آجرلو: مدل رفتاری اصلاح طلبان ترکیبی از ۸۴ و ۹۲ است/اصول گرایان باید از مدل دولت ائتلافی استفاده کنند

انتخابات ۱۴۰۰،   4000128121

یک تحلیلگر مسائل سیاسی با بیان اینکه مدل رفتاری اصلاح طلبان ترکیبی از ۸۴ و ۹۲ است، گفت: اصول گرایان باید از مدل دولت ائتلافی استفاده کنند.

آجرلو: مدل رفتاری اصلاح طلبان ترکیبی از ۸۴ و ۹۲ است/اصول گرایان باید از مدل دولت ائتلافی استفاده کنند

سعید آجورلو کارشناس مسائل سیاسی و مدیرمسئول روزنامه صبح نو در گفت و گو با  فارس ضمن بیان تحلیل خود از آرایش جریان های سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری، این انتخابات را رقابت چهره های شناخته شده توصیف کرد و گفت: به نظر نمی رسد که این انتخابات حاوی عنصر شگفتی باشد.

این تحلیلگر اصول گرا، شرایط فعلی دو جریان اصلی کشور را با کلیدواژه «عدم قطعیت» توصیف کرد و در شرح این عبارت گفت: دو جریان اصلی کشور در فاصله حدودا یک ماه تا ثبت نام هنوز نتوانسته اند بر چالش های خود فائق آیند و به همین دلیل هنوز به عرصه عمومی وارد نشده اند و در سطح لابی مانده اند. به تعبیری سیاست ورزان در عرصه عمومی فعلا حرفی برای گفتن ندارند چرا که با چالش عدم قطعیت مواجهند و فعلا در سطح لابی مشغول هستند. به همین واسطه شاهد هستیم که چهره های اصلی انتخابات هنوز وارد میدان نشده اند و همچنان در سایه هستند. این شرایط حتما در مشارکت تاثیرگذار است و نباید ادامه پیدا کند.

آجورلو در ادامه به تحلیل رفتار سیاسی اصلاح طلبان پرداخت: شکاف در جریان اصلاحات نه آنقدر کوچک است که بتوان آن را غیر موثر و نمایشی دانست و نه آن قدر بزرگ است که با اتکا به آن بتوان رقابت 1400 را رقابت درون جریانی اصول گرایان دانست.

وی با اشاره به مناظره مجازی تاجزاده و غلامحسن کرباسچی تصریح کرد:‌ مناظره مجازی تاج زاده و کرباسچی در کلاب هاوس که ادامه مناظره آنها پس از انتخابات مجلس یازدهم است، نشان دهنده وجود شکاف های فکری و عملی میان دو گرایش عمل گرا و رادیکال است اما در عین حال نباید فراموش کرد که سازمان اصلی تصمیم گیر اصلاحات شامل خاتمی و بهزاد نبوی حد وسط و میانگین این دو گرایش هستند و دارای ظرفیت هایی برای تعبیه مدلی که هر دو گرایش را تا حدودی در بربگیرد، است. به عبارتی این سازمان دارای این توانایی هست که جنگ اصلی این دو گرایش را فعلا و حداقل تا هفته آخر انتخابات عقب بیندازد.

این تحلیلگر سیاسی در ادامه مدل مورد نظر مرکزیت اصلاح طلبان را تشریح کرد : مدل انتخاباتی اصلاح طلبان ترکیبی از مدل سال 84 و سال 92 است. بدین نحو که احزاب اصلی این جریان نامزدهای حداکثری و یا حداقلی خود را معرفی می کنند و هم در عین حال نامزدهایی که دارای توانایی ائتلاف هستند هم روانه میدان خواهند شد تا هم نظر رادیکال هایی چون تاج زاده و حجاریان و علوی تبار تامین شود و هم طیف میانه رو شامل اصلاح طلبان حداقلی و اعتدالی ها با مرکزیت اصلاحات همراه شوند.

وی ادامه داد: گزینه حداکثری خواهان افرادی سیدحسن خمینی و حتی جواد ظریف بودند که با منتفی شدن نامزدی آقای حسن خمینی احتمالا اصلاح طلبان با بحران نامزد حداکثری روبرو می شوند و به همین جهت به ظریف برای ورود به انتخابات فشار می آورند تا بر بحران خود غلبه کنند.

آجرلو می‌گوید: صحبت‌های جدید ظریف را هم شاید باید زمینه‌سازی برای ورود به انتخابات دانست. در عین حال اسحاق جهانگیری هم در تلاش است که دل این طیف را به دست بیاورد. در میان عمل گرایان و میانه روهای اصلاحات چهره هایی چون عارف و پزشکیان و صادق خرازی و محسن هاشمی وجود دارد که به احتمال فراوان ثبت نام خواهند کرد.

به اعتقاد وی، در راس گزینه‌های نزدیک به ائتلاف که از سوی راست میانه و اعتدال و توسعه حمایت می شوند باید آقای علی لاریجانی را قرار داد که حسن روحانی مایل است او وارد پاستور شود.  در چنین شرایطی خاتمی این شانس را دارد که جدال دو طیف اصلاح طلب را عقب بیاندازد و تا حدودی آن را مدیریت کند اما در عین حال بروز چنین جدالی محتوم است و فقط می توان زمان را به تاخیر انداخت یا قدرت انفجار آن را پایین آورد.

آجورلو سپس درباره سرنوشت تصمیم انتخاباتی اصلاح طلبان این گونه جمع بندی کرد: به نظر می رسد که اگر گزینه حداکثری خواهان وارد میدان نشود، طیف رادیکال و حتی اصلاح طلبان عمل گرا مانند عارف، گزینه ائتلافی که احتمالا علی لاریجانی است را نمی‌پذیرند و شانس ائتلاف پایین خواهد آمد جز آنکه حسن روحانی بتواند میوه مذاکرات وین را به سبد لاریجانی بریزد و اصلاحات به واسطه دوقطبی حول محور مذاکره از لاریجانی حمایت کند که نشانه های برداشت چنین میوه ای دیده نمی شود.

این کارشناس مسائل سیاسی گفت: در واقع ریسک حمایت از لاریجانی را در صورت وجود شانس پیروزی شاید بپذیرند. پیش بینی رفتار انتخاباتی هفته آخر اصلاحات فعلا سخت و پیچیده به نظر می رسد و منطقی است که رفتار آنها به صورت جزیی و کوتاه مدت تحلیل شود. در نهایت آنچه باید گفت مساله عدم قطعیت در دو جناح است که دامان اصلاحات را به صورت جدی گرفته و دلیل اصلی آن کارنامه ناموفق دولت روحانی است که اصلاح طلبان را نزد بدنه و جامعه بی اعتبار کرده و به همین واسطه طیف تجدیدنظرطلب را به این صرافت انداخته که هزینه تحریم انتخابات را به گردن حاکمیت بیاندازد تا یا بتواند نامزد حداکثری خود را وارد عرصه کند و خصلت فیصله بخش یا رفراندوم گونه به انتخابات بدهد یا هزینه شکست با سایر نامزدها را نپذیرند.

وی ادامه داد: در عین حال باقی طیف‌های اصلاحات این قدر سخت گیرانه و هویتی به عرصه نگاه نمی کنند و «شکست آبرومندانه» و یا «پیروزی با گزینه حداقلی یا ائتلافی» را ارجح بر «تحریم» می‌دانند. در این میان حتما توازن بخشیدن بین این دو گرایش کار سخت خاتمی است و گرنه اصلاحات دو پاره خواهد شد.

آجورلو همچنین درباره شرایط رییس سابق مجلس برای نامزدی گفت:  این نکته را فراموش نکنیم که علی لاریجانی به عنوان گزینه اصلاحات وارد میدان نخواهد شد و بانیانی در جناح راست دارد.

به اعتقاد مدیر مسئول روزنامه صبح نو، همان گونه که تیم سیاسی دولت از لاریجانی حمایت می‌کند و در نهایت در صورت نامزدی از سوی برخی اصلاح طلبان هم حمایت خواهد شد. رویکرد لاریجانی نزدیک به ایده دولت وحدت ملی یا آشتی ملی ناطق نوری و مرحوم هاشمی رفسنجانی است که در مقایسه با حسن روحانی به جناح راست نزدیک‌تر است. با این حال اصلاح‌طلبان به واسطه کارنامه روحانی و فشار اجتماعی هنوز رغبتی به این پروژه نشان نداده اند و در عین حال راست سنتی هم آنگونه که ایشان پیش بینی می کرد تمایل به حمایت از او نشان نداده است.

او اضافه کرد:  به همین واسطه لاریجانی دچار تردید شده هر چند در نهایت گمان می کنم که او شانس فراوانی دارد که بتواند نامزد جدی این انتخابات شود هرچند تردید دارم که ایده دولت وحدت ملی او چندان مابه ازای اجتماعی داشته باشد. به عبارتی لاریجانی برای حضور در عرصه یا کمی دیر آمده یا مقداری زود.

این استاد دانشگاه در ادامه شرایط را در جریان اصولگرا مانند اصلاح طلبان دارای خصلت عدم قطعیت دانست که بیش از هر چیز به واسطه اعلام نشدن قطعی نامزدی یا عدم نامزدی از سوی آیت الله رییسی است. این طور باید گفت که تعیین تکلیف نامزدی توسط ایشان می‌تواند گره‌های جریان اصولگرا را باز کند و حتی روند تصمیم‌گیری در اصلاح‌طلبان را تسهیل کند. الان دو جناح در مرحله قبل از تصمیم گیری قرار دارند و به همین واسطه فضای انتخاباتی در جامعه شکل نگرفته که می تواند آسیب جدی به مشارکت وارد کند.

این تحلیلگر سیاسی در ادامه به بیان شرایط در مرکزیت جریان اصول گرا پرداخت و عنوان کرد: اصول گرایان نمی توانند بدون ایده «دولت ائتلافی» در این انتخابات موفق شوند. پیروزی بدون این ایده به نظرم مقدور نیست و حتی اگر مقدور هم باشد مطلوب نیست.

وی افزود: همه اصول گرایان باید در دولت آینده شریک باشند تا همه توان این جریان برای حل مشکلات اقتصادی کشور به کار گرفته شود. اپوزیسیون شدن برخی از اصولگرایان مقابل دولت احتمالی اصولگرا، از قدرت دولت کم می‌کند و در نهایت به ضرر جریان تمام می‌شود. بر همین اساس گمان می‌کنم آیت‌الله رییسی و دکتر قالیباف توانایی شکل دادن به چنین ائتلافی را دارا هستند. دیگر گزینه‌ها شانس کمتری برای پیروزی بر رقیب دارند که شرح آن مبسوط است و اگر هم حتی به احتمال کم پیروز شوند، در اداره دولت سخت‌تر می توانند از دیگر ظرفیت های جریان استفاده کنند.

آجرلو تاکید کرد: در این شرایط  گمان می‌کنم که آقای قالیباف آمادگی حضور در عرصه و برنامه برای اداره دولت را دارد اما به واسطه اینکه نشانه هایی مبنی بر ورود آقای رییسی به انتخابات وجود دارد یا حداقل حضور ایشان تاکنون منتفی نشده، به نفع جریان نمی‌داند که با تعدد نامزد مواجه شویم که البته سابقه رفتار ایشان در سال 96 اهمیت وحدت نیروهای انقلاب را در نگرش ایشان اثبات می‌کند و در همین راستا بوده است. در غیر این صورت آقای قالیباف با توجه به تحلیل دولت ائتلافی در صورتی که به هر دلیلی آقای رییسی وارد انتخابات نشوند، نامزد خواهند شد.

این استاد دانشگاه گفت: در واقع قالیباف به صورت فردی نامزد نمی شود بلکه بر اساس خواست جریان حاضر است وارد میدان شود. در غیر این صورت وارد چنین فضایی نخواهد شد. البته تا جایی که مطلعم، مطالبه زیادی از سوی بزرگان جریان انقلاب و اقشار مختلف از ایشان وجود دارد که وارد عرصه انتخابات شوند.

وی همچنین درباره سکوت قالیباف درباره نامزدی به فارس گفت:  از نظر بنده آقای قالیباف توانایی اداره کشور را دارد و سابقه ایشان موید این گزاره است. ایشان هم خلاق هستند هم جسور و هم با مشکلات ساختاری اقتصاد کشور آشنا هستند و هم برای حل آنها برنامه دارند. با این مختصات حتما بهترین آلترناتیو برای روحانی، ایشان است. نظرسنجی ها هم چنین وضعیتی را تایید می‌کند.اما با همه این احوال ایشان در حالی که نشانه‌هایی از ورود آقای رییسی وجود دارد، پیشقدم
نمی‌شوند تا وحدت جریان آسیب نبیند.

آجرو همچنین شرایط در شورای وحدت را هم مانند شورای ائتلاف توصیف کرد و گفت: اگر آقای رییسی وارد شود، این شورا از او حمایت می کند اما در غیر این صورت به نظرم به آقای قالیباف متمایل خواهند شد تا بتوانند فاصله ای میان خود و بخشی از جریان چپ که احتمالا حامی لاریجانی خواهند شد، ایجاد کنند.

آجورلو در پایان این گونه جمع بندی کرد: به نظر نمی رسد که در انتخابات 1400 شاهد شگفتی باشیم چرا که هم حاکمیت به نظر تمایلی به افراد غیر قابل پیش بینی ندارد و هم جامعه کمی سخت گیرانه عمل می کند به همین دلیل احتمالا شاهد رقابت چهره های مشهور با یکدیگر در انتخابات خواهیم بود. به نظرم آقایان رییسی، قالیباف و لاریجانی چهره های اصلی این انتخابات هستند.