که این گروه برای تبلیغات ضد ایرانی کرده حدود شش میلیون دلار است که عربستان سعودی آن را تامین می کند.

گفتنی است بعد از حصول توافق هسته ای، اخبار متعددی از تلاش لابی های صهیونیستی( علی الخصوص آیپک) برای جلوگیری از تصویب این توافق منتشر شد اما به نظر می رسید با توجه به گفت و گوهای مقامات آمریکایی با عربستان، ریاض موضعی برخلاف رژیم صهیونیستی اتخاذ کرده باشد. در همین راستا بود که اشتون کارتر، وزیر دفاع ایالات متحده اول مرداد در اظهاراتی در جده عنوان کرد که مقامات عربستان از توافق هسته ای ایران حمایت می کنند اما درباره جنبه های اجرایی آن نگرانی دارند.

اما در حال حاضر به نظر می رسد برخلاف این سخنان، ریاض تلاش گسترده ای را برای رد توافق هسته ای به شکل پنهانی آغاز کرده است. اخیراً نشریه نیوزویک نیز عنوان کرده بود که مقامات عربستان در گفت و گو با این نشریه، از توافق ابراز نارضایتی کرده بودند.

در این بین به نظر می رسد مقامات جدید سعودی برای دست یابی به اهداف و منافع خود در منطقه، علاوه بر سیاست پنهانی که در مخالفت با توافق و برای تاثیرگذاری بر قانونگذاران آمریکایی است، بهای عدم مخالفت علنی خود با توافق را نیز از واشنگتن طلب می کند. بهایی که به نظر می رسد گرفتن امتیازات مهم در کانون های منازعه و درگیری در منطقه است. به همین دلیل است که عربستان با چراغ سبز واشنگتن در گسترش حملات خود به یمن و سوریه روبه رو شده است.

در واقع ریاض به شدت نگران از دست دادن جایگاه خود در منطقه و در بین کشورهای عربی است؛ چرا که به صورت تاریخی عربستان، ایران را به عنوان رقیب منطقه ای و دشمن ایدئولوژیک و ژئواستراتژیک می بیند که رفع تحریم ها و افزایش قدرت آن را مغایر با منافع و قدرت خود و در راستای به هم خوردن توازن ارزیابی می کند. به خصوص این که عربستان با تبلیغات گسترده و برای یارگیری منطقه ای مدعی جنگ مذهبی در منطقه است تا بتواند نیروها و طرفداران خود را در کشورهایی نظیر یمن، سوریه، بحرین و عراق، لبنان به قدرت برساند یا در قدرت نگه دارد.

اخیراً نیز ریاض در اقدامی بی سابقه، پس از توافق هسته ای، مبادرت به سیاست تنش زدایی با گروه اخوان المسلمین در کشورهای مختلف کرده است. به همین منظور در پی جلب حمایت ترکیه و جذب حماس برای حمایت از سیاست های منطقه ای خود است. این اواخر هم سه شخصیت مهم اخوان المسلمین در تونس، راشد الغنوشی، در یمن، عبدالمجید الزندانی و اردن، همام سعید به عربستان سفر کرده اند.

همچنین پس از مدت ها حدس و گمانه زنی، خبر دیدارهای پنهانی مقامات عربستانی با رژیم صهیونیستی در راستای تضعیف قدرت منطقه ای ایران و از بین بردن گروه ها طرفدار آن منتشر شد.

در کل به نظر می رسد عربستان سعودی نیز همانند رژیم صهیونیستی نمی تواند توافق هسته ای با ایران را بپذیرد اگر چه مقامات عربستانی فعلا آشکارا در مخالفت با توافق سخن چندانی نگفته اند اما پنهانی رایزنی های خود را برای به شکست کشانیدن توافق ادامه خواهند داد؛ چرا که آنها به ایرانی محصور شده با تحریم های فزاینده و قدرت تضعیف شده برای پیشبرد اهداف نامشروع منطقه ای خود نیاز دارند.