«ذهن مکانیکی»؛ تیم کرِین؛ ترجمه مینو زمانیفر – احمد لطفی؛ نشر نوذهن چگونه کار میکند؟
دکتر علی غزالیفر*،در ایام خوش و لَشِ دانشجویی، از میان واحدهای درسی تخصصی، فلسفۀ ذهن جایگاه اول را در زیبایی و جذابیت داشت، البته از آخر. سهچهار جلسه کافی بود تا از این درس زده شوم. نتیجهای که تا میانترم از آن دو واحد گرفتم هم این بود که فلسفۀ ذهن از میان همۀ شاخههای فلسفه، خشکترین و بیمزهترین و حتی بدترین فلسفۀ مضاف است
فلسفه سفره هفت سین چیست؟
اول فروردین روز اول بهار مصادف با شروع سال جدید شمسی در ایران است. جشن نوروز از قدیمیترین جشنهای باستانی در ایران است که در تقویم و تاریخ ایرانی از تاریخچه بسیار کهنی برخوردار است.
«مقدمه بر مابعدالطبیعه»؛ هانری برگسون؛ ترجمه سید اشکان خطیبی؛ نشر نوفلسفه با طعم فرانسوی
دکتر علی غزالیفر*،استاد باستانشناسی تمدن آشور با تعجب بسیار به افراد حاضر در کلاسش نگاه میکند. نمیفهمد که این بانوان آراسته که هیچ شباهتی به دانشجویان و دانشگاهیان ندارند، آنجا چه میکنند. درس که تمام میشود و استاد میرود، آن خانمها هم میروند و بهجای آنها بانوان اشرافی و ثروتمند با لباسهایی مُد روز جایشان را میگیرند؛ منتظرند تا استاد بعدی بیاید و درس فلسفهاش را بیاغازد. ماجرا چیست؟
یک وجب از خاک ایران را به عالم نمیدهم/عشق عجیبی به فلسفه داشتم
منوچهر صدوقی سها، فیلسوف و عرفان پژوه ایرانی معتقد است: تنها قوه درک حقایق عقل نیست، عقل محترم است اما در محدوده خودش و برای درک حقایق نمیشود فقط اکتفا به عقل کرد.
«حرف آخر»؛ تامس نیگل؛ ترجمه جواد حیدری؛ نشر نوحرف آخر را عقل میزند
دکتر علی غزالیفر*،کتابی جدید روی میزم هست، کنار دستم، که به قلم یک زیستشناس طراز اول نوشته شده است. کتاب خوبی است؛ آنقدر خوب که ارزش مطالعۀ کامل را داشته باشد. در آغازِ بخش پایانی فصلِ ماقبل آخر میخوانم: «از دیدگاه دکارت، ذهن و بدن دو جوهر مجزا هستند
«حرف آخر»؛ تامس نیگل؛ ترجمه جواد حیدری؛ نشر نوحرف آخر را عقل میزند
دکتر علی غزالیفر*،کتابی جدید روی میزم هست، کنار دستم، که به قلم یک زیستشناس طراز اول نوشته شده است. کتاب خوبی است؛ آنقدر خوب که ارزش مطالعۀ کامل را داشته باشد. در آغازِ بخش پایانی فصلِ ماقبل آخر میخوانم: «از دیدگاه دکارت، ذهن و بدن دو جوهر مجزا هستند
«ذهن آگاه» (در جستجوی نظریهای بنیادی)؛ دیوید چالمرز؛ ترجمه یاسر پوراسماعیل؛ نشر نوبزرگترین راز
دکتر علی غزالیفر*،دیوید چالمرز، فیلسوف ذهن استرالیایی، را با دو چیز میشناسند: این کتاب و موهایش. هر دو هم حجم چشمگیری دارند. موهای لخت و بورش که، خب، معلوم است. اما چرا کتابش اینقدر مفصل از آب درآمده است؟ میگویم. اما قبلش یک خاطره.
فلسفه شب یلدا چیست؟
ایسنا نوشت: عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند گفت: یلدا شب اول زمستان و شب آخر پاییز است که معادل اول جودی و آخر قوس است و تقریبا در همین شب آفتاب به برج جودی منتقل میشود.
«اندرونیِ عُلیا»؛ (ترس و لرز به روایت هیوبرت دریفوس)؛ زانیار ابراهیمی؛ نشر هرمسفرد اعلا
دکتر علی غزالیفر*،سورن آبیه کییرکگور (۱۸۱۳-۱۸۵۵) وصیت کرده بود که بر سنگ گورش این جمله را بنگارند: «آن که اینجا خفته یک فرد است.» اگر بپذیریم که چنین سنگنوشتهای برای چنان شخصیتهایی به معنای شیره و فشردۀ زندگیشان است، پس مفهوم «فرد» را میتوان چکیده و خلاصۀ دیدگاه کییرکگور در باب زندگی اصیل انسانی به شمار آورد
«وداع با پرولتاریا»؛ آندره گُرز ؛ترجمه مصطفی رحیمی؛ نشر نوسوسیالیسمی نو برای زندگی
دکتر علی غزالیفر*،آشنایی من با آندره گُرز (۱۹۲۳-۲۰۰۷)، فیلسوف اتریشی-فرانسوی، برمیگردد به همان سالهای دوری که افراد مطالب جالب را از طریق ایمیل برای همدیگر میفرستادند. آن زمان اینترنت بود، اما هنوز خبری از گوشیهای هوشمند نبود و شبکههای اجتماعی را کسی به خواب هم نمیدید
حجتالاسلام انصاریان تشریح کردنماز میخوانیم یا تنها با الفاظ عربی بازی میکنیم؟
«صدق در فلسفۀ تحلیلی»؛ چِیس رِن؛ ترجمه شیرزاد گلشاهی کریم؛ نشر هرمسچیستی و چگونگی صدق
دکتر علی غزالیفر*،اهمیت، بلکه محوریت معرفتشناسی در فلسفۀ مدرن نیازی به گفتن ندارد. از طرف دیگر، وقتی پای معرفت یا شناخت به میان میآید، سروکلۀ صدق هم پیدا میشود؛ چون شناختی که صادق نباشد، شناخت محسوب نمیشود. در فلسفه، شناخت را «باورِ صادقِ موجه» تعریف کردهاند
«به سوی تمدن جدید»؛ الوین تافلر و هایدی تافلر؛ ترجمه محمدرضا جعفری؛ نشر نوجهان به کجا میرود؟
دکتر علی غزالیفر*،دوست دارم این نوشته را با جملهای شروع کنم که مطمئنم اگر کسی منصفانه و صادقانه به خودش برگردد، آن را میپذیرد: «من میتوانم بهتری از آنچه هستم باشم.» یا در حالت جمعیاش اینطور بگوییم: «ما میتوانیم بهتر از آنچه هستیم باشیم.» خب، پس چرا – یک «چرا»ی دردناک و سوزناک – بهتر نمیشویم؟
«حلقۀ انتقادی»؛ دیوید کوزِنز هوی؛ ترجمه مراد فرهادپور؛ نشر هرمسدفاع از هرمنوتیک گادامر
دکتر علی غزالیفر*،آن کس که به فلسفهورزی مدرن عشق میورزد، مشتاق اندیشههای بسیار بیگانهای است که سازوکارشان نمود سازوکار یک ایده، یک تفکر، یک سوژۀ بسیار متفاوت است. او آرمان آزادی را در آگاهی میجوید؛ نه صرفاً به این معنا که این آگاهی چارچوب آزادی ممکن و مفید را مشخص میکند، بلکه به این معنا که آزادی نیازمند رهیدن از محدودیت آگاهی گذشته است.
«ماکیاوللی برای همه» (فیلسوف روزهای دشوار)؛ پاتریک بوشرون؛ ترجمه لیلا سازگار؛ نشر نوماکیاوللی در مقام معلم
دکتر علی غزالیفر*،در فرمان سلطنتیِ مظفرالدینشاه قاجار در خصوص نصب صدراعظم آمده بود: «او به کلیۀ امور و پُلتیک دولتی از خارجه و داخله خبیر و بصیر است.» خوانندۀ امروزی احتمالاً از واژۀ «پُلتیک» تعجب میکند. در این صورت، بیشتر شگفتزده میشود اگر واژۀ «پُلتیکچی» را هم بشنود. و بعد لابد میپرسد ماجرای این کاربردها چیست.
«کافه پرسش»؛ احمد راسخی لنگرودی؛ نشر کویرهراس از پرسش و پرسشگری!
وحید گیلانی،چرا ما غالبا از پرسش میگریزیم؟ آیا همیشه اینچنین بودهایم یا در شرایطی چنین گریزی بر ما عارض شده است؟ چنین گریزی ریشه در کجای زندگی ما آدمیان دارد؟ چرا هرگاه سخن از پرسش میرود یاد دوران کودکی و سالهای تحصیل خود میافتیم؟ پرسشهای دوران کودکی غالبا چه نوع پرسشهایی بودند؟
«نبوت و ولایت از دیدگاه ابنعربی»؛ میشل (علی) شوتکیویچ؛ ترجمه اسماعیل باغستانی؛ نشر هرمسابنعربی چه میگوید؟
دکتر علی غزالیفر*،وقتی دکتر احمد الطیّب، شیخ فعلی دانشگاه الأزهر مصر، به نویسنده پیشنهاد کرد کتابش را از فرانسوی به عربی برگرداند، شوتکیویچ با تردید پرسید که فایدۀ این کار چیست؟ با توجه به اینکه آثار ابنعربی و شارحانش به زبان عربی در دسترس علاقمندان است، چرا باید کتابی را ترجمه کرد که برای مخاطب غربی نوشته شده است؟
«معیارهای قابلیت در تفکر نقادانه»؛ ریچارد پل و لیندا اِلدر؛ ترجمه محمدرضا سلیمی؛ نشر نوتفکر انتقادی را چگونه بسنجیم؟
دکتر علی غزالیفر*،حالا دیگر سالهاست که تعلیم و تعلم تفکر نقادانه بهعنوان یک مادۀ آموزشی در جامعۀ ما جا افتاده است. انواع دورههای آموزشی تفکر نقادانه برای دورههای سنی گوناگون رواج دارد، از کودکان گرفته تا دانشجویان و بزرگسالان. مهدکودکها، مدارس، دبیرستانها، دانشگاهها، مؤسسات خصوصی و غیرانتفاعی، و حتی نهادهای دولتی گهگاهی به این موضوع سرک میکشند
«جستارهایی در الهیات اجتماعی»؛ محمد لگنهاوسن؛ ترجمه منصور نصیری؛ نشر هرمسمسائل اجتماعی و پاسخهای الهیاتی
دکتر علی غزالیفر*،آیا ما مسئلۀ اجتماعی جدی داریم؟ آیا ما مسئلهای آنچنان جدی داریم که برای آن در پی پاسخ جدیدی باشیم که خارج از پارادایم سنت باشد؟ مشکل ما نهفقط تحویل پاسخها، بلکه، از آن اساسیتر و بدتر، تحویل پرسشهاست؛ هر پرسشی به یک پرسش سنتی فروکاسته میشود.
«مردم»، اسلحه مفهومی زرادخانه سیاست!
حجت الاسلام دکتر علی اصغر اسلامی تنها، گروه فرهنگی الف،«تفکر نقادانه دربارۀ مسائل اخلاقی»؛ ریچارد پل و لیندا اِلدر؛ ترجمه مهدی خسروانی؛ فرهنگ نشر نوچگونه اخلاقی بیندیشیم؟
دکتر علی غزالیفر*،سالها سال پیش، انواع گوناگونی از سلبریتیها در یک پارتی سطح بالا حضور داشتند. در آن میان، جوان تنومند سیاهپوستی داشت زور میزد تا خودش را به یک مدلینگ جذاب تحمیل کند
«در مسیر ماتریالیسم تاریخی»؛ پری اندرسون؛ ترجمه علیرضا خزائی؛ نشر چرخرسواسازی رقبای مارکسیسم
دکتر علی غزالیفر*،ژان پل سارتر، بعدها در اواخر عمر، در باب فراگیر شدن مارکسیسم در ایام جوانیاش نوشت: «آنهایی که همسن مناند این را خیلی خوب میدانند که مسئلۀ اصلی زندگیشان حتی بیش از دو جنگ جهانی، مواجههای بیوقفه با طبقۀ کارگر و ایدئولوژی آن بود که تصویری اجتنابناپذیر از جهان و از خودشان به ایشان عرضه میکرد
نظریه سیاست ایرانی مان را می خواهیم
جلال الدین فنایی پژوهشگر حوزه روابط بین الملل، گروه سیاسی الف،«میانسالی»؛ کریستوفر همیلتن؛ ترجمه میثم محمد امینی؛ نشر نودر محاصره مرگ!
حمیدرضا امیدیسرور،میانسالی یکی از مهمترین و حساسترین دورههای زندگی است. جایی که اغلب ایستاده و به عقب نگاه می کنیم: از نیمه زندگی گذاشته ایم و نیمه کمتری از آن پیش روی ماست
«یادداشتهایی دربارۀ سوسیالیسم»؛ جان استوارت میل؛ ترجمه پوریا گلشناس؛ نشر چرخسوسیالیسم از چشم لیبرالیسم
دکتر علی غزالیفر*،واژۀ «سوسیالیسم» در عنوان کتابی از ریشسفیدِ لیبرالیسمِ کلاسیک خوانندۀ مطلع را شگفتزده میکند. برای رفع تعجب، چهبسا شخص حدس بزند که احتمالاً جان استوارت میل در این اثر دست به نقد سوسیالیسم زده است. اما اینطور نیست. میل در ستایش سوسیالیسم سخن میگوید. پس ماجرا چیست؟
«فرهنگ توصیفی فلسفۀ علم»؛ استاتیس پسیلوس؛ ترجمه موسی اکرمی؛ نشر هرمسهمۀ آنچه از فلسفۀ علم میخواهید بدانید
دکتر علی غزالیفر*،آیا در فرهنگ رایج مدرن چیزی مهمتر از علم هست؟ آیا در جدیترین ساحتهای حیات بشری، فردی و جمعی، دست به دامن چیزی غیر از علم میشوند؟ آیا در دنیا حکومتی هست که نخواهد جدیدترین و بهروزترین یافتههای علمی را داشته باشد؟
«دربارهی زیبایی زنان»؛ آنیولو فیرنتزوئولا؛ ترجمه حمیدرضا بُسحاق؛ نشر گیلگمشدر ستایش زنان
دکتر علی غزالیفر*،این رسالۀ ایتالیایی، فارغ از صحت و سقم محتوا و مضمونش، ارزش تاریخی و ادبی بالایی دارد. بنابراین از زاویههای مختلفی میتوان به آن نگریست و از راههای متفاوتی به آن نزدیک شد و به شکلهای مختلفی میتوان از آن بهره گرفت