به گزارش الف، «محمد بن سلمان » ولیعهد عربستان سعودی که عملاً قدرت را در این کشور در اختیار دارد – روز دوشنبه سفر خود را به کشورهای عرب حاشیه خلیجفارس آغاز کرده که در این سفر از کشورهای عمان ، بحرین، قطر، امارات متحده عربی و کویت دیدن خواهد کرد. عمان نخستین مقصد ولیعهد عربستان است. همچنین این سفر از سال 2017 و آغاز اختلافات ریاض و دوحه نخستین سفر محمد بن سلمان به قطر محسوب میشود.
در حالی که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس دچار تنشهای داخلی و خارجی هستند، رهبران این کشورها دیدار وگفتوگوهایی را آغاز کردهاند که در این میان سفر ولیعهد عربستان با توجه به برگزاری چهل و دومین نشست سران خلیج فارس در ریاض در ۱۴ دسامبر ماه جاری میلادی اهمیت خاصی یافته است.
سفر ولیعهد سعودی به کشورهای حوزه خلیج فارس بعد از دو سال نشاندهنده دگرگونی در سیاستهای عربستان و تلاش برای جبران شکستهای خود در خاورمیانه و جستوجو برای رهایی از باتلاق جنگ یمن است. شکست عربستان در جنگ یمن، سنگینی کردن هزینههای گزاف آن بر دوش رهبران سعودی باعث شده تا ولیعهد سعودی دست به دامن کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس شود .
جنگ هفت ساله یمن اکنون به بحرانی برای عربستان سعودی تبدیل شده که درصدد خروج آبرومندانه از آن است و دراینباره، عمان نیز طی چند ماه اخیر با گروههای مختلف یمنی از جمله گروه انصارالله و دولت نجات ملی گفتوگو کرده و آمادگی دارد تا دراینباره، تلاش کند عربستان از باتلاق این جنگ فرسایشی که ریاض در آن مرتکب جنایتهای فجیعی علیه مردم بی دفاع یمن شد، خارج شود.
ولیعهد سعودی عمان را به عنوان اولین ایستگاه سفر خود و امارات متحده عربی را به عنوان چهارمین کشور انتخاب کرده که این امر نشاندهنده تغییر در اتحادهای عربستان با کشورهای خلیج فارس است. در حالی که ریاض، ابوظبی را شریک اصلی خود در برخی پروندهها به ویژه جنگ یمن میداند، اکنون روابط آنها بسیار کمرنگ شده و امروز میبینیم که عمان اولویت ریاض قرار گرفته و این امر نشان دهنده فروپاشی ائتلاف عربستان و امارات است. پس از بروز تنش در روابط عربستان و امارات در نشست اخیر اوپک پلاس و انتشار گزارشهایی درباره تشدید اختلافات میان دو طرف، اهتمام ریاض به امارات در حال کمرنگ شدن است.همانطور که اخیرا منابع فاش کردند جاده زمینی که اخیرا میان عربستان سعودی و عمان احداث شده با نادیده گرفتن امارات چشماندازی برای هماهنگیهای مسقط و ریاض ایجاد کرده است.
رقابت با امارات از دیگر اهداف ولیعهد سعودی است. درحالیکه امارات تلاش میکند تا روابط خود را با ایران و ترکیه بهبود بخشد، عربستان نیز وارد این عرصه رقابت شده و به دنبال برگرداندن جایگاه خود است.
عمان به افزایش حجم مبادلات تجاری به عربستان چشم دوخته و عربستان نیز تلاش میکند تا مناسبات اقتصادی و تجاری را در زمینههای مختلف گسترش دهد تا از خلال همگرایی با عمان به ایران نزدیک شود. بدین ترتیب ریاض تصور میکند که ایجاد ارتباط نزدیک به عمان ممکن است مقدمهای برای ایفای نقش این کشور در میانجیگری جهت حل مناقشه عربستان و ایران باشد، بهویژه اینکه عمان همواره سیاستی معتدل در پروندههای مختلف همچون جنگ یمن و اختلافات منطقه را در پیش گرفته است و به عنوان کشور میانجی شهرت دارد . این کشور در موضوع بحران برخی کشورهای خلیج فارس با قطر نقش موثری ایفا کرد و بنسلمان با درک این موضوع اکنون به تلاشهای آن در ارتباط با بحران دیگر چشم بسته است.
به نظر میرسد که کشورهای عربی، بهویژه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، بهمنظور هماهنگی بیشتر با سیاستهای دولت «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا، در حال بازبینی در سیاستهای منطقهای خود هستند. در شرایطی که آمریکا تصمیم به خروج سامانههای پاتریوت خود از عربستان و برخی کشورهای خلیج فارس گرفت، کشورهای شورای همکاری درصدد تقویت همکاری با یکدیگر هستند.
سیاست خارجی و منطقهای میان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به استثنای قطر طی دهههای گذشته مبتنی بر تشدید محاصره ایران و ایجاد تنش و آشوب داخلی مورد توجه قرار گرفت؛اما زمانی که این کشورها نتوانستند به اهداف خود برسند این سیاست را کنار گذاشتهاند و به دنبال بهبود روابط با تهران هستند.همانطور که امروز رسانهها از موضع نرم امارات در برابر ایران خبر دادهاند، درحالی که تا پیش از این رابطه خوبی با ایران نداشت. اما چه چیزی باعث توجه این کشورها به ایران شد؟!
افزایش قدرت جمهوری اسلامی ایران در منطقه در زمینههای هستهای و توانایی دانشمندان هستهای و همچنین روند شکست عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی، کشورهای حوزه خلیج فارس را به این باور رسانده که نه آمریکا و نه رژیم غاصب صهیونیستی نمیتوانند از آنها در برابر تنشها و جنگهای داخلی و خارجی حمایت میکنند بدین ترتیب کشورهای عربی در تلاش برای همگرایی با ایران در همه زمینهها هستند.