به گزارش الف، پایگاه خبری-تحلیل "نشنال اینترست" به طور خاص به این مساله اشاره کرده که تل‌آویو عملا در برابر این توان موشکی فلج شده و در نمونه های مختلفی نیز مجبور شده تغییر قواعد بازی از سوی محورِ مذکور را با دیدی واقع گرایانه بپذیرد.
نشنال اینترست در این رابطه می نویسد: «رژیم اسرائیل از بدو تاسیس خود بر دکترین نظامی تکیه داشته که در قالب آن تل آویو از برتری تسلیحاتی و نظامی قابل توجهی نسبت به رقبای خود برخوردار است و باید بتواند خیلی سریع و قاطع با هرگونه تهدید خارجی مقابله کند. این راهبرد را به طور خاص در جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1967 شاهد بوده ایم. جنگی که اسرائیل در جریان آن و در طول فقط شش روز: مصر، سوریه، و اردن را متحمل شکستی سنگین کرد. از آن زمان تاکنون، اسرائیل بر برتری کیفی نظامی خود و یک توازن قدرت منطقه ای مطلوب که در راستای منافعش باشد تکیه داشته تا از این طریق بتواند با چالش همسایگان عربِ خود برخورد کند.
دکترین نظامی و امنیتی اسرائیل بر شماری از مولفه های مهمی تکیه داشته که از زمان تاسیس این رژیم با آن همراه بوده اند: محیط و همسایگانی که با دیدی خصمانه به اسرائیل می نگرند، نداشتن عمق راهبردی از سوی آن، و جمعیتِ به مراتب بیشتر کشورهای عرب. اگرچه این مولفه ها از منظر نظری و تئوریک تغییر نکرده اند، با این حال راهبرد و دکترین نظامی و امنیتی اسرائیل تحت تاثیر برخی عوامل دستخوش تغییر شده است.
رقبای اسرائیل با استفاده گسترده از موشک، عملا توزان قدرت در هرگونه نبرد با اسرائیل را تغییر داده و بر نتیجه نهایی هرگونه درگیری با این رژیم نیز اثرگذار بوده اند. این موشک ها علی رغم دقت و توانمندی های بالای خود، نسبتا ارزان هم هستند. از سویی رهگیری آن ها نیز مشکل است و خلی ساده نیز می توان آن ها را به دست آورد و یا حتی تولید کرد. اسرائیل در شرایط فعلی دیگر قادر نیست ضربه ای آنی و سهمگین را به دشمنان خود وارد کند و مناطق حساس اسرائیل نیز عملا در تیررس موشک های مخالفان این رژیم هستند. جنگ سال 1973 میان اسرائیل و مصر که نخستین جنگی بود که تل آویو با دشمنی رو به رو بود که زرادخانه موشکی قابل توجهی نیز داشت، نتوانست پیروزی سریع و قاطعی را که مطلوب این رژیم باشد برای آن به ارمغان آورد.
در این راستا، اسرائیل عملا با درک این تهدید، از سال 1973 سعی داشت تا روابط خود را با همسایگان عربش به سمت صلح و مذاکره سوق دهد. در واقع قدرت موشکی همسایگان و رقبای وقتِ اسرائیل، عملا رهبران این رژیم را به هراس و تغییر راهبردی های سیاسی و امنیتی خود سوق داد.
در این راستا، اسرائیل پس از عقب نشینی از صحرای سینای مصر در سال 1974، توافق "کمپ دیوید" را نیز در سال 1978 با دولت مصر به امضا رساند و عملا با این کار سعی داشت تا تهدید مصر را خنثی کند. قبل از آن در سال 1970 ، اسرائیل تلاش هایی را جهت برقراری صلح با اردن به دلیل تلاش های ملک حسین در تحت فشار قراردادنِ فلسطینی های ساکن در این کشور انجام داد. این تلاش ها در سال 1994 و در پی انعقاد توافق صلح اسرائیل و اردن پیگیری شدند.
با این همه، برخلاف آنچه در مورد کشورهای مذکور گفته شد، اشغال دو دهه ایِ بخش هایی از جنوب لبنان توسط اسرائیل و تشکیل حزب الله لبنان در دهه 1970 میلادی، عملا جبهه هایی را علیه اسرائیل گشود که حتی تاکنون نیز باز است. اگرچه اسرائیل "توافق صلح اسلو" را در سال 1993 با تشکیلات آزدیبخش فلسطین امضا کرد، با این حال همچنان برای اقدامات توسعه طلبلانه خود در اراضی فلسطینی و مخصوصا کرانه باختری، چشم به انجام اقدامات نظامی و مدیریت درگیری های مختلف داشته و دارد. با این همه جبهه درگیری و جنگ جدیدی نیز در نوار غزه علیه اسرائیل گشوده شده است. اضافه بر این، جبهه سوریه نیز همزمان با وقوع انقلاب اسلامی در ایران، تا حد زیادی فعال شد و به عنصری فعال علیه رژیم اسرائیل شکل داد.
حماس و حزب الله لبنان عملا با توان موشکی خود به تهدیدی جدی علیه اسرائیل تبدیل شده اند و معادله توزان قدرت با این رژیم را تغییر داده اند. اسرائیل نیزکه قدرت موشکی طرف های مقابل خود را اساسا در دکترین نظامی‌اش چندان مورد توجه نداشته است، عملا شاهد تضعیف توان بازدارندگی خود بوده است. در این راستا، اسرائیل به دلیل پرهزینه بودن حمله زمینی نظامی و همچنین عدم نابودی کامل توان نظامی طرف های مقابل خود با استفاده از حملات هوایی، عملا با چالشی اساسی از جانب حزب الله و حماس رو به رو شده و دیگر نمی‌تواند به پیروزی سریع و قاطعی در مواجهه با آن ها دست یابد. در این شریط، حتی اگر اسرائیل بخواهد به جنگ زمینی پرهزینه علیه حماس و حزب الله نیز دست بزند، پیروزی و موفقیت آن در یکچنین جنگی قطعی نیست. درست به همین دلیل بوده که اسرائیل در برهه های مختلف سعی داشته به هر طریق ممکن با حماس و حزب الله به توافق صلح برسد اما تاکنون موفق نشده است.
در این میان، اسرائیل به طور خاص از سال 2015 جبهه سوریه را بار دیگر در دکترین امنیتی خود گشوده و بر اساس آنچه حملات پیش‌دستانه عنوان می کند سعی داشته تا از قدرت گیری سوریه و همچنین توسعه حضور نظامی ایران و دیگر متحدان آن در این کشور جلوگیری کند. اسرائیلی ها اسم این دکترین و راهبرد خود را "کارزاری میان جنگ ها" گذاشته است. این تاکتیک پیشتر نیز بارها علیه گروه های فلسطینی و تشکیلات مقاومت از سوی اسرائیل استفاده شده است.
ماه آگوست گذشته، آخرین دور از درگیری ها میان اسرائیل و حزب الله شاهد این نکته بود که اسرائیل سعی داشت با استفاده از وضعیت بحرانی اقتصادی و سیاسی لبنان، برخی مواضع حزب الله را با حملات هوایی و موشکی هدف قرار دهد. در پاسخ به این اقدام اسرائیل، حزب الله نیز 19 موشک به اسرائیل شلیک کرد و عملا قدرت بازدارندگی خود را به طرف اسرائیلی تحمیل کرد. امری که عملا در ادامه راه موجب شد تا اسرائیل از تنش زایی بیشتر خودداری کند.
درست در همین شرایط است که می توانیم بفهمیم چرا "سید حسن نصرالله" دبیر کل حزب الله لبنان با اطمینان خاطر از حرکت کشتی های حامل سوخت از جانب ایران به لبنان خبر می دهد و بر این موضوع نیز تاکید می کند که کلیه این کشتی ها در حمایت کامل حزب الله هستند. ایران پس از آنکه به نحو موفقیت آمیزی به سوریه نفت و سوخت صادر کرد، اکنون به خوبی توانسته با محوریت حزب الله لبنان، همین اقدام را در قبال لبنان نیز انجام دهد. البته که این نخستین بار نیست که حزب اللله لبنان سعی کرده تا قواعد بازی با اسرائیل را تغییر دهد. حزب‌الله به نحو قابل توجهی در اوایل سپتامبر سال 2019 نیز این قواعد را تغییر داد. هنگامی که این گروه یک خودروی زرهی اسرائیلی را در نزدیکی مرز لبنان و در واکنش به اقدام اسرائیل در انجام حمله هوایی به منطقه‌ای در حومه دمشق و کشته شدن دو تن از اعضای این گروه پاسخ داد. البته که این اقدامِ حزب الله در نوع خود حاکی از یک نقطه عطف از سوی آن و در چهارچوب درگیری هایش با اسرائیل بود.
در جریان درگیری های اخیر حماس با اسرائیل نیز که به دنبال اعلام اولتیماتوم حماس به اسرائیل مبنی بر عدم آزار و اذیت فلسطینی ها و اقداماتش در مسجد الاقصی و محله شیخ جراح بیت المقدس رخ داد، شاهد آن بودیم که عملا برای اولین بار این حماس بود که به اسرائیل اعلام اولتیماتوم کرد و در دوره جنگ با اسرائیل نیز طرف اسرائیلی به شدت سعی داشت تا از ظرفیت های میانجی گرایانه مصر جهت خاتمه دادن به جنگ با حماس و موشک‌پرانی از سوی آن تکیه کند. حماس عملا با تحت فشار قرار دادن اسرائیل و شلیک موشک های خود به سمت اسرائیل، به نحو هوشمندانه ای جنگ با تل آویو را مدیریت کرد و توانست برخی شرایط مطلوب خود را در توافق متارکه جنگ با اسرئیل که به میانجی گری دولت مصر منعقد شد، محقق کند».
*لینک:
https://nationalinterest.org/feature/how-middle-eastern-missiles-transformed-israel%E2%80%99s-security-193694